STEREOTYPY, UPRZEDZENIA,
STEREOTYPY, UPRZEDZENIA,
DYSKRYMINACJA
DYSKRYMINACJA
Opracowanie: Anna Kamińska
Projekt zrealizowany w ramach Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich, ERRSW 2007
Stowarzyszenie Inicjatyw Niezale\
nych MIKUSZEWO
www.galeriatolerancji.org.pl
POSTAWA
POSTAWA
Nasz stosunek do innych osób nazywamy
postawą.
W psychologii generalnie uwa\
a się, \
e
postawa składa się z 3 elementów:
1. poznawczego (myśli, przekonania),
2. afektywnego (emocje) i
3. behawioralnego (zachowanie).
Projekt zrealizowany w ramach Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich, ERRSW 2007
Stowarzyszenie Inicjatyw Niezale\
nych MIKUSZEWO
www.galeriatolerancji.org.pl
POSTAWA
POSTAWA
ASPEKTY POSTAWY
MYŚ
ŚL
Ś
Ś
EMOCJA ZACHOWANIE
STEREOTYP UPRZEDZENIE DYSKRYMINACJA
Projekt zrealizowany w ramach Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich, ERRSW 2007
Stowarzyszenie Inicjatyw Niezale\
nych MIKUSZEWO
www.galeriatolerancji.org.pl
STEREOTYP
STEREOTYP
Funkcjonujący w świadomości społecznej
uproszczony, skrótowy i zabarwiony wartościująco
obraz rzeczywistości, odnoszący się do: grup
społecznych, osób, sytuacji, instytucji.
Stereotyp sprawia, \
e identyczne cechy zostają
przypisane wszystkim bez wyjątku członkom grupy,
niezale\
nie od rzeczywistych ró\
nic między nimi
(Z gr.: stereos  sztywny, zastygły; typos  obraz, forma, typ, wzorzec)
Projekt zrealizowany w ramach Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich, ERRSW 2007
Stowarzyszenie Inicjatyw Niezale\
nych MIKUSZEWO
www.galeriatolerancji.org.pl
CECHY STEREOTYPU
CECHY STEREOTYPU
Trwały, trudny do zmiany, sztywny
Uproszczony, często niezgodny z rzeczywistością
Uogólniony
Dziedziczony kulturowo
Automatycznie wzbudzany
Nieweryfikowalny doświadczalnie (wyjątki tylko
potwierdzają regułę)
Mamy przeświadczenie, \
e jest prawdziwy
Oporny na niezgodne z nim informacje
Projekt zrealizowany w ramach Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich, ERRSW 2007
Stowarzyszenie Inicjatyw Niezale\
nych MIKUSZEWO
www.galeriatolerancji.org.pl
FUNKCJE I SPOSÓB DZIAA
ANIA
FUNKCJE I SPOSÓB DZIAA
ANIA
STEREOTYPÓW
STEREOTYPÓW
Ułatwiają funkcjonowanie  daje gotowe
wzorce myślenia i zachowania
Porządkują świat
Oszczędzają nam  wysiłku poznawczego
Wzmacniają to\
samość grupową  daje
poczucie przynale\
ności i bezpieczeństwa
Projekt zrealizowany w ramach Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich, ERRSW 2007
Stowarzyszenie Inicjatyw Niezale\
nych MIKUSZEWO
www.galeriatolerancji.org.pl
FUNKCJE I SPOSÓB DZIAA
ANIA
FUNKCJE I SPOSÓB DZIAA
ANIA
STEREOTYPÓW
STEREOTYPÓW
Ograniczają nasze doświadczenie i rozwój
Mogą być krzywdzące
Powodują, \
e łatwo nami manipulować,
poniewa\
nie sprawdzamy napływających do
nas informacji
Kierując się nim, mo\
emy zacząć
funkcjonować w nieprawdziwej rzeczywistości
Usprawiedliwiają nasz zachowania
Projekt zrealizowany w ramach Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich, ERRSW 2007
Stowarzyszenie Inicjatyw Niezale\
nych MIKUSZEWO
www.galeriatolerancji.org.pl
UPRZEDZENIA
UPRZEDZENIA
Uprzedzenie to wrogie bądz
negatywne
nastawienie dotyczące wyró\
niającej się grupy
ludzi, oparte wyłącznie na ich przynale\
ności do
tej grupy.
Uprzedzenia karmią się negatywnymi
stereotypami dotyczącymi jednostek lub grup.
Projekt zrealizowany w ramach Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich, ERRSW 2007
Stowarzyszenie Inicjatyw Niezale\
nych MIKUSZEWO
www.galeriatolerancji.org.pl
SK
D SI
BIOR
UPRZEDZENIA?
SK
D SI
BIOR
UPRZEDZENIA?
Strach przed obcym i nieznanym
Niewiedza
Socjalizacja
Skłonność do dzielenia osób na grupy
Jedna to swoi (MY), pozostałe  obcy
(ONI)
 Swoich cenimy wy\
ej ni\
 obcych
Projekt zrealizowany w ramach Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich, ERRSW 2007
Stowarzyszenie Inicjatyw Niezale\
nych MIKUSZEWO
www.galeriatolerancji.org.pl
DYSKRYMINACJA
DYSKRYMINACJA
Nieusprawiedliwione, negatywne lub
krzywdzące działanie skierowane
przeciwko członkowi danej grupy, wyłącznie
dlatego, \
e do niej nale\
y
Traktowanie danej osoby mniej przychylnie,
ni\
inną w porównywalnej sytuacji ze
względu na jakąś cechę (np. płeć,
orientacja psychoseksualna, wiek,
niepełnosprawność, religia lub przekonania
czy pochodzenie etniczne lub rasowe).
Projekt zrealizowany w ramach Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich, ERRSW 2007
Stowarzyszenie Inicjatyw Niezale\
nych MIKUSZEWO
www.galeriatolerancji.org.pl
DYSKRYMINACJA BEZPOŚREDNIA
DYSKRYMINACJA BEZPOŚREDNIA
Osoba traktowana jest mniej korzystnie ni\

inna w podobnej sytuacji, ze względu na
jakąś cechę (pochodzenie rasowe lub
etniczne, religia lub wyznanie, zdrowie,
niepełnosprawność, wiek lub orientacja
psychoseksualna.)
Projekt zrealizowany w ramach Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich, ERRSW 2007
Stowarzyszenie Inicjatyw Niezale\
nych MIKUSZEWO
www.galeriatolerancji.org.pl
DYSKRYMINACJA POŚREDNIA
DYSKRYMINACJA POŚREDNIA
Pozornie neutralne warunki, kryteria lub
Pozornie neutralne
praktyki są niekorzystne dla osób
posiadających lub podejrzewanych o
posiadanie pewnej obcią\
onej cechy (pochodzenie
rasowe, etniczne, religia lub wyznanie,
niepełnosprawność, wiek lub orientacja seksualna),
o ile praktyka taka nie mo\
e zostać uznana
obiektywnie za uzasadnioną prawem.
Projekt zrealizowany w ramach Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich, ERRSW 2007
Stowarzyszenie Inicjatyw Niezale\
nych MIKUSZEWO
www.galeriatolerancji.org.pl
RODZAJE DYSKRYMINACJI
RODZAJE DYSKRYMINACJI
RASIZM - dyskryminacja ze względu na rasę (kolor skóry)
SEKSIZM - dyskryminacja ze względu na płeć
HOMOFOBIA - dyskryminacja ze względu na orientację
seksualną
KSENOFOBIA - dyskryminacja ze względu na pochodzenie i
narodowość
ANTYSEMITYZM - uprzedzenie względem osób pochodzenia
\
ydowskiego
AGEIZM - dyskryminacja ze względu na wiek
ATRAKCJONIZM - dyskryminacja ze względu na wygląd
zewnętrzny
HANDICAPIZM (ABLEISM) - dyskryminacja ze względu na
niepełnosprawność
Projekt zrealizowany w ramach Europejskiego Roku Równych Szans dla Wszystkich, ERRSW 2007
Stowarzyszenie Inicjatyw Niezale\
nych MIKUSZEWO
www.galeriatolerancji.org.pl