INNOWACJE JĘZYKOWE, LEKSYKALNE MODY WSPÓŁCZESNEJ POLSZCZYZNY
1. Jaki typ innowacji reprezentują podane wyrazy? Uzupełnij tabelę podanymi innowacjami. Wskaż innowacje, które są błędami językowymi.
kliknąć | sześć dzieci | przewodniki – przewodnicy | bank krwi | przekonywuję | oka –
oczy | używam szampon | organy – organa | świńska grypa | mgr | podstawówka
| dopić kawę | odrzutowiec | wikipedia | liściami | kroję ogórka | umię | tą wstążkę |
karnister | meczy | party
INNOWACJE
INNOWACJE
INNOWACJE
INNOWACJE
UZUPEŁNIAJĄCE
REGULUJĄCE
ROZSZERZAJĄCE
ALTERNATYWNE
INNOWACJE NAWIĄZUJĄCE INNOWACJE SKRACAJĄCE
INNOWACJE PRECYZUJĄCE
2. Do podanych wyrazów zapożyczonych, nadużywanych w polszczyźnie, dopasuj polskie odpowiedniki:
absolutnie
autentyczny
ewidentny
perspektywiczny
absolutny
bazować
generalnie
preferować
akceptować
demonizować
generalny
prezentować
aktualnie
diametralny
generować
realizować
aktualny
dynamicznie
globalnie
realny
anulować
dynamiczny
globalny
serwować
artykułować
dynamika
modyfikować
specyfika
aspekt
efekt
opcja
spektakularny
autentycznie
eskalacja
optyka
unikalny
(1) okazały, widowiskowy, zrobiony na pokaz, pokazowy |(2) łącznie, ogólnie |
(3) przedstawiać, wystawiać | (4) strona, wzgląd | (5) szybko, żywiołowo |
(6) całkowity | (7) przyszły, przyszłościowy | (8) zatwierdzać, przyjąć coś |
(9) rzeczywiście, naprawdę | (10) jedyny, bardzo rzadki, wyjątkowy |
(11) obecnie, teraz | (12) wyolbrzymiać | (13) unieważniać, odwołać, znieść coś
| (14) prawdziwy, rzeczywisty | (15) wyrażać, wypowiadać coś | (16) obecny, teraźniejszy | (17) tworzyć, wytwarzać | (18) natężenie, rozszerzenie, wzrost, zwiększenie | (19) gwałtowny, prężny, prędki, silny, szybki, żywiołowy |
(20) dawać, podawać, pokazywać, przedstawiać, opowiadać | (21) opierać się na czymś | (22) odwrotny, przeciwny, przeciwstawny | (23) prężność, rozmach, szybkość, tempo | (24) oczywisty | (25) ogólnie, na ogół | (26) całkowity, ogólny
| (27) przekształcać zmieniać | (28) punkt widzenia, wygląd | (29) woleć coś, dawać pierwszeństwo komuś, czemuś | (30) plon, skutek, wynik | (31) spełniać, wcielać w życie, urzeczywistniać, wykonywać, wypełniać, wywiązywać się z czegoś, ziszczać | (32) rzeczywisty, trzeźwy | (33) swoistość, charakterystyczne, swoiste cechy, specyficzność | (34) możliwość | (35) ogólny, powszechny |
(36) całkowicie
1
3. W poniższych przykładach zostały zaznaczone wyrazy nadużywane w
„modnych” znaczeniach. Zastąp wyrazy „modne” innymi wyrazami, tak jak w przykładzie a):
PRZYKŁAD:
a) Nowy właściciel prowadził tu handel bardzo różnorodnym asortymentem.
Lepiej: Nowy właściciel prowadził tu handel bardzo różnorodnymi towarami.
b) Aktualne marzenia nastolatków
Lepiej:…………………………………………………………………
c) Ekologiczny styl życia.
Lepiej:………………………………………………………………….
d) Kwestię wcześniejszej emerytury należy rozpatrywać w kilku aspektach.
Lepiej:………………………………………………………………………………………………….…………………….
e) Zmiany w ekipie polskich skoczków.
Lepiej:………………………………………………………………….
f) Rozpoczęta została również kompleksowa przebudowa ulicy.
Lepiej:………………………………………………………………….
g) Generalnie nie mamy zastrzeżeń do waszego projektu.
Lepiej:………………………………………………………………….
h) Codziennie patrzenie na płomień świecy pomaga eliminować wady wzroku.
Lepiej:………………………………………………………………….
i) Poszukujemy kreatywnych pracowników.
Lepiej:………………………………………………………………….
j) Pozytywne zmiany w zachowaniu męża.
Lepiej:………………………………………………………………….
4. Jakimi przymiotnikami / przysłówkami można zastąpić zaznaczone wyrazy?
a) Świat jest strasznie skomplikowany. (……………………………………………..)
Wczoraj byłem strasznie zmęczony. (……………………………………………..)
Strasznie Ci współczuję! (……………………………………………..)
b) Masz fajną bluzkę. (……………………………………………..)
Oglądałem wczoraj fajny film. (……………………………………………..)
Fajna była ta wycieczka. (……………………………………………..)
Moja sąsiadka to fajna dziewczyna. (……………………………………………..)
c) Koncert był super. (……………………………………………..)
Mówię ci, dziewczyna super! (……………………………………………..)
Czuję się super! (……………………………………………..)
2