TEMAT: Międzynarodowe Przepisy o Zapobieganiu Zderzeniom na
Morzu - podstawowe definicje i określenia
MPZZM - Prawidło 3
1. Określenie STATEK - oznacza wszelkiego rodzaju urządzenie
pływające, nie wyłączając urządzeń bezwypornościowych
i wodnosamolotów, u\
ywanych lub nadających się do u\
ytku jako
środek transportu wodnego.
Statkami są wszystkie urządzenia pływające, jakie mo\
na spotkać na
morzu i wodach z nim połączonych, słu\
ące lub mogące słu\
yć, jako
środek transportu na wodzie. Określenie to obejmuje zarówno
poduszkowiec jak i wodolot, a tak\
e wodnosamolot znajdujący się na
wodzie oraz wszelkiego rodzaju barki, dz
wigi pływające i inne
pływające urządzenia przeładunkowe, doki pływające, gdy są holowane
lub, gdy poruszają się za pomocą własnego napędu, pogłębiarki,
pływające platformy wiertnicze i inne urządzenia pływające mogące
stanowić zagro\
enie zderzenia z innymi statkami.
2. Określenie STATEK O NAP
DZIE MECHANICZNYM - oznacza
ka\
dy statek wprowadzany w ruch przez maszynę.
3. Określenie STATEK śAGLOWY - oznacza ka\
dy statek pod
\
aglami pod warunkiem, \
e urządzenie napędowe, je\
eli jest
zainstalowane na statku, nie jest u\
ywane.
Statek mo\
e być zakwalifikowany jako \
aglowy tylko wówczas, gdy
jedynym u\
ywanym przez niego środkiem napędu jest \
agiel. Je\
eli
oprócz \
agla statek u\
ywa dodatkowo napędu mechanicznego, nawet,
je\
eli traktuje go jako napęd pomocniczy, to w myśl przepisów
MPZZM nie jest ju\
uwa\
any za statek \
aglowy, lecz za statek o
napędzie mechanicznym.
4. Określenie STATEK ZAJ
TY POA
OWEM - oznacza ka\
dy statek
łowiący sieciami, sznurami haczykowymi, włokami lub innymi
narzędziami połowu, które ograniczają jego zdolność manewrową.
Sam fakt wykonywania połowu nie decyduje jeszcze o tym, \
e
statek mo\
e się uwa\
ać za "poławiający". Decydują o tym
wymienione w prawidle narzędzia, którymi statek poławia.
Statek zajęty połowem to statek, który na skutek tego, \
e
poławia, ma ograniczone zdolności manewrowe i ma ograniczone
mo\
liwości stosowania się do wymagań określonych w
prawidłach wymijania.
Określenie to nie obejmuje statku łowiącego narzędziami
połowu, które nie ograniczają zdolności manewrowej.
5. Określenie STATEK NIE ODPOWIADAJ
CY ZA SWOJE RUCHY
- oznacza statek, który wskutek wyjątkowych okoliczności nie jest w
stanie manewrować zgodnie z wymaganiami niniejszych prawideł i
dlatego nie mo\
e ustąpić z drogi innemu statkowi.
Przez wyjątkowe okoliczności nale\
y rozumieć takie, których nie
mo\
na przewidzieć. Są to sytuacje awaryjne uniemo\
liwiające
manewrowanie statkiem na skutek uszkodzeń napędu, urządzeń
sterowych, kadłuba i innych urządzeń i mechanizmów, których
niesprawność powoduje uniemo\
liwienie wpływu na sposób zachowania
się statku.
Na statek mogą te\
mieć wpływ czynniki zewnętrzne, głównie
hydrometeorologiczne, które w wyjątkowych przypadkach mogą,
mimo pełnej sprawności technicznej statku, pozbawić go zupełnie
mo\
liwości manewrowania.
Przykładem mo\
e być statek \
aglowy, który na skutek kompletnego
braku wiatru, pomimo podniesionych \
agli, nie ma mo\
liwości
poruszania się ani kontrolowania swoich ruchów.
6. Określenie STATEK O OGRANICZONEJ ZDOLNOŚCI
MANEWROWEJ - oznacza statek, którego zdolność do
manewrowania jest ograniczona ze względu na charakter jego pracy i
który dlatego nie mo\
e ustąpić z drogi innemu statkowi.
Określenie to obejmuje statek:
zajęty układaniem, obsługą lub podnoszeniem znaku
nawigacyjnego, podwodnego kabla lub rurociągu;
zajęty pracami pogłębiarskimi, hydrograficznymi lub podwodnymi;
zajęty zaopatrywaniem lub przekazywaniem osób, zapasów lub
ładunku;
zajęty wodowaniem lub podnoszeniem na pokład samolotów;
zajęty oczyszczaniem z min;
zajęty taką czynnością holowniczą, która powa\
nie ogranicza
statek holujący oraz obiekt holowany w ich zdolności do odchylania
się od kursu jakim idzie.
7. Określenie STATEK OGRANICZONY SWYM ZANURZENIEM -
oznacza statek o napędzie mechanicznym, który z powodu swego
zanurzenia w stosunku do dostępnej głębokości i szerokości akwenu
jest powa\
nie ograniczony w swojej zdolności do odchylenia się od
kursu jakim idzie.
Statek ten nie jest statkiem uprzywilejowanym i nie
przysługuje mu w ka\
dej sytuacji pierwszeństwo drogi.
Pokazując odpowiednie sygnały, statek ograniczony swoim
zanurzeniem informuje inne statki o swojej sytuacji, które
mają obowiązek to uwzględniać przy stosowaniu prawideł
wymijania
8. Określenie WODNOSAMOLOT - oznacza ka\
de urządzenie
latające przystosowane do manewrowania na wodzie.
9. Określenie STATEK W DRODZE - oznacza, \
e statek nie stoi na
kotwicy, nie jest przymocowany do lądu i nie stoi na mieliz
nie.
10. Określenie STATEK NA KOTWICY - oznacza, \
e statek ma
rzuconą kotwicę i kotwica trzyma. Ponadto oznacza statek,
przymocowane do innego statku stojącego na kotwicy, przymocowany
do pławy lub urządzenia, które z kolei połączone jest z dnem za
pomocą kotwic lub innego równoznacznego sprzętu.
 Statek wybierający kotwicę uwa\
any jest za STOJ
CY NA
KOTWICY a\
do momentu, w którym kotwica oderwie się od
dna.
Statek na kotwicy znoszony przez prąd, statek włóczący
kotwicę po dnie w celach manewrowych, statek obracający się
na rzece i u\
ywający w tym celu kotwicy orzecznictwo uznało
za STATEK W DRODZE.
 Przejście statku ze stanu NA KOTWICY w stan W DRODZE
następuje w momencie, gdy kotwica oderwie się od dna.
Przejście statku ze stanu W DRODZE w stan NA KOTWICY
w przypadkach kotwiczenia z zamiarem postoju, następuje od
razu po rzuceniu kotwicy, a nie dopiero wtedy, gdy statek
ustawi się odpowiednio pod wpływem wiatru czy prądu, naprę\
y
się łańcuch kotwiczny i stwierdzi się, \
e kotwica trzyma.
11. Za WZAJEMNIE WIDOCZNE nale\
y uwa\
ać statki tylko wtedy,
gdy jeden statek mo\
e być obserwowany wzrokowo z drugiego
statku.
Obserwowany wzrokowo oznacza, \
e nie musi to być widzenie
"gołym okiem", ale równie\
za pomocą lornetki czy lunety.
Statki nie są wzajemnie widoczne w sytuacji, gdy obserwują
się wzajemnie za pomocą radarów, ale nie widzą się wzrokowo.
Za pomocą radarów nie mo\
na widzieć, lecz jedynie wykrywać.
12. Określenie OGRANICZONA WIDZIALNOŚĆ - oznacza wszelkie
warunki, w których widzialność jest ograniczona wskutek mgły,
oparów, padającego śniegu, ulewnego deszczu, burz piaskowych lub
jakichkolwiek innych podobnych przyczyn.
PRAWIDA
A NIE DEFINIUJ
ILE WYNOSI OGRANICZONA
WIDZIALNOŚĆ
W praktyce przyjmuje się, \
e gdy widzialność zmniejszy się do
około 3 mil morskich, to taka widzialność jest ju\
widzialnością
ograniczoną.
Istnieje równie\
pogląd, \
e widzialność zmniejszoną do
odległości równej zasięgowi słyszalności sygnałów mgłowych lub
widzialności świateł burtowych i rufowych nale\
y uwa\
ać za
ograniczoną.