Mianem „sepsy” określamy potwier
• Stężenie kreatyniny > 2,0 mg/dl dzone zakażenie lub jego podejrzenie,
• Zaburzenia krzepnięcia (INR> 1,5 lub któremu towarzyszy co najmniej jeden
PTT > 60 sek.)
z następujących objawów:
• Trombocytopenia (liczba płytek krwi
< 100 000/μl)
Objawy ogólne:
• Hiperbilirubinemia (całkowite stężenie
• Gorączka (centralna temperatura ciała bilirubiny w surowicy > 2,0 mg/ dl lub
powyżej 38,3oC)
35 mmol/l)
• Hipotermia (podstawowa temperatura ciała poniżej 36oC)
Wskaźniki perfuzji tkankowej:
• Częstość akcji serca > 90/ min lub
• Hiperlaktatemia (stężenie mleczanów
> 2 odchylenia standardowe (SD) ponad
> 2 mmol/l)
prawidłową wartość dla danego wieku
• Przyspieszony oddech
Parametry hemodynamiczne:
• Zaburzenia stanu świadomości
• Niedociśnienie tętnicze (skurczowe
• Znaczne obrzęki lub dodatni bilans ciśnienie krwi < 90 mmHg, średnie
płynów (> 20 ml/ kg/24 godz.)
ciśnienie tętnicze < 70 mmHg lub
• Hiperglikemia (stężenie glukozy
spadek skurczowego ciśnienia krwi
w surowicy krwi > 120 mg/dl przy
o ponad 40 mmHg)
nieobecności cukrzycy)
Terminem „wstrząs septyczny”
Objawy reakcji zapalnej:
określa się ostrą niewydolność
• Leukocytoza (liczba białych krwinek krążenia, której nie można wyjaśnić
> 12 000/μl)
innymi przyczynami.
• Leukopenia (liczba białych krwinek
< 4 000/μ/l)
Ostra niewydolność krążenia
• Prawidłowa liczba białych krwinek definiowana jest jako utrzymujące się
z odsetkiem form niedojrzałych > 10%
niedociśnienie tętnicze (skurczowe
• Stężenie białka C-reaktywnego (CRP) ciśnienie krwi < 90 mmHg, średnie
w surowicy > 2 odchylenia standardowe
ciśnienie tętnicze < 60 lub spadek
ponad wartość prawidłową
o ponad 40 mmHg w porównaniu do stanu
• Stężenie prokalcytoniny w surowicy wyjściowego pomimo odpowiedniego
> 2 odchylenia standardowe ponad
uzupełnienia płynów).
wartość prawidłową
Mianem „pakietu” (w wyrażeniu „pakiet
Inne:
sepsy”) określa się, co następuje.
SvO2 > 70%
Wskaźnik sercowy > 3,5 l/ min/m2
Zestaw zabiegów w związku ze stanem
chorobowym, które zastosowane
Mianem „ciężkiej sepsy” określa się
łącznie dają lepsze rokowanie niż
sepsę z towarzyszącą niewydolnością
gdy są stosowane osobno. Elementy
narządów, zmniejszeniem perfuzji
składowe pakietu opierają się na tak
tkankowej lub niedociśnieniem.
solidnych podstawach naukowych,
że ich wdrożenie powinno być uznane
Objawy niewydolności narządów:
za ogólnie zaakceptowaną praktykę.
• Niedotlenienie krwi tętniczej (PaO2/
Składowe pakietu mogą być łatwo
FIO2 < 300)
ocenione jako spełnione lub nie. Również
• Nagły spadek diurezy (wydalanie
cały pakiet – wszystkie składowe razem
moczu < 0,5 ml/ kg/godz. lub 45 mmol/l
wzięte – może być oceniony jako
przez co najmniej 2 godziny)
spełniony lub nie.
Arkusz badania ciężkiej sepsy Instrukcje: Niniejsze pomocnicze narzędzie W przypadku twierdzącej odpowiedzi na oba służy do przeprowadzenia badania w kierunku lub jedno z powyższych pytań należy uznać, rozpoznania ciężkiej sepsy. Arkusz może
że u chorego istnieje podejrzenie zakażenia.
być stosowany w celu ustalenia rozpoznania W tej sytuacji należy:
w izbie przyjęć, oddziale intensywnej terapii
❏ Pobrać krew na poziom mleczanów i posiew, oraz w innych oddziałach szpitalnych.
zlecić: morfologię z rozmazem, podstawowe
badania biochemiczne, poziom bilirubiny.
1. Czy dane z wywiadu sugerują wystąpienie
❏ Zgodnie ze wskazaniami uznanymi przez
nowego zakażenia?
lekarza diagnostykę można poszerzyć o:
❏ Zapalenie płuc, ropniak opłucnej
gazometrię krwi tętniczej, CRP, PCT,
❏ Zakażenie dróg moczowych
poziom amylazy, lipazy, badanie ogólne
❏ Ostre zakażenie w obrębie jamy brzusznej moczu, rentgen klatki piersiowej, tomografię
❏ Zapalenie opon mózgowych
komputerową itd.
❏ Zakażenie skóry lub tkanek miękkich
❏ Zakażenie układu kostno-stawowego
3. Czy u pacjenta pojawiła się nowa i odległa
❏ Zakażenie rany
od miejsca zakażenia dysfunkcja narządowa,
❏ Zakażenie naczyń związane ze stosowaniem której nie można uznać za następstwo
cewników i wkłuć
przewlekłego schorzenia?
❏ Zapalenie wsierdzia
(Zastrzeżenie odległości nie dotyczy
❏ Zakażenie związana z wszczepem
obustronnych nacieków płucnych).
❏ Inne zakażenie
❏ Skurczowe ciśnienie tętnicze poniżej 90 mm Hg lub średnie ciśnienie tętnicze poniżej
Tak
Nie
65 mg Hg
❏ Spadek skurczowego ciśnienia tętniczego 2. Czy u chorego wystąpiły ostatnio
o 40 mm Hg w stosunku do wartości
przynajmniej dwa spośród poniższych
wyjściowych
objawów przedmiotowych i podmiotowych?
❏ Obustronne nacieki płucne wymagające
Uwaga: Wyniki badań pracownianych mogą
leczenia tlenem celem utrzymania wysycenia
być niedostępne w przypadku pacjentów
krwi tętniczej powyżej 90%
ambulatoryjnych.
❏ Obustronne nacieki płucne ze spadkiem
❏ Temperatura ciała powyżej 38,3°C (101,0°F) stosunku ciśnienia parcjalnego tlenu
❏ Temperatura ciała poniżej 36,0°C (96,8°F) we krwi tętniczej – PaO2 do stężenia tlenu
❏ Tętno powyżej 90/min
w mieszance oddechowej – FiO2 (PaO2/FiO2)
❏ Częstość oddechu powyżej 20/min
poniżej 300
❏ Nagłe zaburzenia stanu świadomości
❏ Kreatynina powyżej 2,0 mg/dl (176,8 mmol/l)
❏ Znaczne obrzęki lub dodatni bilans płynów lub oliguria (spadek diurezy poniżej 0,5
(ponad 20ml/kg/24godz)
ml/kg/godzinę przez przynajmniej 2 godziny)
❏ Leukocytoza (wzrost liczby krwinek białych
❏ Bilirubina powyżej 2 mg/dl (34,2 mmol/l) we krwi obwodowej ponad 12,000/μl)
❏ Trombocytopenia poniżej 100,000/μl
❏ Leukopenia (spadek liczby krwinek białych
❏ Cechy koagulopati (INR ponad 1,5 lub PTT
we krwi obwodowej poniżej 4,000/μl)
ponad 60 sekund)
❏ Prawidłowa liczba białych krwinek
❏ Mleczany powyżej 2 mmol/l (18,0 mg/dl)
z odsetkiem form niedojrzałych ponad 10%
❏ Glikemia w surowicy ponad 120 mg/dl
Tak
Nie
u chorych nieobciążonych cukrzycą
❏ Stężenie CRP w surowicy ponad 2 odchylenia W przypadku podejrzenia zakażenia wraz standardowe wyższe od wartości prawidłowej
z objawami niewydolności narządowej
❏ Stężenie prokalcytoniny (PCT) w surowicy
związanej z procesem septycznym pacjent ponad 2 odchylenia standardowe wyższe
spełnia kryteria ciężkiej sepsy i powinien być od wartości prawidłowej
włączony do protokołu ciężkiej sepsy.
❏ SvO2 ponad 70% lub/i wskaźnik sercowy
ponad 3,5 l/min/m2
Data:
/
/
(dd/mm/rr)
Tak
Nie
Godzina
:
(w zapisie 24-godzinnym)
© 2005 Surviving Sepsis Campaign and the Institute for Healthcare Improvement