10 RACHUNKOWOŚĆ DLA KAŻDEGO
www.gazetapodatkowa.pl
Wycena towarów z importu
W przypadku przywozu towarów do Polski z terytorium państwa niewchodzącego 4. WB  uregulowanie należności celnych:
w skład Unii Europejskiej podstawą ujęcia w księgach rachunkowych będzie faktura han- (3.000 zł + 8.074 zł + 200 zł) = 11.274 zł
dlowa wystawiona przez kontrahenta zagranicznego oraz dokument SAD, potwierdzajÄ…cy  Wn konto 22 2  Rozrachunki publicznoprawne
dokonanie odprawy celnej i dopuszczenie importowanych towarów czy materiałów do (w analityce: Rozrachunki z urzędem celnym),
obrotu na polskim obszarze celnym.  Ma konto 13 0  Rachunek bieżący .
W świetle przepisów ustawy o rachunkowości, operacje gospodarcze wyrażone w wa- 5. WB  zapłata zobowiązania z rachunku bieżącego:
lutach obcych ujmuje siÄ™ w ksiÄ™gach rachunkowych na dzieÅ„ ich przeprowadzenia odpo- (10.000 euro × 3,36 zÅ‚/euro) = 33.600 zÅ‚
wiednio po średnim kursie ustalonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski na ten  Wn konto 21  Rozrachunki z dostawcami ,
dzień, chyba że w zgłoszeniu celnym lub innym wiążącym jednostkę dokumencie ustalony  Ma konto 13 0  Rachunek bieżący .
został inny kurs. Taki sposób wyceny wynika z art. 30 ust. 2 pkt 2 ustawy o rachunkowości 6. PK  różnica kursowa dodatnia powstała na rozrachunkach:
(Dz. U. z 2002 r. nr 76, poz. 694 ze zm.). 10.000 euro × (3,3685 zÅ‚/euro  3,3600 zÅ‚/euro) = 85 zÅ‚
Do przeliczenia zobowiązania wyrażonego w walucie obcej w fakturze handlowej  Wn konto 21  Rozrachunki z dostawcami ,
wystawionej przez kontrahenta zagranicznego można dla celów bilansowych przyjmować  Ma konto 75 0  Przychody finansowe .
kurs waluty obcej zastosowany przez organ celny w dokumencie SAD.
Dla celów podatku dochodowego koszty poniesione w walucie obcej przelicza się na Księgowania
złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia
Konto 13 0  Rachunek Konto 21  Rozrachunki Konto 22 1  VAT naliczony
roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu (art. 15 ust. 1 ustawy o pdop  Dz. U.
bieżący dostawcami i jego rozliczenie
z 2000 r. nr 54, poz. 654 ze zm. oraz art. 22 ust. 1 ustawy o pdof  Dz. U. z 2000 r. nr 14,
S.p.) X 11.274 (4 5) 33.600 33.685 (1 2b) 8.074
poz. 176 ze zm.). Przy czym za koszt poniesiony uważa się koszt wynikający z otrzymanej
33.600 (5 6) 85
faktury (rachunku) lub innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku)  stanowi
33.685 33.685
o tym art. 15a ust. 7 ustawy o pdop oraz odpowiednio art. 24c ust. 7 ustawy o pdof. Dla
celów podatku dochodowego do przeliczenia waluty obcej należy przyjmować kurs
średni NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury.
Konto 22 2  Rozrachunki
Natomiast w przypadku braku faktury przeliczenia tego można dokonać przyjmując datę
publicznoprawne Konto 30  Rozliczenie
poprzedzajÄ…cÄ… datÄ™ wystawienia np. dokumentu SAD.
(w analityce: UrzÄ…d celny) zakupu Konto 33  Towary
Jeżeli wartość poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote
4) 11.274 3.000 (2a 1) 33.685 36.685 (3 3) 36.685
według kursu średniego ogłaszanego przez NBP będzie wyższa od wartości tego kosztu
8.074 (2b 2a) 3.000
w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia
200 (2c 36.685 36.685
 to powstają dodatnie różnice kursowe. Natomiast ujemne różnice kursowe powstaną
11.274 11.274
gdy wartość poniesionego kosztu będzie niższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty
(art. 15a ust. 2 pkt 2 i ust. 3 pkt 2 ustawy o pdop oraz art. 24c ust. 2 pkt 2 i ust. 3 pkt 2
ustawy o pdof).
Konto 40  Koszty według
W celu uniknięcia rozbieżności jednostki mogą dla celów bilansowych przyjąć kursy
rodzajów (w analityce: Konto 75 0  Przychody
walut określone w przepisach ustaw o podatku dochodowym. Pozwala na to możliwość
Podatki i opłaty) finansowe
stosowania uproszczeń, o których mowa w art. 4 ust. 4 ustawy o rachunkowości, pod wa-
2c) 200 85 (6
runkiem, że nie wywiera to istotnie ujemnego wpływu na rzetelne i jasne przedstawienie
sytuacji majÄ…tkowej i finansowej oraz wyniku finansowego.
Ewa Gruchot
Przyjętą zasadę jednostka powinna stosować w sposób ciągły, a stosowny zapis w tej
sprawie powinna zawierać dokumentacja opisująca przyjęte zasady (politykę) rachunko-
wości, zatwierdzona przez kierownika jednostki.
Należy dodać, że w wyniku nowelizacji ustawy o rachunkowości od 1 stycznia 2009 r.
Podatkowa księga
nastąpi zmiana zasad wyceny operacji wyrażonych w walucie obcej określonych w art. 30
ustawy o rachunkowości. Wynika to z art. 1 pkt 11 ustawy z dnia 18 marca 2008 r. o zmianie
przychodów i rozchodów
ustawy o rachunkowości (Dz. U. nr 63, poz. 393). Wyrażone w walutach obcych operacje
gospodarcze dotyczące należności z tytułu przychodów i zobowiązań z tytułu kosztów będą
Montaż instalacji gazowej w samochodzie
ujmowane w księgach rachunkowych na dzień ich przeprowadzenia odpowiednio po kursie
średnim ogłoszonym dla danej waluty przez Narodowy Bank Polski z dnia poprzedzającego
Ze względu na wysokie koszty paliwa w samochodzie osobowym użyt-
ten dzień. W wyniku wprowadzonych zmian nastąpi ujednolicenie zasad stosowania kursów
kowanym przez naszą firmę zamierzamy zamontować instalację gazową.
walut dla celów bilansowych i podatku dochodowego.
Wydatek poniesiony na ten cel wyniesie ok. 4.500 zł. Jak ująć w księdze
podatkowej koszty montażu instalacji gazowej?
Przykład
Założenia W pytaniu nie wskazano czy samochód, w którym firma zamierza zamontować
1. Firma handlowa nabyła towary z importu  wartość transakcji zgodnie z fakturą instalację gazową, jest wprowadzony do ewidencji środków trwałych, czy jest używany
handlową wystawioną 20 czerwca 2008 r. wyniosła: 10.000 euro. np. na podstawie umowy najmu, użyczenia lub też stanowi prywatny samochód osoby
2. Kurs średni NBP z dnia 19 czerwca 2008 r. wyniósł 3,3685 zł/euro. prowadzącej działalność gospodarczą.
3. Ustalenie kwoty zobowiązania wobec zagranicznego dostawcy: W przypadku gdy samochód osobowy, o którym mowa w pytaniu, jest środkiem
10.000 euro × 3,3685 zÅ‚/euro = 33.685 zÅ‚. trwaÅ‚ym w firmie, zastosowanie znajdzie art. 22g ust. 17 ustawy o pdof. Z przepisu
4. Należności celne oraz podatek VAT  zgodnie z SAD wynoszą: tego wynika, iż środek trwały ulega ulepszeniu w wyniku przebudowy, rozbudowy,
a) wartość towarów przeliczona dla celów VAT według kursu z dokumentu SAD rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, gdy wydatki z tym związane powodują
wynoszącego przykładowo 3,37 zł/euro wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środka trwałego
10.000 euro × 3,37 zÅ‚/euro = 33.700 zÅ‚, do używania, mierzonej m.in. kosztami eksploatacji. JeÅ›li wydatki na ulepszenie Å›rodka
b) cło podlegające wpłacie do urzędu celnego 3.000 zł, trwałego przekroczą 3.500 zł w roku podatkowym lub jednostkowa cena nabycia
c) podatek VAT według stawki 22% podlegający odliczeniu 8.074 zł, części składkowych lub peryferyjnych przekroczy 3.500 zł  podwyższa się wartość
d) koszty manipulacyjne pobrane przez urząd celny 200 zł. początkową tego środka.
5. Przyjęcie zakupionych materiałów do magazynu na podstawie dowodu Pz  wycena Instalacja gazowa stanowi część składową samochodu osobowego. Jej zamon-
według rzeczywistej ceny nabycia wynoszącej 36.685 zł (33.685 zł + 3.000 zł). towanie wpływa na wzrost wartości użytkowej samochodu  przyczynia się do
6. Jednostka nie posiada rachunku walutowego. obniżenia kosztów jego eksploatacji. Ponadto z pytania wynika, że koszt montażu
7. Zobowiązanie wobec kontrahenta zagranicznego uregulowano 2 lipca 2008 r.  kurs instalacji przekroczy 3.500 zł. Zatem wartość początkową samochodu stanowią-
sprzedaży banku obsługującego jednostkę w dniu zapłaty wynosił 3,36 zł/euro. cego środek trwały należy zwiększyć o wydatki na zamontowanie instalacji gazo-
8. Jednostka rozlicza zakupy za pośrednictwem konta 30  Rozliczenie zakupu . wej. W tym celu można sporządzić dowód OT, którego załącznikiem będzie faktura za
usługę montażu instalacji gazowej, i na podstawie tego dowodu dokonać podwyższenia
Dekretacja wartości początkowej środka trwałego. Wiąże się to z zapisami w ewidencji środków
1. Zobowiązanie wobec kontrahenta zagranicznego zgodnie z otrzymaną fakturą han- trwałych, a nie w księdze podatkowej. Koszt montażu instalacji gazowej zostanie ujęty
dlową: 33.685 zł w księdze poprzez odpisy amortyzacyjne od samochodu ewidencjonowane w kolum-
 Wn konto 30  Rozliczenie zakupu , nie 13  Pozostałe wydatki .
 Ma konto 21  Rozrachunki z dostawcami . W przypadku natomiast gdy samochód osobowy nie jest wprowadzony do
2. Należności celne oraz podatek VAT zgodnie z dokumentem SAD: ewidencji środków trwałych, a użytkowany np. na podstawie umowy najmu, wydatki
a) cło 3.000 zł związane z jego używaniem dla potrzeb działalności gospodarczej rozlicza się na
 Wn konto 30  Rozliczenie zakupu , podstawie ewidencji przebiegu pojazdu (art. 23 ust. 1 pkt 46 ustawy o pdof). Jednakże
 Ma konto 22 2  Rozrachunki publicznoprawne wydatków na montaż instalacji gazowej nie zalicza się do kosztów eksploatacyjnych.
(w analityce: Rozrachunki z urzędem celnym), Tak uznał NSA w Gdańsku w wyroku z dnia 28 maja 1999 r., sygn. I SA/Gd 760/97:
b) podatek VAT 8.074 zł  Do kosztów uzyskania przychodu można zaliczyć  zgodnie z brzmieniem art. 23
 Wn konto 22 1  VAT naliczony i jego rozliczenie , ust. 1 pkt 46 ustawy z 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych  te wydatki,
 Ma konto 22 2  Rozrachunki publicznoprawne które związane są ze zwykłym używaniem samochodu, a więc wydatki na paliwo, wy-
(w analityce: Rozrachunki z urzędem celnym), mianę części zamiennych, bieżące remonty i naprawy. Wykonany zaś w samochodzie
c) koszty manipulacyjne 200 zÅ‚ montaż instalacji gazowej nie mieÅ›ci siÄ™ w pojÄ™ciu używanie«, którym posÅ‚użyÅ‚ siÄ™
 Wn konto 40  Koszty według rodzajów ustawodawca w tym przepisie.
(w analityce: Podatki i opłaty), Wydatek na montaż instalacji gazowej w samochodzie osobowym niewprowa-
 Ma konto 22 2  Rozrachunki publicznoprawne dzonym do ewidencji środków trwałych nie stanowi wydatku związanego z bie-
(w analityce: Rozrachunki z urzędem celnym). żącym używaniem samochodu. Dlatego nie może być uznany za koszt uzyskania
3. Pz  przyjęcie towarów do magazynu według ceny nabycia: 36.685 zł przychodów i ujęty w księdze podatkowej.
 Wn konto 33  Towary ,
Dorota Przybyszewska
 Ma konto 30  Rozliczenie zakupu .
Gazeta Podatkowa nr 53 " 3.07.2008 r.