Urządzanie lasu - literatura
Szymkiewicz B., Bernadzki E., Zaręba R., Rosa W.,
1996: Urządzanie lasu. Podstawy urządzania lasu.
Cz. I. Wyd. SGGW.
Rosa W., Stępień E., 1996: Technologia
sporządzania operatu urządzania lasu. Wyd. SGGW
Stępień E. (red.) 2004: Urządzanie lasu
wielofunkcyjnego  opinie  poglądy  propozycje.
Wyd. Fundacja  Rozwój SGGW
Literatura uzupełniająca zalecana na wykładach i
ćwiczeniach: publikacje w Sylwanie (głównie na
temat inwentaryzacji, waloryzacji i regulacji),
Zasady hodowli lasu, Instrukcja ochrony lasu,
Siedliskowe podstawy hodowli lasu, Instrukcja
urządzania lasu.
http://www.lasy.gov.pl/
dokumenty/gospodarka-
lesna/urzadzanie/iul
Urządzanie lasu
Nauka zajmująca się organizacją
przebiegu procesu produkcji w
gospodarstwie leśnym,
opracowaniem takich form, które
zapewnią wzrost produktywności
i społecznej użyteczności lasów.
Opiera się na przyrodniczych
i ekonomicznych właściwościach
produkcji leśnej.
Urządzanie lasu
Dział praktycznego leśnictwa, zajmujący się
sporządzaniem planów urządzenia
gospodarstwa leśnego w nadleśnictwie na okres
10 lat.
Działalność projektowa  informacje
o wielkości i strukturze zasobów oraz
o wielkości społecznego zapotrzebowania na
różne funkcje lasów przetwarza na decyzje
(możliwości pozyskania drewna)
Las jest przedmiotem twórczej pracy
leśnika
 Słownik encyklopedyczny leśnictwa
Najbardziej skomplikowany ze
wszystkich ekosystemów lądowych,
w którym współżyją, tworząc
biocenozę, różne organizmy roślinne
i zwierzęce.
Wyróżnia się wybitnym udziałem
drzew rosnących w zwarciu.
Las - definicje
 Ustawa o lasach  z 1991 roku
Grunt o powierzchni co najmniej 0,10 ha
pokryty roślinnością leśną  drzewami,
krzewami i runem leśnym.
Las - definicje
 Encyklopedia leśna
Jeden z odnawialnych zespołów przyrody,
powstający w wyniku procesu lasotwórczego
jako kompleks, w którym roślinność,
wyróżniająca się wybitnym ilościowym
udziałem drzew rosnących zwarcie, świat
zwierzęcy, klimat lokalny, stosunki wodne i
gleba związane są ze sobą wzajemnymi
wpływami i współzależnościami.
Proces lasotwórczy może przebiegać przy
udziale człowieka (stosowane różnego
rodzaju zabiegi gospodarcze) lub samoistnie.
Specyficzne cechy gospodarstwa leśnego
Dwojaki charakter produkcji
gospodarstwa leśnego, gdy
rozpatrujemy funkcje lasu:
funkcja produkcyjna (towarowa),
funkcja pozaprodukcyjna (ochronna,
społeczna, środowiskotwórcza).
Obie funkcje są realizowane jednocześnie.
Specyficzne cechy gospodarstwa leśnego
Wielkoobszarowość (duża powierzchnia,
na której odbywa się produkcja):
zmienność warunków przyrodniczych i
ekonomicznych,
trudność poznania stanu lasu,
utrzymywanie dużych zapasów
produkcyjnych na pniu,
konieczność udostępnienia lasu siecią
dróg,
Specyficzne cechy gospodarstwa leśnego
Przedmiotem uprawy leśnej są drzewa 
rośliny wieloletnie, długowieczne; stwarza
to trudności:
zróżnicowanie struktury wiekowej,
decydując o rozmiarze użytkowania
należy ustalić stopień zaspokojenia
potrzeb społecznych na drewno o
pewnych wymiarach;
trudności w dokładnym określeniu wieku
dojrzałości, o której decyduje główny
cel produkcyjny lub pozaprodukcyjny
Specyficzne cechy gospodarstwa leśnego
Przedmiotem uprawy leśnej są drzewa 
rośliny wieloletnie, długowieczne; stwarza
to trudności:
czynnik produkcji  zapas i produkt 
przyrost bieżący, są trwale ze sobą
związane i niemożliwe do rozdzielenia;
w czasie okresu produkcji następuje
naturalny proces wydzielania się drzew,
a więc istnieje konieczność
projektowania cięć przedrębnych
(pielęgnacyjnych)
Specyficzne cechy gospodarstwa leśnego
zmuszają do prowadzenia gospodarki
planowej
Zadaniem urządzania lasu jest
transformacja celów polityki leśnej,
sformułowanych w ustawie o lasach,
do praktyki gospodarczej w postaci
średniookresowego (10-letniego)
planowania urządzeniowego.
Cele urządzania lasu
(niezależnie od zmieniających się uwarunkowań
produkcji leśnej) polegają na:
Sterowaniu produkcją leśną a
głównie regulacją wielkości i
struktury użytkowania w czasie i
przestrzeni
wg zasad trwałości produkcji leśnej
i ciągłości użytkowania
z uwzględnieniem wielofunkcyjnego
charakteru gospodarstwa leśnego.
Urządzanie lasu
Organizacja gospodarstwa leśnego
wymaga znajomości wszystkich
działów leśnictwa oraz umiejętności
wykorzystywania wyników badań
naukowych i doświadczeń praktyki.
Urządzanie lasu
Dwie podstawowe formy działalności
leśnika to:
cięcie
pobiera z lasu plon;
zaopatruje społeczeństwo w
drewno;
pielęgnuje przedmiot swojej
uprawy;
Urządzanie lasu
Dwie podstawowe formy działalności
leśnika to:
odnowienie
odnawiając las reprodukuje
uszczuploną przez cięcia substancję
leśną.
Urządzanie lasu
jest powołane do rozwiązywania
dwóch problemów:
" co, gdzie, kiedy, jak i ile CI
Ć?
(użytkować)
" co, gdzie, kiedy, jak i ile
ODNAWIAĆ?
(regenerować, zapewnić realizację
produkcji leśnej)
PODSTAWOWE DECYZJE W
GOSPODARSTWIE LEŚNYM:
" rozmiar,
" miejsce,
" czas,
" sposób
cięcia i odnowienia lasu.
Istotą procesu decyzyjnego jest wybór
PEWNEGO ROZWI
ZANIA spośród
wszystkich możliwych
(np. w wypadku rozmiaru cięć od  nie
ciąć wcale do  wyciąć wszystko )
Społeczeństwo
e
b
Urządzanie
lasu
c
d
Las
f a
Gospodarstwo
Nauka
leśne
a  wielkość i struktura zasobów leśnych,
b  rodzaj, wielkość i struktura
zapotrzebowania społecznego na funkcje
lasu,
c  naukowe informacje o metodach
rozwiązywania obu problemów, na temat
cięć i odnowień,
d  decyzje do lasu i gospodarstwa
leśnego,
e  informacja społeczeństwa o lesie 
jego stanie i możliwościach
produkcyjnych,
f  potrzeby naukowego opracowania
nowych kwestii metodycznych.
Posiadane informacje przetwarzane są
na nowe  NA DECYZJE
Decyzje w formie planów szczegółowych
są kierowane do realizacji w lesie (w
nadleśnictwie, w gospodarstwie leśnym).
Istotą urządzania lasu jest przetworzenie
informacji o:
wielkości i strukturze zasobów leśnych,
rodzaju, wielkości i strukturze społecznego
zapotrzebowania na funkcje lasu,
metodach rozwiązywania problemów cięcia i
odnowienia lasu,
Posiadane informacje przetwarzane są
na nowe  NA DECYZJE
Na decyzje o tym:
co, gdzie, kiedy, jak i ile ciąć
oraz
co, gdzie, kiedy, jak i ile odnawiać.
Podstawowe umiejętności urządzeniowe:
znajomość metod inwentaryzacji i jej
wykonywania,
znajomość metod przetwarzania
z
ródłowych informacji na decyzje na
temat cięć i odnowień oraz umiejętność
wykonywania odpowiednich obliczeń i
sporządzania projektów,
wiedza o funkcjonowaniu systemu:
las i gospodarstwo leśne  służba
urządzania lasu  społeczeństwo  nauka.
Służba urządzania lasu
Zajmuje się organizacją produkcji w
gospodarstwie leśnym
Trzy pytania:
1) jakimi cechami z punktu widzenia
organizacji produkcji charakteryzuje się
gospodarstwo leśne?
2) co jest rezultatem produkcji, tj.
produktem w gospodarstwie leśnym, czyli
jak należy pojmować produkcję w
gospodarstwie leśnym?
3) na czym polega organizacja produkcji w
gospodarstwie leśnym w sensie
właściwym dla urządzania lasu?
Służba urządzania lasu
Efekt pracy  Operat (plan) urządzenia lasu