STATYSTYKA EKONOMICZNA
ANALIZA STATYSTYCZNA BILANSU PRZEDSI
BIORSTWA
Opracowano na podstawie : E. Nowak, Metody statystyczne w analizie działalności przedsiębiorstwa,
PWN, Warszawa 2001
Bilans przedsiębiorstwa jest jednym z najważniejszych sprawozdao finansowych
odzwierciedla on majątek przedsiębiorstwa ( aktywa ) oraz z
ródła jego finansowania
( pasywa ) na określony moment czasowy, tzw. dzieo bilansowy.
Aktywa  to wartościowo wyrażony majątek przedsiębiorstwa - są to zasoby będące
w posiadaniu przedsiębiorstwa, które powinny byd wykorzystywane przy
realizacji operacji gospodarczych związanych z jego funkcjonowaniem.
składa się na nie majątek trwały i obrotowy.
Pasywa  z
ródła finansowania aktywów , mogą to byd środki własne (wkład właściciela
lub zysk ) lub obce ( zaciągnięte zobowiązania ).
Wszystkie aktywa przedsiębiorstwa muszą znajdowad swoje odbicie w jego pasywach,
dlatego sumy aktywów i pasywów są zawsze równe.
W prowadzony w Polsce, przez ustawę o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r. *Dz.
U. 1994, nr 121, poz. 591+, sprawozdawczy układ bilansu polega na wykazywaniu
pozycji aktywów według zasady wzrastającej płynności, a pozycji pasywów według
zasady rosnącego stopnia wymagalności.
Zasada wzrastającej płynności  polega na uszeregowaniu składników aktywów
według stopnia możliwości ich zamienia na gotówkę.
Zasada rosnącego stopnia wymagalności  polega na uszeregowaniu pasywów według
terminów obowiązku ich spłaty.
Zasadniczym założeniem sporządzania bilansu jest zasada odzwierciedlania skutków
majątkowych działalności gospodarczej prowadzonej w danym kresie sprawozdawczym
Bilans przedsiębiorstwa ma ukazywad w sposób syntetyczny stan majątku firmy,
z uwzględnieniem wszystkich decyzji i zdarzeo gospodarczych, które miały miejsce do
czasu sporządzenie tego sprawozdania
Przystępując do analizy danych bilansu powinniśmy stosowad zasadę unikania zbędnej
szczegółowości czyli ograniczenia nadmiaru informacji do niezbędnych z punktu
widzenia celu przeprowadzanej analizy. Dlatego znacznym ułatwieniem przy
sporządzaniu analiz może byd przekształcenie bilansu z formy sprawozdawczej na
formę analityczną. Przekształcanie bilansu sprawozdawczego w bilans analityczny
Polega na:
1. Eliminowaniu pozycji ujmowanych jedynie w celu kontrolno-rozliczeniowym nie
wyrażających rzeczywistych aktywów, pasywów lub wyników finansowych.
2. A
ączeniu pozycji szczegółowych w pozycje zbiorcze o zbliżonej treści ekonomicznej i
większej wyrazistości informacyjno-analitycznej.
Można powiedzied, że analityczny układ bilansu polega na grupowaniu pozycji
aktywów i pasywów w kolejności ułatwiającej analizę. Obowiązujący, wprowadzony
ustawą o rachunkowości, sprawozdawczy układ bilansu jest zbyt szczegółowy dla
potrzeb przedsiębiorstwa. Dlatego w literaturze przedmiotu najczęściej spotyka się
postad analityczną bilansu, która uwzględnia grupy bilansu (np. A, B itd.) oraz
rozdziały tych grup (np. I, II itd.). Ponieważ niektóre pozycje bilansowe nie wpływają.
Istotnie na wartośd majątku i kapitałów, to w bilansie analitycznym są one pomijane.
Tab.1
Bilans przedsiębiorstwa X za lata 2008  2009
2008 2009 2008 2009
Aktywa Pasywa
A. Kapitał własny
A. Majątek trwały
I. Kapitał podstawowy
I. Wartości niematerialne i prawne,
II. Należne lecz nie wniesione
w tym:
wkłady na poczet kapitału
1. Koszty organizacji
podstawowego (wielkośd
poniesione przy założeniu
ujemna)
lub póz
niejszym
III. Kapitał zapasowy
rozszerzeniu spółki
1. Ze sprzedaży akcji
akcyjnej.
powyżej ich wartości
2. Koszty prac rozwojowych
nominalnej
3. Wartośd firmy
2. Tworzony ustawowo
4. Inne wartości
3. Tworzony zgodnie ze
niematerialne i prawne
statutem lub umową
5. Zaliczki na poczet
4. Z dopłat wspólników
wartości niematerialnych
5. Inny
i prawnych
IV. Kapitał rezerwowy z
II. Rzeczowy majątek trwały
aktualizacji wyceny
1. Grunty własne
V. Pozostałe kapitały rezerwowe
2. Budynki i budowle
VI. Nie podzielony wynik
3. Urządzenia techniczne i
finansowy z lat ubiegłych
maszyny
1. Zysk (wielkośd
4. Środki transportu
dodatnia )
5. Pozostałe środki trwałe
2. Strata (wielkośd
6. Inwestycje rozpoczęte
ujemna)
7. Zaliczki na poczet
inwestycji
2008 2009 2008 2009
Aktywa Pasywa
III. Finansowy majątek trwały VII. Wynik finansowy netto roku
1. Udziały i akcje obrotowego
2. Papiery wartościowe 1. Zysk netto (wielkośd dodatnia)
3. Udzielone pożyczki 2. Strata netto (wielkośd ujemna)
długoterminowe 3. Odpisy z wyniku finansowego
4. Inne składniki finansowe bieżącego roku obrotowego.
majątku trwałego
B. Rezerwy
IV. Należności długoterminowe
1. Rezerwy na podatek
B. Majątek obrotowy dochodowy od osób prawnych
I. Zapasy lub fizycznych
1. Materiały 2. Pozostałe rezerwy
2. Półprodukty i produkty
C. Zobowiązania długoterminowe
w toku
1. Długoterminowe pożyczki
3. Produkty gotowe
obligacje i inne papiery
4. Towary
wartościowe
5. Zaliczki na poczet
2. Długoterminowe kredyty
dostaw.
bankowe
II. Należności i roszczenia w tym:
3. Pozostałe zobowiązania
1. Należności z tytułu
długoterminowe.
dostaw i usług
D. Zobowiązania krótko terminowe i
2. Należności z tytułu
fundusze specjalne
podatków, dotacji i
I. Zobowiązania krótko terminowe :
ubezpieczeo społecznych
1. Pożyczki, obligacje i papiery
3. Należności wewnątrz
wartościowe
zakładowe
2. Kredyty bankowe
4. Pozostałe należności
3. Zaliczki otrzymane na poczet
5. Należności dochodzone
dostaw
na drodze sądowej
4. Zobowiązania z tytułu dostaw i
usług
5. Zobowiązania wekslowe
2008 2009 2008 2009
Aktywa Pasywa
III. Papiery wartościowe 6. Zobowiązania z tytułu
przeznaczone do obrotu. podatków, ceł,
1. Udziały lub akcje własne ubezpieczeo społecznych
do zbycia 7. Zobowiązania z tytułu
2. Inne papiery wynagrodzeo
wartościowe 8. Pozostałe zobowiązania
IV. Środki pieniężne II. Fundusze specjalne
1. Środki pieniężne w kasie
E. Rozliczenia międzyokresowe
2. Środki pieniężne w
i przychody przyszłych
banku
okresów
3. Inne środki pieniężne
1. Bierne rozliczenia
C. Rozliczenia międzyokresowe
międzyokresowe
1. Czynne rozliczenia
2. Przychody przyszłych
międzyokresowe
okresów
kosztów
2. Inne rozliczenia
międzyokresowe
Suma aktywów A+B+C Suma pasywów A+B+C+D+E
Tab.2
Bilans analityczny przedsiębiorstwa X za lata 2008  2009
2008 2009 2008 2009
Aktywa Pasywa
A. Majątek trwały A. Kapitał własny
I. Wartości niematerialne i I. Kapitał podstawowy
prawne II. Kapitał zapasowy
II. Rzeczowy majątek trwały III. Kapitał rezerwowy z aktualizacji
III. Finansowy majątek trwały wyceny
IV. Należności długoterminowe IV. Pozostałe kapitały rezerwowe
B. Majątek obrotowy V. Nie podzielony wynik finansowy
I. Zapasy z lat ubiegłych
II. Należności i roszczenia w tym: VI. Wynik finansowy netto roku
1. Należności z tytułu obrotowego
dostaw i usług B. Rezerwy
2. Pozostałe należności C. Zobowiązania długoterminowe
3. Roszczenia sporne D. Zobowiązania krótko terminowe i
III. Papiery wartościowe fundusze specjalne
przeznaczone do obrotu. I. Zobowiązania krótko terminowe :
IV. Środki pieniężne 1. Kredyty bankowe
C. Rozliczenia międzyokresowe 2. Zobowiązania z tytułu
dostaw i usług
3. Pozostałe zobowiązania
II. Fundusze specjalne
E. Rozliczenia międzyokresowe i
przychody przyszłych okresów
Suma aktywów A+B+C Suma pasywów A+B+C+D+E