G24
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Marianna Lewandowska
Organizowanie pracy w pracowni terapii zajęciowej
322[15].Z2.02
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Recenzenci:
dr Marek Żak
mgr Emilia Niemiec-Jasińska
Opracowanie redakcyjne:
mgr Marianna Lewandowska
Konsultacja:
mgr inż. Teresa Jaszczyk
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 322[15].Z2.02
 Organizowanie pracy w pracowni terapii zajęciowej , zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu terapeuta zajęciowy.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji  Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
1
SPIS TREÅšCI
1. Wprowadzenie ...............................................................................................................3
2. Wymagania wstępne......................................................................................................5
3. Cele kształcenia..............................................................................................................6
4. Przykładowe scenariusze zajęć......................................................................................7
5. Ćwiczenia..................................................................................................................... 11
5.1. Planowanie i organizowanie pracy w pracowni terapii zajęciowej.....................11
5.1.1 Ćwiczenia ......................................................................................................11
5.2. Pracownia umiejętności społecznych ...................................................................13
5.2.1 Ćwiczenia ......................................................................................................13
5.3. Pracownia higieny osobistej i gospodarstwa domowego .....................................15
5.3.1 Ćwiczenia ......................................................................................................15
5.4. Pracownia kroju i szycia.......................................................................................17
5.4.1. Ćwiczenia .....................................................................................................17
5.5. Pracownia rękodzieła............................................................................................19
5.5.1. Ćwiczenia .....................................................................................................19
5.6. Pracownia kulinarna ............................................................................................21
5.6.1. Ćwiczenia .....................................................................................................21
5.7. Pracownia organizacji czasu wolnego ..................................................................23
5.7.1. Ćwiczenia .....................................................................................................23
5.8. Pracownia arteterapii ...........................................................................................25
5.8.1. Ćwiczenia .....................................................................................................25
5.9. Pracownia wyrobów z drewna..............................................................................27
5.9.1. Ćwiczenia .....................................................................................................27
5.10. Pracownia ceramiczna ........................................................................................29
5.10.1. Ćwiczenia....................................................................................................29
5.11. Pracownia komputerowa, introligatorska, wikliniarska, wyrobów z metalu
oraz ze skóry ....................................................................................................... 31
5.11.1. Ćwiczenia....................................................................................................31
5.12. Realizacja i dokumentowanie zadań w pracowni terapii zajęciowej ................33
5.12.1. Ćwiczenia....................................................................................................33
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia......................................................................................... 34
7. Literatura..................................................................................................................... 47
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
2
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie terapeuta zajęciowy.
W poradniku zamieszczono:
 wymagania wstępne  wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł skorzystać z poradnika,
 cele kształcenia  wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,
 przykładowe scenariusze zajęć,
 ćwiczenia, przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami
nauczania uczenia oraz środkami dydaktycznymi,
 ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego,
 literaturę uzupełniającą.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze
szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np. samokształcenia
kierowanego, tekstu przewodniego.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej
pracy uczniów do pracy zespołowej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
3
322[15].Z2
Indywidualna i grupowa terapia zajęciowa
322[15].Z2.01 322[15].Z2.03
Rozróżnianie rodzajów działalności Wykonywanie prac plastyczno-
terapeutycznej -technicznych
322[15].Z2.04
322[15].Z2.02
Opracowywanie diagnozy
Organizowanie pracy w pracowni
terapeutycznej na podstawie
terapii zajęciowej
rozpoznania stanu pacjenta
322[15].Z2.05
Opracowywanie projektu
i harmonogramu indywidualnych
i grupowych zajęć terapeutycznych
322[15].Z2.06
Wykonywanie działań z zakresu
terapii indywidualnej i grupowej
322[15].Z2.07
Ocenianie skuteczności
i dokumentowanie działań
terapeutycznych
Schemat układu jednostek modułowych
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
4
2. WYMAGANIA WST
PNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- korzystać z różnych z
ródeł informacji,
- rozpoznawać potrzeby i problemy osób niepełnosprawnych,
- wspierać osoby niepełnosprawne w korzystaniu z różnych metod i technik terapii
zajęciowej,
- przystosować stanowisko pracy do możliwości psychofizycznych podopiecznego,
- dobierać sprzęt ułatwiający wykonywanie życia codziennego,
- korzystać z różnych metod pracy,
- dokonywać oceny swoich działań,
- współpracować w grupie,
- użytkować komputer,
- wykorzystywać wiedzę na temat efektywnej komunikacji,
- stosować podstawowe zasady bhp.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
5
3. CELE KSZTAA
CENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
- określić zadania pracowni terapii zajęciowej,
- przedstawić zasady organizacji i planowania pracy w pracowni terapii zajęciowej,
- zaplanować i uzupełniać sprzęt i materiały do prowadzenia terapii zajęciowej,
- zadbać o estetyczny wygląd pracowni i bezpieczeństwo pracy uczestników zajęć,
- opracować regulamin pracy w pracowni terapii zajęciowej,
- zorganizować pracę w pracowni umiejętności społecznych,
- zorganizować pracę w pracowni higieny osobistej i gospodarstwa domowego,
- zorganizować pracę w pracowni kroju i szycia,
- zorganizować pracę w pracowni rękodzieła,
- zorganizować pracę w pracowni kulinarnej,
- zorganizować pracę w pracowni organizacji czasu wolnego,
- zorganizować pracę w pracowni w pracowni arteterapii,
- zorganizować pracę w pracowni wyrobów z drewna
- zorganizować pracę w pracowni ceramicznej,
- zorganizować pracę w pracowniach: komputerowej, introligatorskiej, wikliniarskiej,
wyrobów w metalu i w skórze,
- zapewnić sprawne funkcjonowanie pracowni terapii zajęciowej,
- opracować harmonogram zajęć w pracowni terapii zajęciowej,
- prowadzić dokumentację w pracowniach terapii zajęciowej.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
6
4. PRZYKA
ADOWE SCENARIUSZE ZAJ
Ć
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadzÄ…ca:& & & & & & & & & & & & & & & & & & .
Modułowy program nauczania: Terapeuta zajęciowy 322[15]
Moduł: Indywidualna i grupowa terapia zajęciowa 322[15].Z2
Jednostka modułowa: Organizowanie pracy w pracowni terapii zajęciowej
322[15].Z2.02
Temat: Witraż na szkle płaskim (motyw kwiatowy).
Cel ogólny: Nabycie umiejętności wykonywania witraży na szkle płaskim.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
 wykonać witraż na szkle płaskim,
 stosować technikę witrażu na różne powierzchnie szkła,
 wskazać skuteczność tej techniki w usprawnianiu osób niepełnosprawnych,
 współpracować w grupie.
Metody nauczania uczenia siÄ™:
 dyskusja,
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
 indywidualna.
Czas: 3 godziny dydaktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 folia witrażowa w kolorze zielonym, żółtym, zielonym, pomarańczowym, białym,
 nóż do cięcia folii,
 wałek do przyklejania folii,
 taśma ołowiana,
 dociskacz do taśmy ołowianej,
 wyciskarka do wody,
 płyn do przyklejania dużych formatów folii (5 części wody, 1 części alkoholu
izopropylowego),
 taśma klejąca przez
roczysta,
 denaturat do odtłuszczenia szyby,
 szyba o założonych wymiarach np. 40x60 cm.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Określenie tematu zajęć.
2. Omówienie szczegółowych celów kształcenia.
3. Wyjaśnienie uczniom zasad pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
7
Faza właściwa
1. Przygotowanie materiałów i przyborów.
2. Wykonanie wzoru kwiatowego na papierze.
3. Przymocowanie wzoru pod szybą za pomocą taśmy klejącej przez
roczystej.
4. Odtłuszczenie szyby po stronie wykonania motywu z folii samoprzylepnej kolorowej, za
pomocÄ… waty nasÄ…czonej denaturatem.
5. Wycinanie elementów z folii witrażowej.
6. Odtłuszczenie denaturatem każdego elementu wzoru.
7. Przyklejenie elementów folii za pomocą płynu do klejenia.
8. Dociśnięcie ich do szyby za pomocą wałka.
9. Naklejenie regularnych kawałków z białej folii na pozostałej powierzchni.
10. Ponowne odtłuszczenie łączeń folii witrażowej.
11. Przyklejenie taśmy ołowianej do łączeń folii i trwałe utwierdzenie za pomocą dociskacza
do szyby.
12. Odklejenie wzoru.
Zakończenie zajęć
1. Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy zajęć sprawiły im najwięcej
trudności.
2. Dyskutują, na ile skuteczna jest taka forma terapii w usprawnianiu osób
niepełnosprawnych.
Praca domowa
Opracuj motyw z figur geometrycznych oraz zaproponuj potrzebne materiały i środki do
wykonania witrażu na szkle wypukłym.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
 anonimowe ankiety dotyczące sposobu prowadzonych zajęć i nabytych umiejętności.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
8
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadzÄ…ca:& & & & & & & & & & & & & & & & & & .
Modułowy program nauczania: Terapeuta Zajęciowy 322[15]
Moduł: Indywidualna i grupowa terapia zajęciowa 322[15].Z2
Jednostka modułowa: Organizowanie pracy w pracowni terapii zajęciowej
322[15].Z2.02
Temat: Szycie stroju gimnastycznego.
Cel ogólny: Opanowanie techniki kroju i szycia stroju gimnastycznego.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
 zdjąć miarę w celu wykonania formy,
 wykrój z materiału zafastrygować i przeszyć strój na maszynie,
 wykończyć dół bluzki, nogawek spodni oraz okolice pach i dekoltu,
 współpracować w grupie.
Metoda nauczania uczenia siÄ™:
 pogadanka,
 ćwiczenia praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
 praca w osobowych grupach.
Czas trwania zajęć: 5 godzin dydaktycznych.
Åšrodki dydaktyczne:
 materiał bawełniany z dodatkiem lycry o podwójnej szerokości, długości około 160 cm
(np. kolor czarny),
 nici: czarne, białe 40,
 igła maszynowa 90,
 igła do fastrygowania,
 nożyczki,
 papier i ołówek do wykroju,
 miara krawiecka,
 gumka do wciÄ…gania.
Przebieg zajęć:
Faza wstępna
1. Określenie tematu zajęć w nawiązaniu do usprawniania osób niepełnosprawnych.
2. Omówienie celów kształcenia p przebiegu zajęć.
3. Wyjaśnienie uczniom zasad pracy.
Faza właściwa
1. Przygotowanie stanowiska pracy.
2. Zdjęcie miary w celu wykonania formy:
 długość bluzki,
 obwód klatki piersiowej,
 obwód talii,
 długość spodni,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
9
 obwód bioder,
 obwód uda,
 długość kroku.
Do każdej miary należy dodać około 2 cm na wykończenie i szwy.
3. Rozrysowanie i wycięcie formy stroju z papieru.
4. Przypięcie szpilkami formy do materiału i wycięcie jej.
5. Fastrygowanie wykroju z materiału, około 1 cm od początku materiału.
6. Przeszycie stroju na maszynie.
7. Wykończenie dołu bluzki oraz nogawek spodni po przez podłożenie materiału na zakładkę
i przeszycie.
8. Zostawiony centymetr przy fastrydze trzeba obrobić ściegiem krzyżykowym, aby materiał
się nie strzępił.
9. W plisę górnej części spodni wciągnąć gumkę.
10. Wykonanie plisek, czyli wykończenie pach i dekoltu. Do dekoltu przypina się szpilkami
materiał i wycina wg kształtu pasek o szerokości 3cm, poczym należy przeszyć.
11. Strój starannie uprasować, zwracając uwagę na szwy.
Zakończenie zajęć:
1. Uczniowie sprawdzają, jakie cechy były potrzebne, aby wykonać staranie i efektownie
pracÄ™.
2. Nauczyciel analizuje pracę ucznia i stwierdza, czy została poprawnie wykonana.
Praca domowa
Wykonaj formę na bluzkę koszulową po zdjęciu miary dla wybranej osoby.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
- anonimowe ankiety dotyczące sposobu prowadzonych zajęć i nabytych umiejętności.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
10
5. Ćwiczenia
5.1. Planowanie i organizowanie pracy w pracowni terapii
zajęciowej
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Oceń stan fizyczny, psychiczny i społeczny na podstawie opisu przypadku.
Opis przypadku
W oddziale ortopedii dziecięcej przebywa od 5 dni 8-letni Marcin ze złamaniem kończyny
dolnej prawej, stłuczeniem nadgarstka lewego i ogólnym potłuczeniem. Chłopiec doznał
obrażeń w czasie wypadku komunikacyjnego, w którym poszkodowany został również jego
ojciec. Po przywiezieniu chłopca do szpitala i wykonaniu badań, stwierdzono złamanie kości
udowej prawej z przemieszczeniem, stłuczenie nadgarstka lewego, otarcia naskórka i ogólną
bolesność w obrębie klatki piersiowej. Złamaną kończynę unieruchomiono za pomocą wyciągu
bezpośredniego, na stłuczony nadgarstek założono okład wysychający, zadrapania zaopatrzono
opatrunkami. Chłopiec jest wystraszony, zalękniony, bardzo emocjonalnie przeżywa wypadek.
Często płacze, chce wrócić do domu. Jego pobyt w szpitalu jest pierwszym tak długim
rozstaniem z domem.
Marcin wykazuje nieufność do personelu. Niechętnie podejmuje rozmowy, odpowiada krótko
i zdawkowo na zadawane pytania. Ma też trudności z nawiązaniem relacji z chłopcami
przebywającymi na tej samej sali (przebywa w sali 3-osobowej). Bardzo tęskni za rodzicami
i młodszą 3-miesięczną siostrą. Gdy tylko widzi mamę pyta kiedy będzie mógł wyjść ze szpitala
i ją zobaczyć. Na razie mama odwiedza go tylko popołudniami, ponieważ musi opiekować się
dzieckiem. Niebawem będzie mogła przychodzić częściej, gdyż część obowiązków przejmie
babcia. Chłopiec nie może doczekać się tej chwili i ciągle pyta, kiedy babcia przyjedzie.
Przed wypadkiem Marcin był bardzo aktywnym dzieckiem. Lubił jez
dzić z tatą na rowerze,
składać modele samolotów, układać puzzle i grać na komputerze. Dużo czasu spędzał z ojcem.
Obecnie bardzo za tym tęskni, gdyż ojciec nie może do niego przychodzić, bo przebywa
w szpitalu. Marcin niechętnie uczestniczy w zajęciach lekcyjnych odbywających się w szpitalu.
Często odmawia uczestnictwa w zajęciach pozalekcyjnych, terapeutycznych i rehabilitacyjnych,
tłumacząc się złym samopoczuciem i bólem w klatce piersiowej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z opisem przypadku,
2) wynotować dane dotyczące stanu fizycznego,
3) wynotować dane dotyczące stany psychicznego,
4) wynotować dane dotyczące stanu społecznego,
5) przeanalizować uzyskane dane i ocenić stan pacjenta,
6) zaprezentować wyniki swojej pracy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
11
 Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 dyskusja,
 metoda przypadku.
Åšrodki dydaktyczne:
 literatura z rozdziału 7 dotycząca oceny stanu fizycznego, psychicznego i społecznego,
 opis przypadku,
 arkusze papieru,
 pisaki.
Ćwiczenie 2
Wyobraz
sobie, że jesteś pracownikiem nowo powstałej pracowni kulinarnej
w Środowiskowym Domu Samopomocy. Opracuj i przedstaw kierownikowi placówki wykaz
potrzebnego sprzętu i wyposażenia pracowni. Przeprowadz
dyskusjÄ™ w grupie.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić cele i zadania pracowni kulinarnej w Środowiskowym Domu Samopomocy,
2) odszukać w materiałach informacje dotyczące organizowania i wyposażania pracowni,
3) przeprowadzić dyskusję na temat organizowania i wyposażenia pracowni,
4) zaprezentować grupie wykonane ćwiczenie.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 ćwiczenia praktyczne,
 dyskusja.
Åšrodki dydaktyczne:
 wytyczne dotyczące organizowania i wyposażenia pracowni w placówce,
 kartki,
 pisaki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
12
5.2. Pracownia umiejętności społecznych
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Na filmie przedstawiona jest krótka rozmowa między trzema uczniami wydziału terapii
zajęciowej. Zwróć uwagę w trakcie oglądania tej rozmowy, jakie błędy dostrzegasz
w zachowaniu się uczniów i jakie dostrzegasz cechy właściwego słuchania. Omów w grupie
swoje spostrzeżenia.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) obejrzeć film,
2) zapisać swoje uwagi,
3) przedstawić swoje spostrzeżenia na forum grupy,
4) uczestniczyć w dyskusji podsumowującej przebieg ćwiczeń.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 burza mózgów,
 dyskusja.
Åšrodki dydaktyczne:
 film dydaktyczny,
 odtwarzacz,
 telewizor,
 kaseta wideo,
 arkusze papieru,
 pisaki.
Ćwiczenie 2
Opracuj zasady porozumiewania siÄ™ z chorym w drugiej fazie choroby Alzheimera.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić trudności chorych w porozumiewaniu się,
2) wykonać polecenie nauczyciela,
3) opracować zasady porozumiewania się pacjenta z chorobą Alzheimera,
4) przygotować pomoc dydaktyczną usprawniającą porozumiewanie się.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
13
 Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 ćwiczenia praktyczne,
 dyskusja.
Åšrodki dydaktyczne:
 kartki,
 pisaki,
 literatura z rozdziału 7 dotycząca zasad porozumiewania się.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
14
5.3. Pracownia higieny osobistej i gospodarstwa domowego
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zaplanuj trening dotyczący dbania o higienę jamy ustnej dla podopiecznych w Ośrodku
Wsparcia Społecznego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić cele treningu,
2) określić przyczyny dla których należy dbać o higienę jamy ustnej,
3) scharakteryzować środki i sprzęty stosowane do pielęgnacji jamy ustnej,
4) wyjaśnić zastosowanie nici dentystycznej,
5) ocenić poprawność wykonanego ćwiczenia.
Zalecany metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 szczoteczka do zębów,
 pasta do zębów,
 kubek z wodÄ…,
 nić dentystyczna.
Ćwiczenie 2
Przygotuj i przedstaw instruktaż na temat prania bielizny osobistej przez mieszkankę DPS
dla psychicznie chorych.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić najczęściej popełniane błędy podczas prania bielizny osobistej,
2) określić potrzebne środki i przedmioty do prania bielizny osobistej,
3) zaplanować kolejność wykonywanych czynności,
4) przeprowadzić przygotowany instruktaż.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
15
 Zalecany metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 literatura z rozdziału 7 dotycząca higieny osobistej,
 arkusze papieru,
 pisaki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
16
5.4. Pracownia kroju i szycia
5.4.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj poduszkę patchwork  Królowa Prerii o wymiarach 50x50 cm.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować potrzebne materiały i stanowisko pracy,
2) dokładnie wymierzyć i wyciąć poszczególne elementy patchworka,
3) połączyć umiejętnie kwadraty i paski,
4) ostrożnie wyprasować blok,
5) wyciąć spód powłoczki,
6) zszyć brzegi powłoczki,
7) wszyć suwak,
8) włożyć jasiek w powłoczkę,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 5 kolorowych 50 cm odcinków tkaniny (własny dobór),
 nóż obrotowy,
 liniał,
 mata do krojenia,
 nici bawełniane, szpilki, suwak,
 żelazko parowe,
 kwadratowy jasiek o boku 50 cm.
Ćwiczenie 2
Opracuj i przedyskutuj regulamin pracowni kroju i szycia.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić cele i zadnia pracowni,
2) scharakteryzować wyposażenie pracowni,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
17
3) scharakteryzować przepisy BHP obowiązujące w pracowni kroju i szycia,
4) zapisać wnioski,
5) skonstruować regulamin pracowni,
6) zaprezentować regulamin na forum grupy,
7) przedyskutować wyniki w grupie.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z instruktażem,
 burza mózgów.
Åšrodki dydaktyczne:
 notatnik,
 arkusze papieru,
 przybory do pisania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
18
5.5. Pracownia rękodzieła
5.5.1. Ćwiczenia
Ćwiczenia 1
Zaplanuj i wykonaj obrus z motywem kwiatowym, ściegiem krzyżykowym o wymiarach
85x85 cm.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) ustalić zasady wykonania ściegu krzyżykowego,
2) określić grupę podopiecznych, którym można zaproponować wykonanie obrusu,
3) zaplanować kolejność wykonywanych czynności,
4) przenieść wzór z papieru na materiał,
5) wykonać wzór kwiatowy ściegiem krzyżykowym,
6) wykonać obrus,
7) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 kanwa o wymiarach 85x85 cm,
 nici do haftowania,
 wzór motywu kwiatowego na papierze,
 4 m żółtej taśmy do obszycia obrusu,
 igła hafciarska z tępą końcówką,
 tamborek do podtrzymania i napięcia materiału.
Ćwiczenie 2
Zaplanuj i wykonaj na drutach kamizelkÄ™ dla dwuletniego dziecka stosujÄ…c splot francuski.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić zasady wykonania ściegu francuskiego,
2) ustalić rozmiar kamizelki i części kamizelki,
3) wykonać próbkę obliczeniową i obliczyć ogólną liczbę oczek i rzędów,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
19
4) nabrać na druty określoną ilość oczek i je przerabiać,
5) odjąć oczka brzegowe (podcięcie pod paszki i pod szyjkę),
6) zszyć gotowe elementy kamizelki,
7) przyszyć guziki,
8) określić grupę podopieczną, którym można zaproponować wykonanie kamizelki,
9) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 para drutów o numeracji 2 lub 2.5,
 25 dag włóczki w jasnym kolorze,
 koszyk na kłębek włóczki,
 centymetr,
 igła,
 guziki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
20
5.6. Pracownia kulinarna
5.6.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zaplanuj i przeprowadz
cykl zajęć z treningu budżetowego ze szczególnym
uwzględnieniem wydatków na żywność dla samotnej osoby ze schizofrenią paranoidalną,
podopiecznej Ośrodka Oparcia Społecznego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić cele treningu budżetowego,
2) poznać umiejętności podopiecznej w radzeniu sobie z czynnościami dnia codziennego,
3) określić stałe dochody podopiecznej,
4) określić wydatki podopiecznej na okres jednego miesiąca,
5) zaplanować wydatki za żywność na okres jednego dnia, tygodnia, miesiąca.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 dyskusja,
 ćwiczenie.
Åšrodki dydaktyczne:
 dokumenty potwierdzające stałe dochody,
 dokumenty określające stałe wydatki,
 diagnoza terapeutyczna podopiecznej,
 kartki, pisaki,
 kalkulator.
Ćwiczenie 2
Opracuj dietę ze zmniejszoną o 300 kcal ilością energii od zalecanej ilości, dla mężczyzny
lat 50, urzędnika biurowego, u którego stwierdzono 10 kg nadwagi.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z literaturą dotyczącą żywienia ludzi,
2) określić zapotrzebowanie energetyczne dla mężczyzny, urzędnika biurowego,
3) określić zalecenia żywieniowe dla mężczyzny,
4) opracować przykład jadłospisu na okres 1 tygodnia,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
21
5) zaprezentować wyniki swojej pracy,
6) dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 dyskusja,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 literatura z rozdziału 7 dotyczącą żywienia osób otyłych,
 normy BMI,
 normogram do oceny masy ciała,
 waga lekarska,
 wzrostomierz,
 komputer z dostępem do Internetu,
 arkusze papieru,
 pisaki.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
22
5.7. Pracownia organizacji czasu wolnego
5.7.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Jedną z form terapii zajęciowej jest estetoterapia. Zaplanuj wycieczkę szlakami pomników
Warszawy.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić co to jest estetoterapia,
2) przygotować scenariusz wycieczki,
3) zaplanować środek lokomocji,
4) zaprezentować ćwiczenie na forum grupy.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 ćwiczenia praktyczne,
 dyskusja.
Åšrodki dydaktyczne:
 komputer z dostępem do Internetu,
 przewodnik po mieście,
 scenariusz wycieczki.
Ćwiczenie 2
Przygotuj i zaprezentuj krótkie przedstawienie teatralne dla osób z upośledzeniem
umysłowym w Warsztatach Terapii Zajęciowej. Wrażenia i spostrzeżenia przedyskutuj
w grupie.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić cele teatroterapii,
2) wybrać temat przedstawienia,
3) napisać scenariusz przedstawienia,
4) odegrać wybraną scenkę.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 dyskusja.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
23
Åšrodki dydaktyczne:
 przygotowana scenografia,
 kostiumy,
 scenariusz przedstawienia,
 odtwarzacz i płyty CD.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
24
5.8. Pracownia arteterapii
5.8.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przygotuj wazon szklany i pomaluj go farbami witrażowymi.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przeanalizować informacje o technice malowania na szkle,
2) przygotować wazon,
3) dobrać farby do tematu pracy,
4) zaplanować kolejność wykonywanych czynności,
5) wykonać pracę,
6) określić grupę podopiecznych, którym można zaproponować wykonanie wazonu,
7) zaprezentować pracę.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 dyskusja.
Åšrodki dydaktyczne:
 pędzle z miękkim włosiem,
 farby witrażowe,
 konturówka,
 flamaster,
 kredki,
 kartka papieru,
 rozpuszczalnik do farb witrażowych,
 ręcznik papierowy do czyszczenia pędzelków.
Ćwiczenie 2
Wykonaj z masy solnej postacie do szopki bożonarodzeniowej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia:
Uczeń powinien:
1) zaprezentować technikę przygotowania masy solnej,
2) przygotować masę solną,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
25
3) zaprojektować postacie do szopki,
4) zastosować technikę utwardzania masy,
5) dobrać barwy i pomalować postacie,
6) określić grupę podopiecznych, którym można zaproponować wykonanie modelu z masy
solnej,
7) zaprezentować pracę.
Zalecane metody nauczania-uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenie praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 mąka, sól, woda,
 miska,
 wzory postaci do szopki,
 farby plakatowe,
 pędzelki,
 ręczniki papierowe,
 piekarnik.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
26
5.9. Pracownia wyrobów z drewna
5.9.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj ramkÄ™ do obrazu o wymiarach 30x40 cm.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) dobrać kantówkę do profilu ramki,
2) wykonać dostępnymi narzędziami profil ramki,
3) wykonać ramkę wg podanych wymiarów,
4) zabezpieczyć, pomalować i polakierować ramkę,
5) określić grupę podopiecznych, którym można zaproponować wykonanie ramki.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 stół stolarski,
 kantówka,
 strug kształtowy,
 piłka do cięcia pod kątem,
 ołówek, przymiar długości,
 środki do impregnacji drewna,
 farba,
 lakier.
Ćwiczenie 2
Wykonaj typowe figury geometryczne ze sklejki o grubości 4 mm.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zaprojektować kształt figur,
2) wyciąć figury,
3) wygładzić ostre krawędzie,
4) polakierować figury,
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
27
5) zaprezentować pracę.
6) określić grupę podopiecznych, którzy mogą wykonać zadanie.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 stół stolarki
 sklejka
 ołówek,
 liniał,
 cyrkiel,
 kÄ…tomierz,
 przymiar długości,
 wyrzynarka elektryczna, ręczna,
 pilnik,
 papier ścierny,
 lakier,
 pędzel lub pistolet do lakierowania.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
28
5.10. Pracownia ceramiczna
5.10.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj średniej wielkości naczynie ceramiczne o nieregularnym kształcie.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) ustalić technikę wykonania naczynia ceramicznego,
2) przygotować glinę i potrzebne środki,
3) zaplanować kolejność wykonywanych czynności,
4) wykonać naczynie ceramiczne,
5) zaprezentować wyniki ćwiczenia,
6) określić grupę podopiecznych, którzy mogą wykonać naczynie.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 kula wilgotnej ugniecionej gliny,
 miseczka z wodÄ…, gÄ…bka,
 Å‚opatka,
 gładziki,
 wybierak.
Ćwiczenie 2
Zaplanuj i wykonaj płaskorzez
bę anioła.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) ustalić technikę wykonania wyjściowych płaskich elementów z gliny,
2) ustalić technikę wykonywania wstążek i plastrów,
3) przygotować płynną glinę do łącznia elementów,
4) połączyć elementy zdobione,
5) zaprezentować wykonane ćwiczenie,
6) określić grupę podopiecznych, którzy mogą wykonać zadanie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
29
 Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 kula wilgotnej gliny,
 płynna glina,
 wałek do walcowania,
 skrobak zębaty,
 łopatka, gładzik do modelowania,
 igła,
 nożyk,
 forma na anioła.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
30
5.11. Pracownia komputerowa, introligatorska, wikliniarska,
wyrobów z metalu oraz ze skóry
5.11.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wykonaj koszyczek na doniczkę z wikliny białej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować wiklinę i odpowiednie narzędzia,
2) zaplanować sposób wykonania koszyka,
3) wykonać koszyk wg planu,
4) zaprezentować pracę,
5) określić grupę podopiecznych, którzy mogą wykonać koszyczek.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 wiklina biała,
 pręty konstrukcyjne,
 taśma wiklinowa,
 noże do cięcia,
 młotek,
 wyginacz do wikliny.
Ćwiczenie 2
Wykonaj w skórze oprawę mechanizmu zegara ściennego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wybrać odpowiednie gatunki skóry,
2) określić sposób nadawania skórze na gorąco kształtu kołowosymetrycznego,
3) zamontować mechanizm zegara,
4) nakleić cyfry,
5) opracować i wykonać zawieszenie zegara na ścianę,
6) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
31
 Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pokaz z objaśnieniem,
 ćwiczenia praktyczne.
Åšrodki dydaktyczne:
 odpowiednie gatunki skóry,
 wykonany szablon,
 z
ródło ciepła,
 nożyce,
 zaciski mocujÄ…ce,
 mechanizm zegara,
 cyfry, wskazówki,
 klej,
 wiertarka z wiertłem.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
32
5.12. Realizacja i dokumentowanie zadań w pracowni terapii
zajęciowej
5.12.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Opracuj jednodniowy harmonogram zajęć dla uczestnika Ośrodka Oparcia Społecznego.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) postawić diagnozę terapeutyczną,
2) określić cele terapii zajęciowej w odniesieniu do diagnozy terapeutycznej,
3) przygotować plan działań terapii zajęciowej oraz dobrać metody, techniki i środki
z zakresu terapii zajęciowej,
4) dokonać oceny całokształtu swoich działań.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 pogadanka,
 ćwiczenia.
Åšrodki dydaktyczne:
 dane o podopiecznym,
 arkusze papieru,
 pisaki.
Ćwiczenie 2
Wyobraz
sobie, że jesteś pracownikiem Środowiskowego Domu Samopomocy. Wkrótce
podejmiesz pracÄ™ w pracowni stolarskiej. Zaktualizuj przepisy BHP w pracowni.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres
i techniki wykonania.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) określić specyfikę pracy w pracowni stolarskiej,
2) poznać wyposażenie i topografię pracowni,
3) opracować przepisy BHP,
4) ocenić poprawność wykonanego ćwiczenia.
Zalecane metody nauczania uczenia siÄ™:
 ćwiczenia,
 dyskusja.
Åšrodki dydaktyczne:
 wynik rozmowy z personelem,
 artykuły piśmiennicze,
 dotychczasowe przepisy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
33
6. EWALUACJA OSI
GNI
Ć UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Organizowanie pracy
w pracowni terapii zajęciowej
Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:
 zadania 1, 2, 3, 4, 5, 9, 10, 11, 12, 14, 16, 17, 19, 20 sÄ… z poziomu podstawowego,
 zadania 6, 7, 8, 13, 15, 18 sÄ… z poziomu ponadpodstawowego
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każda prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań  uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
 dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,
 dostateczny  za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,
 dobry  za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,
 bardzo dobry  za rozwiązanie 18 zadań, w tym 5 z poziomu ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. b, 3. b, 4. c, 5. a, 6. b, 7. c, 8. b, 9. c, 10. a, 11. b,
12. d, 13. d, 14. c, 15. c, 16. b, 17. d, 18. c, 19. b, 20. d,
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

Zidentyfikować formy pracowni terapii
1 B P c
zajęciowej
2 Rozróżnić elementy procesu terapeutycznego B P b
3 Zidentyfikować proces terapeutyczny B P b
4 Zidentyfikować zachowania asertywne B P c
5 Rozpoznać wykonanie próbki obliczeniowej A P a
6 Ocenić skuteczność działań terapii zajęciowej D PP b
Określić uczestników zajęć w pracowni
7 C PP c
stolarskiej
8 Zidentyfikować zdania choreoterapii C PP b
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
34
9 Ocenić skuteczność działań terapii zajęciowej C P c
10 Wykorzystać wiedzę teoretyczna do działań C P a
Wyjaśnić znaczenie udziału w zajęciach
11 pracowni arteterapii dla funkcjonowania C P b
społecznego i wzmacniania zdrowia
12 Zidentyfikować funkcje terapii zajęciowej C P d
Określić wpływ udziału w zajęciach
13 C PP d
introligatorskich
14 C P c
Zorganizować pracownię ceramiczną
15 D PP c
Zidentyfikować rodzaje terapii
16 C P b
Zidentyfikować rodzaje działań
17 B P d
Przewidzieć efekty terapii zajęciowej
18 C PP c
Rozróżnić sposoby oceny podopiecznych
19 B P b
Dobrać metody terapii zajęciowej
20 C P d
Określić zadania pracowni kulinarnej
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
35
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem, co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcje dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 pytań. Do każdego pytania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi. Tylko
jedna jest prawidłowa.
5. Udziel odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znaki X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie określić odpowiedz
prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeżeli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadaniana póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
8. Na rozwiÄ…zanie testu masz 45 minut.
Powodzenia!
Materiał nauczania:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 kata odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
36
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Pracownia terapii zajęciowej jest formą
a) odpoczynku.
b) pracy zawodowej.
c) rehabilitacji.
d) turnusu zajęciowego.
2. Jednym z etapów procesu terapeutycznego jest
a) znajomość technik i metod terapeutycznych.
b) planowanie działań terapeutycznych.
c) udział w pracowni terapii zajęciowej.
d) nawiÄ…zanie kontaktu terapeutycznego.
3. Diagnoza terapeutyczna jest jednÄ… z form
a) metod terapii.
b) procesu terapeutycznego.
c) technik terapii.
d) form terapii.
4. W zachowaniach asertywnych istotna jest umiejętność
a) rezygnowania ze swoich praw.
b) dbania o swoje sprawy za każdą cenę.
c) wyrażania siebie w sposób właściwy.
d) liczenia siÄ™ tylko z innymi osobami.
5. Wykonanie próbki obliczeniowej w pracowni rękodzieła to
a) obliczenie oczek i rzędów przypadający na jeden cm2 powierzchni.
b) zmierzenie obwodu ciała.
c) optyczne oszacowanie.
d) zmierzenie innej odzieży.
6. Identyfikacja i katharsis to etapy procesu
a) choreoterapii.
b) biblioterapii.
c) muzykoterapii.
d) teatroterapii.
7. W pracowni stolarskiej mogą brać udział podopieczni
a) którzy są nadpobudliwi.
b) którzy wymagają stałej stymulacji.
c) którzy mają dostateczną sprawność fizyczną i psychiczną.
d) ze wszystkimi rodzajami i stopniami niepełnosprawności.
8. Zastosowanie choreoterapii w pracowni organizacji czasu wolnego ma za zadanie
a) rozwijać procesy poznawcze.
b) poprawić komunikację i kontakty społeczne.
c) przygotować do wykonania cięższych prac.
d) prowadzić gry i zabawy.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
37
9. Wpływ terapii zajęciowej na podopiecznego oceniamy na podstawie
a) planu pracy w pracowni.
b) karty informacyjnej podopiecznego.
c) indywidualnego arkusza oceny postępów w rehabilitacji.
d) książki pracy podopiecznego.
10. W schorzeniach psychicznych stosujemy
a) treningi umiejętności społecznych.
b) treningi aktywności ruchowej.
c) treningi radzenia sobie z objawami choroby psychicznej.
d) treningi lekowe.
11. Udział w zajęciach pracowni arteterapii
a) jest sposobem komunikacji.
b) pozwala na twórcze spędzenie czasu wolnego.
c) daje poczucie spełnienia.
d) pozwala wyciszyć organizm.
12. Udział w wycieczce i obcowanie ze sztuką to przykład
a) chromoterapii.
b) kinezyterapii.
c) ergoterapii.
d) estetoterapii.
13. Udział młodego człowieka w pracowni introligatorskiej może mieć wpływ na
a) uspołecznienie.
b) udoskonalenie procesów poznawczych.
c) samoobsługę.
d) uzawodowienie.
14. Przystępując do zorganizowania pracowni ceramicznej, należy w pierwszej kolejności
a) nawiązać kontakt z pracownią ceramiczną innej placówki.
b) dokonać zakupów dostępnych już materiałów i sprzętu.
c) określić cele i działania jakie zamierzmy prowadzić.
d) poinformować podopiecznych o istnieniu takiej pracowni.
15. Terapia, pomagająca pokonywać trudności, problemy i dokonywać zmian w zachowaniu to
a) choreoterapia.
b) teatroterapia.
c) bajkoterapia.
d) chromoterapia.
16. W opracowaniu harmonogramu zajęć dla podopiecznego w pracowni terapii zajęciowej
najistotniejsze jest
a) wyposażenie pracowni.
b) określenie celów terapii.
c) współpraca całego zespołu terapeutycznego.
d) codzienny udział w terapii.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
38
17. Podopieczny po uzyskaniu w pracowni terapii zajęciowej pożądanej sprawności może
podjąć pracę w
a) zakładach przemysłu ciężkiego.
b) urzędach państwowych.
c) show biznesie.
d) zakładach aktywności zawodowej.
18. Forma oceny prac, która ma największe znaczenie dla osoby niepełnosprawnej to
a) ocena terapeuty.
b) ocena zespołu terapeutycznego.
c) wystawa prac poza placówką.
d) własna ocena.
19. Metoda terapii zajęciowej najczęściej stosowana w Warsztatach Terapii Zajęciowej to
a) muzykoterapia.
b) arteterapia.
c) silwoterapia.
d) biblioterapia.
20. Zajęcia w pracowni kulinarnej umożliwiają chorym psychicznie
a) utrzymanie kondycji fizycznej i psychicznej.
b) przeprowadzenie treningu budżetowego.
c) kształtowanie nawyków zdrowego żywienia.
d) kształtowanie i podtrzymywanie umiejętności społecznych.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
39
Test 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej  Organizowanie pracy
w pracowni terapii zajęciowej
Test składa się z zadań wielokrotnego wyboru, z których:
 zadania 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 10, 11, 12, 13, 17, 19, 20 sÄ… z poziomu podstawowego,
 zadania 4, 9, 14, 15, 16, 18 sÄ… z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedz
uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedz
lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
 dopuszczający  za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,
 dostateczny  za rozwiązanie 10 zadań z poziomu podstawowego,
 dobry  za rozwiązanie 14 zadań w tym co najmniej 3 z poziomu ponad podstawowego,
 bardzo dobry  za rozwiązanie 18 zadań, w tym 5 z poziomu ponadpodstawowego.
Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. b, 3. a, 4. d, 5. c, 6. b, 7. a, 8. c, 9. b, 10. c, 11. d,
12. a, 13. b, 14. a, 15. c, 16. a, 17. d, 18. b, 19. c, 20. a
Plan testu
Nr Cel operacyjny Kategoria Poziom Poprawna
zad. (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań odpowiedz

Zidentyfikować aktywizację podopiecznych
1 B P d
w pracowni
2 Zorganizować pracę w pracowni terapii zajęciowej C P b
3 Określić cele pracowni umiejętności społecznych C P a
4 Dobrać zajęcie arteterepeutyczne D PP d
5 Dobrać metody terapii zajęciowej C P c
6 Określić wpływ udziału w zajęciach kinezyterapii C P b
Wyjaśnić znaczenie porozumiewania się
7 z podopiecznym dla poprawy funkcjonowania C P a
społecznego
8 Zidentyfikować funkcje terapii zajęciowej C P c
9 Określić kategorie umiejętności terapeuty D PP b
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
40
10 Rozróżnić sposoby podejścia do podopiecznych B P c
11 Zaplanować zajęcie w pracowni rękodzieła C P d
12 Rozróżnić etapy procesu terapeutycznego B P a
13 Rozpoznać efekty terapii C P b
Zidentyfikować czynnik warunkujący zdrowie
14 D PP a
człowieka
15 Zidentyfikować rodzaje terapii C PP c
16 Rozróżnić sposoby odżywiania chorych na cukrzyce C PP a
17 Określić zadania pracowni wikliniarskiej C P d
18 Zidentyfikować rodzaje działań C PP b
19 Rozpoznać zasadę pracy w pracowni terapii C P c
Określić rodzaj zajęć prowadzonych w pracowni
20 B P a
kulinarnej
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
41
Przebieg testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem, co najmniej
jednotygodniowym.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcje dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielania odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartÄ™ odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 pytań. Do każdego pytania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi. Tylko
jedna jest prawidłowa.
5. Udziel odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znaki X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedz
zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie określić odpowiedz
prawidłową.
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeżeli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na póz
niej i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.
8. Na rozwiÄ…zanie testu masz 45 minut.
Powodzenia!
Materiał nauczania:
 instrukcja,
 zestaw zadań testowych,
 kata odpowiedzi.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
42
ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH
1. Aktywizacja podopiecznego w pracowni jest możliwa dzięki
a) turnusom rehabilitacyjnym.
b) choreoterapii.
c) kinezyterapii.
d) terapii zajęciowej o wielokierunkowym działaniu.
2. Organizując pracę w pracowni terapii zajęciowej uwzględnisz
a) powszechność zaplanowanych działań.
b) możliwości i warunki realizacji zaplanowanych działań.
c) topografiÄ™ pracowni.
d) dobór personelu.
3. Pracownia umiejętności społecznych ma na celu
a) podtrzymywać zachowane umiejętności.
b) wyciszać posiadane umiejętności.
c) nie interweniować w zachowania ludzkie.
d) zjednywać zbiorowość pracowni.
4. W doborze zajęć arteterapeutycznych dla podopiecznych należy uwzględnić
a) ilość osób zgłaszających się do pracowni.
b) wyposażenie i położenie pracowni.
c) predyspozycje terapeuty.
d) problemy i potrzeby podopiecznych.
5. Metoda przynosząca najlepsze efekty w rehabilitacji osób ze schorzeniami
neurologicznymi to
a) socjoterapia.
b) kulturoterapia.
c) kinezyterapia.
d) ergoterapia.
6. W ramach choreoterapii można zaproponować podopiecznym
a) udział w rozgrywkach sportowych.
b) udział w zajęciach tanecznych.
c) udział w wycieczce po lesie.
d) pracÄ™ koncepcyjnÄ….
7. Należy pomóc w komunikowaniu się podopiecznym ze schorzeniami
a) udaru mózgu.
b) reumatoidalnego zapalenia stawów.
c) przebiegajÄ…cymi z wysokÄ… gorÄ…czkÄ….
d) zwału serca i współistniejącą cukrzycą.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
43
8. Aktywizowanie podopiecznych po przez bezpośredni kontakt z naturą to
a) choreoterapia.
b) fizykoterapia.
c) silvoterapia.
d) gry zespołowe.
9. W pracowni rękodzieła w oddziale psychiatrycznym od terapeuty wymaga się umiejętności
a) organizowania pracy dla chętnych podopiecznych.
b) projektowania i wykonywania prac technikami rękodzielniczymi.
c) tworzenia atmosfery spokoju i zależności.
d) współpracy z lekarzem.
10. Indywidualizowane podejście do podopiecznych oznacza traktowanie ich
a) zależnie od sytuacji.
b) protekcjonalnie.
c) podmiotowo.
d) przedmiotowo.
11. Planując zajęcia w pracowni rękodzieła należy uwzględnić
a) własne predyspozycje i umiejętności oraz wiek podopiecznych.
b) cechy osobowości podopiecznych i ich zainteresowania.
c) wskazania aktywności ruchowej.
d) rodzaj dysfunkcji oraz potrzeby i zainteresowania podopiecznych.
12. Jednym z etapów procesu terapeutycznego jest
a) diagnoza terapeutyczna.
b) opanowanie umiejętności z zakresu technik terapeutycznych.
c) przygotowanie do aktywnego funkcjonowania w społeczeństwie.
d) zapewnienie równowagi biologicznej podopiecznemu.
13. Przy ocenie całokształtu pracy terapeutycznej należy sobie zadać pytania
a) czy w wyniku zastosowanej terapii nastąpiło opanowanie umiejętności z zakresu
rytmów biologicznych.
b) czy w wyniku zastosowanej terapii nastąpiły oczekiwane zmiany.
c) czy w wyniku zastosowanej terapii nastąpił regres.
d) czy w wyniku zastosowanej terapii nastąpiła ekspresja.
14. Czynnikiem warunkującym zdrowie człowieka, zależnym do jego woli jest
a) pożywienie dobrze zbilansowane.
b) system usług medycznych.
c) uwarunkowania pochodzenia rodzinnego.
d) środowisko naturalne.
15. W planowaniu zajęć dla podopiecznych w pracowni terapii zajęciowej uwzględnisz
a) stan zdrowotny podopiecznego.
b) osobowość i zainteresowania podopiecznego.
c) problemy, potrzeby i możliwości podopiecznego.
d) przewidywany czas terapii.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
44
16. Stosując dietę z ograniczeniem łatwo przyswajalnych węglowodanów w żywieniu osoby
chorej na cukrzyce należy
a) ograniczyć lub wykluczyć z żywienia węglowodany proste.
b) zwiększyć podawanie węglowodanów złożonych.
c) unikać potraw wysokobiałkowych.
d) unikać pokarmów bogatych w cholesterol.
17. Zajęcia w pracowni wikliniarskiej mają wpływ
a) na zachowanie równowagi rytmów biologicznych.
b) na uświadomienie sobie swoich potrzeb.
c) na akceptację uczuć innych osób.
d) kojÄ…cy i uspakajajÄ…cy na system nerwowy.
18. W opracowaniu harmonogramu zajęć dla podopiecznego w pracowni kroju i szycia
najważniejsze jest
a) zaproponowanie pracy z uwzględnieniem wybranych ograniczeń.
b) określenie celów terapii zajęciowej.
c) zmniejszenie wysiłku fizycznego i psychicznego.
d) uwzględnienie wybranych predyspozycji podopiecznego.
19. Podczas planowania i organizowania zajęć w pracowni, ważna jest zasada
a) wzrostu wiary we własne siły podopiecznego.
b) udziału podopiecznego w zajęciach kilku pracowni.
c) tworzenia właściwej atmosfery.
d) uspokojenia i poinformowania podopiecznego, aby się nie martwił.
20. W pracowni kulinarnej prowadzimy trening
a) budżetowy.
b) lekowy.
c) higieny osobistej i gospodarstwa domowego.
d) radzenia sobie w trudnych sytuacjach.
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
45
KARTA ODPOWIEDZI
ImiÄ™ i nazwisko..........................................................................................
Organizowanie pracy w pracowni terapii zajęciowej
Zakreśl poprawną odpowiedz
.
Nr
Odpowiedz
Punkty
zadania
1 a b c d
2 a b c d
3 a b c d
4 a b c d
5 a b c d
6 a b c d
7 a b c d
8 a b c d
9 a b c d
10 a b c d
11 a b c d
12 a b c d
13 a b c d
14 a b c d
15 a b c d
16 a b c d
17 a b c d
18 a b c d
19 a b c d
20 a b c d
Razem:
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
46
7. LITERATURA
1. Chavarria J.: Wielka księga ceramiki. Galaktyka, A
ódz
1996
2. Ciborowska H., Rudnicka A.: Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka. PZWL,
Warszawa 2007
3. Domachowski W.: Psychologia społeczna komunikacji niewerbalnej. Edytor, Toruń 1994
4. Ferguson J.: Asertywność doskonała. Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2001
5. Gööck R.: Zrób to sam. Arkady, Warszawa 1998
6. Hale G.: Poradnik dla niepełnosprawnych. Muza S.A. 1996
7. Hamer H.: Rozwój przez wprowadzenie zmian. Centrum Edukacji Medycznej. Warszawa
1998
8. Jackowski A.: Pracownia. Miejsce spotkań ze sztuką. Narodowe Centrum Kultury,
Warszawa 2004
9. Konieczna E.: Arteterapia w teorii i praktyce. Impuls, Kraków 2003
10. Kott T.: Zajęcia pozalekcyjne i terapia zajęciowa z osobami o obniżonej sprawności
umysłowej. APS, Warszawa 2002
11. Król-Fijewska M.: Trening asertywności. PTP, Warszawa 1992
12. A
aszczyk J. (red.): Komputer w kształceniu specjalnym. WSP, Warszawa 1998
13. Meer K., Neijenhof I.; Elementarne umiejętności społeczne. Centrum Metodyczne
Doskonalenia Nauczycieli Åšredniego Szkolnictwa Medycznego, Warszawa 1993
14. Piszczek M.: Terapia zajęciowa-terapia przez sztukę. Edytor, Warszawa 1997
15. Trening umiejętności społecznych w rehabilitacji zaburzeń psychicznych. Biblioteka
Pracownika Socjalnego, Katowice 1999
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
47