1
Nieodpowiednie warunki komunikacji
Przeciążenie informacyjne, za duża liczba nadawców
Szum fizyczny
Zmęczenie, brak koncentracji
Filtrowanie
Przy
z g
y o
g t
o o
t w
o y
w w
y a
w n
a i
n e o
dp
d o
p w
o i
w edz
d i
z
Szum semantyczny
Domyślanie się
Brak chęci słuchania wynikający m.in. z:
Przekonania o swojej racji
Negatywnego nastawienia do nadawcy (emocje, uprzedzenia)
Sprzeciwiania się, postawy obronnej
Odrzucania tematu rozmowy (nieinteresujący, niechciany)
Niektóre sposoby radzenia sobie z barierami słuchania
*dobór konkretnej metody do bariery na podstawie wyników pracy grupowej na zajęciach 2
Przełożenie rozmowy na inny moment
Otwarte zakomunikowanie zmęczenia/emocji i dostosowanie do nich formy przekazu
Zmiana kanału komunikacji
Wyrabianie w sobie i odbiory postawy otwarcia i zainteresowania
Zap
a e
p w
e n
w i
n eni
n e
i c
z
c a
z s
a u
u n
a
n
a z
a
z s
a ta
t n
a o
n w
o i
w eni
n e
Dopytywanie, parafrazowanie
Prośba o podsumowanie, wykonanie zadania, odpowiedź na pytanie
Aktywizacja odbiorcy
Uważne dobranie formy przekazu, zastosowanie technik udzielania informacji zwrotnej, krytyki itp..
Odpowiednia kolejność przekazywanych komunikatów
Techniki aktywnego słuchania 3
Co dzięki nim uzyskujemy?
Lepsze zrozumienie. Unikamy pomyłek i błędów, czasami bardzo kosztownych.
Ok
O a
k zu
z j
u emy
m d
rug
u iej s
t
s ro
r ni
n e z
a
z int
n ere
r so
s w
o a
w ni
n e
i ,
e
zaangażowanie, uwagę.
Kiedy je stosujemy?
Kiedy sytuacja jest warta włożonej energii –
komunikat lub/i nadawca są dla nas ważne.
Precyzowanie
Parafraza
Zadawanie pytań w
Powiedzenie swoimi
celu wyjaśnienia
słowami tego, jak
ro
r zumi
m e
i my
m t
o,
o
, co
wą
w tplilw
i oś
w ci
c ,i
, z
d
z oby
ob c
y i
c a
i
powiedział nadawca,
nowych informacji,
połączone z prośbą o
wypełnienia ogólników
ustosunkowanie się do
konkretami itp. itd.
naszego sposobu
zrozumienia
wypowiedzi.
5
Pytania otwarte
Pytania zamknięte
Dają rozmówcy
Ograniczają rozmówcę
nieograniczoną
do odpowiedzi
‘t
‘ ak
a ’/
’ ‘n
‘ ie
i ’
’ l
u
l b
b d
o
d
moż
m lilw
i oś
w ć
ć od
pow
o i
w ed
i
zi.i
wybrania jednej z kilku
Np. Co sądzisz o nowym
odpowiedzi
pracowniku?
Np. Czy byłeś wczoraj na
wykładzie?
Chcesz iść do kina czy do
teatru?
6
Sprawdzamy, czy dobrze rozumiemy treść komunikatu.
Okazujemy, że słuchamy.
Wr
W a
r ca
c my
m d
y o m
o er
m it
i um.
m
Nazywamy uczucia, które pojawiają się w wypowiedzi, ale nie zostały wprost ujawnione.
7
Charakterystyczne początki i zakończenia parafraz:
Powiedziałeś przed chwilą, że…., czy tak?
Mówiłeś, że…, mam rację?
Je
J śl
ś i d
obrz
r e
z C
i
C ę r
o
r zu
z m
u iem, t
o…, z
g
z a
g dza
z sz
s
z s
i
s ę z
z t
ym?
Czy dobrze rozumiem, że…?
W twoim głosie słyszę….
W twojej wypowiedzi wyczuwam…., zgodzisz się z tym?
8
Wypowiedź: Mam tego dość! Szefowa po raz kolejny kazała mi zostać po godzinach i robić raport pracy działu za zeszły miesiąc. Sama nie wiem, po co jej te ra
r p
a o
p rty!
! I
I do
d t
ego
g j
a
j
a ro
r bi
b ę
i t
o j
u
j ż dr
d ugi
g
i r
a
r z
a z r
zędu
d !
Przykład parafrazy:
Czy dobrze rozumiem, że jesteś zła, ponieważ czujesz, że szefowa przydziela ci nadprogramowe zadania?
Jeśli dobrze Cię rozumiem, szefowa nie wyjaśniła Ci, w jakim celu po godzinach przygotowujesz raporty. Czy tak?
Wypowiedź: Zastanawiam się od tygodnia i zupełnie nie mogę podjąć decyzji. Z jednej strony chciałabym rozpocząć drugi kierunek studiów, ale z drugiej wiem, że to uniemożliwi mi kontynuowanie pracy.
Przykłady błędnych parafraz:
Czy dobrze rozumiem, że zastanawiasz się od tygodnia i zupełnie nie możesz podjąć decyzji, czy rozpocząć drugi kierunek studiów, bo wiesz, że to uniemożliwi Ci pracę? (Parafrazujemy to, co jest najważniejsze – nie wszystko)
Dobrze
z r
o
r zu
z m
u i
m em,
m ż
e
ż z
u
z p
u ełni
n e n
i
n e m
o
m że
ż sz
z p
odjąć
ć d
ecyzj
z i?
? (
Pa
P ra
r fra
r za
z
a t
o
o n
i
n e c
ytat. D
obiera
r my
m
własne słowa, dzięki czemu możemy sprawdzić, czy na pewno dobrze rozumiemy nadawcę.)
Powiedziałaś przed chwilą, że nie możesz wybrać między przyszłością, a doraźnymi korzyściami?
(Parafraza nie może rozszerzać znaczenia. Nie możemy dodawać swoich nadinterpretacji, uogólnień itp.)
Mówisz, że nie wiesz, czy chcesz rozpocząć drugi kierunek studiów. Czy tak? (Parafraza nie powinna zawężać sensu słów nadawcy.)
Musisz być naprawdę załamana! (Parafraza to nie rada, ani forma grzecznościowego wsparcia.) UWAGA! Parafraza nie musi być trafna, żeby była „dobra”. Możemy sformułować dobrą, zgodną z zasadami jej tworzenia, parafrazę, z którą nadawca się nie zgodzi. To nie stanowi problemu. Jako technika aktywnego słuchania, parafraza ma umożliwić upewnienie się, że dobrze rozumiemy, a nie dowiedzenie naszej bystrości. Co więcej, jeśli nadawca nie zgodzi się z naszą parafrazą i wyjaśni nam ponownie sens swojej wypowiedzi, tym lepiej, że zdecydowaliśmy się sprawdzić naszą interpretację jego słów.