ANALIZA EKONOMICZNA
-W I- 7-10-2006
I. PODSTAWY METODYCZNE ANALIZY EKONOMICZNEJ I OCENY
DZIAA
ALNOÅšCI
Analiza działalności gospodarczej przedsiębiorstwa zajmuje się badaniem i oceną
efektywności, sprawności i jakości działalności przedsiębiorstwa oraz przygotowanie
wniosków
II. CELE ANALIZY
" Ocena działalności przedsiębiorstwa przeszłości oraz ustalenie w niej
pozytywnych i negatywnych zjawisk
" Formułowanie propozycji umożliwiających wykorzystanie rezerw
wewnętrznych i okazji w otoczeniu
" Przygotowanie danych do podjęcia decyzji usprawniających działalność
przedsiębiorstwa i jej wyniki w przyszłości
III. KLASYFIKACJA ANALIZY
Ocena otoczenia:
Ocena warunków
Analiza rynku Analiza konkurencji
społecznych i prawnych
Ocena ukierunkowana do wewnątrz przedsiębiorstwa:
ANALIZA EKONOMICZNA
Analiza finansowa Analiza techniczno ekonomiczna
Synteza wyników analiz i przygotowanie decyzji przyszłych
Analiza finansowa- skoncentrowana na sprawozdaniu finansowym, finansowa strona
funkcjonowania przedsiębiorstwa:
" Analiza bilansu
" Analiza rachunku zysku i strat
" Analiza przedsiębiorstw pieniężnych
" Analiza wskaz
nikowa kondycji finansowej przedsiębiorstwa
" Analiza przygotowawcza wyniku finansowego
Analiza techniczno ekonomiczna  nawiÄ…zuje do rzeczowej strony funkcjonowania
przedsiębiorstwa:
" Analiza produkcji
" Analiza zatrudnienia i płac
" Analiza wykorzystania środków trwałych
" Analiza gospodarki materiałowej
" Analiza gospodarki paliwowo energetycznej
" Analiza postępu technicznego technicznego nowych uruchomień
Prof. J. Engelhard
1
PB dla MJAA
:)
ANALIZA EKONOMICZNA
-W I- 7-10-2006
IV. PODZIAA
ANALIZ EKONOMICZNYCH
Kryterium Podział
podziału
-Strategiczna
Ranga problemu
-Taktyczna
analizy
-Operacyjna
-Techniczno ekonomiczna
Zakres
-Finansowa
przedmiotowy
-Całościowa  dotycząca całego przedsiębiorstwa
badań
-Odcinkowa  dotycząca pewnych wycinków jego działalności
Szczegółowość -Ogólna  skoncentrowana na kilku podstawowych miernikach
badań -Szczegółowa  analizuje detale
-Funkcjonalna  (najbardziej popularna) każda komórka organizacyjna
w zakresie swojego działania dokonuje zestawień i analizy
ZALETY: szybka analiza, niskie koszty WADY: brak subiektywnej oceny
Według metody
-Kompleksowa  dokonywana przez określony dział planujący i
badań
analizujÄ…cy
ZALETY: obiektywizm oceny WADY: wysokie koszty
-Decyzyjna  charater incydentalny
-Retrospekcyjna (ex post)
-Bieżąca
Czas i
-Przyszłościowa (ex ante)
częstotliwość
-Ciągła
analizy
-Doraz
na
-Okresowa
-wskaz
nikowa  polega na ocenie przedsiębiorstwa przy niewielkiej
ilości syntetycznych mierników (wskaz
ników) oceny; 5 głównych:
wynik finansowy, suma bilansowa, wielkość zatrudnienia, wielkość
Forma badań
inwestycji, zadłużenie
-rozliczeniowa  szczegółowe uzasadnienie wyników poszczególnych
parametrów (wskaz
ników) ekonomiczch
V. METODY
W analizie ekonomicznej można wyraz
nie podzielić na dwie grupy metod badawczych:
" Metody jakościowe
o Metoda porównań
o Metoda rozbioru strukturalnego
" Metody ilościowe
o Metody deterministyczne1
Metoda kolejnych podstawień
Metoda różnic końcowych
Metoda funkcyjna
o Metody stochastyczne2
1
Metody deterministyczne  mające ściśle określony związek funkcyjny a=b+c
2
Metody stochastyczne  uwzględniają również występowanie czynnika losowego (statystyka+ekonomia)
Prof. J. Engelhard
2
PB dla MJAA
:)
ANALIZA EKONOMICZNA
-W I- 7-10-2006
Metoda porównań  to jakościowa metoda analizy ekonomicznej polegająca na
porównaniu badanych zjawisk z innymi właściwościami oraz ustaleniu różnic miedzy
cechami porównywanych zjawisk.
W metodzie porównań zawsze analizuje i ocenia się dwie kategorie liczb z których
jedna wyraża określony stan faktyczny a druga stanowi podstawę porównań tj podstawę
odniesienia zwaną również bazą.
W efekcie uzyskuje się różnice dodatnie lub ujemne zachodzące pomiędzy
porównywanymi wielkościami zwane odchyleniami.
Można wyróżnić trzy techniki porównań:
" porównania w czasie
" porównania z wielkościami postulowanymi tj planistycznymi lub normatywnymi
" porównania w przestrzeni
Porównania w CZASIE polegają na ocenie zmian wskaz
ników okresu badanego w
stosunku do danych z okresów poprzednich lub wielkości przyjętych na okres przyszły tj
wskaz
ników planu.
W zależności od przyjętych podstaw wyróżnia się:
-porównania w czasie zwykłe
-porównania w czasie łańcuchowe (wielopodstawowe)
Porównania Z WIELKOŚCIAMI POSTULOWANYMI polega najczęściej na
odniesieniu osiÄ…ganych wskaz
ników do danych planu albo też na porównaniu danych
rzeczywistych rzeczywistych danymi kalkulacji wstępnej, kosztorysów, kosztu
normatywnego, lub szczegółowych limitów lub norm.
Porównania w PRZESTRZENI (międzyzakładowe) są uzupełnieniem (nie
podstawowym) analiz porównawczych gdyż pozwala na ocenę wyników działalności danego
przedsiębiorstwa w porównaniu z innymi firmami działającymi w branży lub na danym
obszarze.
Występują ograniczenia porównywalności danych liczbowych zmian tzw
zniekształcenia
Wyróżniamy zniekształcenia:
-metodologiczne (np. wynikfinansowy netto na przestrzeni lat nie jest wiarygodnym
wskaz
nikiem porównań gdyż na przestrzeni lat zmieniały się sposoby naliczania podatku
dochodowego, właściwym miernikiem byłby wynik finansowy brutto)
-finansowych
-cenowych
-rzeczowych
-organizacyjnych
Najistotniejszym czynnikiem wywołującym zniekształcenia porównywanych danych
jest inflacja.
Można stosować uproszczone metody sprowadzania danych do wzajemnej
porównywalności z wykorzystaniem wskaz
nika wzrostu cen publikowanych przez GUS.
Na ogół w cenach przelicznikowych stosuje się oficjalny indeks cenowy
Posiadając wartości liczbowe indeksów cenowych dla badanego okresu można dane
wielkości sprowadzić do porównywalności stosując dwa sposoby:
" dane okresu poprzedniego pomnożyć przez odpowiedni indem cenowy okresu
bieżącego uzyskując w ten sposób dane w wielkościach okresu bieżącego
Prof. J. Engelhard
3
PB dla MJAA
:)
ANALIZA EKONOMICZNA
-W I- 7-10-2006
" dane okresu bieżącego podzielić przez odpowiedni wskaz
nik cenowy okresu
bieżącego uzyskując w ten sposób dane w wielkościach okresu poprzedzającego
VI. METODA ROZBIORU STRUKTURALNEGO
Metoda rozwoju strukturalnego zjawisk gospodarczych polega na logicznym rozłożeniu
zagregatowanego zjawiska gospodarczego, na jego elementy składowe tak aby ich suma
odzwierciedlała w sposób możliwie pełny całość analizy.
W zależności od złożoności i charakteru rozpatrywanych zjawisk gospodarczych oraz
celów analizy mogą być stosowane różne rodzaje przekroju strukturalnego:
" przekrój rodzajowy przy badaniu zjawisk gospodarczych obejmujące jednorodne lecz
rodzajowo różne wielkości elementarne (środki trwałe wg rodzaju rzeczowego, koszty
własne wg rodzaju, załoga wg stażu pracy)
" przekrój czasowy który znajduje zastosowanie przy badaniu zjawisk gospodarczych w
ramach większego odcinka czasowego z uwzględnieniem odcinków czasowych
mniejszych (np. roczne wykorzystanie produkcji szelki się na kwartały, miesiące)
" przekrój przestrzenny wykazanie struktury składowych wielkości elementarnych
rozpatrywanego zjawiska gospodarczego (wykonanie produkcji wg zakładów,
wydziałów, oddziałów, koszty wg miejsca ich powstawania)
Prof. J. Engelhard
4
PB dla MJAA
:)
ANALIZA EKONOMICZNA
-W II- 18-11-2006
I. ANALIZA RENTOWNOÅšCI PREDSI
BIORSTWA
Do badania rentowności przedsiębiorstwa analiza wykorzystuje wskaz
niki  mierniki
które grupujemy na dwie grupy:
WSKAy
NIK RENTOWNOÅšCI WSKAy
NIK RENTOWNOSCI
BEZWZGLEDNEJ WZGLEDNEJ
1. Wynik Finansowy 1. Zwykle  wskaz
niki relacji
WF = P  K WF WF K P
ROS = ; ; *; **
P - przychody
P K P K
K - koszty
*wskaz
nik poziomu kosztów
**wskaz
nik pokrycia
2. Cash Flow  nadwyżka dochodów, 2. Rentowność Kapitałów
wskaz
nik operacyjny Rentowność kapitału całkowitego
CF = P  W WF
ROI = ×100
CF = Zn + A
KAPcał
P - przychody
Rentowność kapitału własnego
W - wydatki w ciężar kosztów powieszone o
WF
podatek dochodowy
ROE = ×100
KAPwłłasn
Zn - zysk netto
A - amortyzacja
3. Wartość Dodana 3. Rentowność aktywów
WD = P  Kzew
WF
ROA = ×100
P - przychody
AKcalkowit
Kzew - koszty zewnętrzne
4. Zysk Ekonomiczny
ROA=ROI bo KAPcał = AKcałkowite
EVA = EBIT ( 1  T )  Kkap
EBIT - zysk przed spłata i opodatkowaniem
WF
T - stopa podatkowa Aktywów trwałych
AKtrwałr
Kkap - kwota kapitałów zaangażowanych w
WF
przedsiębiorstwie
Aktywów obrotowych
AKobrotowe
Ich wspólną cechą jest to ze mają charakter Ich wspólną cechą jest ze przedstawiają
różnicowy, wyrażane są w jednostkach relacje pomiędzy wskaz
nikami dajÄ…c obraz
pieniężnych, mogą przybierać wartości  kondycji przedsiębiorstwa, ze względu iż
dodatnie i ujemne są to wartości stosunkowe wyrażone są w %
lub ułmkach
Prof. J. Engelhard
1
PB dla MJAA

ANALIZA EKONOMICZNA
-W II- 18-11-2006
WYNIK FINANSOWY  w przedsiębiorstwie w formie różnicy przychodów i
kosztów można obliczyć w formie wielu konfiguracji np. wg okresu, dla jednego produktu,
dla kilku produktów, klientów którzy nabyli, stref sprzedaży itp. itd.
Wynik finansowy wykazywany jest w rachunku zysków i strat. Rachunek zysków i strat może
być sporządzany wg wybranego przez jednostkę sposobu:
-wariant porównawczy
-wariant kalkulacyjny
SCHEMAT PORÓWNAWCZEGO RACHUNKU ZYSKU I STRAT
PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY KOSZTYZWYKLEJ

DZIAA
ALNOÅšCI OPERACYJNEJ
ZYSK ( STRATA ) ZE SPRZEDAŻY
WYNIK NA POZOSTAA
EJ
POZOSTAA
E PRZYCHODY POZOSTAA
E KOSZTY

DZIAA
ALNOÅšCI OPERACYJNEJ
OPERACYJNE OPERACYJNE
ZYSK ( STRATA ) NA DZIAA
ALNOÅšCI OPERACYJNEJ
PRZYCHODY FINASOWE KOSZTY FINANSOWE WYNIK NA OPERACJACH

FINANSOWYCH
ZYSK ( STRATA ) BRUTTO NA DZIAA
ALNOÅšCI GOSP.
ZYSKI NADZWYCZAJNE STRATY NADZWYCZAJNE WYNIK NADZWYCZAJNY

ZYSK ( STRATA ) BRUTTO
 OBOWI
ZKOWE OBCI
ŻENIA
WF
ZYSK ( STRATA ) NETTO
Prof. J. Engelhard
2
PB dla MJAA

ANALIZA EKONOMICZNA
-W II- 18-11-2006
SCHEMAT KALKULACYJNEGO RACHUNKU ZYSKU I STRAT
PRZYCHODY ZE SPRZED KOSZTY SPRZEDNYCH

TOWARÓW I MATERIAA
ÓW PRODUKTÓW I MATERIAA
ÓW
ZYSK ( STRATA ) BRUTTO ZE SPRZEDAŻY
- KOSZTY ZE SPRZEDAÅ»

- KOSZTY OGÓLNEGO ZARZ
DU
ZYSK ( STRATA ) ZE SPRZEDAŻY
WYNIK NA POZOSTAA
EJ
POZOSTAA
E PRZYCHODY POZOSTAA
E KOSZTY

DZIAA
ALNOÅšCI OPERACYJNEJ
OPERACYJNE OPERACYJNE
ZYSK ( STRATA ) NA DZIAA
ALNOÅšCI OPERACYJNEJ
PRZYCHODY FINASOWE KOSZTY FINANSOWE WYNIK NA OPERACJACH

FINANSOWYCH
ZYSK ( STRATA ) BRUTTO NA DZIAA
ALNOÅšCI GOSP.
ZYSKI NADZWYCZAJNE STRATY NADZWYCZAJNE WYNIK NADZWYCZAJNY

ZYSK ( STRATA ) BRUTTO
 OBOWI
ZKOWE OBCI
ŻENIA
WF
ZYSK ( STRATA ) NETTO
Prof. J. Engelhard
3
PB dla MJAA

ANALIZA EKONOMICZNA
-W II- 18-11-2006
ZYSK (STRATA) BRUTTO `" PODSTAWA OPODATKOWANIA
PRZYCHODY `" PRZYCHODY PODATKOWE
KOSZTY `" KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW
ZYSK (STRATA) to kategoria prawa bilansowego
Z = P  K
DOCHÓD to kategoria prawa podatkowego
Dpod = Ppod  Kup
Z powodu różnic w prawie bilansowym i podatkowym należy przeprowadzić korektę zysku
(straty) brutto w celu ustalenia dochodu podatkowego i wymiaru podatku.
Kwotę podatku dochodowego odejmuje się następnie od zysku (straty) brutto.
Ocena przedsiębiorstwa na podstawie WF polega na przeprowadzeniu odpowiednich obliczeń
analitycznych i dokonaniu ich interpretacji
IstniejÄ… dwa rodzaje ocen:
-ocena porównawcza
-ocena przyczynowa
OCENA PORÓWNAWCZA polega na analizie interpretacji odchyleń bezwzględnych oraz
wskaz
ników dynamiki i struktury poszczególnych elementów obliczeń zysku operacyjnego w
cenach bieżących oraz cenach stałych (uewzgledniając korektę warności w cenach bierzących
o odpowiednie wskaz
niki inflacji)
W analizie oceny zysków i strat należy oceniać:
-tendencje - kierunek rozwoju (dodatniÄ…/ujemnÄ…, rosnÄ…cÄ…/malejÄ…cÄ…, & )
-odrębna analiza pozostałej działalności operacyjnej i jak ona wpływa na wynik działalności
operacyjnej (dodatnio/ujemnie, & )
-odrębnie należy ocenić wynik działalności finansowej (ujemny/dodatni) należy analizować
różnicę z zysku ze sprzedaży a wynikiem działalności finansowej (powinna być dodatnia)
-zysk brutto
Prof. J. Engelhard
4
PB dla MJAA

ANALIZA EKONOMICZNA
-W II- 18-11-2006
CASH FLOW  nadwyżka finansowa, nazywana również dochodem operacyjnym
przedsiębiorstwa.
W swojej treści ekonomicznej nadwyżka finansowa obejmuje różnicę między przychodami a
wydatkami poniesionymi przez przedsiębiorstwo w ciężar kosztów powiększonymi o podatek
dochodowy.
-wyznaczenie bezpośrednie
CF = P  W
-wyznaczenie pośrednie
CF = ( P  K  pd ) + A
CF = [ P  ( Kpł + Kmat + A)] + A
Kpł  koszty płacowe
Kmat  koszty materiałowe
pd  podatek dochodowy
CF = P  Kpł  Kmat  Kpoz  pd  A + A
CF = P  Kpł  Kmat  Kpoz  pd
CF = P  W
Wskaz
nik Cash Flow:
-nie zależy od amortyzacji
-zysk netto i amortyzacja & ?...
-podatek dochodowy wzrastając wyszczupla nadwyżkę finansową
Przy większej amortyzacji zysk netto jest niższy lecz wzrasta nadwyżka finansowa bo podatek
dochodowy jest mniejszy.
RozpatrujÄ…c wskaz
nik nadwyżki finansowej obliczany metodą pośrednią należy
zauważyć że amortyzacja sama w sobie nie jest z
ródłem wpływów pieniężnych lecz musi
mieć pokrycie w przychodach przedsiębiorstwa osiąganych ze sprzedaży.
Przychody  koszty zwiÄ…zane z wydatkami  amortyzacja = + ZYSK /  STRATA
W takiej sytuacji dodatnia nadwyżka finansowa wyraża część wartości amortyzacji.
Wynika stąd wniosek że sam wskaz
nik zysku lub straty netto nie wyraża wystarczająco
precyzyjnie efektu finansowej działalności przedsiębiorstwa.
60
50
Z=10 Z=10
40
CF = 20
PRZYCHODY
CF = 40
30 AMORTYZACJA
KOSZTY
20
10
0
Prof. J. Engelhard
5
PB dla MJAA

ANALIZA EKONOMICZNA
-W II- 18-11-2006
70
60
STRATA STRATA STRATA
= -20 = -20 = -20
50
40
CF = 20
30
20
10
0
A B C
Przedsiębiorstwo A
K>P
CF =  20 + 10 =  10
Przedsiębiorstwo nie jest w stanie pokryć kosztów przychodami, firma w stanie upadłości
Przedsiębiorstwo B
K=P
CF =  20 + 20 = 0
Firma pokrywa bieżące wydatki, może w jakiś czas funkcjonować lecz nie ma w jaki sposób
odnawiać kapitału.
Przedsiębiorstwo C
K

CF =  20 +40 = 20
W firmie C przychody wystarczają na pokrycie kosztów oraz na częściowe pokrycie
odnowienia majÄ…ku.
Wskaz
nik Cash Flow lepiej od Zysku Netto odzwierciedla efekt gospodarowania
przedsiębiorstwem.
Jest miarą wewnętrznego samofinansowania przedsiębiorstwa tz ile środków własnych
przedsiębiorstwo może potencjalnie przeznaczyć na cele rozwojowe.
Wielkość nadwyżki CF określa możliwości przedsiębiorstwa w zakresie realizacji:
-nowych inwestycji
-przyrostu aktywów obrotowych, zwłaszcza zapasów
-spłatę kredytów inwestycyjnych
-inne cele np. dywidenda
Prof. J. Engelhard
6
PB dla MJAA

ANALIZA EKONOMICZNA
-W II- 18-11-2006
CF to wskaz
nik który powinien być maksymalizowany
Przy jego maksymalizacji rosną również:
-stopień samofinansowania aktywów trwałych
CF
S = ×100
AT
"AkTR
-stopień samofinansowania aktywów ogółem
CF
SOG = ×100
"AkOG
Wskaz
nik CF służy do:
-obliczania wartości przedsiębiorstwa (spółek giełdowych) z zastosowaniem metod
dochodowych
-oceny inwestycji przedsięwzięć (analiza)
-analizy oceny fuzji i przejęcia przedsiębiorstwa
Wskaz
nik obsługi długu  praktyczny i istotny wskaz
nik zdolności kredytowej
CF
ObD =
RK + I
RK  raty kapitałowe przypadające w danym roku
I  odsetki
Obd < 1  za niski wskaz
nik, spłata kredytu nie byłaby możliwa
Obd > 1  wskaz
nik w prawidłowej wielkość
Obd > 1,5  z reguły minimalny oczekiwany przez banki by udzielić kredyt
Prof. J. Engelhard
7
PB dla MJAA

ANALIZA EKONOMICZNA
-Ć I- 15-10-2006
I. ANALIZA PRODUKCJI, PRZYCHODÓW I KOSZTÓW PRZEDSI
BIORSTWA
1. Analiza produkcji
2. Analiza przychodów
3. Analiza podstawowych układów kosztów
4. Analiza kosztów jednostkowych
Rodzaje kategorii produkcji
1. Produkcja towarowa brutto = suma sprzedaży wyrobów gotowych, półfabrykaty i
usługi
2. Produkcja towarowa netto = produkcja towarowa brutto  podatki od sprzedaży
(najczęściej VAT, akcyza)
3. Produkcja globalna = produkcja towarowa (brutto lub netto) ą różnica stanów
zapasów + wartość produkcji niezakończonej
4. Produkcja czysta brutto = produkcja globalna  koszty materialne
Relacje między produkcją a przychodami
Przychody ze sprzedaży = wartość produkcji + zapas początkowy  zapas końcowy
Np.
Wartość produkcji wynosi w 2005 r  1 450 000 zł. Zapas produktów na początku tego roku
wynosił 50 000 zł, a na końcu  65 000 zł. Oblicz wielkość przychodów ze sprzedaży w
2005r.
Ps = Wp + Zp  Zk
Ps = 1 450 000 + 50 000  65 000 = 1 435 000 zł
W 2005r przychody ze sprzedaży w firmie X wynosiły 350 000 zł, a wartość produkcji 
360 000 zł. Wiedząc ze zapas produkcji na początku 2005r wynosił 3 000 zł oblicz zapas
końcowy produkcji.
 Zk = PS  Wp  Zp
Zk = Zp + Wp  PS
Zk = 360 000 + 3 000  350 000 = 13 000 zł
Struktura przychodów przedsiębiorstwa:
-przychody ze sprzedaży wyrobów gotowych i półfabrykatów
-przychody ze sprzedaży towarów (np. firma handlowa)
-przychody ze sprzedaży usług materiałowych i nie materiałowych
-przychody z operacji finansowych (np. oprocentowanie na rachunku bankowym
0,1%-0,5%; dywidendy)
-przychody ze sprzedaży środków trwałych, wyposażenia i materiałów
Doprowadzenie do porównywalności wielkości ekonomicznych
Wskaz
nik dynamiki w.e. w cenach bieżących *
Wskaz
nik korekty = x 100 %
Wskaz
nik wzrostu cen
We b Wielkość ekonomiczna w okresie badanym
Wd* = x 100 % = x 100 %
We baz Wielkość ekonomiczna w okresie bazowym
dr M. Szczepankowski
1
PB dla MJAA

ANALIZA EKONOMICZNA
-Ć I- 15-10-2006
Wskaz
nik tempa zmian (wzrostu/spadku)
We b  We baz
Wtz = x 100 %
We baz
Zadanie:
Ustal dynamikę sprzedaży w cenach stałych porównywalnych na podstawie następujących
danych:
Przychody ze sprzedaży w Wskaz
nik wzrostu cen w 100%
Lata
cenach bieżących (w mln zł) 1994 = 100
1994 12 500 100,0
1995 14 700 106,1
1996 13 800 112,3
1997 18 900 128,5
1998 22 560 136,9
ROZWI
ZANIE
Korekta wskaz
nika Wskaz
nik dynamiki sprzedaży w cenach bieżących
= x 100 %
dynamiki sprzedaży Wskaz
nik wzrostu cen
Wskaz
nik dynamiki sprzedaży w Wskaz
nik dynamiki sprzedaży w
Lata
cenach bieżących 1994 = 100 cenach stałych w %
1994 100,0 100,0
1995 117,6 110,8
1996 110,4 98,3
1997 151,2 117,7
1998 180,5 131,8
12500 100%
Wd1 = ×100% =100,0 Wd = ×100% =100%
por'94
12500 100%
14700 117,6%
Wd2 = ×100% =117,6 Wd = ×100% =110,8%
por'95
12500 106,1%
13800
110,4%
Wd3 = ×100% =110,4
Wd = ×100% = 98,3%
por'96
12500
112,3%
&
&
Analiza kosztów
Koszty  wydatek finansowy poniesiony na działalność gospodarczą w określonym czasie
1) koszt wyrażony w jednostce pieniężnej
2) koszt dotyczący działalności gospodarczej
3) dotyczy określonego czasu
dr M. Szczepankowski
2
PB dla MJAA

ANALIZA EKONOMICZNA
-Ć I- 15-10-2006
Koszty są kształtowane:
-czynniki wewnętrzne  na które mamy wpływ np. wydajność pracy, zużycie materiałów
-czynniki zewnętrzne  na które mamy ograniczony wpływ np. naprzykład system
podatkowy, ceny energii, usługi transportowe
Cele analizy kosztów przedsiębiorstwa
-ocena wielkości (prawidłowości ewidencji) i struktury poniesionych kosztów
-porównanie kosztów
Podstawa porównań kosztów:
-Koszty okresu ubiegłego
-koszty planowane
-Koszty normatywne  określonych działań które składają się na pewną całość
-Koszty postulowane  koszty jakich oczekujemy
Uporządkowanie kosztów odbywa się poprzez ich klasyfikacje
Najważniejsze klasyfikacje:
-koszty rodzajowe
-koszty kalkulacyjne
-koszty w zależności wpływu na rozmiar produkcji
Układ rodzajowy kosztów (można uszczegółowić, nie można eliminować żądnego z
elementów:
-amortyzacja
-zużycie materiałów i energii
-usługi obce
-podatki i opłaty
-wynagrodzenia
-ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia
-pozostałe koszty rodzajowe
Tendencje w strukturze kosztów rodzajowych
-wzrost udziału kosztów amortyzacji /korzystne przedsiębiorstwo szybko odnawia kaptał/
-spadek udziału kosztów wynagrodzeń
-wzrost udziału kosztów energii /korzystne ale nie ze względu energochłonności lub wzrostu
cen energii/
-wzrost udziału kosztów remontów
Kalkulacyjny układ kosztów  służy do ustalenia kosztów jednostkowych, podstawą tego
układu są koszty bezpośrednie i pośrednie
-koszty bezpośrednie  można odnieść wprost na dany produkt
-koszty pośrednie dotyczą funkcjonowania całego przedsiębiorstwa
dr M. Szczepankowski
3
PB dla MJAA

ANALIZA EKONOMICZNA
-Ć I- 15-10-2006
Układ kalkulacyjny kosztów
-materiały bezpośrednie
-paliwo i energia technologiczna
-wynagrodzenia bezpośrednie i narzuty na płace
-koszty zakupu
-koszty wynagrodzenia
+ -pozostałe koszty bezpośrednie
= Techniczny koszt wytworzenia
-koszty ogólne zarządu
+ -straty na brakach
= Fabryczny koszt wytworzenia
+ -koszty sprzedaży
= KOSZTY CALKOWITE
Tendencje w strukturze kosztów kalkulacyjnych:
-wzrost udziału kosztów bezpośrednich
-wzrost udziału kosztów wydziałowych
-wzrost udziału kosztów ruchu
Podział kosztów ze względu na sposób relacji na wahania wielkości produkcji
-koszty stałe  to takie które w danym przedziale wielkości produkcji nie ulegają zmianie
-bezwzględnie stałe  które zupełnie nie reagują na zmianę wielkości produkcji
-względnie stałe  które w określonych sytuacjach mogą podlegać wahaniom
-koszty zmienne  to takie które zmieniają się z rozmiarem produkcji
-koszty proporcjonalne E=1 to takie które zmieniają się w tej samej wielkości co
wielkość produkcji /np. paliwo i energia/
-koszty progresywne E>1 to takie które zmieniają się szybciej aniżeli zmiana wielkość
produkcji /np. wynagrodzenie za godz nadliczbowe/
-koszty degresywne E<1 to takie które zmieniają się wolniej niż zmiana wielkości
produkcji
Współczynnik relacji kosztów na zmiany wielkości produkcji
"K "P
E = ÷
K P
K  Koszty
P  Produkcja
Analizę kosztów wykorzystuje się przede wszystkim do oceny efektywności gospodarowania
przedsiębiorstwem  najważniejszym wskaz
nikiem służącym do tego celu jako wskaz
nik
poziomu kosztów.
METODA POŚREDNIA MIERZENIA POZIOMU KOSZTÓW WA
ASNYCH
PRZEDSI
BIORSTWA
Obliczanie wskaz
nika poziomu kosztów
Koszty własne produkcji towarowej
Wpk= x 100%
Wartość produkcji towarowej
Koszty własne prod tow  wartość prod tow = ZYSK
dr M. Szczepankowski
4
PB dla MJAA



Wyszukiwarka