Rodzaje pokarmu
w zaburzeniach połykania
Zaburzenie Stosowny rodzaj Dalsze
pokarmu postępowanie
Zredukowany zakres Początkowo płyny Gęste pokarmy stałe
ruchów języka gęstsze, potem
rzadsze
Dysfagia-leczenie i rehabilitacja
Zredukowana Płyny Pokarm stały
koordynacja ruchów
języka
Zredukowane Rzadkie płyny Pokarm stały
napięcie języka
Zwolnione ruchy Gęste płyny i gęste Rzadkie płyny
gardła pokarmy stałe
Dr n. med. A Domeracka- 1 Dr n. med. A Domeracka- 2
1
Kołodziej Kołodziej
Niewydolność Głowa zwrócona na Wywieranie
Zmiana postawy i ułożenia głowy
jednostronna krtani uszkodzona stronę zewnętrznego ucisku
[aspiracja] na chrząstkę
tarczowatą
Zaburzenia Pozycja Uzasadnienie
poprawiające
Niewydolny transport Odchylenie głowy do Wykorzystanie
przywiedzenie
ustny [zredukowane tyłu grawitacji do
Zredukowane Bródka na klatkę Położenie nagłośni
przemieszczanie oczyszczenia jamy
zamknięcie krtani piersiową, głowa w pozycji chroniącej,
kęsa do tyłu przez ustnej
[aspiracja] zwrócona na zwężenie wejścia do
język]
uszkodzona stronę krtani, poprawa
Opóz
nienie Bródka na klatkę Poszerzenie dołków,
przywiedzenie
wyzwalania piersiową zwężenie wejścia do
Zredukowane Połykanie na leżąco Eliminowanie przez
połykania dróg oddechowych
skracanie gardła grawitację zalegania
gardłowego
[resztki pokarmowe w gardle
Zredukowany ruch Bródka na klatkę Popchnięcie
przemieszczające
podstawy języka piersiową podstawy języka do
się w gardle
[zaleganie w tylnej ściany gardła
Dr n. med. A Domeracka- 3 Dr n. med. A Domeracka- 4
dołkach] Kołodziej Kołodziej
Jednostronne Głowa zwrócona na Eliminuje
porażenie gardła uszkodzona stronę uszkodzoną stronę
Zredukowane Budyń i stałe Rzadkie płyny
[zaleganie z drogi kęsa
zamknięcie krtani pokarmy
jednostronne w gardle]
Zredukowane ruchy Rzadkie płyny Gęste płyny
Jednostronne Głowa przechylona Skierowanie kęsa w
krtani i dysfunkcja
porażenie ustno- na uszkodzona dół po silniejszej
pierścienno-
gardłowe stronę stronie gardłowa
Zredukowane Rzadkie płyny Gęste płyny
zwarcie mięśni
Dysfunkcja Głowa zwrócona na Odciągnięcie
gardła
pierścienno-gardłowa uszkodzona stronę chrząstki
Zredukowany ruch Rzadkie płyny Gęste płyny
[zaleganie w zachyłku pierścieniowatej od
podstawy języka ku
gruszkowatym] tylnej ściany gardła
tyłowy
obniża ciśnienie
spoczynkowe
zwieracza
Dr n. med. A Domeracka- 5 Dr n. med. A Domeracka- 6
Kołodziej Kołodziej
Manewry wspomagające połykanie
Zredukowane ruchy Połykanie wysiłkowe Napięcie wszystkich
Zaburzenie Manewr Podstawa ćwiczeń podstawy języka mięśni jamy ustnej i
gardła, wysiłkowe
cofanie języka 
Zredukowane lub Połykanie Zatrzymanie
podwyższenie
póz
ne zamknięcie ponadgłośniowe oddechu tuż przed i
ciśnienia w gardle,
głośni, spowolnienie w czasie połykania
zmniejszenie
połykania gardłowego zamyka głośnię,
zalegania [pacjent
zakasłanie po
może się zmęczyć !]
połknięciu
Zredukowane Połykanie Wstrzymanie Zredukowany zakres Manewr Ruch ku górze krtani
zamknięcie dróg ponadgłośniowe oddechu i bródka ruchów krtani, Mendelsohna otwiera UES i
oddechowych na klatkę piersiową dyskoordynacja poprawia czas
połykania przejścia kęsa
- docisk w okolicy
m-nalewkowej i
uniesienie krtani
Dr n. med. A Domeracka- 7 Dr n. med. A Domeracka- 8
Kołodziej Kołodziej
Optymalna terapia dysfagii
Udar Ćwiczenia poszerzające
w niektórych schorzeniach zakres ruchów
Podwyższanie bodz
ców
Leczenie chirurgiczne w Ćwiczenia ruchowe z
czuciowych
zakresie głowy i szyi zastosowaniem oporów
Chemoradiacja w zakresie Stymulacja cieplno-
Ćwiczenia poszerzające zakres
głowy i szyi dotykowa
ruchów
Urazy twarzy i szyi
Manewry połykowe
Uszkodzenie pnia lub nerwów
Choroba neuronu Bez ćwiczeń aktywnych
obwodowych
ruchowego
Zmiany pozycji ciała i głowy
Choroba Parkinsona LSVT SLA
Podwyższanie bodz
ców
Ćwiczenia poszerzające zakres Zespół postpolio czuciowych
ruchów
Rdzeniowy zanik mięśni
Dr n. med. A Domeracka- 9 Dr n. med. A Domeracka- 10
Kołodziej Kołodziej
SM Ćwiczenia poszerzające zakres
ruchów
Podwyższanie bodz
ców
czuciowych
Stymulacja cieplno-dotykowa
Uraz głowy Nie ma terapii właściwej
Uogólnione osłabienie Ćwiczenia poszerzające zakres
mięśniowe ruchów
Manewry połykowe
Ćwiczenia ruchowe z
zastosowaniem oporów
Demencja Początkowo ćwiczenia
Póz
niej tylko zmiany pozycji
głowy i ciała, zmiana diety
Dr n. med. A Domeracka- 11
Kołodziej