ANALIZA PODSTAWOWYCH
WIELKOŚCI I RELACJI
EKONOMICZNYCH
W PRZEDSI
BIORSTWIE
Przychody ze sprzedaży
" Czynniki:
" - ilość produktów, ich ceny, rabaty, formy i
terminy płatności
" - jakość (znak jakości, nowości,
gatunkowość, reklamacje)
" - liczba i struktura odbiorców
" - otoczenie zewnętrzne (np. podatki, kursy
walutowe, stopy procentowe)
" - koniunktura rynkowa
" - polityka marketingowa
Przychody ogółem
" Przychody ze sprzedaży
" Pozostałe przychody operacyjne (np. sprzedaż
aktywów trwałych)
" Przychody z operacji finansowych (sprzedaż
udziałów, akcji , obligacji, przychody z dzierżawy,
odsetki, dodatnie różnice kursowe, dyskonto
weksli obcych, otrzymane dywidendy)
" Zyski nadzwyczajne
Kierunki analizy przychodów
" Odchylenia (przyrosty bezwzględne)
" Dynamika wzrostu i stopa wzrostu
" Struktura i jej zmiany
" Kwantyfikacja czynników wzrostu
Kwantyfikacja czynników
wzrostu przychodów - przykład
" W roku 2004 firma sprzedała 30 sztuk po 10 j.p. a
w roku następnym 36 sztuk po 11 j.p.
" Przychody wzrosły z 300j.p. do 396 j.p.
" Odchylenie bezwzględne = 96 j.p.
" Dynamiki wzrostu: przychodów = 132%, ceny =
110%, liczby produktów = 120%
" Stopy wzrostu odpowiednio: 32%, 10% i 20%
cd. przykładu
" Obliczenie wpływu czynników na przyrost
przychodów metodą proporcjonalnego
rozpisania reszty:
" Wpływ wzrostu ceny = 10 : (10 + 20) *
100% = 33,3%
" 33,3% * 96 j.p. = 32 j.p.
" Wpływ wzrostu liczby produktów
" 20 : (10 + 20) * 100% = 66,7%
" 66,7% * 96 j.p. = 64 j.p.
Koszty uzyskania przychodów
" Kierunki analizy:
" Oceny: poziomu i odchyleń, struktury i dynamiki
kosztów
" Kwantyfikacja czynników determinujących ich
zmiany
" Ustalenie poziomu kosztów uzasadnionych i
wykrycie rezerw
" Kalkulacja kosztów kosztu jednostki produktu
Podstawowe struktury
(Klasyfikacje kosztów)
" Rodzaje kosztów:
" Kryterium
" 1. Koszty materialne
klasyfikacji:
(np.amortyzacja, koszty
" Rodzaj zużywanego
zużycia materiałów, paliw
czynnika produkcji
energii, koszty usług
obcych)
" (układ rodzajowy)
" 2. Koszty osobowe
(wynagrodzenia,składki
ubezpieczeniowe itp.)
" 3. Pozostałe koszty
Klasyfikacja kosztów w układzie
kalkulacyjnym
1. Koszty bezpośrednie
" kryterium: przypisanie
(materiały bezpo-
kosztu do produktu
średnie, paliwo,
energia, płace
bezpośrednie i
narzuty na płace)
2. Koszty pośrednie:
(ogólnego zarządu,
wydziałowe, zakupu
i sprzedaży)
KOSZTY STAA
E I ZMIENNE
" Kryterium podziału jest reakcja na zmiany
wielkości (zwiększenie , zmniejszenie)
" Koszty stałe  zależne od czasu, obejmują
składniki kosztów, których wysokość nie
zależy od zmian w wielkości produkcji
" Koszty zmienne  reagują na zmiany
wielkości produkcji
Koszty stałe i zmienne
Koszty stałe: . Koszty zmienne:
- bezwzględnie " - proporcjonalne
- skokowo " - progresywne
" - degresywne
" - regresywne
Jaki to koszt?
" Koszt zużycia materiałów
" Amortyzacja
" Czynsz
" Planowane remonty
" Odsetki od kredytu inwestycyjnego
" Wynagrodzenie zarządu
" Koszty transportu
" Koszty pracowników produkcyjnych
Typowe bazy porównawcze
stosowane w analizie kosztów
" Poprzednie okresy
" Plan
" Normatywy (wzorce)
" Koszty konkurentów
" Średnia branżowa
Wzorcowy układ nierówności
wskaz
ników dynamiki (stóp
wzrostu) podstawowych
wielkości ekonomicznych
" Zysk > przychody > aktywa > zatrudnienie
" Wyjątki:
" Zysk < przychody  przedsiębiorstwo realizuje
inne cele niż maksymalizacja zysku
" Przychody < aktywa  przedsiębiorstwo realizuje
poważny projekt inwestycyjny (np..
modernizacyjny) finansowany z kredytu
" Aktywa < zatrudnienie  przedsiębiorstwo
uruchamia prace na drugą (trzecią) zmianę
cd. Wzorcowy układ
" Koszty pracy > zatrudnienie
" Co się dzieje ze średnią płacą?
" Przy jakich założeniach rośnie?
" Dylemat związków zawodowych,
" Skracanie czasu pracy, dzielenie się pracą
cd. Wzorcowy układ
" Zysk > przychody > koszty pracy >
zatrudnienie
" Przychody > koszty pracy  czyj punkt
widzenia i dlaczego?
" Odp. Pracodawcy (właściciela) ; zysk i
postęp techniczny
Wskaz
niki jakościowe (1)
" Majątek : zatrudnienie  techniczne
uzbrojenie pracy lub przeciętne
zaangażowanie majątku na jednego
zatrudnionego
" Problemy:
" ceny bieżące czy stałe?
" Jaki miernik zatrudnienia?
Wskaz
niki produktywności (2)
" Przychody : majątek 
" produktywność, (obrotowość, rotacja)
majątku
" Przychody : zatrudnienie 
produktywność (wydajność) pracy
" Przychody : koszty pracy 
" Produktywność kosztów pracy
Wzorcowa relacja: przychody :
majątek : zatrudnienie
" Wydajność pracy > techniczne uzbrojenie
pracy > produktywność majątku
(dynamika)
" Uzasadnienie:
" Przychody : zatrudnienie =
" = przychody : majątek * majątek : zatrudn.
Wzorcowa relacja: przychody-
koszty pracy - zatrudnienie
" Wydajność pracy > produktywność kosztów
pracy > średnia płaca (dynamika)
" Uzasadnienie z punktu widzenia właściciela
" Warunek powstania zysku i środków na
postęp techniczny