WYKAZ PODSTAWOWYCH AKTÓW PRAWNYCH
1. Dyrektywa 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego
systemu podatku od wartości dodanej (DZ.U.UE. L Nr 347).
2. Ustawa z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004 r. Nr
54, poz. 535 z póz
n. zm.)  ostatnia nowelizacja weszła w życie 1.12.2008 roku (Dz.U.
Nr 209, poz. 1320),
3. Przepisy wykonawcze do ustawy o VAT m.in.:
a) rozporządzenie Ministra fFnansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu
podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania
oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od
podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337),
b) rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie
wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr
212, poz. 1336),
c) c) rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wzorów
deklaracji podatkowych dla podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 211, poz.
1333).
Podstawowe cechy podatku VAT:
1. powszechność,
2. wielofazowość,
3. potrącalność,
4. neutralność.
2
Związek podatku VAT z kategoriami księgowymi
Rozrachunki publicznoprawne:
należności lub zobowiązania
PODATEK VAT W
RACHUNKOWOŚCI
Rozrachunki Zwiększenie Rezerwy na Pozostałe
z odbiorcami ceny nabycia zobowiązania lub przychody
Koszty
i dostawcami rozliczenia operacyjne
działalności
międzyokresowe
Rozrachunki z tytułu podatku VAT
Podstawowe definicje w przepisach o VAT:
Na potrzeby opodatkowania podatkiem VAT towarami są rzeczy ruchome, wszelkie
postacie energii, budynki, budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności
podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, które są wymienione w klasyfikacjach
wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty (art. 2, pkt 6).
Przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej,
osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, w tym
również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na
formę w jakiej dokonano czynności prawnej & (art. 8 ust 1).
3
 Aktywa jednostki i ich klasyfikacja dla celów VAT
Grupa aktywów Klasyfikacja dla celów VAT
Wartości niematerialne i prawne Usługi
Rzeczowe aktywa trwałe Towary
Środki trwałe w budowie Towary
Nieruchomości inwestycyjne Towary
Udziały w obcych podmiotach oraz papiery Nie podlegają
wartościowe
Zapasy Towary
Należności Nie podlegają
Środki pieniężne Nie podlegają
Rozliczenia międzyokresowe Nie podlegają
Zaliczki Towary lub usługi
Czynności opodatkowane VAT
I. Czynności podstawowe  głównie odpłatne (art. 5):
1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju,
2) eksport towarów
3) import towarów
4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju,
5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów,
II. Czynności nieodpłatne :
- przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne
niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem  przy uwzględnieniu
warunków podanych w przepisach o VAT (art. 7 ust 2),
- nieodpłatne świadczenie usług - zakres określony w przepisach o VAT (art. 8 ust 2).
4
Czynności opodatkowane
VAT
Odpłatna dostawa Nieodpłatna dostawa
towarów i odpłatne towarów i nieodpłatne
świadczenie usług świadczenie usług
Obszar geograficzny
Odpłatna dostawa Dostawa towarów i
towarów i odpłatne świadczenie usług
świadczenie usług na poza granicami kraju
terytorium kraju
Na terytorium UE Poza terytorium UE
Podstawowymi dokumentami związanymi z czynnościami opodatkowanymi podatkiem
VAT są:
faktury VAT,
faktury VAT wewnętrzne,
faktury VAT korygujące,
faktury VAT korygujące wewnętrzne,
noty korygujące,
dokumenty celne SAD,
inne dokumenty uznane przez prawo podatkowe.
5
Ujęcie w księgach
rachunkowych
Księga główna  Księgi pomocnicze 
zapisy na kontach rejestry VAT
Konta księgi głównej służące do ujęcia rozrachunków z tytułu VAT:
VAT należny,
VAT naliczony,
VAT należny do rozliczenia,
VAT naliczony do rozliczenia,
Korekty VAT naliczonego,
Rozrachunki publicznoprawne z tytułu podatku VAT.
Księgi pomocnicze  Rejestry VAT:
1) rejestry sprzedaży układ dostosowany do części C deklaracji VAT-7,
2) rejestry zakupów układ dostosowany do części D2 deklaracji VAT-7,
Odpłatna dostawa towarów i odpłatne
świadczenie usług na terytorium kraju:
Dokumenty:
a) faktury VAT,
b) faktury korygujące VAT,
c) noty korygujące.
6
DOSTAWA
Obowiązek podatkowy (art 19):
1. Powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi  zasada podstawowa, od tej
zasady są wyjątki,
2. Jeżeli dostawa towarów lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą,
obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie póz
niej jednak niż w
7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi,
3. W przypadku dostawy towarów, której przedmiotem są lokale i budynki, obowiązek
podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie póz
niej jednak
niż 30. dnia, licząc od dnia wydania,
4. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą:
a) upływu terminu płatności, jeżeli został on określony w umowie właściwej dla
rozliczeń z tytułu:
- dostaw energii elektrycznej i cieplnej oraz gazu przewodowego,
- świadczenia usług telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych,
- usług w zakresie rozprowadzania wody,
- usług w zakresie gospodarki ściekami oraz wywozu i unieszkodliwiania odpadów,
usług sanitarnych i pokrewnych;
b) otrzymania całości lub części zapłaty, nie póz
niej jednak niż 30. dnia, licząc od
dnia wykonania usługi:
- transportu osób i ładunków kolejami, taborem samochodowym, statkami
pełnomorskimi, środkami transportu żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej,
- spedycyjnych i przeładunkowych,
- w portach morskich i handlowych,
- budowlanych i budowlano-montażowych.
c) otrzymania całości lub części zapłaty, nie póz
niej jednak niż z upływem terminu
płatności określonego na umowie lub fakturze  z tytułu świadczenia na terytorium
kraju usług najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze, a także
usług ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia, usług w
zakresie pośrednictwa finansowego oraz usług stałej obsługi prawnej i biurowej.
7
Podstawa opodatkowania (art. 29):
1) Podstawą opodatkowania jest obrót. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży,
pomniejszona o kwotę podatku należnego. Kwota należna obejmuje całość świadczenia
należnego od nabywcy.
2) Jeżeli należność jest określona w naturze, podstawą opodatkowania jest wartość
rynkowa towarów lub usług pomniejszona o kwotę podatku.
Ujęcie w księgach świadczącego (dostawcy)  obowiązek podatkowy
powstał w bieżącym okresie:
Różne konta Różne konta kosztów
Wydanie towarów
Sp) X lub wykonanie
usługi, np. WZ
Przychody ze sprzedaży & . Rozrachunki z odbiorcami
(Faktura VAT -
netto kopia) brutto
VAT należny
VAT
Rejestr sprzedaży
Przykłady:
1) wydano z magazynu towary 31 grudnia 200X, fakturę VAT wystawiono w tym
samym dniu,
2) przekazano odbiorcy usługę 31 grudnia 200X, fakturę VAT wystawiono w tym
samym dniu.
8
Ujęcie w księgach świadczącego (dostawcy)  obowiązek podatkowy
powstał w następnym okresie:
W bieżącym okresie:
Różne konta Różne konta kosztów
Wydanie towarów
Sp) X lub wykonanie
usługi, np. WZ
Przychody ze sprzedaży & . Rozrachunki z odbiorcami
(Faktura VAT -
netto kopia) brutto
VAT należny do rozliczenia
VAT
Rejestr sprzedaży
następnego okresu
W następnym okresie:
VAT należny VAT należny do rozliczenia
(faktura VAT - X (Sp)
kopia)
Przykłady:
1) wydano z magazynu towary 31 grudnia 200X, fakturę VAT wystawiono
3 stycznia 200X+1,
2) wystawiono fakturę za usługę telekomunikacyjną (dostawę energii elektrycznej,
cieplnej, gazu przewozowego, wywóz odpadów i inne wymienione w art. 19 ust.13,
pkt 1) 31 grudnia 200X; termin płatności 10 styczeń 200X+1;
3) wystawiono fakturę za usługę budowlaną (lub inną czynność wymienioną w art. 19
ust.13, pkt 2) 31 grudnia 200X; zapłatę otrzymano 15 stycznia 200X+1.
9
NABYCIE
Odliczanie VAT przy nabyciach krajowych (art. 86):
1. W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności
opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku
należnego o kwotę podatku naliczonego, określonego w fakturach otrzymanych przez
podatnika z tytułu nabycia towarów i usług oraz potwierdzających dokonanie
przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty).
2. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje:
- w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę,
- w przypadku nabycia towarów i usług, o których mowa w art. 19 ust. 13 pkt 1
(energia, media itp.), jeżeli faktura zawiera informację, jakiego okresu dotyczy  w
rozliczeniu za okres, w którym przypada termin płatności.
3. Jeżeli podatnik nie dokona obniżenia podatku należnego w terminach wymienionych w
pkt 2  może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z
dwóch następnych okresów rozliczeniowych.
4. W przypadku otrzymania faktury przed nabyciem prawa do rozporządzania towarem
jak właściciel lub przed wykonaniem usługi, prawo do obniżenia podatku należnego
powstaje z chwilą nabycia prawa do rozporządzania towarem lub z chwilą wykonania
usługi. Przepisu tego nie stosuje się, jeżeli faktura dokumentuje czynność, od której
obowiązek podatkowy powstał w terminie płatności oraz nabycia prawa do
rozporządzania towarem jak właściciel lub wykonanie usługi nastąpiło przed upływem
terminu do złożenia deklaracji podatkowej, w której podatnik dokonał obniżenia
podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury.
5. W przypadku nabycia samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych o
dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony kwotę podatku
naliczonego stanowi 60% kwoty podatku określonej w fakturze lub kwoty podatku
należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub podatku należnego
od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca  nie więcej jednak niż
6.000 zł.
10
Obniżenia podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez
podatnika m.in. (art. 88):
1. Paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu
samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych  por. wyżej pkt 5,
2. Usług noclegowych i gastronomicznych,
3. sprzedaż została udokumentowana fakturami wystawionymi przez podmiot
nieistniejący lub nieuprawniony do wystawiania faktur,
4. kwota podatku wykazana w oryginale faktury jest różna od kwoty wykazanej na kopii.
Ujęcie w księgach nabywcy  przysługuje prawo do odliczenia VAT w
bieżącym okresie:
Rozrachunki z dostawcami Różne konta
(faktura VAT -
brutto oryginał) netto
VAT naliczony
VAT
Rejestr zakupów
11
Ujęcie w księgach nabywcy  przysługuje prawo do odliczenia VAT w
następnym okresie:
W bieżącym okresie:
Rozrachunki z dostawcami Różne konta
(faktura VAT -
brutto oryginał) netto
VAT naliczony do rozliczenia
VAT
Rejestr zakupów
następnego okresu
W następnym okresie:
VAT naliczony do rozliczenia VAT naliczony
(faktura VAT -
Sp) X oryginał)
Przykłady:
1) w grudniu 200X otrzymano fakturę z datą wystawienia 31 grudnia 200X, natomiast
towary otrzymano 26 stycznia 200X+1,
2) otrzymano fakturę za usługę telekomunikacyjną (dostawę energii elektrycznej,
cieplnej, gazu przewozowego, wywóz odpadów i inne wymienione w art. 19 ust.13,
pkt 1) wykonaną w grudniu, data wystawienia faktury 31 grudnia 200X; termin
płatności 10 styczeń 200X+1;
3) otrzymano fakturę za usługę budowlaną wykonaną w grudniu 200X (lub inną
czynność wymienioną w art. 19 ust.13, pkt 2), data wystawienia 31 grudnia 200X;
zapłacono 15 stycznia 200X+1.
12
Ujęcie w księgach nabywcy  przysługuje prawo do odliczenia części
VAT:
Rozrachunki z dostawcami Różne konta
Netto + VAT
nie
brutto podlegający
(faktura VAT) odliczeniu
VAT naliczony
VAT do
odliczenia
Rejestr
zakupów
Przykład:
1) zakupiono samochód osobowy o wartości netto 60.000 zł, VAT 13.200 zł.
Ujęcie w księgach nabywcy  nie przysługuje prawo do odliczenia VAT:
Rozrachunki z dostawcami Różne konta
brutto brutto
(faktura VAT)
Rejestr zakupów  w części -
zakupy, za które nie przysługuje
odliczenie VAT
13
ZALICZKI
1. Podlegają opodatkowaniu u otrzymującego zaliczkę; obowiązek podatkowy powstaje
pod datą otrzymania zaliczki; fakturę VAT należy wystawić nie póz
niej niż w ciągu 7
dni od otrzymania zaliczki (art. 19 ust 11);
2. U przekazującego zaliczkę prawo do obniżenia kwoty podatku  na zasadach ogólnych
 jeżeli wiązały się z powstaniem obowiązku podatkowego, mimo iż nie jest spełniony
obowiązek nabycia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel lub wykonania
usługi (art. 86 ust 2).
Ujęcie w księgach otrzymującego:
Rachunek bankowy/Kasa Zaliczki otrzymane
(WB/KP)
brutto brutto
VAT należny
(faktura VAT)
VAT
VAT
Rejestr sprzedaży
Ujęcie w księgach przekazującego:
Rachunek bankowy/Kasa Zaliczki przekazane
(WB/KP)
brutto brutto
VAT naliczony
(faktura VAT)
VAT VAT
Rejestr zakupów
14
Dostawa towarów na terytorium
UE
Wewnątrzwspólnotowa Wewnątrzwspólnotowe
dostawa towarów (WDT) nabycie towarów (WNT)
WEWN
TRZWSPÓLNOTOWA DOSTAWA TOWARÓW
Przez wewnątrzwspólnotową dostawę towarów rozumie się wywóz towarów z
terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju.
Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów ma miejsce, jeżeli:
1) nabywca towarów jest podatnikiem podatku od wartości dodanej lub osobą prawną
niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, zidentyfikowanym na
potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowej na terytorium państwa członkowskiego
innym niż terytorium kraju,
2) podatnik dokonujący dostawy zgłosił zamiar dokonywania
wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów i został zarejestrowany jako podatnik
VAT UE.
Za wewnątrzwspólnotową dostawę towarów uznaje się również przemieszczenie przez
podatnika, o którym mowa w art. 15, lub na jego rzecz towarów należących do jego
przedsiębiorstwa z terytorium kraju na terytorium państwa członkowskiego inne niż
terytorium kraju, które zostały przez tego podatnika na terytorium kraju w ramach
prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym
również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo sprowadzone na
terytorium kraju w ramach importu towarów, jeżeli mają służyć działalności gospodarczej
podatnika.
Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów występuje, jeżeli dokonującym dostawy jest
podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT UE zgodnie z art.
97, z zastrzeżeniem ust. 7.
15
WEWN
TRZWSPÓLNOTOWE NABYCIE
TOWARÓW
Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów oznacza nabycie prawa do rozporządzania jak
właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane
na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego
rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na
ich rzecz. Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów ma miejsce, jeżeli dokonującym
dostawy towarów jest podatnik lub podatnik podatku od wartości dodanej (na terytorium
państwa członkowskiego), natomiast nabywcą jest podatnik lub podatnik podatku od
wartości dodanej, a nabywane przez nich towary mają służyć czynnościom wykonywanym
przez podatnika, a także - osoba prawna nie będąca podatnikiem, jeżeli całkowita wartość
wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów na terytorium kraju przekroczyła w trakcie
roku podatkowego kwotę 50.000 zł.
Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem, o którym mowa w art.
5 ust. 1 pkt 4, rozumie się równię przemieszczenie towarów przez podatnika podatku od
wartości dodanej lub na jego rzecz, należących do tego podatnika, z terytorium państwa
członkowskiego innego niż terytorium kraju na terytorium kraju, jeżeli towary te zostały
przez tego podatnika na terytorium tego innego państwa członkowskiego w ramach
prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym
również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo zaimportowane, i
towary te mają służyć działalności gospodarczej podatnika.
16
Obowiązek podatkowy w WDT i WNT (art. 20):
1. W WDT obowiązek podatkowy powstaje 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu,
w którym dokonano dostawy towarów. W przypadku gdy przed upływem tego terminu
podatnik wystawił fakturę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia
faktury. Jeżeli przed dokonaniem dostawy otrzymano całość lub część ceny, obowiązek
podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury potwierdzającej otrzymanie całości
lub części ceny.
2. W WNT obowiązek podatkowy powstaje 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu,
w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem WNT. W przypadku gdy
przed upływem tego terminu podatnik podatku od wartości dodanej wystawił fakturę,
obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury.
Stawki podatku w WDT (art. 41 i 42):
1. W WDT stawka podatku wynosi 0%. Po warunkiem, że:
a) podatnik dokonał dostawy na rzecz nabywcy posiadającego właściwy i ważny numer
identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadany przez państwo
członkowskie właściwe dla nabywcy, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla
podatku od wartości dodanej i podał ten numer oraz swój numer na fakturze
stwierdzającej dostawę towarów;
b) podatnik przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres
rozliczeniowy, posiada w swojej dokumentacji dowody, że towary będące
przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i
dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium
kraju.
Jeżeli warunek, o którym mowa wyżej, nie został spełniony przed upływem terminu do
złożenia deklaracji podatkowej za:
1) okres kwartalny albo okres miesięczny, jeżeli ten miesięczny okres jest ostatnim w
kwartale  podatnik nie wykazuje tej dostawy w ewidencji, za ten okres; podatnik
wykazuje tę dostawę w ewidencji za następny okres rozliczeniowy ze stawką właściwą
dla dostawy danego towaru na terytorium kraju, jeżeli przed upływem terminu do
17
złożenia deklaracji podatkowej za ten następny okres rozliczeniowy nie posiada
dowodów;
2) okres miesięczny, jeżeli ten miesięczny okres jest pierwszym lub drugim w kwartale 
podatnik nie wykazuje tej dostawy w ewidencji za dany okres miesięczny, lecz za
okres miesięczny, za który w terminie do złożenia deklaracji podatkowej za ten okres
posiada dowody, nie póz
niej jednak niż za ostatni w kwartale okres miesięczny; w
przypadku nieotrzymania tych dowodów przed upływem terminu do złożenia
deklaracji podatkowej za ostatni w kwartale okres miesięczny, dostawę tę wykazuje się
za ten ostatni okres miesięczny ze stawką właściwą dla dostawy danego towaru na
terytorium kraju.
Otrzymanie dowodów, o których mowa w ustawie o VAT, upoważnia podatnika do
wykazania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów ze stawką 0% w ewidencji za okres
rozliczeniowy, w którym dostawa ta została dokonana, i dokonania korekty deklaracji
podatkowej oraz odpowiednio informacji podsumowującej, o której mowa w art. 100.
Otrzymanie przez podatnika dowodów, o których mowa w ustawie o VAT w terminie
póz
niejszym niż termin do złożenia deklaracji podatkowej za ostatni w kwartale okres
miesięczny, upoważnia podatnika do wykazania wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów
ze stawką 0% za ten ostatni w kwartale okres miesięczny i dokonania korekty deklaracji
podatkowej oraz odpowiednio informacji podsumowującej, o której mowa w art. 100.
PRRZELICZANIE KWOT WYRAŻONYCH W WALUCIE OBCEJ NA
RÓNOWARTOŚĆ W WALUCIE POLSKIEJ DLA CELÓW VAT
Do końca listopada 2008 roku
Rozporządzenie M.Fin.z 27-04-2004 r. (Dz.U nr 97, poz.970):
1) Średni kurs NBP obowiązujący na dzień wystawienia faktury  jeśli faktura została
wystawiona w terminie, w którym podatnik obowiązany był do jej wystawienia,
2) Średni kurs NBP obowiązujący na dzień powstania obowiązku podatkowego  w
przypadku nie wystawienia faktury w terminie, w którym podatnik obowiązany był
do jej wystawienia.
18
Od grudnia 2008 roku
Art. 31a.
1. W przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone
w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej
waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy
poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.
2. W przypadku gdy zgodnie z przepisami ustawy lub przepisami wykonawczymi do
ustawy podatnik może wystawić fakturę przed powstaniem obowiązku podatkowego i
wystawi ją w przewidzianym przepisami terminie, a kwoty stosowane do określenia
podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej na tej fakturze, przeliczenia na
złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez
Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia
faktury.
3. W przypadku importu towarów przeliczenia na złote dokonuje się zgodnie z przepisami
celnymi.
Udokumentowanie WDT:
1) wydanie towaru (np.WZ),
2) faktura własna dla odbiorcy zagranicznego (w walucie obcej),
3) potwierdzające prawo do zastosowania stawki 0% (potwierdzenie przyjęcia towarów,
listy przewozowe itd.)
Ujęcie w księgach WDT:
Różne konta Różne konta kosztów
Wydanie towarów
Sp) X np. WZ
Rozrachunki z odbiorcami
Przychody ze sprzedaży & . zagranicznymi
netto (Faktura VAT) netto
Rejestr sprzedaży  WDT  ze
stawką 0%
19
Udokumentowanie WNT:
1) przyjęcie nabytego składnika (np. PZ, OT).
2) faktura obca (wystawiona przez dostawcę w walucie obcej),
3) faktura VAT wewnętrzna,
Ujęcie w księgach WNT  przysługuje prawo do odliczenia VAT
naliczonego:
Różne konta Rozliczenie zakupu &
Przyjęcie składnika
Rozrachunki z dostawcami
zagranicznymi
(Faktura
zagraniczna)
VAT należny VAT naliczony
(Faktura VAT
wewnętrzna)
Rejestr WNT
20
Dostawa towarów poza
terytorium UE
Eksport towarów Import towarów
EKSPORT TOWARÓW
Eksport towarów  rozumie się przez to potwierdzony przez urząd celny określony w
przepisach celnych wywóz towarów z terytorium kraju poza terytorium Wspólnoty w
wykonaniu czynności określonych w art. 7, jeżeli wywóz jest dokonany przez:
1) dostawcę lub na jego rzecz, lub
2) nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz.
Dokumenty:
1) wydanie towaru (np.WZ),
2) faktura własna dla odbiorcy zagranicznego (w walucie obcej),
3) potwierdzające prawo do zastosowania stawki 0% (potwierdzenie wywozu towarów
poza terytorium UE  komunikat potwierdzający wyprowadzenie towaru poza obszar
celny w systemie ECS).
Stawkę podatku 0% stosuje się w eksporcie towarów (art. 41) pod warunkiem że podatnik
przed pływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy
otrzymał dokument potwierdzający wywóz towaru poza terytorium Wspólnoty.
Jeżeli warunek, o którym mowa wyżej nie został spełniony, podatnik nie wykazuje tej
dostawy w ewidencji za dany okres rozliczeniowy, lecz w okresie następnym, stosując
stawkę podatku 0%, pod warunkiem otrzymania dokumentu wymienionego w ustawie
przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za ten następny okres.
W przypadku nieotrzymania tego dokumentu w terminie określonym w zdaniu poprzednim
mają zastosowanie stawki właściwe dla dostawy tego towaru na terytorium kraju.
21
Otrzymanie przez podatnika dokumentu potwierdzającego wywóz towaru poza terytorium
Wspólnoty w terminie póz
niejszym upoważnia podatnika do dokonania korekty podatku
należnego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym podatnik otrzymał ten
dokument.
Ujęcie w księgach eksportu towarów:
Różne konta Różne konta kosztów
Wydanie towarów
Sp) X np. WZ
Rozrachunki z odbiorcami
Przychody ze sprzedaży & . zagranicznymi
netto (Faktura + netto
potwierdzenie)
Rejestr sprzedaży  eksport 
ze stawką 0%
IMPORT TOWARÓW
Import towarów  przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium kraju.
Obowiązek podatkowy w imporcie towarów powstaje z chwilą powstania długu celnego
(art. 19 ust. 7).
Podstawą opodatkowania w imporcie towarów jest wartość celna powiększona o należne
cło. Jeżeli przedmiotem importu są towary opodatkowane podatkiem akcyzowym,
podstawą opodatkowania jest wartość celna powiększona o należne cło i podatek
akcyzowy (art. 29 ust. 13).
Prawo od obniżenia kwoty podatku należnego powstaje wg zasad określonych do faktur
krajowych potwierdzających dostawę towarów i usług.
22
Dokumenty:
1) przyjęcie nabytego składnika (np. PZ, OT).
2) faktura obca (wystawiona przez dostawcę w walucie obcej),
3) dokument celny (SAD).
Ujęcie w księgach importu towarów  przysługuje prawo do odliczenia
VAT naliczonego:
Różne konta Rozliczenie zakupu &
Przyjęcie składnika
Rozrachunki z dostawcami
zagranicznymi
(Faktura
zagraniczna)
Rozrachunki publicznoprawne
z Urzędem Celnym
cło
VAT naliczony
VAT do odliczenia
Rejestr zakupów  import
towarów
23
USA
UGI ZAGRANICZNE
Miejsce świadczenia usług:
I. zasada generalna  miejscem opodatkowania usługi jest miejsce, gdzie świadczący
usługę posiada siedzibę lub miejsce prowadzenia działalności lub miejsce
zamieszkania;
II. wyjątki od zasady generalnej:
1. wyznaczone  sztywno w przepisach - dla których miejscem świadczenia jest
miejsce, gdzie nabywca usługi posiada siedzibę, stałe miejsce prowadzenia
działalności, dla którego dana usługa jest świadczona, a w przypadku braku stałego
miejsca prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania:
a) usługi na nieruchomościach  miejscem świadczenia jest miejsce położenia
nieruchomości,
b) usługi transportowe  miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie odbywa się
transport z uwzględnieniem pokonanych odległości (za wyjątkiem usługi
wewnątrzwspólnotowej usługi transportu towarów),
c) usługi w dziedzinie  kultury, sztuki, sportu, nauki, edukacji, rozrywki  miejscem
świadczenia jest kraj faktycznego wykonania usługi,
d) usługi tzw. niematerialne (katalog zawarty w art. 27 ust.4)  m.in. sprzedaży praw i
udzielania licencji, cesji praw autorskich, patentów i innych praw, reklamy,
bankowe, finansowe, ubezpieczeniowe, wynajmu, dzierżawy, usługi rachunkowo-
księgowe, prawnicze itp.
2. określono  podwójne kryteria ustalania miejsca świadczenia  wybór jest niejako
zależny od woli stron i może być przez strony kształtowany w celu uproszczenia zasad
rozliczania VAT; są to m.in. usługi:
a) wewnątrzwspólnotowe usługi transportu towarów  zasadniczo miejscem
świadczenia jest kraj rozpoczęcia transportu, jednakże gdy nabywca usługi podał
dla tej czynności świadczącemu usługę numer, pod którym jest zidentyfikowany na
potrzeby podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego
24
innym niż terytorium państwa, gdzie rozpoczął się transport  miejscem
świadczenia usługi jest terytorium państwa członkowskiego, które wydało nabywcy
ten numer,
b) usługi wyceny majątku rzeczowego ruchomego i usługi na ruchomym majątku
rzeczowym  opodatkowane zasadniczo w kraju ich wykonania; jednakże w
przypadku, gdy nabywca usługi podał dla tej czynności świadczącemu usługę
numer, pod którym jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej
na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium państwa
członkowskiego, faktycznego wykonania usługi, miejscem świadczenia usługi jest
terytorium państwa członkowskiego, które wydało nabywcy ten numer, pod
warunkiem, że towary po wykonaniu usługi zostaną wywiezione z terytorium
państwa członkowskiego, na którym usługi zostały faktycznie wykonane.
Sprzedaż usług zagranicznych
Opodatkowane u Opodatkowane u
dostawcy nabywcy
Faktura własna z Faktura własna bez
VAT VAT
- rejestr sprzedaży - rejestr sprzedaży
- deklaracja VAT-7 - deklaracja VAT-7
część C część C, poz. 21
przysługuje prawo do odliczenia VAT
przy nabywaniu towarów i usług związanych
z wykonaniem usługi
25
Ujęcie w księgach świadczącego (dostawcy)  usługi opodatkowane u
świadczącego
Różne konta Różne konta kosztów
Koszty wykonanej
usługi
Przychody ze sprzedaży & . Rozrachunki z odbiorcami
zagranicznymi
(Faktura VAT -
netto kopia) brutto
VAT należny
VAT
Rejestr sprzedaży
Ujęcie w księgach świadczącego (dostawcy)  usługi opodatkowane u
nabywcy
Różne konta Różne konta kosztów
Koszty wykonanej
usługi
Przychody ze sprzedaży & . Rozrachunki z odbiorcami
zagranicznymi
netto (Faktura - kopia) netto
Rejestr sprzedaży  świadczenie
usług poza terytorium kraju
26
Nabycie usług zagranicznych
Opodatkowane u Opodatkowane u
dostawcy nabywcy
Faktura obca -
zagraniczna
Import usług
Faktura VAT
wewnętrzna
Import usług  rozumie się przez to świadczenie usług, z tytułu wykonania których
podatnikiem jest usługobiorca (podmiot zarejestrowany jako podatnik VAT UE).
Ujęcie w księgach importu usług  przysługuje prawo do odliczenia VAT
naliczonego:
Rozrachunki z dostawcami
zagranicznymi Różne konta
(Faktura
zagraniczna)
VAT należny VAT naliczony
(Faktura VAT
wewnętrzna)
Rejestr importu usług
27
Czynności nieodpłatnej dostawy towarów (art. 7, ust.2)
oraz nieodpłatnego świadczenia usług (art. 8, ust. 2):
nieodpłatna dostawa towarów  jest to przekazanie przez podatnika towarów
należących do jego przedsiębiorstwa na inne cele niż związane z prowadzonym
przez niego przedsiębiorstwem - na cele osobiste podatnika lub jego pracowników,
byłych pracowników, udziałowców, akcjonariuszy, członków organów
stanowiących osób prawnych oraz wszelkie inne przekazanie bez wynagrodzenia,
w szczególności darowizny;
nieodpłatne świadczenie usług - na cele osobiste podatnika lub jego
pracowników, byłych pracowników, udziałowców, akcjonariuszy, członków
organów stanowiących osób prawnych oraz wszelkie inne przekazanie bez
wynagrodzenia, itp.
jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do pomniejszenia kwoty podatku
należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.
Nie podlegają opodatkowaniu przekazywane drukowane materiały reklamowe i
informacyjne oraz prezenty o małej wartości.
Dokumenty:
1) dokument wydania, przekazania,
2) faktura VAT wewnętrzna.
Ujęcie w księgach nieodpłatnej dostawy towarów i
nieodpłatnego świadczenia usług
Różne konta Pozostałe koszty operacyjne
Przekazanie(np.WZ)
VAT należny
VAT Faktura wewnętrzna VAT
28
KOREKTY OBROTU
Podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie
dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i
skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu
przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym
charakterze (art. 29, ust 4).
W przypadku gdy podstawa opodatkowania ulega zmniejszeniu w stosunku do podstawy
określonej w wystawionej fakturze, obniżenia podstawy opodatkowania podatnik dokonuje
pod warunkiem posiadania, przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za
dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługi otrzymał korektę faktury,
potwierdzenia otrzymania korekty faktury przez nabywcę towaru lub usługi, dla którego
wystawiono fakturę. Uzyskanie potwierdzenia otrzymania przez nabywcę towaru lub
usługi korekty faktury po terminie złożenia deklaracji podatkowej za dany okres
rozliczeniowy uprawnia podatnika do uwzględnienia korekty faktury za okres
rozliczeniowy, w którym potwierdzenie to uzyskano (art. 29 ust, 42).
Warunku posiadania przez podatnika potwierdzenia odbioru korekty faktury przez
nabywcę towaru lub usługi nie stosuje się (art. 29, ust.4b):
a. w przypadku eksportu towarów, wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz
dostawy towarów, dla której miejsce opodatkowania znajduje się poza terytorium
kraju;
b. wobec nabywców, na których rzecz jest dokonywana sprzedaż: energii elektrycznej i
cieplnej, gazu przewodowego, usług telekomunikacyjnych i radiokomunikacyjnych
oraz usług wymienionych w poz. 138 i 153 załącznika nr 3 do ustawy.
Przepis ust. 4a stosuje się odpowiednio w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie
podatku na fakturze i wystawienia korekty faktury do faktury, w której wykazano kwotę
podatku wyższą niż należna.
Udokumentowanie:
1. faktury VAT korygujące.
29
Ujęcie w księgach faktur korygujących u dostawcy  zmniejszenie VAT
należnego:
Przychody ze sprzedaży lub
Rozrachunki z odbiorcami Strata z lat ubiegłych
brutto Zapis (+) netto
VAT należny
VAT
lub
Przychody ze sprzedaży lub
Rozrachunki z odbiorcami
brutto Zapis (-) netto
VAT należny
VAT
Ujęcie w księgach faktur korygujących u dostawcy  zwiększenie VAT
należnego:
Przychody ze sprzedaży lub
Rozrachunki z odbiorcami
brutto Zapis (+) netto
VAT należny
VAT
30
Ujęcie w księgach faktur korygujących u dostawcy  zmniejszenie VAT
naliczonego:
Rozrachunki z dostawcami Różne konta
brutto Zapis (+) netto
VAT naliczony
VAT
lub
Rozrachunki z dostawcami Różne konta
brutto Zapis (-) netto
VAT naliczony
VAT
Ujęcie w księgach faktur korygujących u nabywcy  zwiększenie VAT
naliczonego:
Rozrachunki z dostawcami Różne konta
brutto Zapis (+) netto
VAT naliczony
VAT
31
Rozliczenie VAT na koniec okresu i sporządzenie
deklaracji VAT-7:
Rozrachunki publicznoprawne z
VAT należny tytułu VAT
VAT naliczony
Konto  Rozrachunki publicznoprawne z tytułu VAT może wykazywać saldo:
Dt (Wn)  oznacza nadwyżkę VAT naliczonego nad należnym pozycja 57
deklaracji VAT-7 lub
Ct (Ma) - oznacza nadwyżkę VAT należnego nad naliczonym pozycja 55
deklaracji VAT-7;
32