Test wielostopniowy z biologii na koniec klasy I gimnazjum mgr Beata Teter, Gimnazjum nr 19 w Lublinie, ul. Szkolna 6

Przeczytaj uważnie każde zadanie. Postaraj się udzielić na wszystkie zadania prawidłowe odpowiedzi. Jeśli się pomylisz, skreśl błędną odpowiedź i obok wpisz poprawną. Po zakończeniu pracy sprawdź, czy udzieliłeś wszystkich odpowiedzi. Życzę powodzenia!

1. Rozpoznaj

przedstawioną komórkę i wpisz nazwy oznaczonych elementów budowy: Jest to komórka . . . . . . . . . . .

2. Dzięki obserwacji mikroskopowej ameby możesz stwierdzić, że porusza się ona za pomocą: a) rzęsek

b) wici

c) nibynóżek

d) cytoplazmy

3. Podpisz zaznaczone na rysunku części ciała rośliny okrytonasiennej: A

Podaj dwie funkcje organu oznaczonego literą A:

a). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

b). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4. Wśród podanych organizmów wskaż organizmy cudzożywne (podkreśl je):

„pies, pszenica, kura, trawa, porzeczka, dzięcioł, pietruszka, tygrys, burak, topola, koza, mucha”.

5. Uzupełnij słownie równanie fotosyntezy. Wypisz substraty tej reakcji:

.....................

dwutlenek węgla + . . . . . . . . . . . . .--------------! glukoza + . . . . . . . . . . . .

chloroplasty

Substraty fotosyntezy: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. Uzupełnij schemat dotyczacy funkcji łodygi:

Funkcje łodygi

......................................................... ..........................................................

7. Na rysunku przedstawiającym przekrój przez liść rozpoznaj wskazany element i podaj jedną jego funkcję: A

Literą A oznaczono . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Jego funkcją jest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8. Podpisz oznaczone na rysunku elementy układu oddechowego ssaka: 9. Przyjrzyj

się poniższemu schematowi układu krążenia, a następnie uzupełnij tekst:

“Na rysunku przedstawiony jest układ krążenia u . . . . . . . . . . . . . . .

Jest to układ typu . . . . . . . . . . . . . . ., ponieważ krew . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Serce zbudowane jest z . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .“

10. Poniżej podano funkcje niektórych elementów krwi. Połącz funkcję z właściwym elementem wpisując odpowiednią cyfrę w kratkę:

a) Bierze

udział w procesach odpornościowych –

b) Transportuje substancje pokarmowe do komórek –

1 – krwinki czerwone

2 – osocze

3 – płytki krwi

4 – krwinki białe

11. “Pustynia porostowa” to określenie obszaru, na którym nie występują porosty. Brak porostów jest spowodowany obecnością w powietrzu:

a) pary

wodnej

b) dwutlenku

azotu

c) dwutlenku

siarki

d) tlenku

węgla

12. Przeczytaj zdania i zdecyduj, czy są one prawdziwe czy fałszywe. Podkreśl właściwą odpowiedź:

„Tkanka przewodząca u roślin ma za zadanie przewodzenie bodźców ze środowiska do rośliny”

PRAWDA FAŁSZ

„Tkanki twórcze to zespoły komórek, które stale rosną i dzielą się. Występują na częściach wierzchołkowych pędów i korzeni.”

PRAWDA FAŁSZ

13. Przeczytaj uważnie tekst i odpowiedz na pytania:

„Opanowanie umiejętności latania wymagało zmian w budowie tych zwierząt. Polegały one między innymi na zmniejszeniu ciężaru ciała poprzez wykształcenie kości pustych w środku (wypełnionych powietrzem).

Nie mają też zębów, przez co lżejsza jest czaszka. Mięśnie służące do lotu przymocowane są do silnie rozwiniętego mostka (tzw. grzebień). Sztywność klatce piersiowej nadało zrośnięcie się kręgów piersiowych kręgosłupa. Kończyny przednie przekształciły się w skrzydła.”

Jaki układ wewnętrzny ptaka jest tu opisany? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Podaj dwie cechy tego układu, które ułatwiają ptakom latanie:

-

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

-

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

14. Spośród podanych nazw narządów podkreśl te, które tworzą przewód pokarmowy ssaka i zapisz je we właściwej kolejności:

„ jelito grube, śledziona, przełyk, płuca, jama ustna, tchawica, gardło, nerka, jelito cienkie, żołądek, serce”

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

15. Wybierz prawidłowe dokończenie zdania z podanych możliwości: Uzyskiwanie energii z chemicznych procesów spalania związków organicznych odbywa się: a) w chloroplastach w procesie fotosyntezy

b) podczas wymiany gazowej w płucach

c) w czasie produkowania glukozy

d) w procesie oddychania komórkowego w mitochondriach 16. Na podstawie wykresu określ, który składnik powietrza organizm człowieka wydala podczas wydechu i oblicz, w jakiej ilości procentowej:

Powietrze wdychane

Powietrze wydychane

a) azot

w

ilości 78%

90

b) tlen

w

ilości 5%

78

78

80

c) tlen

w

ilości 16%

70

d) dwutlenek

węgla w ilości 3,97%

60

50

[%] 40

30

21

16

20

10

4

0,03

1

1

0

AZOT

TLEN

DWUTLENEK

INNE GAZY

WĘGLA

17. Które z wymienionych substancji są przyczyną kwaśnych deszczów (podkreśl je):

„pyły, tlenki siarki, dwutlenek węgla, tlenki azotu, dymy, tlen”

Dlaczego rośliny liściaste są mniej wrażliwe na działanie kwaśnych deszczów niż rośliny iglaste?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

18. Przyporządkuj podanym elementom komórkowym charakterystyczne dla nich określenia (wybierając je spośród wymienionych) i wpisz odpowiednie numery do tabelki: (1) pełni rolę ochronną,

(2) w komórce roślinnej zwykle zajmuje centralne miejsce, (3) zawiera zielony barwnik,

(4) kieruje wszystkimi czynnościami komórki,

(5) gromadzi substancje zapasowe lub niepotrzebne komórce, (6) nadaje komórce kształt,

(7) bierze udział w procesie fotosyntezy.

Element komórki

Cechy charakterystyczne

Chloroplasty

Ściana komórkowa

Wodniczka

19. Wśród wymienionych cech wybierz wszystkie, które nie dotyczą mięśni poprzecznie prążkowanych: a) ich praca jest niezależna od naszej woli,

b) są przyczepione za pomocą ścięgien do kości,

c) umożliwiają poruszanie się,

d) kurczą się zależnie od naszej woli,

e) budują ściany narządów wewnętrznych,

f) ich skurcz jest bardzo powolny.

20. Wiedząc, że proces oddychania komórkowego jest odwrotnością fotosyntezy, wpisz substraty i produkty reakcji oddychania komórkowego:

.............................. + ...................... -----------------! ........................................... + ..................... + energia mitochondria

21. Porównaj przedstawione na schematycznym rysunku wiązki przewodzące. Nazwij je oraz oznacz elementy tworzące te wiązki.

..............................................

................................

22. Przedstaw na schematycznym rysunku na czym polega tzw. dziura ozonowa i wyjaśnij w kilku zdaniach znaczenie tego zjawiska.

PLAN TESTU

Wymagania programowe

P - podstawowe

R - rozszerzające

D - dopełniające

Liczba

zadań

Kategorie

celów

A B C D A B C D B

C

D

W

1. Komórki i tkanki.

1, 12

18

3

2. Budowa organizmu.

3, 6

7

3

3.

Wykonywanie

ruchów. 2 13

19

3

4. Odżywianie się

organizmów.

5 4

14 3

5.

Oddychanie

organizmów. 8 15

16

20

4

6. Transport substancji.

9, 10

21

3

7. Elementy ochrony środowiska.

11

17

22

3

Liczba zadań ogółem.

3 7 2 0 0 2 3 1 0

2

1

1

22

Liczba punktów ogółem.

4 13 3 0 0 3 5 2 0

4

2

2

38

CHARAKTERYSTYKA ZADAŃ

Numer

Poziom

Kategoria

Typ

Ilość

Standard

Sprawdzana czynność ucznia

zadania wymagań

celów

zadania punktów

1

P

B

O

2

I, II

Rozpoznawanie komórek oraz ich organelli.

2

P

A

Z

1

I

Znajomość sposobów poruszania się organizmów.

3

P

B

O

2

I, II

Rozpoznawanie organów roślin i ich funkcji.

4

P

B

Z

2

I

Rozpoznawanie i wyodrębnianie organizmów o różnym sposobie odżywiania.

5

P

A

O

2

I, II, III Znajomość procesy fotosyntezy, rozpoznawanie substratów i produktów.

6

P

B

O

1

I

Przyporządkowanie funkcji do organu.

7

P

C

O

2

I, II

Rozpoznawanie budowy wewnętrznej organów roślinnych.

8

P

C

O

1

I, II

Rozpoznawanie i nazywanie elementów układu oddechowego.

9

P

B

O

3

I, II, III Rozpoznawanie typów układów krążenia i budowy serca kręgowców.

10

P

B

Z

1

I

Przyporządkowanie funkcji do elementów krwi.

11

P

A

Z

1

I

Znajomość wpływu zanieczyszczeń powietrza na organizmy.

12

P

B

Z

2

I, II, III Rozpoznawanie typów tkanek roślinnych.

13

R

C

O

2

I, II, III Wyszukiwanie i wyodrębnianie z tekstu cech organizmów.

14

R

C

O

2

I, II

Wyodrębnianie i szeregowanie elementów układów wewnętrznych zwierząt.

15

R

B

Z

1

I

Wyjaśnienie pojęcia.

16

R

C

Z

1

I, II

Analiza wykresu. Dokonywanie prostych obliczeń, wyciąganie wniosków.

17

R

D

O

2

I, III, IV Przewidywanie skutków działania zanieczyszczeń na organizmy.

18

R

B

Z

2

I, II

Przyporządkowanie funkcji organellom komórkowym.

19

D

C

Z

2

I, II

Analizowanie cech tkanek zwierzęcych.

20

D

D

O

2

I, III

Przekształcanie wiedzy w celu sformułowania innego stwierdzenia.

21

D

C

O

2

I, II

Rozróżnianie typów wiązek przewodzących i porównywanie ich.

22

D

W

O

2

III, IV

Wyjaśnienie zjawiska i samodzielna forma interpretacji graficznej.