Zajęcia nr 3
Na podstawie fragmentów książki Sztompki pt.  Zaufanie .
KAPITAA
SPOA
ECZNY:
- (Nan Lin) zasoby zawarte w sieciach społ. i używane przez ludzi w ich działaniach;
- (Pierre Bourdieu) suma zasobów, którymi dysponuje jednostka lub grupa dzięki
posiadaniu trwałej sieci mniej lub bardziej zinstytucjonalizowanych relacji wzajemnej
znajomości i rozpoznawania się.
*stanowi zasób o szczególnej wartości, sprzyja osiąganiu różnorodnych celów i ma przy tym
tendencję do samopomnażania się.
Najpewniejszy i najpełniejszy dostęp do zasobów innych ludzi przynosi zdobycie ich
zaufania. Nasze stosunki muszą się opierać na normatywnej wzajemności, zaufaniu i
wzajemnych zobowiązaniach.
Spiralę zaufania lub nieufności bardzo trudno przeciąć, choć łatwiej jest zaufanie stracić niż
je zyskać (bądz
odzyskać).
kultura zaufania (społeczeństwo zaufania) `" kultura cynizmu (społeczeństwo nieufności)
SIEĆ ZAUFANIA  powiązane relacje zaufania wiążące więcej niż dwie osoby
A
AC
CUCH ZAUFANIA  szeregowe powiązanie kilku relacji zaufania
przechodniość zaufania
1) A B C
2) A B C
3) A B C
1- osoby cieszące się autorytetem (B) recenzują książkę (C)
2- nasz (A) kolega (B) mówi, że komuś (C) nie ufa
3- pseudospecjalista (B) od glazury poleca nam (A) swojego kolegę (C) do naprawy pralki
łańcuch dowodzenia (zbudowany na pierwszym modelu (zaufania), z reguły
funkcjonujący we wszystkich dużych firmach, ale nie tylko)
A
B C
D E
F G
 nieprzechodniość nieufności (?)
4) A B C
4- pracownik (B), któremu my (A) nie ufamy, chce zwolnić kogoś (C), kto jemu podlega;
najprawdopodobniej sami sprawdzimy tego pracownika, popytamy innych osób...
KR
G ZAUFANIA  wszyscy, który ufam i których traktuję jako wiarygodnych partnerów
KR
G WIARYGODNOŚCI  wszyscy, którzy obdarzają mnie zaufaniem i traktują jako
wiarygodnego partnera
SIEĆ OSOBISTA = K.Z. + K.W.
KAPITAA
WI
Ż
CY  zaufanie u partnera centralnie usytuowanego w innej sieci i
obdarzanie go zaufaniem, co sprzyja fuzji obu sieci w jedną
pacjenci  lekarz  inni lekarze
KAPITAA
POMOSTOWY  zajmowanie pozycji w obrębie dwóch lub więcej sieci
zaufania
małżeństwo (kapitałem pomostowym dla obydwu rodzin para młoda); fuzja firmy
relacje  krzyżujące się  robisz imprezkę, na którą zapraszam starych znajomych ze szkoły średniej i
nowych ze studiów, przy czym część z nich pokonuje taką sama drogę edukacji, co ty (oni też są
kapitałem pomostowym dla tych ludzi, którzy się nie znają)
SIECI EKSKLUZYWNE  zaufanie ograniczone do ścisłego grona osób, któremu
towarzyszy nieufność wobec członków innych sieci
sekty, grupy opozycyjne, mafie, elitarne jednostki wojskowe, służby specjalne
nacjonalistyczne państwa
mniej izolowane  wspólnoty losu
SIECI ZINDYWIDUALIZOWANE  sieć wiążąca pojedyncze relacje zaufania między
partnerami
SIECI KOLEKTYWNE  podejmujące kooperację dla osiągnięcia wspólnego celu,
nieosiągalnego dla pojedynczych członków i dlatego silnie egzekwujące wiarygodność
wszystkich ( jeden za wszystkich wszyscy za jednego )
wojsko
drużyna piłkarska
Rozmaite rozproszone badania empiryczne prowadzone w różnych częściach świata
prowadzą do wniosku, że zaufanie koreluje z takimi walorami, jak: wydajniejsza gospodarka,
lepsze szkoły, większa zdrowotność, efektywny rząd, mniejsza przestępczość, poczucie
dobrobytu i szczęścia osobistego.
ZAUFANIE
zwiększa  gęstość moralną , czyli kapitał społeczny
sprzyja komunikacji
sprzyja tolerancji
wzmacnia więzi między jednostką a wspólnotą (świadomość zbiorowa,
współpracownicy)
 Należy ufać innym, ale równie istotne może być to, aby cieszyć się ich zaufaniem
WIARYGODNOŚĆ
satysfakcja autoteliczna (poczucie uznania, sympatii, akceptacji)
wartość instrumentalna  otwiera szanse różnych dodatkowych korzyści
 zwierciadło społeczne  podstawa naszej samooceny i kształtowania tożsamości
korzyści dla tego, który jej udzielił, gdyż spełnione są jego oczekiwania
KOHERENCJA (trafność) ZAUFANIA  obdarzanie zaufaniem osób wiarygodnych lub
nieufnością osób niewiarygodnych
NIEKOHERENCJA ZAUFANIA  obdarzanie ślepym zaufaniem osób niegodnych
zaufania lub obsesyjną nieufnością osób wiarygodnych
FUNKCJONALNE SUBSTYTUTY ZAUFANIA  rozpowszechnione i
zinstytucjonalizowane praktyki towarzyszące kulturze nieufności i cynizmu, które zaspokajają
potrzeby normalnie zaspokajane przez zaufanie
1. wiara w opatrzność
2. korupcja
3. uzurpacja egzekwowania wiarygodności; nadmierna czujność
4. przesadne uciekanie się do instytucji prawnych
5. gettoizacja (zamykanie się i izolowanie grup czy środowisk, jako reakcja obronna na
rozpowszechnioną nieufność)
6. paternalizm (przeniesienie całego zaufania na charyzmatycznego przywódcę, gdy brak
innych wiarygodnych adresatów zaufania)
7. eksternalizacja zaufania (poszukiwanie obiektów zaufania poza własną grupą,
środowiskiem czy społeczeństwem, gdy zaufania wewnątrz ulega erozji)
Istnieją 3 formy występowania owych substytutów:
indywidualne praktyki
strategie o regularnym charakterze, rozpowszechnione
reguły kulturowe określające pewne zachowanie (forma normatywna)