Andrzej 1/19/2015
SamorzÄ…d i polityka
System władzy lokalnej
lokalna
jako przedmiot badań
naukowych.
Podejście
politologiczne.
© dr Andrzej Ferens
Instytut Politologii UWr
Tradycja badań nad zjawiskami
Tradycja badań nad zjawiskami
politycznymi w społeczności lokalnej
politycznymi w społeczności lokalnej
Ä„ð Rewolucja behawioralna w politologii a
konsekwencje w badaniach nad władzą lokalną:
Ä„ðPolis  idea paÅ„stwa-miasta -
- pojęcie  graniczne ,
Platon  Państwo , Arystoteles
- Spekulatywny a empiryczny wymiar badań nad
 Polityka
władzą /w tym lokalną/  odejście od modelu
normatywnego,  wyrażenie wszystkich zjawisk
Ä„ðIbn Chaldun  arabski, XIV
dotyczÄ…cych rzÄ…dzenia w kategoriach
wieczny, myśliciel
obserwowanego i obserwowalnego zachowania
człowieka /Dahl 1961/.
Ä„ðLiberalna myÅ›l polityczna - wÅ‚adza
- Behawioryzm psychologiczny a nauki
municypalna
behawioralne
Ä„ðIdea nowoczesnego samorzÄ…du
- Credo behawioralne: metodologia, wartości,
terytorialnego  baron von Stein teoria, interdyscyplinarność.
Tradycja badań nad zjawiskami
Teorie władzy lokalnej:
politycznymi w społeczności lokalnej
Ä„ðR. Lynd, lata 20-te XX w., Middletown in
Trasition /metoda etnograficzno-
Ä„ðPodejÅ›cie elitystyczne
żurnalistyczna  władza rodziny X w
mieÅ›cie/. Ä„ðPodejÅ›cie pluralistyczne
Ä„ðNowoczesne badania nad politykÄ… lokalnÄ… Ä„ðUjÄ™cie porównawcze
 Stany Zjednoczone - koniec lat 40-tych,
Ä„ðTeoria Growth machine
Floyd Hunter. Badania nad Regional City
Ä„ðTeoria City Limits
 Atlanta /Community Power Structure/.
Ä„ðTeoria reżimu
Ä„ðBadania nad politykÄ… lokalnÄ… w
systemach demokratycznych i
niedemokratycznych
Tutaj wstaw tytuł 1
Andrzej 1/19/2015
LISTA AKTORÓW POLITYCZNYCH:
KTO SPRAWUJE
1. Aktorzy formalni i nieformalni
WA
ADZ
W GMINIE?
2. Aktorzy zbiorowi i
indywidualni
STRUKTURA LOKALNEJ SCENY AKTORZY LOKALNEJ SCENY
POLITYCZNEJ: POLITYCZNEJ:
1. Administracja publiczna /lokalna 
1. Relacje: aktorzy lokalni a
samorzÄ…dowa i rzÄ…dowa/,
otoczenie społeczne
2. Lokalne struktury partii politycznych,
3. Lokalne grupy nacisku /interesu/ -
2. Relacje: między
organizacje społeczne, kościoły, firmy.
poszczególnymi aktorami
4. Liderzy lokalni /autorytety, liderzy
opinii/,
lokalnymi
5. Media lokalne,
3. Relacje: aktorzy lokalni
6. Inne.
ponadlokalne ośrodki władzy
LISTA ZASOBÓW POLITYCZNYCH:
LISTA ZASOBÓW POLITYCZNYCH:
1. PENI
DZE I KREDYTY
2. KONTROLA NAD PRAC

9. PRAWO DO GA
OSOWANIA
3. KONTROLA NAD ÅšRODKAMI
10. DOST
P DO GRUPY PRZYWÓDCZEJ
MASOWEGO PRZEKAZU
11. POPARCIE SPOA
ECZNE
4. WYSOKI SPOA
ECZNY STATUS
12. LICZEBNOŚĆ I KONTROLA
5. WIEDZA I UMIEJ
TNOÅšCI
ORGANIZACJI
SPECJALISTYCZNE
13. KONTROLA NAD INTERPRETACJ

6. POPULARNOŚĆ I OSOBISTY SZACUNEK
WARTOÅšCI
7. LEGALNOŚĆ
[T. Clark, 1968].
8. SOLIDARNOŚĆ GRUPOWA
Tutaj wstaw tytuł 2
Andrzej 1/19/2015
Continuum systemów politycznych:
Lokalny system polityczny:
Autorytarny / Demokratyczny/
Totalitarny D. liberalnej
normatywne i faktyczne zależności między
podmiotami politycznymi działającymi w
przestrzeni wyznaczonej granicami
jednostki podziału terytorialnego,
Monocentryczny Policentryczny
powstajÄ…ce w procesie kreacji struktur
władzy lokalnej, podejmowania decyzji
Min. Absorpcji Max. absorpcji
kluczowych dla interesów wspólnoty
interesu lokalnego interesu lokalnego
terytorialnej oraz egzekwowania
odpowiedzialności politycznej wobec
lokalność
jej przedstawicieli.
[na podstawie Antoszewski, Herbut 1992, s. 5].
Continuum systemów politycznych: Continuum systemów politycznych:
Autorytarny / ??? Demokratyczny/ Autorytarny / SamorzÄ…d Demokratyczny/
Totalitarny D. liberalnej Totalitarny terytorialny D. liberalnej
TRANSFORMACJA
Monocentryczny Policentryczny Monocentryczny Policentryczny
Min. Absorpcji Max. absorpcji Min. Absorpcji Max. absorpcji
interesu lokalnego interesu lokalnego interesu lokalnego interesu lokalnego
lokalność
lokalność
RÓŻNE UJ
CIA SAMORZ
DU
TERYTORIALNEGO
1. Podejście prawno-instytucjonalne,
Podejście
2. Podejście socjologiczne,
3. Podejście ekonomiczne i marketingowe,
prawno-
4. Podejście teorii organizacji i
zarzÄ…dzania,
instytucjonalne
5. Podejście komunikacyjne,
6. Podejście politologiczne.
Tutaj wstaw tytuł 3
Andrzej 1/19/2015
Podział władzy Administracja publiczna
Ustawodawcza Wykonawcza SÄ…downicza
Administracja Rozstrzyganie
Część
publiczna kwestii i sporów
procesu
Administracja Zcentralizowana
Realizacja w zwiÄ…zku ze
Formułowanie politycznego
państwowa administracja
polityki stosowaniem
polityki zorientowana
publiczna
norm prawa
na realizacjÄ™
powszechnie
celów
Wykonywanie
Stanowienie
obowiÄ…zujÄ…cego
prawa
politycznych Administracja Zdecentralizowana
prawa
ustalanych samorzÄ…dowa administracja
przez
publiczna
strategiczne
centra
decyzji
SamorzÄ…d terytorialny:
POJ
CIE SAMORZ
DU
TERYTORIALNEGO
PRAWO I ZDOLNOŚĆ SPOA
ECZNOÅšCI
LOKALNYCH, W GRANICACH
zdecentralizowana forma
OKREÅšLONYCH PRAWEM, DO
KIEROWANIA I ZARZ
DZANIA
administracji publicznej
ZASADNICZ
CZ
ÅšCI
SPRAW
PUBLICZNYCH NA ICH WA
ASN

ODPOWIEDZIALNOŚĆ I W INTERESIE
ICH MIESZKAC
CÓW.
EKSL Art. 3
ATRYBUTY SAMORZ
DU TERYTORIALNEGO
ATRYBUTY SAMORZ
DU TERYTORIALNEGO
- tak wyróżnionym wspólnotom społecznym
- jego podstawą jest istnienie wyodrębnionej grupy
przyznaje się prawo do zarządzania własnymi
społecznej, posiadającej własne potrzeby, interesy
sprawami (sprawowania władzy publicznej) poprzez
i dążenia /podmiotowość materialna/
wybieralne w demokratycznych wyborach organa
lub w formie lokalnego referendum,
- jednostki samorzÄ…du /gminy, powiaty i
województwa/ posiadają statusu korporacji - - posiadają szczególny status w układzie stosunków
majÄ…tkowych polegajÄ…cy na prawie do posiadania
związków obywateli wyposażonych w osobowość
praw własności i innych praw majątkowych
prawną - podmiotów prawa publicznego i
stanowiÄ…cych mienie komunalne,
prywatnego, wykonujÄ…cych swoje zadania
- czynnikiem kreującym podmiotowość gminy,
ustawowe we własnym imieniu i na własną
powiatu lub województwa jest posiadanie przez nie
odpowiedzialność,
własnych z
ródeł dochodu, zasilanych również
- powszechny i obligatoryjny warunek
środkami finansowymi przekazywanymi przez
przynależności,
administrację państwową w postaci subwencji i
dotacji,
Tutaj wstaw tytuł 4
Andrzej 1/19/2015
ZASADA POMOCNICZOÅšCI:
ATRYBUTY SAMORZ
DU TERYTORIALNEGO
 NIE WOLNO ZMIENIAĆ LUB PODWAŻAĆ TEJ
NAJISTOTNIEJSZEJ ZASADY FILOZOFII SPOA
ECZNEJ:
- gminom, powiatom i województwom przyznaje się
TAK JAK NIE WOLNO ODBIERAĆ LUDZIOM WA
ADZY,
prawo do podejmowania działań własnych, w
KTÓR
S
W STANIE SPRAWOWAĆ Z WA
ASNEJ
ramach rzeczowo i terytorialnie określonego
INICJATYWY I ZA POMOC
WA
ASNYCH ŚRODKÓW I
zakresu zadań i kompetencji, których realizacja
PRZEKAZYWAĆ JEJ SPOA
ECZNOÅšCI, TAK BYA
OBY
podlega nadzorowi ze strony administracji
RÓWNIE NIESPRAWIEDLIWIE I PRZYCZYNIAA
OBY SI
W
rzÄ…dowej.
POWAŻNYM STOPNIU DO ZAKA
ÓCANIA PORZ
DKU
- wykluczenie hierachicznego podporzÄ…dkowania
SPOA
ECZNEGO ODBIERANIE GRUPOM NIŻSZYCH
władz,
FUNKCJI, KTÓRE S
ONI ZDOLNI SPEA
NIAĆ WE
WA
ASNYM ZAKRESIE I ODDAWANIE ICH WI
KSZYM
- prawo do tworzenia związków i porozumień,
SPOA
ECZNOŚCIOM O WYŻSZEJ RANDZE. NATURALNYM
- samodzielność jednostek samorządowych
CELEM KAŻDEJ SPOA
ECZNEJ INTERWENCJI JEST
podlega ochronie prawnej.
NIESIENIE POMOCY CZA
ONKOM SPOA
ECZEC
STWA, A
NIE JEGO NISZCZENIE LUB UNICESTWIANIE .
Pius XI  Quadragesimo Anno .
POMOCNICZOŚĆ WG EKSL:
POMOCNICZOŚĆ WG EKSL:
 GENERALNIE ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA
 PRZEKONANIE, ŻE ISTNIENIE
SPRAWY PUBLICZNE POWINNY PONOSIĆ
SPOA
ECZNOÅšCI
PRZEDE WSZYSTKIM TE ORGANY WA
ADZY,
LOKALNYCH WYPOSAŻONYCH
KTÓRE ZNAJDUJ
SI
NAJBLIŻEJ OBYWATELI.
W RZECZYWISTE UPRAWNIENIA STWARZA POWIERZAJ
C TE FUNKCJE INNEMU
ORGANOWI WA
ADZY, NALEŻY UWZGL
DNIĆ
WARUNKI DLA ZARZ
DZANIA
ZAKRES I CHARAKTER ZADANIA ORAZ
SKUTECZNEGO
WYMOGI EFEKTYWNOÅšCI I GOSPODARNOÅšCI.
I POZOSTAJ
CEGO ZARAZEM
Art 4, pkt 3.
W BEZPOÅšREDNIEJ BLISKOÅšCI
OBYWATELA.
Preambuła EKSL
WSPÓA
CZESNE POSTACIE DECENTRALIZACJI
POZIOMY DYSTRYBUCJI WA
ADZY POLITYCZNEJ
W SYSTEMACH POLITYCZNYCH.
1. WÅ‚adze ponadnarodowe.
2. Centralny rząd państwowy.
1. SamorzÄ…d jednostek lokalnych.
3. Władze stanów, krajów republik w państwie
federalnym.
2. SamorzÄ…d dwupoziomowy.
4. WÅ‚adze regionalne (administracja rzÄ…dowa,
administracja samorzÄ…dowa).
3. SamorzÄ…d regionalny.
5. WÅ‚adze ponadlokalne (administracja rzÄ…dowa,
samorzÄ…d terytorialny).
4. Decentralizacja autonomiczna - region
autonomiczny wraz z samorządem niższego szczebla.
6. Administracja rządowa szczebla pośredniego.
7. WÅ‚adza na poziomie lokalnym (samorzÄ…d lokalny
5. System federalny.
niższego szczebla - gmina).
Iwanek, Oblicza decentralizmu, s. 10.
8. Sublokalne instytucje samorzÄ…dowe.
Smith G., Życie polityczne w Europie Zachodniej,
Warszawa 1992, s.293-330.
Tutaj wstaw tytuł 5
Andrzej 1/19/2015
PRZYKA
ADY WSPÓA
CZESNYCH POSTACI
DECENTRALIZACJI
1. SamorzÄ…d jednopoziomowy: Austria,
Finlandia i Luksemburg, Wielka Brytania
(Anglia - dystrykty metropolitalne, dzielnice
Londynu, Walia, Szkocja i Irlandia PÅ‚n.)
Fragmentaryzacja
2. SamorzÄ…d dwupoziomowy: Dania, Portugalia,
systemu
Grecja, Holandia, Szwecja, Anglia  samorzÄ…d
wiejski, Niemcy, Belgia
jako problem polityczny
3. Samorząd trójpoziomowy w tym regionalny:
Francja, WÅ‚ochy, Irlandia, Niemcy  Bawaria.
4. Samorząd trójpoziomowy z autonomią 
Hiszpania - region autonomiczny wraz z
samorządem niższego szczebla
Wymiary fragmentaryzacji systemu Fragmentaryzacja przestrzenna
politycznego: jako problem polityczny 2014 r.
1. Terytorialna 1. SamorzÄ…d lokalny  2479 gmin
2. SamorzÄ…d ponadlokalny  379
2. Funkcjonalna
powiatów /314 wiejskich i 65
miejskich/
3. Polityczna
3. SamorzÄ…d regionalny  16
województw
Podział terytorialno-administracyjny
Podział wojewódzki
Polski
Tutaj wstaw tytuł 6
Andrzej 1/19/2015
Fragmentacja terytorialna w
Europie na poziomie lokalnym.
Państwo Przeciętna liczba Przeciętna Liczba gmin
ludności powierzchnia (km2) 2000 rok
Czechy 1170 13 6237
Węgry 3300 30 3133
Polska 15000 129 2419
Ekonomiczne/marketingowe
SÅ‚owacja 1850 17 2834
Anglia 123000 533 354
Szwecja 29500 1595 284
ujęcie samorządu
Dania 18000 156 275
Norwegia 9000 713 454
Finlandia 11 000 748 452
terytorialnego
Francja 1300 15 36763
Niemcy 5023 22 16121
Austria 3384 36 2337
Szwajcaria 2287 14 3019
Belgia 16743 51 596
Hiszpania 4843 63 8027
WÅ‚ochy 7126 37 8100
Holandia 23590 64 646
opracował A.Ferens
DOBRA I USA
UGI PUBLICZNE
Orientacja marketingowa
ZADANIA PUBLICZNE
Ä„ðpolega na rozpoczÄ™ciu caÅ‚ego procesu od
identyfikacji potrzeb użytkownika /
ORGANIZACJA
klienta, następnie przygotowaniu oferty i
programu usługowego po informowanie
/ promowanie sporzÄ…dzonej oferty.
ZASOBY
y
RÓDA
A ZASOBÓW
Proces marketingowy
Orientacja marketingowa
Identyfikacja potrzeb użytkowników /
Ä„ð Badanie marketingowe
klientów
Ä„ð Wybór rynku/segment rynku
Ä„ð Marketing mix
- usługa/produkt
- miejsce
Przygotowanie programów
- cena promocja
usług/świadczeń
Ä„ð Przygotowanie strategii marketingowej
Ä„ð Dostarczanie usÅ‚ug
Ä„ð Kontrola/ocena
Promocja
Tutaj wstaw tytuł 7
Andrzej 1/19/2015
Typologia władztwa lokalnego we
współczesnych systemach politycznych.
Elementy różnicujące poszczególne warianty.
Aspekty strukturalne i funkcjonalne:
1. typy ładów politycznych w układach lokalnych
/charakterystyka lokalnych scen politycznych w zależności od
wielkości jednostki osiedleńczej, mono- i policentryczne
MODELE WA
ADZY
układy, warianty demokracji bezpośredniej i pośredniej/
2. lokalne ciała przedstawicielskie i wykonawczo-zarządzajace /
formy organizacyjnych i funkcjonalnych zależności/
LOKALNEJ
3. partie polityczne, grupy interesów w lokalnych systemach
politycznych
4. systemy wyborcze
5. struktury organizacyjne administracji samorzÄ…dowej i
rządowej, relacje między nimi
6. zakres i formy partycypacji obywateli w lokalnym życiu
politycznym
7. zakres władztwa lokalnego.
WZORY STRUKTUR ADMINISTRACJI
MODELE WA
ADZY LOKALNEJ
w państwach unitarnych wg Page`a i Goldsmitha
LOKALNEJ:
KRYTERIUM: RELACJA WA
ADZE CENTRALNE 
SAMORZ
D W TRZECH WYMIARACH
Ä„ðSYSTEM MONOCENTRYCZNEJ
ORGANIZACJI ADMINISTRACJI
Ä„ð FUNKCJE
Ä„ð SWOBODA DECYZYJNA
Ä„ðSYSTEM POLICENTRYCZNEJ
ORGANIZACJI ADMINISTRACJI
Ä„ð MOÅ»LIWOŚĆ KSZTAA
TOWANIA PRAWNO-
POLITYCZNYCH RAM /POLITYK/ DZIAA
ANIA
SAMORZ
DU
MODELE WA
ADZY LOKALNEJ MODELE WA
ADZY LOKALNEJ
w państwach unitarnych wg Page`a i Goldsmitha wg Hesse i Sharpe`a
KRYTERIUM: STOPIEC
FRAGMENTACJI
TERYTORIALNEJ
Ä„ðMODEL PÓA
NOCNOEUROPEJSKI
/FINLANDIA, NORWEGIA, SZWECJA, DANIA, WIELKA BRYTANIA/
Ä„ð MODEL NAPOLEOC
SKI
/FRANCJA HISZPANIA, WA
OCHY, BELGIA, PORTUGALIA, GRECJA/
Ä„ð MODEL LOCAL GOVERNMENT
Ä„ðMODEL POA
UDNIOWOEUROPEJSKI
/IRLANDIA, WIELKA BRYTANIA/
/FRANCJA HISZPANIA, WA
OCHY/
Ä„ð MODEL ÅšR- I PÓA
NOCNOEUROPEJSKI
/FINLANDIA, NORWEGIA, SZWECJA, DANIA, NIEMCY, SZWAJCARIA,
HOLANDIA /
Tutaj wstaw tytuł 8
Andrzej 1/19/2015
MODELE FINANSOWANIA
MODELOWE SYSTEMY WA
ADZY
JEDNOSTEK LOKALNYCH
LOKALNEJ
wg J. Blanca
Ä„ðSYSTEM KOMISJI
Øð model skandynawski /podatki lokalne stanowiÄ… od 10
do 20% PKB i 20-50% wszystkich podatków/,
Ä„ðSYSTEM SILNEJ RADY I SA
ABEGO
BURMISTRZA
Øð model Å‚aciÅ„ski /wielkość podatków lokalnych waha siÄ™
od 4 do 6% PKB, stanowiąc około 20% wszystkich
Ä„ðSYSTEM SA
ABEJ RADY I SILNEGO
podatków/,
BURMISTRZA
Øð model hanowerski /podatki lokalne to 1-2% PKB, co
Ä„ðSYSTEM MENEDÅ»ERSKI
stanowi 4-5% wszystkich podatków /.
WYBORY SAMORZ
DOWE I ICH FUNKCJE
WYBORY - "podjęcie przez ogół uprawnionych obywateli
PROCESY
decyzji o tym, kto personalnie - w ich imieniu - jest uprawniony do
podejmowania w czasie wyznaczonym granicami kadencji wiążących
decyzji".
( Antoszewski, Herbut, 1992, s 166).
POLITYCZNE W
1. Funkcja selekcyjno-kreacyjna.
STRUKTURZE
2. Funkcja legitymizacyjna.
WA
ADZY
3. Funkcja artykulacyjno-programujÄ…ca.
LOKALNEJ
4. Funkcja partycypacyjna
Struktury samorzÄ…du w Polsce:
STRUKTURA
i
FUNKCJONOWANIE
WA
ADZY
LOKALNEJ
Tutaj wstaw tytuł 9
Andrzej 1/19/2015
KATEGORIE ZADAC
WA
ASNYCH
FUNKCJE ORGANU WYKONAWCZO-
ZARZ
DZAJ
CEGO.
GMIN:
władczej - związanej z bezpośrednią regulacją wielu dziedzin
1/ Infrastruktura techniczna (drogi, wodociÄ…gi,
życia mieszkańców związanych chociażby z wykonywaniem
kanalizacja, mosty, komunikacja publiczna itp.)
zadań zleconych i wydawaniem decyzji administracyjnych w
indywidualnych sprawach czy wykonywaniem uchwał
podejmowanych przez radÄ™ gminy,
2/ Infrastruktura społeczna (szkolnictwo, ochrona
właścicielskiej - bezpośredniego dysponenta zasobów lokalnych
w postaci mienia komunalnego, zdrowia, kultura, opieka społeczna, sport itp.)
menedżerskiej - związanej z zarządzaniem wieloma
strukturami administracyjnymi takimi jak urzÄ…d gminy czy inne
3/ Porządek i bezpieczeństwo publiczne (np. ochrona
jednostki organizacyjne gminy, usługi i inwestycje komunalne,
przeciwpożarowa, porządek publiczny)
finansisty lokalnego odpowiedzialnego za pozyskiwanie i
dystrybucję środków finansowych,
4/ A
ad przestrzenny i ekologiczny (planowanie
organizatora i inicjatora przedsięwzięć społecznych,
przestrzenne, gospodarka nieruchomościami, ochrona
mediatora lub arbitra w sporach i konfliktach między
środowiska itp.)
lokalnymi aktorami
TRANSFORMACJA WA
ADZY LOKALNEJ
Proces ten polega na przełamywaniu
pięciu monopoli:
TRANSFORMACJA
Ä„ðpolitycznego,
Ä„ðwÅ‚adzy paÅ„stwowej,
WA
ADZY
Ä„ðfinansowego,
LOKALNEJ Ä„ðwÅ‚asnoÅ›ciowego
Ä„ði administracyjnego.
J. Regulski
TRANSFORMACJA WA
ADZY LOKALNEJ TRANSFORMACJA WA
ADZY LOKALNEJ
Proces ten polega na zespole zmian odnoszących się do następujących
Typy zasobów:
relacji:
Ä„ðprawnokonstytucyjne,
A. między lokalnymi aktorami sceny
politycznej a podmiotami działającymi
Ä„ðfinansowe,
na ponadlokalnych szczeblach
Ä„ðpolityczne,
zarzÄ…dzania,
Ä„ðprofesjonalne
B. między aktorami lokalnej sceny
Ä„ðhierarchiczne.
politycznej, R.A.D.Rhodes
C. między aktorami lokalnej sceny
politycznej a jej społecznym
otoczeniem.
Tutaj wstaw tytuł 10
Andrzej 1/19/2015
TRANSFORMACJA WSPÓLNOT
Transformacja w lokalnej w Polsce LOKALNYCH:
Ostatnie wybory do rad
narodowych w PRL 19.06.1988 r.
Wybierano
Wojewódzkie rady narodowe i Stan A
Stan B
rady stopnia podstawowego.
Frekwencja około 55,5%.
TymczasowÄ… KomisjÄ™
System
KoordynacyjnÄ… NSZZ System
"Solidarność wezwała do ich zewnątrzsterowny
wewnÄ…trzsterowny
bojkotu.
Urządzenia wodociągów i kanalizacji w kraju.
Finanse samorzÄ…dowe w Polsce
Wyszczególnienie Stan w latach Przyrost w latach Przyrost b:a
(%)
1980 1990 1999 2005 1980  1990- 1990  2005
1990 2000 ( c)
( a) ( b)
Ä„ðGmina 39,34 PIT 6,71 CIT
WodociÄ…gi: 6,1 8,3 29,2 28,6 2,2 20,9 20,3 950
- sieć magistralna ( tys. km) 53,1 93,1 194,7 245,6 40,0 101,6 152,5 254
- sieć rozdzielcza ( tys. km) 1203 1531 3560 4509 328 2029 2978 618
- przyłącza do budynków
mieszkalnych ( tys. sztuk)
Ä„ðPowiat 10,25 PIT 1,40 CIT
Kanalizacja: 20,5 23,1 42,9 80 2,6 19,8 56,9 761
- sieć ( tys. km) 460 511 946 1754 51 435 1243 852
- przyłącza do budynków
mieszkalnych ( tys. sztuk)
Liczba miast obsÅ‚ugiwanych przez 357 467 745 857 110 278 390 252 Ä„ðWojewództwo 1,6 PIT 15,90 CIT
oczyszczalnie ścieków, w tym: 158 165 50 8 7 -135 -157
- mechaniczne 199 302 535 450 103 220 148
- biologiczne 158 399 217 399
- z podwyższonym usuwaniem
biogenów
y
ródło: J. Regulski. Samorząd III Rzeczypospolitej. Koncepcje i realizacja. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2000 ( dane
lata 1980 -1998); GUS. Ochrona środowiska 2006. 29.11.2006.
Tendencje zmian samorzÄ…du i polityki
lokalnej.
lðDecentralizacja , dewolucja
lðProfesjonalizacja
WA
ADZA LOKALNA
lðDeficyt demokracji
lðInternacjonalizacja /europeizacja/
PERSPEKTYWY
lðPrywatyzacja
lðWprowadzenie mechanizmów
PRZEMIAN
rynkowych
lðWzrost jakoÅ›ci usÅ‚ug
lðDeficyt finansów lokalnych.
Tutaj wstaw tytuł 11
Andrzej 1/19/2015
Samorząd i demokracja lokalna. Zagrożenia Samorząd i demokracja lokalna. Zagrożenia
i dylematy. i dylematy.
Ä„ð Deficyt demokracji lokalnej  kryzys lokalnego
Ä„ð  System Å‚upów na poziomie lokalnym,
przedstawicielstwa, niedostatki demokracji
Ä„ð Rywalizacja / konkurencja miÄ™dzy
partycypacyjnej i społeczeństwa
samorządami a władzą centralną,
obywatelskiego
Ä„ð Centralizacja wÅ‚adzy na poziomie
Ä„ð Elitaryzacja i upartyjnienie polityki lokalnej,
 ogólnogminnym ,
 kolonizacja samorzÄ…du przez partie
Ä„ð Biurokratyzacja instytucji i procedur
polityczne ,  nadmierna rywalizacja /
samorzÄ…dowych
konkurencja między ugrupowaniami
politycznymi, Ä„ð zatarcie granicy miÄ™dzy sferÄ… polityki i
administracji, efekt upartyjnienie
Ä„ð Patologie lokalnego życia spoÅ‚ecznego i
administracji,
politycznego  nepotyzm, korupcja,
klientelizm, Ä„ð niewystarczajÄ…cy poziom profesjonalizacji
administracji lokalnej.
Samorząd i demokracja lokalna. Zagrożenia
Negatywne efekty
i dylematy.
decentralizacji
lðDeficyt demokracji lokalnej  kryzys lokalnego
Ä„ð brak woli politycznej reform i brak
przedstawicielstwa, niedostatki demokracji
perspektywicznej wizji państwa,
partycypacyjnej i społeczeństwa
obywatelskiego
lð Elitaryzacja i upartyjnienie polityki lokalnej,
lðPatologie lokalnego życia spoÅ‚ecznego 
nepotyzm, korupcja, klientelizm,
lð System Å‚upów na poziomie lokalnym,
lð Nadmierna rywalizacja / konkurencja miÄ™dzy
samorzÄ…dami,
lðPogÅ‚Ä™bianie różnic miÄ™dzysamorzÄ…dowych.
lðBiurokratyzacja instytucji i procedur
samorzÄ…dowych
Uwarunkowania zewnętrzne
Co dalej samorzÄ…dzie???
kryzysu samorzÄ…du
lðBrak strategicznej perspektywy
reform państwa, administracji
Nowoczesna demokracja
publicznej i samorzÄ…du  dryf
deliberatywna
decyzyjny i operacyjne rzÄ…dzenie
lð Nieufność i konflikty na linii wÅ‚adza
centralna i lokalna, wynikajÄ…ce z
Model  local governance
instrumentalnego podejścia do
samorzÄ…du
lðDecentralizacja deficytu
publicznego
Tutaj wstaw tytuł 12