CentrumXP.pl Strona 1
Rejestr - struktura, informacje ogólne
Z pewnością niejednokrotnie spotkałeś się z pojęciem rejestru, jego edycji oraz z zaleceniami by bez potrzeby w niego
nie ingerować. Czym on tak naprawdę jest?! Otó\
jest to swego rodzaju baza danych, której zadaniem jest
przechowywanie informacji odnośnie konfiguracji systemu, zainstalowanych aplikacji i sprzętu, znajdujących się w
komputerze u\
ytkownika. Element ten został ukryty przez twórców Windows XP, po to by osoba korzystająca z systemu
nieświadomie nie uszkodziła środowiska operacyjnego - nieumiejętnie edytując rejestr i zmieniając wartości
przypadkowych kluczy.
Instalując nowe oprogramowanie, sprzęt, lub nawet dokonując zmian w konfiguracji systemu, zapisuje on to
automatycznie w poszczególnych kluczach rejestru, dzięki czemu ingerencja u\
ytkownika nie jest wymagana, a co za
tym idzie mo\
liwość uszkodzenia go przez osoby nie mające pojęcia o edycji rejestru maleje wręcz do zera. Bywa
równie\
tak, \
e czasami praca bezpośrednio z rejestrem jest rozwiązaniem, mo\
e nie najprostszym, ale zdecydowanie
najszybszym - dlatego te\
Windows XP oferuje bardzo przydatne narzędzie do jego modyfikacji. Mowa tutaj o Edytorze
rejestru.
Struktura rejestru
Przed rozpoczęciem edycji rejestru, dobrze jest zaznajomić się z strukturą tej\
e specyficznej bazy danych. Otó\

modyfikowanie poszczególnych wpisów (kluczy) umo\
liwia wspomniany ju\
Edytor rejestru.
Uruchomić go mo\
emy, klikając Start, Uruchom... i wpisując w polu tekstowym modułu, który się pojawi polecenie
regedit, następnie klikając przycisk Ok, lub zatwierdzając wprowadzone polecenie klawiszem Enter. Po wykonaniu
tej\
e operacji naszym oczom uka\
e się okno Edytora rejestru.
Jak zapewne łatwo zauwa\
yć, rejestr składa się z pięciu kluczy głównych, zwanych tak\
e kluczami predefiniowanymi:
HKEY_CLASSES_ROOT
HKEY_CURRENT_USER
HKEY_LOCAL_MACHINE
HKEY_USERS
HKEY_CURRENT_CONFIG
Klucze główne zawierają swoje podklucze, definiowane tak\
e pojęciem kluczy, te natomiast posiadać mogą kolejne
podklucze powodując dowolnie długie zagłębienie. Posiadają one zawsze przynajmniej jedną wartość, którą określa się
jako wartość domyślna, lecz jednak nie jest to regułą, bo zdarza się, i\
klucze posiadają tak\
e ró\
nego typu inne
wartości dodatkowe. W prawej części Edytora rejestru, u\
ytkownik mo\
e uzyskać informacji na temat nazwy, typu
danych i ich powiązań z wartościami.
Pojęciem gałęzi określać będziemy klucz główny wraz z jego wszystkimi podkluczami. Co ciekawe, cały rejestr
przechowywany jest w komputerze w kilku oddzielnych plikach gałęzi. Podczas uruchamiania systemu ładowane są
http://www.centrumxp.pl/Druk/1177.aspx 2007-12-29 11:58:23
 CentrumXP.pl Strona 2
pewne gałęzie, a następnie łączone w jedną spójną część, zwaną rejestrem. Chcąc sprawdzić, gdzie fizycznie znajdują
się pliki gałęzi, otwieramy klucz HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Control\hivelist.
Na uwagę zasługuje fakt, i\
gałąz
\REGISTRY\MACHINE\HARDWARE nie posiada powiązanego fizycznie pliku w
komputerze, co oznacza, \
e jest ona odpowiedzialna za zapisywanie konfiguracji sprzętu, wraz z ka\
dym
uruchomieniem systemu tworzona jest od nowa.
Przeglądając poszczególne klucze rejestru niejednokrotnie natknąć się mo\
na na tzw. pliki ukryte powiązane z ka\
dym
z plików gałęzi. Charakteryzują je rozszerzenia .alt oraz .log, pierwsze z nich to pliki transakcyjne, przechowujące
zmiany dokonane pomiędzy poszczególnymi plikami gałęzi. Rozszerzenie .alt natomiast oznacza kopie gałęzi, które
wykorzystywane są przez system w momencie wykrycia uszkodzenia któregoś z nich.
Rejestr systemu Windows XP wykorzystuje następujące typy danych:
REG_SZ - jest jednym z najczęściej wykorzystywanych typów danych w rejestrze Windows XP. Końcowe
oznaczenie 'SZ' wskazuje ciąg o zmiennej długości zakończony zerami, czyli w momencie modyfikacji tej
wartości, edytor automatycznie zakończy wartość bajtem 00. Typ ten u\
ywany jest zarówno dla danych
numerycznych jak i tekstowych. Domyślne wartości większości kluczy są właśnie tego typu.
REG_MULTI_SZ - typ zawierający grypy ciągów zakończonymi zerami przypisanych do pojedynczych wartości.
REG_EXPAND_SZ - typ, będący ciągiem zakończonym zerami i zawierającym zmienną środowiskową, np. %
SystemRoot%.
REG_BINARY - typ zawierający ciąg zer i jedynek.
REG_DWORD - typ danych double word, będący 32-bitową wartością numeryczną.
REG_LINK - typ będącym odnośnikiem do innej części rejestru.
REG_NONE - rzadko u\
ywany typ, stosowany w sytuacji gdy istotna jest obecność lub nieobecność wartości, ale
dane wartości ju\
nie.
REG_FULL_RESOURCE_DESCRIPTOR, REG_RESOURCE_LIST, REG_RESOURCE_REQUIREMENTS - typy
danych zawierające informacje o zasobach potrzebnych i u\
ytych przez składniki systemu.
Tworzenie i przywracanie kopii zapasowej
Nale\
y pamiętać, \
e wprowadzane modyfikacje są natychmiast wprowadzane do rejestru, oraz \
e Edytor rejestru nie
posiada funkcji pozwalającej na cofnięcie dokonanych zmian.
Jednym z sposobów na ratunek dla systemu, w momencie gdy nasze modyfikacje oka\
ą się niepoprawne jest
stworzenie tzw. kopii zapasowej, którą w razie awarii mo\
na bez problemu przywrócić. Aby zachować cały rejestr
klikamy w Edytorze rejestru Plik, Eksportuj..., a następnie podajemy nazwę oraz lokalizację, gdzie zapisana ma
zostać kopia zapasowa. Do wyboru mamy jeden z kilku formatów zapisania kopii, najlepszym rozwiązaniem jest tutaj
wybór formatu Pliki rejestru, dzięki czemu zapisany zostaje binarny obraz całości, lub tylko wybranej części. Chcąc
wyeksportować pliki rejestru klikamy na klucz prawym przyciskiem myszy w lewej części okna Edytora rejestru i
wybieramy w menu kontekstowym Eksportuj, bądz
z menu edytora zaznaczamy Plik, a następnie Eksportuj. W
momencie, gdy będziemy musieli zaimportować kopię rejestru, w menu w lewej części zaznaczamy ten sam klucz co
http://www.centrumxp.pl/Druk/1177.aspx 2007-12-29 11:58:23
 CentrumXP.pl Strona 3
przy eksporcie i kolejno wybieramy Plik, Importuj..., oraz określamy plik, z którego to klucz zostanie przywrócony.
Edytor ostrze\
e o próbie nadpisania wybranego klucza i oczekiwał będzie akceptacji wykonania tej operacji.
Innym rozwiązaniem zabezpieczającym u\
ytkownika przed awarią wynikającą z ingerencji w rejestr systemowy jest
narzędzie Przywracania systemu, które tworzy co jakiś czas obraz stanu systemu i pozwala na powrót do niego w
momencie wystąpienia problemów. Przed rozpoczęciem modyfikacji rejestru, zaleca się stworzenie punktu przywracania
systemu, który to umo\
liwi.
System Windows XP oferuje tak\
e u\
ytkownikowi narzędzie Kopia zapasowa, które daje mo\
liwość utworzenia kopii
zapasowej stanu systemu. W momencie tworzenia jej, powstaje tak\
e duplikat rejestru, który zostaje zapisany na
nośniku kopii zapasowych oraz w folderze systemowym %SystemRoot%\Repair. Mo\
liwe jest tak\
e korzystanie z
innego, kompatybilnego oprogramowania innych producentów. Pozwala to na odbudowanie plików rejestru, w chwili gdy
zostaną uszkodzone.
Przeglądanie i edytowanie rejestru
Jak ju\
wspomniane zostało do zarządzania rejestrem w Winodws XP słu\
y Edytor rejestru, daje on mo\
liwość
wyszukiwania zarówno poszczególnych kluczy, wartości jak i danych. W celu uruchomienia narzędzia wyszukiwania
klikamy Edycja i Znajdz
... lub wciskamy kombinację [Ctrl+F] na klawiaturze, a następnie wpisując w polu tekstowym
ciąg znaków, w poszukiwaniu którego ma zostać sprawdzony cały rejestr. Z racji tego, i\
jest on elementem bardzo
rozbudowanym, mo\
e to potrwać dłu\
szą chwile.
Jeśli wykonujemy operacje na danym elemencie, w celu ułatwienia kolejnych jego modyfikacji, mo\
emy umieścić go na
liście Ulubionych. Aby tego dokonać wybieramy Ulubione i kolejno Dodaj do ulubionych, poproszeni zostaniemy
podanie nazwy dla dodawanego elementu. Jeśli jednak operacje wykonywane są na tym samym kluczu dodawanie go
do listy Ulubionych jest tak naprawdę zbędne, gdy\
Edytor rejestru automatycznie zapisuje pozycję podczas
zamykania sesji pracy z rejestrem i powraca do niej przy kolejnym uruchomieniu.
Modyfikacja danych
Chcąc edytować dane powiązane z jakąś wartością, klikamy dwukrotnie na daną wartość w prawej części okna Edytora
rejestru. Efektem tego działania będzie wyświetlenie okna edycji, adekwatnego do typu edytowanych danych,
składające się z pól tekstowych: Nazwa wartości oraz Dane wartości.
Dodawanie/usuwanie kluczy
Dodając nowy klucz nale\
y otworzyć podklucz, gdzie chcielibyśmy stworzyć nowy wpis i w lewej części okna edytora
zaznaczamy klucz nadrzędny i z menu wybieramy Edycja, Nowy i Klucz. Stworzony przed chwilą element wyświetlony
zostanie w Edytorze rejestru jako podświetlony wpis z domyślną nazwą, którą mo\
emy dowolnie edytować.
Natomiast by usnąć klucz, zaznaczamy go i klikając Edycja, a następnie Usuń, bądz
wciskając klawisz [Delete] na
klawiaturze.
Dodawanie/usuwanie wartości
Aby dodać nową wartość wybieramy z menu Edycja, Nowy i określamy typ danych, które chcielibyśmy dodać. Uka\
e
się ona w prawej części okna Edytora rejestru z ogólną nazwą, którą podobnie jak w przypadku kluczy mo\
emy
dowolnie zmieniać. Chcąc wprowadzić dane stworzonej wartości, klikamy na nią dwukrotnie i uzupełniamy pole
tekstowe Dane wartości. Proces usuwania wartości ogranicza się do zaznaczenia odpowiedniego pola i kliknięciu na
niego prawym przyciskiem myszy, wybraniu z menu kontekstowego opcji Usuń, bądz
wciśnięciu klawisza Delete.
Automatyzowanie zmian
Wyeksportowane pliki rejestru .reg z łatwością mo\
na otworzyć i modyfikować za pomocą dowolnego edytora
nieformatowanego tekstu. Tak więc nic nie stoi na przeszkodzie, \
ebyśmy u\
ywali Notatnika zamiast Edytora rejestru,
w którym otwieramy wyeksportowany rejestr, dokonujemy zmian i je zapisujemy, a następnie importujemy plik .reg z
powrotem do rejestru. Istnieje tak\
e mo\
liwość dodawania do rejestru nowych kluczy, wartości i danych, w tym celu
tworzymy nowy plik .reg zawierający nowe wpisy, który importujemy go do rejestru. Ten, alternatywny sposób
zarządzania okazuję się bardzo przydatny w momencie, gdy musimy dokonać na kilku komputerach tych samych
zmian.
http://www.centrumxp.pl/Druk/1177.aspx 2007-12-29 11:58:23
 CentrumXP.pl Strona 4
W momencie otworzenia kopii rejestru w postaci pliku .reg za pomocą Notatnika, będziemy mogli zobaczyć następujące
informacje:
Linia nagłówka - przy próbie włączenia pliku .reg do rejestru, za pomocą tej linii sprawdzany zostaje plik, czy
zawiera on dane rejestru. Dla Windows XP linia ta wygląda następująco: Windows Registry Editor Version
5.00. Wersja 5 tworzy pliki tekstowe Unicode.
Nazwa kluczy - zawiera pełną, w \
aden sposób nie skróconą nazwę kluczy, ograniczoną przez nawiasy
kwadratowe. Wpis ten przechowuje dokładną ście\
kę od klucza głównego do podrzędnego podklucza.
Wartość domyślna - określone wartości domyślne w pliku .reg oznaczane są znakiem @. W pliku
wyeksportowanego rejestru, klucz o wartości domyślnej REG_SZ, zdefiniowany jako MyApp oznaczony zostanie:
"@"="MyApp"
Nazwa wartości - wpisy ujęte w cudzysłów, po których występuje znak równości. W pliku .reg wartości
posortowane są w kolejności w jakiej ukazują się one w rejestrze.
Typy danych - informacje występujące bezpośrednio po znaku równości. Identyfikator oddzielony jest od
danych za pomocą dwukropka, dla przykładu wartość REG_DWORD równa 00000000, zapisana zostanie
następująco:
"Keyname"=dword:00000000
Wartości REG_SZ - zwykłe wartości ciągowe zapisane w cudzysłowie. Co ciekawe ukośnik zapisany jest tutaj
podwójnie. Przykładowo ście\
ka D:\Lotus\123\Addins\ zapisana zostanie w taki sposób:
"
"D:\\lotus\\123\\addins\\
Wartości REG_DWORD - wartość zapisana w postaci liczb szesnastkowych, be\
\
adnych spacji, przecinków czy
prefiksu '0x'.
Wszystkie inne typy danych - pojawiają się jako oddzielone przecinkami listy szesnastkowych bajtów,
włączamy tutaj takie typy danych jak: REG_EXPAND_SZ i REG_MULTI_SZ.
Znaki kontynuowania lini - w celu kontynuacji danych z jednego wiersza do drugiego itp. stosuje się ukośnik
'\', dzięki czemu wartość zapisana w kilku linijkach jest tak naprawdę jednym ciągiem danych.
Linie odstępu - w celach np. estetycznych mo\
liwe jest stosowanie pustych linii (wierszy), Edytor rejestru przy
imporcie pliku .reg, po prostu je pomija.
Komentarze - chcąc dodać komentarz w pliku .reg, zaczynamy wpisywanie od znaku średnika.
Uprawnienia kluczy rejestru
W systemie Windows XP domyślnie pełne prawa do wszystkich kluczy rejestru ma Administrator. Zwykły u\
ytkownik ma
dostęp i pełną kontrolę nad kluczami, które sam stworzył, cała reszta rejestru dostępna jest tylko do odczytu. Chcąc
zmienić uprawnienia w ten sposób, by móc oprócz mo\
liwości odczytu mieć tak\
e mo\
liwość edytowania i usuwania
poszczególnych kluczy, uruchamiamy Edytor rejestru, będąc aktualnie zalogowanym jako Administrator. Klikamy
prawym przyciskiem myszy na interesującym nas kluczu, a następnie z menu kontekstowego wybieramy opcję
Uprawnienia..., naszym oczom uka\
e się okno dialogowe, gdzie mo\
emy dowolnie zarządzać dostępem do
poszczególnych kluczy.
http://www.centrumxp.pl/Druk/1177.aspx 2007-12-29 11:58:23
 CentrumXP.pl Strona 5
http://www.centrumxp.pl/Druk/1177.aspx 2007-12-29 11:58:23