Andrzej 1/19/2015
Cele zajęć:
1. rozwijanie wiedzy o demokratycznych standardach
SamorzÄ…d i polityka
organizacji i funkcjonowania samorzÄ…du
lokalna
terytorialnego w systemach parlamentarnych,
2. zapoznanie ze stanem współczesnej wiedzy w
zakresie istoty, struktur i mechanizmów
funkcjonowania władzy lokalnej w Polsce,
3. kształtowaniu postawy polegającej na dostrzeganiu
i uznaniu wysokiej rangi lokalizmu i
© dr Andrzej Ferens samorzÄ…dnoÅ›ci terytorialnej jako znaczÄ…cych
wartości związanych z ładem demokratycznym we
Instytut Politologii UWr
współczesnych systemach politycznych.
Zakres wiadomości wymaganych w ramach
przedmiotu:
vð spoÅ‚eczne podstawy lokalnych systemów politycznych i
 Jeśli ty nie interesujesz
istota władzy lokalnej i samorządu terytorialnego,
vð standardy organizacji i funkcjonowania samorzÄ…du
terytorialnego w systemach demokracji parlamentarnej,
siÄ™ politykÄ… /lokalnÄ…/
vð transformacja wÅ‚adzy lokalnej w Polsce i innych krajach,
vð struktury i mechanizmy dziaÅ‚ania wÅ‚adzy lokalnej w
to ona zainteresuje siÄ™
Polsce,
vð podstawowe procesy polityczne zachodzÄ…ce w strukturach
władzy lokalnej,
TobÄ… .
vð przeksztaÅ‚cenia wÅ‚adzy lokalnej zwiÄ…zane z przemianami
władzy lokalnej i reformami administracji publicznej w
świecie współczesnym.
za Peryklesem, podobnie W. Churchil
Przebieg analizy:
Subdyscyplina politologii:
Ä„ð SpoÅ‚eczność lokalna
TEORIA SYSTEMÓW LOKALNYCH
Ä„ð Lokalna wspólnota polityczna
I CZYNNIKÓW
DETERMINUJ
CYCH
Ä„ð System wÅ‚adzy lokalnej/Lokalny system polityczny
DZIAA
ANIA POLITYCZNE W TYCH
Ä„ð SamorzÄ…d lokalny /administracja samorzÄ…dowa
SYSTEMACH
Tutaj wstaw tytuł 1
Andrzej 1/19/2015
 Miasto czy wieś, w której się
Lokalny system rodzimy, to środek świata. Ta przestrzeń
niewielka, w której się obracamy, nasze
społeczny.
domy, cmentarze, kościoły  ta przestrzeń
wiekami wysiłkiem ludzkim zbudowana [...]
jest dla nas centrum świata, do którego
wszystkie inne kawałki są odniesione . L. Kołakowski
 [..] człowiek nie jest czymś danym,
ZBIOROWOŚĆ TERYTORIALNA:
gotowym, statycznie określonym  jest
istotą, która staje się i urzeczywistnia się w
miarÄ™ swojego rozwoju P. Rybicki, 1963.
TERYTORIALNOŚĆ:
 społeczności ludzkie istnieją
Istotny wymiar życia
poprzez relacje, jakimi
jednostki powiÄ…zane sÄ… ze indywidualnego
sobÄ… J. Turowski, 1993.
i społecznego
TERYTORIALNOŚĆ: ZBIOROWOŚĆ TERYTORIALNA:
TERYTORIALNOŚĆ:
" przestrzeń w ujęciu
fizycznym
Czy można
unieważnić
" przestrzeń w ujęciu
przestrzeń???
społecznym
Tutaj wstaw tytuł 2
Andrzej 1/19/2015
ZBIOROWOŚĆ TERYTORIALNA: Trzy cechy / elementy
społeczności lokalnych:
Ä„ð Substrat przestrzenno- terytorialny.
ZBIOROWOŚĆ TERYTORIALNA:
Wspólny obszar.
ZBIOROWOŚĆ, KTÓREJ
CZA
ONKÓW A

CZY FAKT
Ä„ð Substrat spoÅ‚eczny - interakcje
WSPÓLNEGO ZAMIESZKIWANIA
między jednostkami i grupami.
NA OKREÅšLONYM TERYTORIUM,
Ä„ð WiÄ™z
społeczna /współdziałanie ludzi i
WYTWARZAJ
C
SWOIST
WI
y

instytucji w zaspokajaniu potrzeb, wspólne normy,
MI
DZY MIESZKAC
CAMI TZW.
wartości, cele lub odrębność/.
G. A. Hillery, 1955 r 94 definicje.
WI
y
LOKALN
.
B. Olszewska-Dyoniziak, 1972.
Tendencje w badaniach nad Historia badań nad
społecznościami lokalnymi: społecznościami lokalnymi:
Ä„ð PODEJÅšCIE EKOLOGICZNE Ä„ð F. Toenies: gemeinschaft - gesellschaft
Ä„ð McIver: community  association
Ä„ð PODEJÅšCIE INTERAKCYJNO 
Ä„ð H. Cooley: group primary - secondary
PROCESUALNE
Ä„ð E. Durkheim: solidarność organiczna
Ä„ð ORIENTACJA
i mechaniczna
SOCJOPSYCHOLOGICZNA
Ä„ð Becher: spoÅ‚ecznoÅ›ci sakralne i Å›wieckie
Ä„ð PODEJÅšCIE STRUKTURALNO 
Ä„ð R. Redfield: spoÅ‚ecznoÅ›ci ludowe i miejskie
FUNCJONALNE
SPOA
ECZNOŚĆ LOKALNA:
SPOA
ECZNOŚĆ LOKALNA:
ZBIOROWOŚĆ SPOA
ECZNA ŻYJ
CA NA
WYODR
BNIONYM /W SPOSÓB NATURALNY LUB
ADMINISTRACYJNY/ TERYTORIUM, POSIADAJ
CA W
 SPOA
ECZNOŚĆ SKA
ADA SI
Z
ZASADNICZYCH SPRAWACH ZWI
ZANYCH Z FAKTEM
ZAMIESZKIWANIA A W SZCZEGÓLNOŚCI W
LUDZI POZOSTAJ
CYCH ZE SOB

SPRAWACH BYTOWYCH, SOCJALNYCH,
WE WZAJEMNYCH KONTAKTACH
KOMUNALNYCH I KULTUROWYCH, I EWENTUALNIE
ZAWODOWYCH, PODOBNE POTRZEBY I INTERESY
W RAMACH OBSZARU
ORAZ ODPOWIEDNI STOPIEC
ÅšWIADOMOÅšCI
GEOGRAFICZNEGO I
WSPÓLNOTY PODSTAWOWYCH POTRZEB, CO
ZNAJDUJE SWÓJ WYRAZ W ISTNIENIU
POA

CZONYCH JEDN
LUB
ODPOWIEDNICH STRUKTUR ORGANIZACYJNYCH
WIELOMA WSPÓLNYMI WI
ZIAMI
/INSTYTUCJI LOKALNYCH/. A.Piekara
G.A. HILLERY
Tutaj wstaw tytuł 3
Andrzej 1/19/2015
SPOA
ECZNOŚĆ LOKALNA:
Czynniki zmian:
CECH
MAA
EJ SPOA
ECZNOÅšCI LOKALNEJ BYA
A,
PRÓCZ MAA
YCH ROZMIARÓW, WZGL
DNA IZOLACJA
Ä„ð INDUSTRIALIZACJA
OD POZOSTAA
EGO ÅšWIATA, DALEKO POSUNI
TA
SAMOWYSTARCZALNOŚĆ; BEZPOŚREDNIE OSOBISTE
Ä„ð URBANIZACJA
KONTAKTY WSZYSTKICH CZA
ONKÓW SPOA
ECZNOÅšCI
OPARTE NA ZASADACH POKREWIEC
STWA LUB
Ä„ð MIGRACJE
S
SIEDZTWA; ZNACZNA JEDNORODNOŚĆ MAJ
TKOWA,
ZAWODOWA, ETNICZNA; IDENTYCZNOŚĆ TRADYCJI,
Ä„ðKULTURA I EDUKACJA
NORM OBYCZAJOWYCH, WIERZEC
I PRZYZWYCZAJEC
.
MASOWA
MAA
A SPOA
ECZNOŚĆ LOKALNA  WIEŚ LUB MIASTECZKO
 STANOWIA
A ZINTEGROWAN
CAA
OŚĆ O WYRAy
NIE
Ä„ðMOBILNOŚĆ SPOA
ECZNA
OKREŚLONEJ STRUKTURZE NIEFORMALNEJ NIEZALEŻNIE
OD FORMALNEJ ADMINISTRACYJNEJ ORGANIZACJI
Ä„ðPROFESJONALIZACJA
OKREÅšLAJ
CEJ POZYCJ
SPOA
ECZN
POSZCZEGÓLNYCH
Ä„ð GLOBALIZACJA
JEDNOSTEK LUB RODZIN / A.KÅ‚oskowska/.
URBANIZACJA: GLOBALIZACJA:
Kraj miasto wieÅ›
90% 10%
INTENSYFIKACJA STOSUNKÓW
W. BRYTANIA
78% 22%
HISZPANIA SPOA
ECZNYCH O ÅšWIATOWYM ZASI
GU,
76% 24%
FRANCJA
KTÓRA A

CZY RÓŻNE LOKALNOŚCI
67% 33%
WA
OCHY
73% 27% W TEN SPOSÓB, ŻE LOKALNE
ROSJA
65% 35%
WYDARZENIA KSZTAA
TOWANE S

W
GRY
85% 15%
NIEMCY PRZEZ ZDARZENIA ZACHODZ
CE
34% 64%
PORTUGALIA
W ODLEGA
OÅšCI WIELU TYSI
CY MIL
61,7% 38,3%
POLSKA
55% 65% I SAME ZWROTNIE NA NIE DZIAA
AJ
.
SA
OWACJA
A. Giddens
57% 63%
RUMUNIA
y
ródło: GUS, 2003.
Przemiany społeczności lokalnych:
CZY ISTNIEJE SPRZECZNOŚĆ
Ä„ðRozpad
MI
DZY TYM CO GLOBALNE
Ä„ðPrzetrwanie
Ä„ðOdradzanie
A TYM CO LOKALNE?
Ä„ðTworzenie od nowa
Tutaj wstaw tytuł 4
Andrzej 1/19/2015
DYLEMATY REFLEKSJI NAD
Lokalizm:
LOKALNOÅšCI
?
1. CZY ISTNIEJE SPRZECZNOŚĆ
 intelektualna i organizacyjna
MI
DZY TYM CO GLOBALNE
reakcja na procesy koncentracji,
A TYM CO LOKALNE?
centralizacji i standaryzacji
2. CZY POST
PUJE PROCES
DELOKALIZACJI? zachodzące w społeczeństwach
3. CZY MODEL ODDOLNEGO industrialnych i postindustrialnych .
B. Jałowiecki, M. S. Szczepański, 2002.
ROZWOJU SPOA
ECZNEGO MA
SENS???
Lokalizm: Wybrane stanowiska teoretyczne:
Ä„ðL. Roniger  współczesnÄ… globalizacjÄ™
 Odrodzeniu siÄ™ lokalizmu
cechuje pluralizm standardów
w końcu XX wieku - efekt
cywilizacyjnych i min. wzrost znaczenia
lokalności
nieefektywności państwa, głęboko
Ä„ðG. Bauman globalizacja to proces
ingerujÄ…cego i kontrolujÄ…cego
żywiołowy - koncept  glokalizacji
Ä„ðI. Wallerstein kumulacja produkcji i
gospodarkÄ™, z silnÄ… gospodarkÄ…
konsumpcji dóbr centra  semiperyferia i
nieformalnÄ…  jako czynnik
peryferia
rewitalizacji układów lokalnych.
K. Z. Sowa, 1992.
Wybrane stanowiska teoretyczne: Przemiany społeczności lokalnych:
R. Nisbet  jedyną właściwą alternatywą
dla rozległego w skali i mechanicznego
Ä„ðTeoria spoÅ‚eczeÅ„stwa
politycznie społeczeństwa są
masowego i profesjonalnego
społeczności (wspólnoty) małe w skali
ale solidne w strukturze. One o tylko
Ä„ðTeoria  zaćmienia
one są mogą być podstawą społecznej
Ä„ðTeoria spoÅ‚ecznoÅ›ci
rekonstrukcji, ponieważ odpowiadają
poprzez zakorzenienie fundamentalnym
 bezlokalnych
ludzkim pragnieniom wspólnego
Ä„ðTeorie transformacji
zamieszkiwania, wspólnej pracy,
wspólnych doświadczeń i wspólnego
społeczności lokalnych
istnienia
Tutaj wstaw tytuł 5
Andrzej 1/19/2015
Różne typy organizacji wspólnot -
społeczności lokalnych:
Ä„ðWspólnota osobista 
personal community
CZY SPOA
ECZNOÅšCI LOKALNE
(Wellman)
TRAC
KONTROL
NAD
WARUNKAMI WA
ASNEJ
Ä„ðWspólnota inkluzywna 
EGZYSTENCJI?
inclusive community
(Etzioni, Giddens)
Ä„ðWspólnota opozycyjna
(Castells)
Dr Paweł Kubicki z Instytutu Europeistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego o
silnym, otwartym na świat mieszczaństwie które właśnie powstaje w
Polsce ("Gazeta Wyborcza", 22.09.2009):
- To pokolenie 30-, 40-latków, dla których styl życia,
JAKA KONDYCJA
który oferują im wielkie miasta, staje się podstawą
do tworzenia własnej tożsamości. Identyfikacja z
SPOA
ECZNOÅšCI
Warszawą, Krakowem czy Wrocławiem jest dla nich
często silniejsza niż z państwem czy narodem.
LOKALNYCH
Cenią takie wartości jak: otwartość,
wielokulturowość, postawy proekologiczne itp.
? Często angażują się w organizacje pozarządowe
W POLSCE
działające na rzecz ich miasta czy dzielnicy.
Wspólnota polityczna
wg D. Eastona
Polega na podejmowaniu przedsięwzięć
Społeczność lokalna
opartych na zbiorowo aprobowanym
jako wspólnota
politycznym podziale pracy,
polityczna wyrażającym
się gotowością do odgrywania ról
politycznych /publicznych/.
Tutaj wstaw tytuł 6
Andrzej 1/19/2015
Lokalna wspólnota polityczna Lokalna wspólnota polityczna
Ä„ðÅšwiadomość wspólnych
interesów
1. Mieszkańcy gminy / powiatu
Ä„ðPartycypacja w lokalnych
tworzą z mocy prawa wspólnotę
instytucjach -
samorzÄ…dowÄ….
organizacjach
Ä„ðPolityczny podziaÅ‚ pracy 2. Ilekroć w ustawie jest mowa o
gminie/powiecie, należy przez to
Ä„ðZdolność do wyÅ‚onienia
władzy politycznej rozumieć wspólnotę samorządową
oraz odpowiednie terytorium.
Ä„ðZdolność do podtrzymania
władzy politycznej Art. 1, ustawy o samorządzie gminnym i s.powiatowym.
Ä„ðZdolność do egzekwowania
odpowiedzialności
politycznej
Lokalna Wspólnota Polityczna -
Lokalna wspólnota polityczna-
wymiar empiryczny
wymiar empiryczny
Zdolność do wyłonienia władzy politycznej
Frekwencja wyborcza
Zdolność do wyłonienia władzy politycznej
1990 - 42,27%
1994 - 33,78%
1998 - ok. 45%
2002 - 44,24/I tura/ 35,02/II tura/ 44,12 /RG/
49,48 /RP/ 44,23 /SW/
2006 - 45,91 /I/ 39,56 /II/ 45,87/RG/
47,97/RP/ 45,79 /SW/
2010 - 47,32 /I tura/ 35,31 /II tura/ 46,93/RG/
50,07/RP/ 47,26 /SW/
2014 - 44,24 /I tura/ 35,02 /II tura/ 44,12/RG/
49,48 /RP/ 44,23 /SW/
Gotowość do zgłoszenia własnych
Frekwencja wyborcza w wybranych
kandydatów do władzy w gminie
krajach Europy, na poziomie lokalnym:
Państwo Frekwencja org. przedst. Frekwencja burmistrz
Polska 2014 44,12 /RG/ 44,24 /I tura/
Słowacja (2010) średnia 49,69%
Anglia 45% - (2002)
Londyn (2002) 32,6 % 33,7%
Szwecja (1998) 78,6%
Finlandia (2000) 55,7%
Portugalia (1997) 60,1%
Luxemburg (1999) obowiÄ…zek 82,0%
Francja (2008) 66,5% (I) 65% (II)
Niemcy od 53,9% do 65,9% (1999)
Dania 70,1% (1997)
Litwa (2007) 37%
Belgia (obowiÄ…zek) 92,3 (1994)
Hiszpania (2007) 50,6%
WÅ‚ochy 71,26%
Holandia 58,9%
Polacy o głosowaniu w wyborach samorządowych,  Komunikat z badań CBOS , Warszawa lipiec 2002.
Grecja (2010) średnia na 3 szczeblach 47%
opracował A.Ferens
Tutaj wstaw tytuł 7
Andrzej 1/19/2015
Lokalna wspólnota polityczna-
Obywatel w systemie
wymiar empiryczny
politycznym.
2  osoby mogą złożyć wniosek w ramach inicjatywy lokalnej /ustawa o
organizacjach pożytku publicznego & ../.
3  osoby są potrzebne aby założyć najmniejszą organizację społeczną
/stowarzyszenie zwykłe/ - nie posiada osobowości prawnej, nie może
prowadzić działalności gospodarczej i otrzymywać darowizn.
5  osób mających prawo wybierania, jest konieczne do założenia
lokalnego komitetu wyborczego wyborców /w celu rejestracji
Zdolność do podtrzymania
kandydatów jednym województwie/.
15  osób jest koniecznych do założenia stowarzyszenia
zarejestrowanego - posiada osobowość prawną, może prowadzić
władzy politycznej
działalność gospodarczą i otrzymywać darowizny.
20  osób mających prawo wybierania, musi poprzeć utworzenie
lokalnego komitetu wyborczego wyborców / w celu rejestracji
kandydatów jednym województwie /.
25  osób powinno poprzeć swoim podpisem kandydatów zgłaszanych
do rady gminy nie będącej powiatem.
50  osób musi się podpisać pod obywatelskim projektem uchwały
kierowanym do Rady Miasta Dzierżoniowa /od 2 lat nie zgłoszono
żadnego projektu/.
Obywatel w systemie
Społeczeństwo obywatelskie
politycznym.
Dobrowolne zaangażowanie w działalność w organizacjach społecznych w krajach
UE-27 w 2006 r.
150  osób powinno poprzeć swoim podpisem listę zgłoszoną do rady
gminy będącej powiatem.
70
400  osób musi się podpisać pod obywatelskim projektem uchwały
kierowanym do Rady Miasta Szczecina /od 30.11.07, ok. 0,1% 60
dorosłych mieszkańców miasta/. Podobne pomysły Pyrzyce, Police,
50
Barlinek,
40
500  osób musi się podpisać pod obywatelskim projektem uchwały
kierowanym do Rady Miasta Otwocka /na 42 tys. mieszkańców 30
miasta, zapis obowiązuje od 2005 i nikt z niego nie skorzystał/.
20
1000  osób musi się podpisać pod obywatelskim projektem uchwały
10
kierowanym do Rady Miasta Przemyśla
0
1000  osób jest potrzebnych do założenia i zarejestrowania partii
politycznej.
2000  podpisów poparcia jest koniecznych do skutecznego
zarejestrowania kandydata na senatora.
5000  osób musi poprzeć okręgowa listę kandydatów komitetu
wyborczego , aby zarejestrować ją w wyborach do Sejmu.
W 2005 r. (według badań Stowarzyszenia Klon/Jawor i Stowarzyszenia Centrum
Wolontariatu) swój czas na bezpłatną pracę na rzecz innych poświęciło 2 razy
więcej niż w 2001 r. dorosłych Polaków.
Lokalna wspólnota polityczna-
Poczucie sprawstwa wśród Polaków
wymiar empiryczny
Ä„ðJedynie co czwarty Polak (24%) ma
Ä„ð Zdolność do podtrzymania
poczucie, że to, co się dzieje w kraju, w
jakimś stopniu zależy także od niego.
władzy politycznej
Ä„ðZnacznie wiÄ™ksza liczba ankietowanych
(42% ogółu) deklaruje poczucie wpływu
Rola i znaczenie w lokalnym
na sprawy lokalne  swojego miasta,
mechanizmie władzy grupy rodzinno
gminy.
 koleżeńskiej /J.Hryniewicz/.
CBOS, luty 2007 r.  Czy zwykły obywatel ma poczucie wpływu na sprawy publiczne?
Amorficzność struktury społecznej /teza
S. Nowaka o  próżni socjologicznej .
Tutaj wstaw tytuł 8
Cypr
Litwa
Malta
UE25
Dania
Belgia
Grecja
A
otwa
Polska
Węgry
Austria
Czechy
Francja
Estonia
Irlandia
Szwecja
Niemcy
Bułgaria
WÅ‚ochy
SÅ‚owacja
Rumunia
SÅ‚owenia
Finlandia
Hiszpania
Portugalia
Niderlandy
Luksemburg
Wielka Brytania
Andrzej 1/19/2015
Partycypacja społeczna:
Partycypacja społeczna: referendum STOP ODKRYWCE
Åšrednia frekwencja - 51,5%
bezprecedensowym wynik na skalę ogólnopolską, 94 % głosujących przeciw
odkrywce!
Frekwencja i wyniki referendum w poszczególnych gminach:
Uprawnionych do głosowania 32 tys. osób
gm. Kunice - 64,7% , 97,3% przeciw odkrywce
gm. Ruja - 63 % , 95 % przeciw odkrywce
gm. Lubin - 53,4% , 93% przeciw odkrywce
gm. Miłkowice - 48,6% , 93,8% przeciw odkrywce
gm. Prochowice - 43,1% , 92,8% przeciw odkrywce
gm. Åšcinawa - 37,05% , 90,9% przeciw odkrywce
Najbardziej aktywni w gminach byli mieszkańcy następujących miejscowości: Miłoradzice, Raszówka,
Spalona, Kunice, Bieniowice, Ruja.
y
ródło: strona internetowa  Stop odkrywce http://stop-odkrywce.pl/category/referendum/
Wyniki badań opinii społecznej, ocena władz
Opinie o działalności władz lokalnych
centralnych i samorzÄ…dowych  luty 2007.
Jak ocenia DOBRZE y
LE
Pan/Pani pracÄ™:
Sejmu RP 24% 65%
Prezydenta RP 38% 51%
SamorzÄ…du terytorialnego 68% 20%
Cyt. Za Raport FRDL z 2007 r. na podstawie: CBOS. Opinie o działalności instytucji publicznych. Warszawa, luty 2007 r.
y
ródło: CBOS
Lokalna wspólnota polityczna-
Społeczne poczucie sprawstwa
wymiar empiryczny
 Czy ludzie tacy jak Pan(i) mają wpływ na sprawy
swojego miasta, gminy?
Zdolność do egzekwowania
odpowiedzialności politycznej
y
ródło: CBOS
Tutaj wstaw tytuł 9
Andrzej 1/19/2015
Lokalna wspólnota polityczna- Lokalna wspólnota polityczna-
wymiar empiryczny wymiar empiryczny
Ä„ðZdolność do egzekwowania Ä„ðZdolność do egzekwowania
odpowiedzialności politycznej odpowiedzialności politycznej
- 1992-2001 265 referendów w celu - 2002 -2006 92 referenda w celu odwołania
odwołania rady gminy, 1 rady powiatu, organu gminy z tego 71 w sprawie
średnia frekwencja 14,4% /najniższa odwołania wójta (20 wójta i rady), w 12
1,33% Jemielno, najwyższa 46,98 przypadkach referenda ważne, najwyższa
Ślemień, 40 referendów ważnych, 17 frekwencja 71,97 Kleszczów
udanych na terenach wiejskich
Lokalna wspólnota polityczna-
Referenda w sprawie odwołania
wójta/burmistrza/prezydenta wymiar empiryczny
Hipotezy wyjaśniające:
politycznej
Rola i znaczenie w lokalnym
mechanizmie władzy grupy rodzinno
 koleżeńskiej /J.Hryniewicz/-
 amoralny familiaryzm .
Amorficzność struktury społecznej /teza
S. Nowaka o  próżni socjologicznej .
Polacy o głosowaniu w wyborach samorządowych,  Komunikat z badań CBOS , Warszawa lipiec 2002.
Lokalna wspólnota polityczna-
Kapitał społeczny
wymiar empiryczny
Ä„ð Teza o spoÅ‚eczeÅ„stwie
obywatelskim na poziomie
Ä„ð gÄ™stość sieci spoÅ‚ecznych i gotowość do partycypacji
lokalnym
społecznej: /R. Putnam/,
- Aspekt polityczny relacje obywatele a Ä„ð zaufanie wynikajace ze wspólnych norm i wartoÅ›ci oraz
silna kontrola społeczna:
instytucje władzy publicznej
/ orientacja funkcjonalna J. Coleman/,
/politycznej/.
Ä„ð sieć spoÅ‚ecznych powiÄ…zaÅ„ umożliwiajÄ…cych dostÄ™p do
- Aspekt społeczny relacje pomiędzy
innych zasobów kulturowych i ekonomicznych:
obywatelami, zdolność do współpracy
/orientacja strukturalna P. Bourdieu/
i realizacji wspólnych działań.
Tutaj wstaw tytuł 10
Andrzej 1/19/2015
Kapitał społeczny Deficyty kapitału społecznego:
Ä„ð Poczucie braku sprawstwa.
a/ w przeciwieństwie do k. ludzkiego nie jest indywidualną cechą
jednostek a jest elementem relacji z innymi ludz
mi /pole Ä„ð MaÅ‚a wiedza na temat instytucji publicznych
społeczne, przestrzeń interpersonalna/ i posiada regionalnych i lokalnych.
ponadjednostkowÄ… genezÄ™
Ä„ð Brak zaufania do instytucji publicznych.
b/ efekt zewnętrzny istniejących sieci interakcji  pozytywne lub
Ä„ð Deficyt zaufania w relacjach miÄ™dzy ludz
mi w różnych
negatywne efekty działania podmiotów, odbierane przez innych
sferach życia.
nie uczestniczących w danym działaniu
Ä„ð Ograniczone kompetencje w zakresie budowania relacji
c/ ważnym aspektem jest zaufanie i wzajemność w relacjach
i tworzenia ich sieci.
między ludz
mi   klej społeczny obniżający koszty działań ludzi i
Ä„ð Niska skÅ‚onność do stowarzyszania siÄ™.
wspólnot, wpływając zwrotnie na kapitał ludzki
Ä„ð Ograniczone zaangażowanie w lokalne życie publiczne i
d/ występuje na poziomie jednostkowym, grupowym i
polityczne.
zbiorowym, istotnie determinując rozwój gospodarczy
Model lokalnej wspólnoty politycznej:
Ä„ð ~ 0,1-1% decydenci
Ä„ð ~ 3-5% zaangażowani
Ä„ð ~ 10%
zorientowani
niezorientowani
Ä„ð~ 85%
i obojętni
Opracowanie: R. Wilczyński , Wojewoda Opolski
Tutaj wstaw tytuł 11