Temat: ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ.
Zrównoważony rozwój, to taki rozwój gospodarczy, w którym w celu zrównoważenia szans dostępu do środowiska poszczególnych społeczeństw lub ich obywateli zarówno współczesnych jak i przyszłych pokoleń, następuje proces integrowania się działań politycznych, gospodarczych i społecznych z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwałości podstaw procesów przyrodniczych.
Zasada zrównoważonego rozwoju oznacza dążenie do:
- zachowania możliwości odtwarzania się zasobów naturalnych
- racjonalnego użytkowania zasobów nieodnawialnych i zastępowania ich substytutami
- ograniczenia uciążliwości dla środowiska i nie przekraczania granic wyznaczonych jego odpornością
- zachowania różnorodności biologicznej
- zapewnienia obywatelom bezpieczeństwa ekologicznego Zrównoważony rozwój jest podstawowym celem zarządzania środowiskiem.
Wymaga on uwzględnienia wielu uwarunkowań.
Zarządzanie środowiskiem jest funkcją 3 podstawowych składników Z = f (e1, e2, e3) czyli ekologii, ekonomii i edukacji.
Zasady Ochrony Środowiska, ujęte są w ustawie „PRAWO OCHRONY
ŚRODOWISKA”:
-zasada kompleksowości
-zasada prewencji (art6,ust1) wraz z regułą ostrożności (art6,ust2)
-zasada materialnej odpowiedzialności sprawcy zanieczyszczenia środowiska(art7)
-zasada nadrzędności wymagań ochrony środowiska (art8)
-zasada dostępu do informacji (art9)
-zasada partycypacji publicznej (art10)
-zasada eliminacji (art11)
-zasada ujednolicenia (art12)
INSTRUMENTY OCHRONY ŚRODOWISKA
Służą do stymulowania a także wymuszania realizacji ustanowionej polityki OŚ, a więc można powiedzieć, że są to sposoby, metody, zasady realizacji polityki ochrony środowiska.
Nie mają stałego charakteru, lecz zmieniają się okresowo. Czynnikiem stymulujących ich przemianę jest świadomość społeczeństwa.
Zagadnienia formalno prawne, techniczne.
Instrumenty ochrony środowiska mogą być wykorzystane po właściwym rozpoznaniu.
1
określające
Procedury
Gminne programy
dopuszczalnych
przeglądów
środowiskowego rozwoju-
warunków
ekologicznych
lokalne agendy 21
korzystania ze
środowiska
Zarządzanie
środowiskiem
Procedury OOŚ
Procedury
Kontrola stanu
oceny ryzyka
Opłaty za korzystanie ze
środowiska "policja
środowiskowego
środowiska
ekologiczna"
i zdrowotnego
Do 2003 w Programie Działań Ochrony Środowiska UE wprowadzony był
podział instrumentów na 3 gr:
1) Zbiór ogólnych instrumentów powszechnego znaczenia 2) Zbiór mechanizmów finansowych
3) Zbiór instrumentów rynkowych
INSTRUMENTY ODDZIAŁYWANIA BEZPOŚREDNIEGO: 1) Decyzje administracyjno prawne
2) Standardy jakości środowiska
3) Dopuszczalne poziomy i imisji
4) Normy produktowe
5) Oceny oddziaływania na środowisko
Do najczęściej stosowanych podziałów zaliczamy:
-ocena oddziaływania na środowisko
-zezwolenia i decyzje administracyjno prawne
-opłaty, kary i podatki ekologiczne
-dobrowolne inicjatywy, zobowiązanie i porozumienia proekologiczne
Ocena oddziaływania na środowisko OOŚ- jest to instrument stosowany w zasadzie przed podjęciem działalności produkcyjnej- w miejscu powstania zagrożenia i potencjalnej szkody przed podjęciem akcji wykonywawczej.
Celem OOŚ jest dostarczenie podmiotom podejmującym decyzje w określonej sprawie niezbędnych informacji w zakresie skutków danych działań na środowisko.
Podstawą prawną dla przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny OOŚ
jest Prawo Ochrony Środowiska.
Zezwolenia i decyzje administracyjno prawne – to instrumenty, które pozwalają na kontrolę prawidłowości korzystania ze środowiska naturalnego.
Dotyczą one m.in. takich zagadnień jak:
-pobór wody
2
-eksploatacji zasobów przyrody
-dopuszczalne zrzuty do środowiska uwzględniające standardy i normy Ochrona zasobów środowiska jest realizowana w szczególności poprzez określone standardy jakości środowiska oraz kontrolę ich osiągania a także podejmowanie działań służących ich nie przekraczaniu lub przywracaniu (art82)
Temat: EMISJA.
Emisja to wprowadzone bezpośrednio lub pośrednio w wyniku działalności człowieka do powietrza, wody, gleby lub ziemi:
-substancji
-energii: ciepła, hałasu, wibracji, pola elektromagnetycznego (art3 ust4) Emisja dopóki nie narusza wymagań jakościowych bądź nie powoduje określonych szkód jest dozwolona.
Emisja może być szkodliwa dla ludzi (dla ich zdrowia) lub szkodliwa dla stanu środowiska. Może powodować szkodę w dobrach materialnych, pogarszać walory estetyczne środowiska lub kolidować z innymi uzasadnionymi sposobami korzystania ze środowiska.
3
Temat: STANDARDY JAKOŚCI ŚRODOWISKA.
Ochrona zasobów środowiska jest realizowana w szczególności poprzez określenie STANDARDÓW JAKOŚCI ŚRODOWISKA, oraz kontrolę ich osiągania, a także podejmowania działań służących ich nie przekraczaniu lub przywracaniu Art82,83.
STANDARD JAKOŚCI ŚRODOWISKA to zespół wymagań, które muszą być spełnione w określonym czasie przez środowisko jako całość lub jego poszczególne elementy art3 pkt34.
Obowiązek ustalenia standardów jakości (związanych z standardami imisyjnymi) należy do Ministerstwa Środowiska, działającego w porozumieniu z innymi organami.
Jest on realizowany przez wydanie odpowiednich rozporządzeń wykonawczych na podstawie decyzji zawartych w ustawie „Prawo Ochrony Środowiska” bądź w innych ustawach np. Prawo wodne.
Standardy jakości mają, poprzez wymagania konstruowane w przepisach szczególnie związanych z ochrona danego elementu, precyzujących cele ochrony danego elementu.
Przepisy zakładają, że standard musi być:
-przestrzegany
-jego przestrzeganie musi być badane
ART. 84 OGÓLNE ZASADY WYMAGANIA DOTYCZĄ TREŚCI PROGRAMÓW NAPRAWCZYCH
Obowiązek opracowania programu, przyjęcie i wykonanie programu powstawać będzie z chwilą stwierdzenia naruszenia standardów jakości środowiska.
Program naprawczy jest aktem prawa miejscowego.
Podstawowe treści programu to:
-wskazanie naruszonych standardów jakości wraz z podaniem zakresu naruszeń
-określenie podstawowych kierunków i zakresu działań niezbędnych do przywrócenia standardów jakości środowiska
-ustalenie harmonogramu rzeczowo-finansowego planowanych działań.
PROGRAM NAPRAWCZY POWINIEN BYĆ OPRACOWANY NA POSTAWIE:
- oceny aktualnego stanu środowiska
-analizy możliwych do zastosowania rozwiązań o charakterze organizacyjnym, technicznym lub ekonomicznych, opartych na technologiach spełniających warunki stawiane w ustawie (w tym o charakterze najlepszych dostępnych technik) 4
-analizy kosztów zastosowania proponowanych środków ochronnych
-analizy charakteru obszarów ograniczonego użytkowania, istniejących na terenie objętym programem oraz zakresu wprowadzonych ograniczeń w korzystaniu z tych obszarów
Wyniki ocen i analizy powinny być ujęte w uzasadnieniu do programu i podlegać publicznemu udostępnieniu.
WYMAGANIA ZWIĄZANE Z OCENĄ PRZESTRZEGANIA DOPUSZCZALNYCH POZIOMÓW SUBSTANCJI OKREŚLA Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 06-06-2002r w sprawie oceny poziomów substancji w powietrzu (DZ.U.Nr87poz798). Rozporządzenie określiło:
-sposoby, metody i zakres dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu w tym: zakresy wymaganych pomiarów z podziałem na pomiary ciągłe i okresowe
- górne i dolne drogi oszacowania dla substancji o ustalonych, dopuszczalnych poziomach, dopuszczalnej częstości przekraczania progów oszacowania oraz sposób określenia częstości przekraczania progów oszacowania
-minimalną ilość punktów pomiarowych
-kryteria lokalizacji punktów poboru próbek substancji przy prowadzeniu pomiarów, z uwagi na ochronę zdrowia ludzie, ochronę roślin, oddziaływania transportu
-sposób wybrania punktów pomiarowych
-metodyki referencyjne modelowania aktywności powietrza W przypadku ryzyka wystąpienia lub przekroczenia alarmowych poziomów substancji w powietrzu powinien zostać opracowany program działań zapobiegawczych albo ograniczających powstałe zagrożenie.
Zgodnie z art. 92 ustawy ma on postać rozporządzenia wojewody, wydanego po zasięgnięciu opinii właściwego starosty. W planie należy określi niezbędne działania mające na celu zmniejszenie ryzyka wystąpienia przekroczeń. Dlatego plan powinien ustalić:
-listę podmiotów korzystających ze środowiska, obowiązanych do ograniczenia lub zaprzestania wprowadzania z instalacji gazów lub pyłów do powietrza
-sposób organizacji i ograniczeń lub zakazów ruchów pojazdów i innych urządzeń napędzanych silnikami spalinowymi
-sposób postępowania organów, instytucji i podmiotów korzystających ze środowiska, zachowanie się obywateli w przypadku wystąpienia przekroczeń
-tryb i sposób ogłaszania o zaistnieniu przekroczeń Wojewoda ma obowiązek niezwłocznego powiadomienia społeczeństwa oraz podmiotów wskazanych na planie o ryzyku wystąpienia przekroczeń.
5