2
Umiem odróŻniaç pojazdy
uprzywilejowane
Cel zaj´ç
WdraŻanie dzieci do rozpoznawania
róŻnych pojazdów uprzywilejowanych
wiedzieç powinno
(wzrok, s"uch).
Co dziecko wiedzieç powinno
Rozwijanie umiej´tnoĘci stawiania
pytał
 wizyta w jednostce straŻy
NaleÅ»y te pojazdy przepuĘciç i ustÄ…piç im pierwszeÅ‚
stwa
poŻarnej.
przejazdu.
Kszta"towanie umiej´tnoĘci
konstruowania d"uŻszych wypowiedzi
(np. notatka, sprawozdanie, referat).
Jak je
O jakie pojazdy
rozpoznaç?
chodzi?
SÄ… to pojazdy policji, straÅ»y po- UdajÄ…c si´ na miejsce wypadku,
Żarnej, pogotowia ratunkowego, pojazdy uprzywilejowane w"ączają
ObowiÄ…zki pieszego
biorÄ…ce udzia" w akcji ratunkowej. sygna" dÄ™wi´kowy (syrena) i Ęwietl-
Po us"yszeniu i/lub zobaczeniu
ny (obracajÄ…ce si´ niebieskie Ęwia-
pojazdu uprzywilejowanego nie
t"o na dachu pojazdu, w"Ä…czone
przechodziç przez jezdni´.
Ęwiat"a mijania lub drogowe).
Gdy znajdujesz si´ juÅ» na przej-
Ęciu, nie naleÅ»y zatrzymywaç si´
Gdy s"yszymy zbliÅ»ajÄ…cy si´ po-
ani biec, ale przejĘç na drugÄ… stro-
jazd uprzywilejowany, naleŻy wzro-
n´ drogi rozglÄ…dajÄ…c si´ na prawo
kowo okreĘliç jego po"oÅ»enie i pod-
i na lewo i starajÄ…c si´ nawiÄ…zaç
jÄ…ç odpowiednie dzia"ania.
kontakt wzrokowy z kierowcÄ… po-
jazdu (patrz karta tematyczna Wi-
UWAGA! Pojazd uprzywilejowany
dzieç, s"yszeç).
podczas jazdy musi zawsze uÅ»ywaç
sygna"u dÄ™wi´kowego. Jedynie
ObowiÄ…zki kierujÄ…cego
podczas postoju  syrena moÅ»e byç
pojazdem
wy"Ä…czona. Zawsze naleÅ»y widzieç,
co dzieje si´ dooko"a (patrz karta Po zauwaÅ»eniu pojazdu uprzywi-
lejowanego naleÅ»y go przepuĘciç
tematyczna Widzieç, s"yszeç).
nawet wtedy, kiedy sygnalizacja
wskazuje, Że mamy pierwszeł
stwo
przejazdu.
PrzepuĘciç pojazdy
uprzywilejowane
Aby jak najszybciej mog"y wype"-
niaç swoje zadania. Nie sÄ… one zo-
bowiÄ…zane do przestrzegania nast´-
pujących znaków i przepisów o ru-
We Francji, w 1996 roku, straÅ»
chu pojazdów:
poŻarna interweniowa"a ponad
 przestrzegania ograniczenia
3 miliony razy! W tym 1,2 miliona
pr´dkoĘci,
razy w wypadkach drogowych.
 zatrzymywania si´ przed czer-
Policja zapewnia bezpieczeł
stwo
wonym Ęwiat"em,
na drogach publicznych. Jest na
...a gdybyĘmy tak nie przem´-
 nieprzekraczania linii ciÄ…g"ej
miejscu wypadku, w którym są ran-
czali straŻaków zachowując
przy wyprzedzaniu pojazdów,
ni lub wzywa si´ jÄ… w celu stwier-
wi´kszÄ… ostroÅ»noĘç na drodze?
 zatrzymywania si´ przed zna-
dzenia, z czyjej winy nastÄ…pi"a koli-
kiem  Stop ,
zja/wypadek.
 ust´powania pierwszeÅ‚
stwa
Pogotowie ratunkowe i straÅ» po-
przejazdu pojazdom nadjeŻdŻają-
Żarna ratują ofiary wypadków dro-
cym z prawej strony.
gowych.
31
PRZEMIESZCZANIE SIó
ź%
?
Czy wiesz, Że
2
Pojazdy udzielajÄ…ce
pomocy w nag"ych
wypadkach
åwiczenie 1
Dzieci naĘladujÄ… znane im odg"osy syren alarmowych i starajÄ… si´ okreĘliç,
NaleŻą one do innej kategorii po-
jaki pojazd uÅ»ywa jakiej syreny. Nauczyciel poprawia ewentualne b"´dy, a na-
jazdów. Nie mają prawa do pierw-
st´pnie powtarza çwiczenie, by si´ upewniç, czy dzieci dobrze zapami´ta"y.
szeł
stwa przejazdu na skrzyŻowa-
(JeÅ»eli nauczyciel nie zna g"osu syren pojazdów uprzywilejowanych, moÅ»e si´
niach, ale inni kierowcy winni im
tego dowiedzieç od ich uÅ»ytkowników: policji, straÅ»y itd.)
u"atwiç przemieszczanie si´.
SÄ… to pojazdy lekarzy jadÄ…cych
do chorego, pogotowie elektryczne,
pogotowie gazowe, wozy bankowe,
samochody transportujÄ…ce wi´Ä™-
åwiczenie 3
åwiczenie 2
niów, pojazdy PKP, prywatne karetki
åwiczenie praktyczne w terenie
Praca pisemna
oraz pojazdy odĘnieŻające (np. pia-
skarki). Zorganizowaç zwiedzanie jed-
Dzieci przygotowujÄ… w ma"ych
grupach opis pojazdów uprzywilejo- nostki straÅ»y poÅ»arnej. Przygotowaç
z uczniami pytania. Uczniowie robiÄ…
wanych. Na jego przygotowanie
Jak naleÅ»y si´ notatki w czasie zwiedzania, a star-
mają tydzieł
. Nauczyciel wyznacza
sze klasy piszą krótkie sprawozda-
kaÅ»dej grupie pojazd, jakim ma si´
nie.
zachowaç? ona zajÄ…ç.
Opis obejmuje:
ZauwaÅ»yç pojazd uprzywilejowa-
 wyglÄ…d (rysunek, zdj´cie),
ny, uwaÅ»nie si´ rozglÄ…dajÄ…c i s"u-
 tekst  omówienie roli pojazdu,
chajÄ…c tego, co si´ dzieje na ulicy.
 tekst  omówienie szczególnych
PrzepuĘciç je.
zasad poruszania si´ tego pojaz-
du po drogach,
 rysunek przedstawiajÄ…cy pojazd
w typowej dla niego akcji.
W starszych klasach nauczyciel
daje do dyspozycji uczniów ksero
stron z kodeksu drogowego dotyczÄ…-
cych pojazdów uprzywilejowanych.
Uczniowie dzielÄ… mi´dzy sobÄ… zada-
nia do wykonania.
Po tygodniu kaŻda grupa przed-
stawia swój opis.
KOMENTARZ DO çƒiczeÅ‚

znajdujÄ…cych si w zeszycie ucznia
åwiczenie 1 Cel: sprawdzenie, czy dzieci potrafiÄ…
rozpoznaç i nazwaç pojazdy uprzywilejowane oraz
åwiczenie 3
czy rozumiejÄ… ich rol´. Cel: sprawdzenie, czy dzieci rozumie-
ją, Że pojazdy uprzywilejowane nie są obowią-
åwiczenie 2
Cel: upewnienie si´, czy dzieci rozróŻniajÄ… zane przestrzegaç przepisów ruchu.
role poszczególnych uprzywilejowanych s"uŻb ratun-
kowych.
PRZEMIESZCZANIE SIó