Lokalna administracja
gospodarcza
PPwG 2013
Struktura lokalnej administracji
" Administracja rządowa
 wojewoda
 administracja zespolona (służby, inspekcje i straże
podległe wojewodzie )
 organy administracji niezespolonej podległe
ministrom i urzędom centralnym
" Administracja samorządowa (może wykonywać zlecone
zadania adm. rządowej)
- gmina (rada gminy, wójt, burmistrz, prezydent)
- powiat (rada powiatu, zarząd powiatu + starosta)
- województwo (sejmik wojewódzki, zarząd + marszałek)
2
Wojewoda
" Powoływanie i odwoływanie - Prezes RM
" Struktura aparatu
 wicewojewodowie, Kolegium Wojewody, Urząd Wojewódzki,
delegatury urzędu wojewódzkiego
" Administracja zespolona
 skupiona w urzędzie wojewódzkim, wojewoda tworzy jednostki,
powołuje kierowników tych jednostek, zatwierdza ich regulaminy
" Jednostki administracji zespolonej o charakterze
gospodarczym
 Inspektoraty: Transportu, Farmaceutyczny, Nadzoru
Budowlanego, Nadzoru Geodezyjno-Kartograficznego, Ochrony
Środowiska, Inspekcja Handlowa, Weterynaryjna, Jakości
Artykułów Rolno-Spożywczych
3
Zadania gospodarcze wojewody
" przedstawiciel Rządu w terenie
" realizacja polityki gospodarczej Rządu na terenie województwa
(określa cele zgodne z polityką Rządu)
" zwierzchnictwo w stosunku do administracji zespolonej
" koordynacja organów administracji niezespolonej (uzgadnianie
projektów aktów prawnych, polecenia w sytuacjach
nadzwyczajnych, obowiązek udzielania wyjaśnień, wstrzymywanie
egzekucji, wpływ na powołanie i odwołanie)
" orzecznictwo administracyjne (prawo wodne, ochrona środowiska,
komunalizacja mienia państwowego, przejmowanie gruntów pod
autostrady)
" reprezentant Skarbu Państwa (prywatyzacja, reprywatyzacja)
" nadzór nad samorządem (całość z wyjątkiem gospodarki
finansowej)
4
 Organy administracji niezespolonej
" Podległość - ministrowie i urzędy centralne
" Właściwość terytorialna  wojewódzka, powiatowa
" Funkcje - orzecznictwo, kontrola administracyjna
" Organy administracji niezespolonej
 Izby skarbowe, urzędy skarbowe
 Okręgowe i specjalistyczne urzędy górnicze
 Okręgowe i obwodowe urzędy miar, urzędy probiercze
 Regionalne zarządy gospodarki wodnej
 Izby i urzędy celne
 Urzędy morskie, żeglugi śródlądowej, rybołówstwa morskiego
 Urzędy statystyczne
5
Status i funkcje samorządu
terytorialnego
" Status konstytucyjny
 zadania publiczne nie zastrzeżone dla innych władz
 ochrona prawna
 osobowość prawna
 własne mienie
 odpowiedzialność za własne działania
 udział w dochodach publicznych odpowiedni do zadań (podatki i
opłaty lokalne)
 zrzeszanie się dla wykonania zadań przekraczających
możliwości
" Funkcje gospodarcze: regulowanie, gospodarowanie, nabywanie
towarów i usług
6
Funkcje organów samorządowych
" Rady gminy, powiatu, sejmik wojewódzki
 funkcje uchwałodawcze i kontrolne (angażowanie
mienia w spółkach, wykorzystanie mienia, budżet,
plany zagospodarowania, podatki, obligacje, pożyczki
i kredyty, inwestycje)
" Zarząd powiatu, województwa, wójt
 funkcje wykonawcze
" Przewodniczący zarządów (starosta, marszałek
województwa), wójt, burmistrz, prezydent
 decyzje administracyjne
7
Zadania gospodarcze gminy
" ład przestrzenny, gospodarka nieruchomościami,
ochrona środowiska i przyrody oraz gospodarka wodna
" gminne drogi, ulice
" wodociągi, kanalizacja, utrzymanie czystości i porządku
oraz urządzeń sanitarnych, wysypiska i odpady
komunalne, zaopatrzenie w energię elektryczną, cieplną
i gaz, telekomunikacja
" lokalny transport zbiorowy
" gminne budownictwo mieszkaniowe,
" turystyka, urządzenia sportowe, targowiska i hale
targowe
" podatki lokalne
8
Zadania gospodarcze powiatu
" transport
" powiatowe drogi publiczne
" rolnictwo, leśnictwo, rybactwo śródlądowe
" geodezja, kartografia, kataster
" administracja architektoniczno-budowlana
" gospodarka wodna, ochrona środowiska i przyrody,
ochrona przeciwpowodziowa
" telekomunikacja
" przeciwdziałanie bezrobociu
" ochrona praw konsumenta
9
Zadania gospodarcze
województwa
" pobudzanie aktywności gospodarczej
" modernizacja terenów wiejskich, zagospodarowanie
przestrzenne, ochrona środowiska,
" transport zbiorowy (koleje) i drogi publiczne
" kultura fizyczna i turystyka (np. nadzór nad biurami
podróży)
" przeciwdziałanie bezrobociu i aktywizacja lokalnego
rynku pracy
" promocja województwa
" telekomunikacja
10
Struktura zadań samorządów
" Zadania własne
 Zasady wykonywania zadań własnych
" decyzje o zakresie i sposobie realizacji, finansowanie,
nadzór
 Zadania fakultatywne i obligatoryjne (utrzymanie czystości i
porządku)
" Zadania zlecone
 Tryb zlecania
" ustawowy (prowadzenie spisów rolnych, ewidencja pól
biwakowych, zezwolenia na uprawę maku i konopi
włóknistych)
" porozumienia
 Zasady wykonywania
" finansowanie, nadzór celowościowy
11
Mienie samorządowe
" Zakres mienia
 własność wspólnoty samorządowej, własność komunalnych
osób prawnych, związków samorządowych
" Nabywanie mienia
 nabycie pierwotne - komunalizacja
" z mocy prawa (data utworzenia samorządu - mienie
znajdujące się w dyspozycji, grunty, budynki,
przedsiębiorstwa)
" komunalizacja na wniosek
 tryb komunalizacji  decyzja wojewody (deklaratoryjna,
konstytutywna)
 nabycie wtórne - w wyniku czynności prawnych
12
Działalność gospodarcza
samorządów terytorialnych
" Podstawa prawna
 ustawa o gospodarce komunalnej, ustawy samorządowe
" GMINA
" Podstawowy zakres - zadania użyteczności publicznej (bieżące,
nieprzerwane dostarczanie podstawowych usług bytowych)
" Zadania inne tylko jeżeli:
 niezaspokojone potrzeby rynku lokalnego
 znaczne bezrobocie
 zbycie składników majątkowych prowadzi do znacznej straty
 bankowość, ubezpieczenia, wydawnictwa, inne zadania gospodarcze
ważne dla rozwoju gminy
" POWIAT
 tylko użyteczność publiczna
" WOJEWODZTWO
 użyteczność publiczna, promocja, edukacja, wydawnictwa
13
Kompetencje w zakresie własnej
działalności gospodarczej
" Decyzje gospodarcze organów samorządowych:
 o zaangażowaniu w działalność gospodarczą
 o wyborze sposobu prowadzenia i form gospodarki
komunalnej
 o utworzeniu jednostki gospodarczej, przystąpieniu
do spółki
 o wysokości cen i opłat za usługi komunalne o
charakterze użyteczności publicznej
 wykonywanie uprawnień korporacyjnych (spółki),
przedstawiciele w radach nadzorczych
 wykonywanie uprawnień kierowniczych i nadzorczych
(samorządowe zakłady budżetowe)
14
Formy działalności gospodarczej
" Formy organizacyjne
 Samorządowy zakład budżetowy (wydzielenie, brak
osobowości prawnej, ograniczenie do zadań użyteczności
publicznej)
 Spółki handlowe
 Powierzenie innym osobom na podstawie umowy
(odpowiedzialność zatrzymuje samorząd), ustalanie cen i opłat
przez samorząd
" Współpraca jednostek samorządowych w zakresie gospodarki
 Związki międzykomunalne - nowa jednostka, wspólne uchwały,
organy - zgromadzenie, zarząd, zadania - wodociągi,
komunikacja, gaz
 Porozumienia komunalne - bez tworzenia nowej jednostki,
ustalenie zasad finansowania
 Stowarzyszenia  reprezentacja interesów
15