Innowacyjność i konkurencyjność produkowanych przez Fabrykę Maszyn
Spo\
ywczych  SPOMASZ Pleszew S.A. Sterylizatorów natryskowych
I. Informacja ogólna o firmie  SPOMASZ Pleszew.
FMS  SPOMASZ Pleszew S.A. jest od lat znaną na rynku krajowym i zagranicznym
firmą specjalizującą się w produkcji maszyn dla przemysłu spo\
ywczego. Szczególnie
są znane i mające zastosowanie nieomal we wszystkich zakładach w kraju wyparki
kuliste, autoklawy, sterylizatory oraz urządzenia do produkcji cukierków, produkcji
spirytusu i urządzenia piwowarskie. Ostatnie nowe rozwiązania konstrukcyjne i
technologiczne pozwoliły na zwiększony eksport urządzeń do krajów zachodnich i na
rynki wschodnie.
II. Ogólna charakterystyka sterylizatora natryskowego i procesu sterylizacji.
Sterylizatory stosowane są do sterylizacji produktów zwłaszcza spo\
ywczych metodą
natrysku wodnego w zbiorniku ciśnieniowym, w którym proces sterylizacji sterowany
jest mikroprocesorem, według indywidualnie zaprogramowanych parametrów czasu,
temperatury i ciśnienia dla poszczególnych faz sterylizacji lub wg jednego z
roboczych programów technologicznych wpisanych do pamięci stałej sterownika.
Rys. Schemat technologiczny sterylizatora
2
 Poziom wody obiegowej w zbiorniku i ciśnienie w trakcie procesu sterylizacji
sprawdzane są czujnikami i korygowane. Temperatura wewnątrz produktu w
opakowaniu sprawdzana jest przy pomocy sondy temperaturowej i funkcji F0
Innowacyjne rozwiązania to sposób sterylizacji, podczas którego faza chłodzenia
podzielona jest na trzy korzystne fazy. Podwy\
szenie ciśnienia w pierwszym okresie
procesu pozwala na szybkie podniesienie temperatury wewnątrz sterylizowanych
produktów, co pozwala znacznie przyspieszyć czas sterylizacji i poprawić jakość
sterylizowanych produktów. Zapewnia to znacznie lepsze wyjałowienie produktu z
bakterii i przez skrócenie czasu sterylizacji pozwala na zachowanie większej ilości
po\
ądanych związków organicznych, jakimi są witaminy. Zastosowanie stopniowego
chłodzenia z przetrzymywaniem wsadu w temperaturach pośrednich pozwala na
wyrównanie temperatury w całym wsadzie, co zapewnia uzyskanie dobrej jakości
sterylizacji i pozwala na obni\
enie strat, gdy\
wewnątrz opakowań panuje mniejsze
ciśnienie, co zabezpiecza opakowania przed zniszczeniem.
Podczas trwania procesu, na panelu operatorskim sterownika oraz na monitorze
współpracującego ze sterylizatorem komputera PC, w którym zainstalowany jest
program do rejestracji procesów sterylizacji RPS, wyświetlone są następujące
parametry:
Rys2. Ekran podglądu bie\
ącego procesu. 3
" temperatura natrysku z rozdzielczością 0,1 � C
" temperatura wewnątrz opakowania z rozdzielczością 0,1 � C
" ciśnienie w sterylizatorze z rozdzielczością 1 kPa
" czas do zakończenia etapu w min i sekundach
" tryb sterowania względem F0
" osiągnięte F0 rozdzielczością 0,01
" wykres temperatur i ciśnienia
" parametry receptury do wykonania
" numer receptury do wykonania
" asortyment wsadu
" grama\
wsadu
" bie\
ąca data i czas
" nazwa etapu procesu
Podczas trwania procesu w sterylizatorze natryskowym pomiary temperatur
przeprowadzane są z dokładnością do 0,2 �C a ciśnienia z dokładnością do 2 kPa.
Temperatura podczas sterylizacji regulowana jest z dokładnością do 0,5 �C a
ciśnienie z dokładnością do 5 kPa
Rys. 3. Podgląd zarchiwizowanego procesu.
4
Rejestrator Procesu Sterylizacji (RPS) jest programem monitorującym pracę
do 16-tu sterylizatorów natryskowych wyposa\
onych w sterowniki serii SEMATIC
firmy Siemens. Umo\
liwia on podgląd bie\
ącego stanu pracy sterylizatora,
parametrów procesu takich jak temperatura i ciśnienie, śledzenie przebiegu procesu
na wykresie, a przede wszystkim podgląd i wydruk procesów archiwalnych
zarejestrowanych w pamięci stałej komputera. Program pracuje na komputerach
klasy PC z systemem operacyjnym Windows 95/98/XP.
Po uruchomieniu programu nawiązuje on połączenie ze sterownikami i wyświetla
skróconą informacje na temat aktualnego stanu pracy sterylizatorów.
III. Innowacyjność sterylizatora i zalety stosowania nowego procesu sterylizacji
to:
- ekonomiczność eksploatacji
- zastosowany obieg wody umo\
liwia jej powtórne u\
ycie do chłodzenia zmniejsza do
minimum ryzyko ska\
enia bakteriologicznego
- 100% odzysku kondensatu z pary i jego powrót do kotłowni
- kontrolowany wzrost temperatury przy podgrzewaniu i spadek przy chłodzeniu
eliminuje szok termiczny produktu
- jednorodna temperatura sterylizacji w całej objętości sterylizatora
- autentyczne utrzymanie przeciwciśnienia za pomocą sprę\
onego powietrza
umo\
liwia sterylizację produktów w najbardziej delikatnych opakowaniach
- cały proces sterylizacji, czas trwania faz oraz zabezpieczenia kontrolne regulowane
są przez mikroprocesor
- opcjonalna mo\
liwość dostosowania programu sterownika do nietypowych wymagań
u\
ytkownika
- sterylizator jest l\
ejszy o 55% w stosunku do produkowanych wcześniej autoklawów
wodnych typ WAA6, WAA 22
- potrójny system zabezpieczeń i blokad zapewnia bezpieczną pracę urządzenia i
obsługi
- pełny recykling wody technologicznej i spełnienie wymagań ochrony środowiska
- ekonomicznie korzystny wynik przedsięwzięcia
5
- powtarzalność procesu i jego pełna rejestracja.
Sterylizator mo\
e być dodatkowo wyposa\
ony w
- zamknięty układ obiegu i chłodzenia wody
- układ dozowania płynów nabłyszczających i antykorozyjnych
- funkcję Fo z sondą mocowaną na stałe lub rozłącznie
- urządzenie do mechanicznego załadunku i rozładunku koszy
IV. Aspekt społeczny zastosowania przedsięwzięcia inwestycyjnego
- uzyskanie lepszej jakości sterylizowanych produktów
- oszczędności czynników energetycznych
- niski koszt obsługi technicznej
- porównywalne parametry techniczne, a w niektórych fazach przewy\
szające (np.:
odzysk 100% kondensatu) z urządzeniami produkowanymi w renomowanych firmach
zagranicznych.
- spełnianie wszystkich wymogów i przepisów UE
- ni\
sza cena sterylizatora w stosunku do cen sterylizatorów produkowanych w innych,
renomowanych firmach zagranicznych..
.
6
 7