Ćwiczenia 7
dr Katarzyna Kreczmańska-Gigol
Katedra Finansów
Cykl kapitału obrotowego netto n Cykl kapitału obrotowego netto = (średni poziom kapitału obrotowego netto /
przychody netto ze sprzedaży produktów,
towarów i materiałów) x liczba dni w
badanym okresie
n Cykl ten informuje na ile dni obrotu wystarcza kapitał obrotowy netto
Ocena wypłacalności - Wskaźniki poziomu zadłużenia
n Wskaźnik ogólnego zadłużenia =
(zobowiązania + rezerwy na zobowiązania) : aktywa ogółem n
Wskaźnik ten obrazuje własnościową strukturę finansowania aktywów.
n
Określa w jakim stopniu majątek przedsiębiorstwa jest finansowany kapitałami obcymi.
n
Zbyt wysoki wskaźnik świadczy o dużym ryzyku finansowym i informuje, że przedsiębiorstwo może stać się niewypłacalne, czyli utraci zdolność do zwrotu długów.
n
Zgodnie ze złotą regułą finansowania wskaźnik ten powinien kształtować się na poziomie maksymalnie 0,5.
n
Według standardów zachodnich w przedsiębiorstwie, w którym została zachowana równowaga pomiędzy kapitałem obcym i kapitałem własnym, wskaźnik ten powinien oscylować w przedziale 0,57-0,67.
n
Wielkość tego wskaźnika zależy również od wielkości przedsiębiorstwa. W
przypadku dużych przedsiębiorstw zadłużenie może być wyższe niż w przypadku małych przedsiębiorstw.
Wskaźniki wypłacalności -Wskaźniki poziomu zadłużenia
n
Wskaźnik zadłużenia kapitału własnego =
(Zobowiązania + rezerwy na zobowiązania) : kapitał własny n
Wskaźnik ten określa stopień zaangażowania kapitału obcego w stosunku do kapitału własnego, czyli możliwość pokrycia zobowiązań kapitałami własnymi.
n
Jeśli przedsiębiorstwa przekraczają racjonalny poziom tego wskaźnika, to mają problemy z uzyskiwaniem finansowania w instytucjach finansowych.
n
Dla małych przedsiębiorstw w USA przyjmuje się proporcję 3:1, czyli struktura kapitałów to – 25% kapitały własne i 75% zadłużenie.
Akceptowanie tak wysokiego poziomu zadłużenia wynika z istnienia rządowych funduszy gwarancyjnych dla małych i średnich przedsiębiorstw.
n
Dla dużych i średnich firm relacja ta jest mniej korzystna. Kredytobiorcy rzadko akceptują sytuację, gdy zadłużenie przekracza kapitały własne.
Wskaźniki wypłacalności -Wskaźniki poziomu zadłużenia
n Wskaźnik udziału zobowiązań powyżej 1 roku w zobowiązaniach ogółem =
Zobowiązania powyżej 1 roku : zobowiązania ogółem n Do zobowiązań powyżej roku zalicza się: rezerwy długoterminowe, zobowiązania długoterminowe, zobowiązania z tytułu dostaw i usług powyżej 12 m-cy oraz rozliczenia międzyokresowe długoterminowe. Im wyższy ten wskaźnik, tym bezpieczeństwo
przedsiębiorstwa większe.
Wskaźniki wypłacalności -Wskaźniki poziomu zadłużenia
n
Wskaźnik zadłużenia długoterminowego, czyli wskaźnik długu =
Zobowiązania długoterminowe : kapitał własny n
Zobowiązania długoterminowe to kredyty i pożyczki długoterminowe, wyemitowane obligacje i inne długi, których czas zwrotu jest dłuższy niż rok bilansowy.
n
Wskaźnik ten pokazuje strukturę kapitałów stałych.
n
Zadowalający jego poziom to wynik struktury 33:67, czyli wynosi 0,5.
n
Wskaźnik wyższy od 1,0 świadczy o tym, że zobowiązania długoterminowe są wyższe od kapitałów własnych.
n
Racjonalny wskaźnik długu powinien mieścić się w przedziale 0,5-1,0. Firmy z wyższym wskaźnikiem są uważane za nadmiernie zadłużone.
n
Do określenia wskaźnika długu używa się terminu dźwignia lub lewar.
Racjonalne proporcje zadłużenia i kapitału własnego podnoszą zyski przedsiębiorstwa, a co się z tym wiąże stopę zwrotu z kapitału stałego.
n
Efekt dźwigni finansowej działa dopóki wskaźnik rentowności kapitału stałego jest wyższy niż stopa procentowa od zaciąganych kredytów.
Wskaźniki wypłacalności -Wskaźniki poziomu zadłużenia
n Wskaźnik poziomu zadłużenia rzeczowych aktywów trwałych =
Rzeczowe aktywa trwałe : zobowiązania długoterminowe n
Wskaźnik ten informuje o stopniu zabezpieczenia zobowiązań długoterminowych przez rzeczowe aktywa trwałe.
n
Aktywa te wykorzystywane są jako główne zabezpieczenia rzeczowe zaciąganych kredytów i pożyczek. Mają znacznie wyższą wartość wtedy, gdy przedsiębiorstwo działa niż wówczas, gdy przestaje działać. Roszczenia kredytodawcy mogą pochłaniać znaczna część zlikwidowanego majątku przedsiębiorstwa.
n
Wartość zastawcza rzeczowych aktywów trwałych może wynosić od 1,5 do 6- krotnej wartości zaciąganych kredytów.
n
Im wyższe ryzyko tym lepiej musi być zabezpieczony kredyt.
Nazwa wskaźnika
Metoda kalkulacji
Treść wskaźnika
1
Wskaźnik bieżący
Bieżące aktywa/bieżące
Mierzy zdolność firmy do zdobycia
zobowiązania
gotówki w celu wywiązania się ze
zobowiązań
2
Wskaźnik szybki
Aktywa łatwe do upłynnienia/
Jest miarą płynności znacznie węższą
bieżące zobowiązania
niż wskaźnik bieżący
3
Wskaźnik gotówki
Środki pieniężne/zobowiązania
Pokazuje stopień pokrycia gotówką
wobec dostawców
zobowiązań wobec dostawców
4
Obrót należności
Sprzedaż na kredyt/należności
Pokazuje ile razy w ciągu roku firma
obróciła należnościami
5
Cykl należności w dniach
(Należności/sprzedaż)*360
Obrazuje cykl ściągania należności w
dniach
6
Obrót zapasami
Koszt sprzedaży/zapasy
Pokazuje ile razy w ciągu roku firma
obróciła zapasami
7
Obrót zapasami w dniach
(Zapasy/koszty sprzedaży)*360
Mierzy czas, w którym przeciętna
pozycja pozostaje na stanie zapasów
8
Szybkość obrotu wyrobów
(Wyroby gotowe/sprzedaż)* 360
Ile razy w ciągu roku firma obróciła
gotowych
wyrobami gotowymi
9
Szybkość obrotu
(Materiały/sprzedaż)*360
Mierzy czas, w którym przeciętnie
materiałów
materiały pozostają w firmie
10
Obrót zobowiązań
Zakupy/ zobowiązania wobec
Ile razy w ciągu roku firma spłaci
handlowych
dostawców
zobowiązania
11
Okres płacenia zobowiązań
(Zobowiązania wobec
Pokazuje czas, jaki firma potrzebuje na
dostawców/zakupy)* 360
regulowanie zobowiązań
Ocena wypłacalności – wskaźniki stopnia pokrycia Wskaźniki pokrycia długu:
n
wskaźnik kapitałowy =
(kapitał własny : aktywa ogółem) x 100
n
wskaźnik wiarygodności kredytowej (wskaźnik pokrycia obsługi długu I) = (zysk brutto + odsetki) : (rata spłaty kredytu + odsetki) n
W liczniku pokazany jest zysk, jaki generuje przedsiębiorstwo, ale część tego zysku oddaje dawcom kapitału w postaci odsetek. Są one kosztem pomniejszającym dochód do opodatkowania. W mianowniku znajduje się kwota obsługi długu, czyli raty kapitałowe plus odsetki.
n
Określa on stopień zabezpieczenia obsługi tych zobowiązań.
n
Wysokość wskaźnika zależy od kondycji finansowej przedsiębiorstwa.
Powinna być większa od 1.
n
Bank Światowy za minimum przyjmuje poziom 1,3. Poziom optymalny jest według niego – 2,5. Oznacza to, że nawet jeśli zysk spadnie o 50%, to i tak przedsiębiorstwo będzie zdolne do spłaty kredytu.
n
W krajach wysoko rozwiniętych w liczniku wskaźnika pokrycia długu wykorzystuje się EBIT, czyli zysk przed spłatą odsetek i opodatkowaniem, lub EBITDA, czyli zysk przed spłata odsetek i opodatkowaniem powiększony o amortyzację.
Ocena wypłacalności – wskaźniki stopnia pokrycia n
Wskaźniki stopnia pokrycia pokazują, czy przedsiębiorstwo ma zdolność do obsługi długu, czyli terminowego regulowania zobowiązań odsetkowy i spłaty rat kredytu.
n
W literaturze światowej podkreśla się, że bardziej uzasadnione jest liczenie wskaźnika pokrycia obsługi długu przy uwzględnieniu zysku netto.
n
Wskaźnik pokrycia obsługi długu (II) =
[(zysk netto + odsetki (1-T)] : (raty kapitałowe +odsetki) T- stopa podatku dochodowego.
n
Poziom wskaźnika pokrycia obsługi długu powinien być co najmniej równy, a najlepiej wyższy niż 1.
n
Malejąca w czasie wartość wskaźnika może świadczyć o nieefektywnym zarządzaniu przedsiębiorstwem, niewielkiej zyskowności zainwestowanych środków lub zbyt ambitnych planach rozwojowych przedsiębiorstwa.
n
Stałe utrzymywanie się niskiego poziomu tego wskaźnika może świadczyć o konieczności wydłużenia okresu spłaty kredytu.
Ocena wypłacalności – wskaźniki stopnia pokrycia n
Wskaźnik pokrycia zobowiązań odsetkowych =
(zysk brutto + odsetki) : odsetki
n
Lub
Wskaźnik pokrycia zobowiązań odsetkowych = EBIT:odsetki n
Wskaźnik pokrycia zobowiązań odsetkowych pokazuje jaka jest zdolność przedsiębiorstwa do terminowego regulowania odsetek.
n
Jeśli wielkość tego wskaźnika wynosi 1, to oznacza, że sfinansowane z kredytu przedsiębiorstwo przynosi zysk pokrywający tylko koszty obsługi kredytu.
n
Średnia norma tego wskaźnika wynosi 4-5. W praktyce racjonalne granice tego wskaźnika wyznaczają: poziom zadłużenia przedsiębiorstwa, stopy kredytowe oraz poziom generowanego zysku.
Ocena wypłacalności – wskaźniki stopnia pokrycia n
Wskaźnik pokrycia obsługi długu z nadwyżki finansowej =
(zysk netto + amortyzacja) : (raty kapitałowe +odsetki) n
Najbardziej praktyczny i ważny wskaźnik wiarygodności kredytowej.
n
Wartość normatywna tego wskaźnika wynosi 1,5. Oznacza to, że suma zysku netto i amortyzacji powinna być co najmniej o 50%
wyższa niż roczna rata kredytu wraz z odsetkami.
n
Przy niższym wskaźniku uznaje się, że jeśli inwestycja będzie finansowana kredytem, to jest to przedsięwzięcie o podwyższonym ryzykiem. Konieczne będzie przedstawienie dodatkowych zabezpieczeń.
Ocena wypłacalności – wskaźniki stopnia pokrycia n Wskaźnik wiarygodności kredytowej =
(zysk brutto + odsetki + amortyzacja) : (raty kapitałowe +
odsetki)
n Tak obliczony wskaźnik może być porównywany w układzie międzynarodowym, ponieważ pomija zróżnicowanie rozwiązań podatkowych w różnych krajach.
Ocena wypłacalności – wskaźniki stopnia pokrycia n
Wskaźnik pokrycia zobowiązań ogółem nadwyżką finansową =
(zysk netto +amortyzacja) : Przeciętny stan zobowiązań ogółem x 100%
n
Wskaźnik ten informuje o zdolności przedsiębiorstwa do spłaty zobowiązań ogółem za pomocą wygospodarowanych środków.
n
Jeśli wartość wskaźnika wynosi 25%, to oznacza, że w oparciu o wypracowaną nadwyżkę finansową można spłacić 25% zobowiązań ogółem.
n
Może być wykorzystywana odwrotność tej relacji, czyli: Przeciętny stan zobowiązań : (zysk netto + amortyzacja) Wskaźnik ten informuje, ile lat przedsiębiorstwo potrzebuje na spłatę zobowiązań, jeśli całość nadwyżki będzie na to przeznaczać, a poziom nadwyżki w kolejnych latach byłby taki sam. Jeśli nadwyżka wzrośnie to okres spłaty skróci się. Jeśli nadwyżka spadnie, to okres spłaty wydłuży się.
Wskaźnik ten wyznacza minimalny okres spłaty zobowiązań ogółem.