ANALIZA EKONOMICZNA
PRZEDSI
BIORSTWA
ZAKRES WYKA
ADU
Analiza ekonomiczna przedsiębiorstwa:
analiza makro-otoczenia
analiza otoczenia konkurencyjnego
ocena kondycji finansowej firmy - płynność
finansowa, stopień zadłużenia, rentowność, próg
rentowności
analiza kosztów
ANALIZA EKONOMICZNA
PRZEDSI
BIORSTWA
Analiza ekonomiczna:
analiza struktury zjawisk i procesów występujących
w działalności gospodarczej przedsiębiorstwa,
ustalanie ich wewnętrznych i zewnętrznych
powiązań,
ustalanie wielkości i przyczyn odchyleń stanów
rzeczywistych od postulowanych,
projektowanie działań korekcyjnych, zmierzających
do ekonomicznie racjonalnego ukształtowania stanu
zjawisk i przebiegu procesów.
ANALIZA DZIAA
ALNOÅšCI
PRZEDSI
BIORSTWA
Analiza otoczenia przedsiębiorstwa
Ocena
warunków Analiza Analiza
społecznych i rynku konkurencji
prawnych
Analiza ekonomiczna
Analiza techniczno-
Analiza finansowa
ekonomiczna
Synteza wyników analiz i przygotowanie
decyzji dot. przyszłych okresów
RODZAJE ANALIZ EKONOMICZNYCH
" analiza zewnętrzna
przeznaczenie
" analiza wewnętrzna
analiz
" analiza retrospektywna
czas, którego
" analiza bieżąca
dotyczÄ… analizy
" analiza prospektywna
" analiza funkcjonalna
zastosowane
" analiza kompleksowa
metody badawcze
" analiza decyzyjna
" analiza ogólna
szczegółowość
" analiza szczegółowa
opracowania
WYBRANE RODZAJE ANALIZY
EKONOMICZNEJ
Analiza zewnętrzna  sprawozdanie roczne,
przeznaczone dla akcjonariuszy, inwestorów,
udziałowców, banków, a także klientów,
kooperantów, dostawców, prasy. Podstawowa
funkcja  informacja nt. rozwoju i pozycji
przedsiębiorstwa w minionym roku (m.in. bilans,
rachunek zysków i strat)
Analiza wewnętrzna  głównie dla właściciela
/kierownictwa przedsiębiorstwa, zawiera analizę
sprawozdań finansowych, głównie analizę
wyników finansowych w aspekcie efektywności
gospodarowania. Może być analizą ex-post jak i ex
ante. Stanowi podstawÄ™ decyzji gospodarczych
WYBRANE RODZAJE ANALIZY
EKONOMICZNEJ
Analiza retrospektywna ex post  badanie
przeszłości, stanowi punkt wyjścia dla zamierzeń
bieżących i przyszłościowych
Analiza bieżąca (operatywna)  ocena
przebiegu podjętych działań i reakcja na ew.
negatywne skutki czy też zakłócenia (np. na
rynku walut, konkurencja itd.)
Analiza prospektywna ex ante  ustalenie i
ocena różnych wariantów przed podjęciem
decyzji, krótko- lub długookresowa, głównie ocena
efektywności inwestycji, ale także analiza
przedsiębiorstwa, otoczenia, marketingu
WYBRANE RODZAJE ANALIZY
EKONOMICZNEJ
Analiza funkcjonalna (odcinkowa)  analiza
oddzielnych zjawisk  np. analiza kosztów
własnych, analiza dochodów ze sprzedaży,
rentowności, zwykle sporządzana przez
odpowiednie własne komórki, zwykle ex post
Analiza kompleksowa  całościowe
spojrzenie na działalność gospodarczą,
ocena działalności gospodarczej i stanu
ekonomicznego z punktu widzenia powiązań i
zależności między zjawiskami gospodarczymi
Analiza decyzyjna  badania wycinkowe,
obejmujące analizę zjawisk od rozpoczęcia do
zakończenia działań spowodowanych badaną
decyzjÄ…
WYBRANE RODZAJE ANALIZY
EKONOMICZNEJ
Analiza ogólna  całokształt działalności
przedsiębiorstwa, ogólna ocena działalności
zwykle oparta na podstawowych wskaz
nikach,
brak badań wzajemnych zależności
występujących pomiędzy zjawiskami
gospodarczymi
Analiza szczegółowa  badania określonego
odcinka działalności lub określonego problemu, w
sposób szczegółowy, oparta na szerokim zakresie
informacji i wskaz
ników, umożliwia uchwycenie
zależności przyczynowo-skutkowych między
badanymi zjawiskami
ANALIZA DZIAA
ALNOÅšCI
PRZEDSI
BIORSTWA
Analiza otoczenia przedsiębiorstwa
Ocena
warunków Analiza
Analiza rynku
społecznych i konkurencji
prawnych
Analiza ekonomiczna
Analiza techniczno-
Analiza finansowa
ekonomiczna
Synteza wyników analiz i przygotowanie
decyzji dot. przyszłych okresów
RODZAJE OTOCZENIA PRZEDSI
BIORSTWA
Otoczenie ogólne
(makroekonomiczne)
Otoczenie bliższe
(sektorowe)
Potencjał
wewnętrzny
przedsiębiorstwa
OTOCZENIE OGÓLNE (MAKRO-OTOCZENIE)
ekono-
miczne
między-
prawne
narodowe
Makro-
otoczenie
demogra-
polityczne
ficzne
technolo-
społeczne
giczne
ANALIZA MAKRO-OTOCZENIA
Otoczenie ekonomiczne  stopa wzrostu gospodarczego, stopy
procentowe (koszt kredytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego),
kursy walutowe, inflacja, podatki itp.
Otoczenie prawne i polityczne  zmiany legislacyjne, dotacje i
granty, licencje, wielkość zamówień publicznych itp.
Otoczenie międzynarodowe  poziom rozwoju przemysłu w
różnych krajach (rynki zbytu lub zagrożenie konkurencją),
restrykcje i sankcje międzynarodowe, stosunki z państwami
Otoczenie technologiczne  szybkość zmian technologii
(upadek/powstanie gałęzi przemysłu), jakość zaplecza naukowo-
badawczego
Otoczenie społeczne  moda, bezrobocie, zamożność
społeczeństwa, związki zawodowe, ochrona środowiska
Otoczenie demograficzne  obecna struktura demograficzna
społeczeństwa oraz trendy, starzenie się społeczeństwa
ANALIZA OTOCZENIA KONKURENCYJNEGO
otoczenie konkurencyjne (sektorowe) 
ogół instytucji, podmiotów oraz warunków, które
wpływają na przedsiębiorstwo i/lub na które
przedsiębiorstwo może wpływać
otoczenie konkurencyjne określa warunki
funkcjonowania i rozwoju przedsiębiorstwa
w danym sektorze i na danym rynku
geograficznym
analiza sektora pozwala ocenić obecną i przyszłą
atrakcyjność sektora i związane z nim ryzyko
Analiza ekonomiczna
Analiza finansowa Analiza techniczno-ekonomiczna
analiza produkcji
wstępna analiza bilansu
analiza zatrudnienia, płac,
analiza rachunku
wydajności
zysków i strat
analiza przepływów
analiza środków trwałych
pieniężnych
analiza kondycji
analiza gospodarki
finansowej
materiałowej
przedsiębiorstwa
czynnikowa analiza
wyniku finansowego analiza postępu technicznego
(przychodów, kosztów)
ANALIZA FINANSOWA
Przedmiotem analizy finansowej są wielkości
ekonomiczne, charakteryzujące działalność jednostki
gospodarczej, które są wyrażone w jednostkach
pieniężnych
Analiza finansowa jest najważniejszym narzędziem
oceny działalności jednostek gospodarczych
zadania:
Przewidzenie przyszłych zdarzeń stanowiących zagrożenie
dla przedsiębiorstwa na podstawie znajomości relacji
historycznych
Porównanie wyników przedsiębiorstwa z własnymi
wynikami historycznymi oraz wynikami firm
konkurencyjnych (w branży) w celach optymalizacyjnych
KLASYFIKACJA ANALIZY FINANSOWEJ
1. Porównanie w czasie  podstawą
odniesienia są dane z poprzednich okresów
2. Porównanie z wartościami wzorcowymi 
mogą to być wartości standardowe
normatywne, planowane
3. Porównanie przekrojowe  do wartości
innych jednostek
KLASYFIKACJA ANALIZY FINANSOWEJ
rodzaje porównań
WEWN
TRZNE ZEWN
TRZNE
porównanie z wielkościami z
porównanie w czasie różnych zakładów z branży
porównanie z wielkościami
porównanie z wielkościami
średnio-branżowymi
postulowanymi,
zaplanowanymi
porównanie z wielkościami z
różnych branż
porównanie z wielkościami
standardowymi w gospodarce
NARZ
DZIA ANALIZY FINANSOWEJ
analiza struktury:
wskaz
nik struktury
analiza dynamiki:
mierniki dynamiki jednopodstawowe
mierniki dynamiki łańcuchowe
przyrost absolutny
przyrost względny
analiza wskaz
nikowa:
rentowności
płynności finansowej
sprawności działania przedsiębiorstwa
zadłużenia
ANALIZA STRUKTURY
Dostarcza informacji o prawidłowościach proporcji
pomiędzy poszczególnymi wielkościami.
Podstawowym narzędziem badawczym jest
wskaz
nik struktury.
WSKAy
NIK STRUKTURY
Zjawisko X jest złożone z m składników:
X1, X2, ..., Xm
Zachodzi zatem relacja:
m
X =
" Xm
k=1
StÄ…d wskaz
nik struktury:
Xk
uk =
X
k=1, 2,& ,m
uk  wskaz
nik struktury k-tego składnika
Procentowy
Stan na Wskaz
nik
Bilans (zł) wskaz
nik
31.12.2008 struktury
struktury
Aktywa trwałe 412 998 0,18 18%
Rzeczowe aktywa trwałe 412 798 0,18 18%
Należności długoterminowe 200 0,00 0%
Inwestycje długoterminowe 0 0,00 0%
DÅ‚ugoterminowe rozliczenia
międzyokresowe 0 0,00 0%
Aktywa obrotowe 1 918 422 0,82 82%
Zapasy 7 743 0,00 0%
Należności krótkoterminowe 1 614 375 0,69 69%
Inwestycje krótkoterminowe 292 968 0,13 13%
Krótkoterminowe rozliczenia
międzyokresowe 3 337 0,00 0%
RAZEM AKTYWA 2 331 420 1,00 100%
Kapitał własny 348 102 0,15 15%
ZobowiÄ…zania i rezerwy na
zobowiÄ…zania 1 983 317 0,85 85%
Zobowiązania długoterminowe 195 000 0,08 8%
Zobowiązania krótkoterminowe 1 788 317 0,77 77%
Rozliczenia międzyokresowe 0 0,00 0%
RAZEM PASYWA 2 331 420 1,00 100%
ANALIZA DYNAMIKI
Jeden z ważniejszych elementów w analizie
finansowej
Ma na celu ustalić kierunek, tempo i
intensywność zmian w czasie zjawisk
finansowych
Mierniki dynamiki pokazujÄ… zmiany poziomu
wyróżnionego zjawiska w różnych okresach w
stosunku do poziomu tego samego zjawiska z
okresu przyjętego za podstawę
PODZIAA
MIERNIKÓW DYNAMIKI ZA WZGL
DU
NA PODSTAW
ODNIESIENIA ZJAWISKA
Mierniki dynamiki jednopodstawowe
Stała podstawa odniesienia  zwykle rok zerowy
Informują, jakie zmiany zjawiska nastąpiły w
kolejnych okresach w stosunku do okresu uznanego
za podstawowy
x
t
i1 t = Å" 100
Mierniki dynamiki łańcuchowe
x
1
Zmienna, ruchoma podstawa odniesienia
Za podstawę odniesienia dla wartości zjawiska z
bieżącego okresu przyjmuje się poziom zjawiska z
okresu poprzedniego
Informują, jakie zmiany poziomu zjawiska występują
w kolejnych okresach
xt
it = Å"100
xt-1
PRZYROST ABSOLUTNY
Różnica pomiędzy wartością zjawiska w okresie
badanym a wartością zjawiska w okresie
podstawowym
Przyrosty absolutne są wartościami mianowanymi,
czyli wyrażonymi w tych samych jednostkach miary,
co badane zjawisko.
Informują o ile jednostek zmniejszył się lub zwiększył
poziom zjawiska w okresie badanych w stosunku do
okresu z roku poprzedniego
Przyrost absolutny jednopodstawowy (o stałej
podstawie x1):
"x1t = xt  x1, t = 1,2,..n
Przyrost absolutny łańcuchowy (o zmiennej podstawie
xt):
"x1t = xt  xt-1, t = 1,2,..n
Przyrost o
Przyrost o stałej
Stan na: zmiennej
podstawie
podstawie
31.12.2007 31.12.2008 31.12.2009 31.12.2008 31.12.2009 31.12.2008 31.12.2009
Aktywa trwałe 398 542 429 874 476 812 31 332 78 270 31 332 46 938
Rzeczowe
398 542 429 874 476 812 31 332 78 270 31 332 46 938
aktywa trwałe
Aktywa
1 282 681 1 338 261 986 604 55 580 -296 077 55 580 -351 657
obrotowe
Zapasy 178 239 123 973 185 382 -54 266 7 143 -54 266 61 409
Należności
489 209 692 340 508 254 203 131 19 045 203 131 -184 086
krótkoterminowe
Inwestycje
615 233 521 948 292 968 -93 285 -322 265 -93 285 -228 980
krótkoterminowe
RAZEM AKTYWA 1 681 223 1 768 135 1 463 416 86 912 -217 807 86 912 -304 719
PRZYROST WZGL
DNY
Stosunek przyrostu absolutnego do poziomu
zjawiska w okresie przyjętym za podstawę
porównań.
Najczęściej wyrażane są w procentach. Określa
siÄ™ je wtedy mianem tempa zmian.
Tempo zmian jednopodstawowe (o stałej
podstawie x1)
xt - x1
w1t = Å"100
x1
Tempo zmian łańcuchowe (o zmiennej podstawie
xt)
xt - xt-1
wt = Å"100
xt-1
Tempo zmian o
Tempo zmian o
Stan na: zmiennej
stałej podstawie
podstawie
31.12.07 31.12.08 31.12.09 31.12.08 31.12.09 31.12.08 31.12.09
Aktywa trwałe 398 542 429 874 476 812 8% 20% 8% 11%
Rzeczowe
398 542 429 874 476 812 8% 20% 8% 11%
aktywa trwałe
Aktywa
1 282 681 1 338 261 986 604 4% -23% 4% -26%
obrotowe
Zapasy 178 239 123 973 185 382 -30% 4% -30% 50%
Należności
489 209 692 340 508 254 42% 4% 42% -27%
krótkoterminowe
Inwestycje
615 233 521 948 292 968 -15% -52% -15% -44%
krótkoterminowe
RAZEM AKTYWA 1 681 223 1 768 135 1 463 416 5% -13% 5% -17%
NARZ
DZIA ANALIZY FINANSOWEJ
analiza struktury:
wskaz
nik struktury
analiza dynamiki:
mierniki dynamiki jednopodstawowe
mierniki dynamiki łańcuchowe
przyrost absolutny
przyrost względny
analiza wskaz
nikowa:
płynności finansowej
zadłużenia
sprawności działania przedsiębiorstwa
rentowności
PA
YNNOŚĆ FINANSOWA
Ocena płynności finansowej  zdolności do spłacania
zobowiązań krótkoterminowych.
bieżąca płynność finansowa aktywa bieżące/ pasywa bieżące
szybka płynność finansowa aktywa bieżące-zapasy/ pasywa bieżące
gotówka+należności/ pasywa bieżące
pożądane wartości wskaz
ników:
bieżąca płynność finansowa [1,2  2,0] (giełda sektor bud. 1,1  1,3)
szybka płynność finansowa [1,0-1,3] (giełda sektor bud. 0,8  1,1)
ZADA
UŻENIE
zadłużenie ogólne zobowiązania/ pasywa ogółem
zadłużenie kapitału własnego zobowiązania/ kapitał własny
zadłużenie długoterminowe zob. długoterm./ kapitał własny
pożądane wartości wskaz
ników:
zadłużenie ogólne [0,56  0,67] (giełda sektor bud. 0,7  0,8)
zadłużenie kapitału własnego [małe firmy max 3:1, duże max 1:1]
zadłużenie długoterminowe [0,5  1,0] (giełda sektor bud. 0,3  0,4)
SPRAWNOŚĆ DZIAA
ANIA
wskaz
niki oparte na kosztach wytwarzania
wskaz
nik kontroli kosztów
koszty administracyjne
administracyjnych
/przychody ze sprzedaży
wskaz
nik pokrycia kosztów
aktywa bieżące - pasywa bieżące
kapitałem obrotowym
/koszt sprzedaży - amortyzacja
wskaz
nik poziomu kosztów
koszty finansowe
finansowych
/średni stan zobowiązań ogółem
wskaz
niki rotacji majÄ…tku
wskaz
nik globalnego obrotu
przychody ze sprzedaży
aktywami
/średni stan aktywów ogółem
wskaz
nik rotacji środków
przychody ze sprzedaży
trwałych
/średni stan środków trwałych
wskaz
nik rotacji majÄ…tku
przychody ze sprzedaży
obrotowego
/średni stan majątku obrotowego
SPRAWNOŚĆ DZIAA
ANIA
wskaz
niki gospodarowania zasobami
wydajność pracy 1 przychody ze sprzedaży
zatrudnionego / przeciętna liczba zatrudnionych
stopień sfinansowania
amortyzacja
przyrostu środków trwałych
/ przyrost środków trwałych
z amortyzacji
stopień sfinansowania
zysk netto + amortyzacja
przyrostu środków trwałych
/ przyrost środków trwałych
z Cash flow
RENTOWNOŚĆ
rentowność sprzedaży
rentowność sprzedaży brutto zysk brutto/przychody ze sprzedaży
rentowność sprzedaży netto
zysk netto/przychody ze sprzedaży
(stopa zwrotu ze sprzedaży (ROS))
rentowność majątku
wskaz
nik rentowności majątku
zysk netto / aktywa ogółem
(stopa zwrotu z majÄ…tku (ROA))
rentowność finansowa
rentowność kapitału własnego zysk netto / kapitał własny
(stopa zwrotu z kapitału wł. (ROE))
RENTOWNOŚĆ
W spółkach giełdowych budownictwa
Rentowność 2008-2010 2011
ROS 3-4% 2%
ROE 12-19% 11%
ROA 4-6% 3%
MODEL DU PONTA
zysk netto
rentowność
:
sprzedaży netto
przychody
x
rentowność
sprzedaży
aktywów
:
rotacja aktywów
rentowność
: (1-u)
aktywa ogółem
kapitału
własnego
zobowiÄ…zania
ogółem
struktura
:
kapitału (u)
kapitał ogółem
ANALIZA CZYNNIKÓW KSZTAA
TUJ
CYCH
WYNIK FINANSOWY PRZEDSI
BIORSTWA
analiza przychodów ze sprzedaży wyrobów i usług
analiza kosztów własnych
ocena wyniku finansowego przedsiębiorstwa
próg rentowności i jego przydatność w praktyce
ANALIZA PRZYCHODÓW ZE SPRZEDAŻY
WYROBÓW I USA
UG
analiza ilości, jakości i struktury asortymentowej
produkcji
analiza odbiorców
ocena polityki marketingowej
ocena warunków sprzedaży i skutków
ekonomicznych ich zmian
ANALIZA KOSZTÓW WA
ASNYCH
odpowiada na pytania:
jak zmieniają się koszty na każdy ważniejszy wyrób,
poczynajÄ…c od wytworzenia do dostarczenia do
odbiorcy, włączając obsługę gwarancyjną?
jak zmieniają się koszty wraz ze zmianą rozmiarów
produkcji?
w jakim stopniu obecna struktura kosztów,
wykorzystanie zdolności produkcyjnych i kierunki
zmian kosztów odpowiadają zmianom kosztów u
konkurencji?
ANALIZA KOSZTÓW W UKA
ADZIE
RODZAJOWYM
koszty zużycia materiałów
koszty zużycia paliw i energii
amortyzacja
koszty usług obcych (remontowych,
transportowych, in.)
inne koszty materialne
płace z narzutami
odpisy na fundusze specjalne
inne koszty niematerialne
ANALIZA KOSZTÓW W UKA
ADZIE
KALKULACYJNYM
Struktura Dynamika
Wyszczególnienie 2008 2009 2010
2008 2009 2010 2009 2010
Materiały 40 300 55 046 44 864 21% 22% 20% 137% 111%
bezpośrednie
Robocizna 55 200 83 400 64 135 29% 33% 29% 151% 116%
bezpośrednia
Koszty wydziałowe 35 368 42 034 40 050 19% 17% 18% 119% 113%
Techniczny koszt 130 868 180 480 149 049 70% 72% 67% 138% 114%
wytworzenia
Koszty ogólne zarządu 48 613 61 527 64 778 26% 25% 29% 127% 133%
oraz koszty sprzedaży
Koszty operacji 7 982 7 116 7 529 4% 3% 3% 89% 94%
finansowych
Razem 187 463 249 123 221 356 100% 100% 100% 133% 118%
BADANIE REAKCJI ZMIAN KOSZTÓW NA
ZMIANY W WIELKOÅšCI PRODUKCJI
wyodrębnienie:
koszty stałe  zależna od czasu, obejmujące te
składniki kosztów których wysokość nie zależy od
zmian w wielkości produkcji
koszty zmienne  reagujące na zmiany w wielkości
produkcji
PRÓG RENTOWNOŚCI I JEGO PRZYDATNOŚĆ
W PRAKTYCE
badanie tzw. punktu wyrównania (break even
point BEP), w którym zrealizowane przychody ze
sprzedaży dokładnie pokrywają poniesione koszty
przedsiębiorstwo nie osiąga zysku ale też nie
ponosi straty
PRÓG RENTOWNOŚCI
uproszczenia:
produkcja równa sprzedaży
koszty produkcji są funkcją wielkości produkcji
koszty można podzielić na stałe i zmienne
koszty zmienne są proporcjonalne do produkcji (sprzedaży)
koszty stałe są niezależne od poziomu produkcji (sprzedaży)
PRÓG RENTOWNOŚCI
na poziom rentowności wpływa:
wielkość produkcji (sprzedaży)
cena wyrobu
jednostkowe koszty zmienne
koszty stałe są produkcji
wartość sprzedaży
ZALEŻNOŚĆ POMI
DZY WIELKOÅšCI
PRODUKCJI A KOSZTAMI
Kc
Kc = Ks +P x kz
Ks
Ks  koszty stałe
P
kz- koszty zmienne
P  wielkość produkcji
Kc  koszty całkowite
PRÓG RENTOWNOŚCI
schemat obliczeń
wartość sprzedaży (iloczyn wielkości produkcji i ceny)
S = P x c
poziom kosztów całkowitych (suma kosztów stałych i
zmiennych)
Kc = Ks + P x kz
próg rentowności (przychody=kosztom)
S = Kc
P x c = Ks + P x kz
BEP = P = Ks / (c-kz) w ujęciu ilościowym
BEP = BEP x c = [Ks / (c-kz) ] x c w ujęciu wartościowym
PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY, KOSZTY A WIELKOŚĆ PRODUKCJI (SPRZEDAŻY)
Ks,
Kc
S
zysk
Kc
Ks
strata
BEP
P
S  sprzedaż S = c x P Kc  koszty ogółem Kc = Ks + P x kz
P  liczba sprzedanych jednostek
c  cena jednostkowa