OCENA RYZYKA
PRZY KREDYTOWANIU
PRZEDSI
BIORSTW
ANALIZA DYSKRYMINACYJNA ALTMANA
WYKA
ADOWCA: DR TADEUSZ KACZMAREK
dr T. Kaczmarek
1
PLAN :
Analiza opisowa,
Metoda punktowa,
Analiza dyskryminacyjna,
Ocena przedsięwzięcia inwestycyjnego
dr T. Kaczmarek
2
PODSTAWOWE WIELKOŚCI
Wartość majątku przedsiębiorstwa (trwałego
i obrotowego) i jego struktura
Struktura kapitałów,
Struktura zobowiązań,
Płynność środków,
Wartość sprzedaży i jakość produkcji,
Pozycja na rynku,
Sprawność i kwalifikacje kadry kierowniczej i
reszty załogi
dr T. Kaczmarek
3
1. ANALIZA OPISOWA
Na podstawie dokumentacji klienta
Metoda najprostsza
Ocenia się tradycyjne wskaz
niki, tj. płynności rentowności
oraz uzupełnia wskaz
nikami niemierzalnymi, tj. możliwości
zbytu, perspektywy rozwojowe
dr T. Kaczmarek
4
5 C -
KREDYTOBIORCY:
Charakter: charakter, osobowość, kwalifikacje
Capacity: możliwości wynikające z bieżącej sytuacji, np..
Zamówienia i perspektyw na przyszłość,
Collateral: zabezpieczenia spłaty
Capital: posiadany kapitał.
Condition: uwarunkowania, sytuacja w branży
dr T. Kaczmarek
5
NAJWAŻNIEJSZE
DOKUMENTY
Bilanse i rachunki wyników z ostatnich lat,
Rachunek przepływów pieniężnych, plany
finansowe,
Dane dotyczące liczby., warunków i
wartości zawartych transakcji,
Dane dotyczące rozpoczętych inwestycji
Stan zadłużenia w innych instytucjach,
Spis zabezpieczeń do dyspozycji banku.
dr T. Kaczmarek
6
ANALIZA BILANSU I RACHUNKU ZYSKU
I STRAT - WADY
Dokument dotyczący przeszłości, a ma
służyć do oceny kondycji przedsiębiorstwa
w przyszłości
W przyszłości mogą nastąpić problemy z
porównywaniem (nowe produkty, techniki,
zmiany popytu, itp.)
Służy do przekazywania informacji różnym
adresatom (organom finansowym,
pracownikom) i może nie dawać pełnego
obrazu funkcjonowania przedsiębiorstwa.
Niektóre istotne pozycje mogą nie być
uwzględniane w bilansie.
dr T. Kaczmarek
7
WSKAy
NIKI STOSOWANE
DO ANALIZY ZDOLNOŚCI
KREDYTOWEJ
" Rentowności
" Płynności
" Sprawności działania
" Zadłużenia
" Struktury majątku i kapitału
dr T. Kaczmarek
8
WSKAy
NIKI
RENTOWNOŚCI
Wskaz
nik rentowności aktywów ROA:
ROA = (zysk operacyjny)/(aktywa ogółem)
Wskaz
nik rentowności sprzedaży  ROS
ROS = (zysk operacyjny)/(przychody ze
sprzedaży)
dr T. Kaczmarek
9
WSKAy
NIKI
RENTOWNOŚCI
Wskaz
nik rentowności kapitału - ROE:
ROE = (zysk netto/kapitał własny)
Wskaz
nik rentowności brutto  RB:
RB = (zysk brutto/kosztu operacyjne)
dr T. Kaczmarek
10
WSKAy
NIKI
RENTOWNOŚCI
Wskaz
nik rentowności kapitału całkowitego - ROI:
ROI = (zysk)/(kapitał całkowity)
dr T. Kaczmarek
11
WSKAy
NIKI
PA
YNNOŚCI
Wskaz
nik płynności bieżącej:
(aktywa obrotowe)/(pasywa krótkoterminowe)
Wskaz
nik płynności szybki:
(aktywa obrotowe  zapasy)/(pasywa
krótkoterminowe)
Wskaz
nik płynności bardzo szybki:
(gotówka na rachunku)/(pasywa
krótkoterminowe)
dr T. Kaczmarek
12
WSKAy
NIKI SZYBKOŚCI
DZIAA
ANIA
Wskaz
nik rotacji należności w dniach:
(przeciętny stan należności/sprzedaż)*360
Wskaz
nik obrotu zapasami w dniach:
(przeciętny stan zapasów/sprzedaż)*360
dr T. Kaczmarek
13
WSKAy
NIKI ZADA
UŻENIA I
STOPNIA POKRYCIA
Wskaz
nik kapitałowy:
(kapitał własny/aktywa ogółem)*100
Wskaz
nik pokrycia obsługi długu:
(zysk netto + odsetki + amortyzacja)/(rata spłaty kredytu +
odsetki)
dr T. Kaczmarek
14
WSKAy
NIKI ZADA
UŻENIA I
STOPNIA POKRYCIA
Wskaz
nik pokrycia I stopnia:
(kapitał własny/majątek trwały)*100
Złota reguła bilansowa  kapitał własny musi pokrywać co
najmniej majątek trwały przedsiębiorstwa + część majątku
obrotowego
dr T. Kaczmarek
15
WSKAy
NIKI ZADA
UŻENIA I
STOPNIA POKRYCIA
Wskaz
nik pokrycia II stopnia:
((kapitał własny + długoterminowy kapitał obcy)/majątek
trwały)*100
Także związany ze złotą regułą bilansową.
dr T. Kaczmarek
16
WSKAy
NIKI STRUKTURY
I MAJ
TKU
Wskaz
nik udziału majątku obrotowego w całkowitym
majątku:
(majątek obrotowy/suma bilansowa)*100
Wskaz
nik udziału kapitału własnego w całkowitym kapitale:
(kapitał własny/kapitał całkowity)*100
dr T. Kaczmarek
17
2. METODA
PUNKTOWA
Polega na przypisywaniu danym
wielkościom określonych punktów (wag).
Składa się z 3 etapów:
w pierwszym wybierane są kryteria oceny,
w drugim przypisywane są im wielkości
punktów, w tym też ustala się wielkości
minimalne i maksymalne,
a w trzecim - punkty są sumowane i tworzą
ocenę.
dr T. Kaczmarek
18
PRZYKA
AD METODY
PUNKTOWEJ
Metoda dwumianowa  dwa kryteria:
I  analiza wskaz
nikowa
II  regulowanie należności bankowych przez kredytobiorcę.
dr T. Kaczmarek
19
I  ANALIZA WSKAy
NIKOWA
Obszary analizy Liczba punktów:
wskaz
nikowej:
Rentowność 0-10
Płynność 0-10
Poziom Zadłużenia 0-10
Zbyt 0-5
Stopień uzależnienia 0-5
rynkowego
Perspektywy rozwoju 0-6
Zabezpieczenie kredytu 0-6
Jakość zarządzania
Maksymalna liczba punktów 58
dr T. Kaczmarek
20
W ZALEŻNOŚCI OD A

CZNEJ LICZBY PUNKTÓW KREDYTOBIORCA
JEST ZALICZANY DO GRUPY O OKREŚLONEJ ZDOLNOŚCI
KREDYTOWEJ:
Liczba punktów: Zdolność kredytowa:
58-40 Nie budząca obaw
39-29 Budząca obawy
28-17 Zagrożona
16-0 utracona
dr T. Kaczmarek
21
II  REGULOWANIE NALEŻNOŚCI BANKOWYCH PRZEZ
KREDYTOBIORC

Wszystkie należności kredytobiorcy klasyfikuje się do jednaj z
grup:
1. Normalne
2. Poniżej standardu
3. Wątpliwe
4. Stracone
dr T. Kaczmarek
22
A

CZNA OCENA
WG KRYTERIUM I ORAZ II
Kategoria kredytu Liczba punktów
58-40 39-29 28-17
16-0
Normalny I I-Ia Ia II-III
Poniżej standardu I-Ia Ia Ia-II III
Wątpliwy Ia Ia-II II III
Stracony II II-III III III
dr T. Kaczmarek
23
PRZEA
OŻENIE NA WARUNKI KREDYTOWANIA
Grupa Kredyt
I W pełni dostępny
Ia Trudniej dostępny,
konieczność wzmocnienia
zabezpieczenia oraz stała
obserwacja w czasie
kredytowania
II W zasadzie niedostępny
(z wyjątkiem posiadania przez
kredytobiorcę prawnych form
zabezpieczenia w postaci
gwarancji rządowych lub
gwarancji banku o ustalonej
renomie)
III Wykluczony !
dr T. Kaczmarek
24
3. ANALIZA DYSKRYMINACYJNA
(MODEL ALTMANA)
Metoda matematyczno-statystyczna
Altman zbadał 33 przedsiębiorstwa, które zbankrutowały i 33
przedsiębiorstwa z tej samej branży o dobrej kondycji.
W pierwszym etapie wybrał 22 wskaz
niki najbardziej
przydatne do oceny kondycji przedsiębiorstwa, a póz
niej
zawęził je do 5.
dr T. Kaczmarek
25
MODEL ALTMANA
Z = 1,2 x1 + 1,4x2 + 3,3x3 + 0,6x4 + 1,0x5,
gdzie:
X1 = kapitał pracujący/aktywa ogółem,
X2 = skumulowany zysk zatrzymany/aktywa ogółem
X3 = zysk przed opodatkowaniem i zapłaceniem
odsetek/aktywa ogółem
X4 = wartość rynkowa kapitału własnego/wartość
rynkowa kapitałów obcych,
X5 = sprzedaż/aktywa ogółem
dr T. Kaczmarek
26
KLASYFIKACJA
METOD
ALTMANA
Z > 2,99  dobra kondycja finansowa,
Z<1,81  bankrut
Ważna wielkość 2,675
Z<2,675  u 94% firm, które zbankrutowały
Z>2,679  u 97% firm, które nie zbankrutowały.
dr T. Kaczmarek
27
ANALIZA DYSKRYMINACYJNA WG
DEUTSCHE BUNDESBANK
Z = ax1 + bx2 + cx3,
Gdzie:
X1  udział kapitałów własnych w kapitale
całkowitym (kapitał własny/kapitał całkowity)
X2  rentowność obrotu (wynik finansowy/łączne
przychody)
X3  ROI ((przychody  wydatki)/kapitał całkowity)
a,b,c  szacowane parametry modelu.
dr T. Kaczmarek
28
KLASYFIKACJA PRZEDSI
BIORSTW NA
PODSTAWIE Z:
A  bez zastrzeżeń
B  nie do stwierdzenia 9grupa przejściowa)
C  zagrożone.
dr T. Kaczmarek
29
EFEKTY BADAC
SKUTECZNOŚCI TEJ
METODY:
90% przedsiębiorstw z grupy A nie ogłosiło niewypłacalności,
a 10% zostało błędnie zaliczonych do tej grupy,
98% z grupy B nie ogłosiło niewypłacalności, błąd 2%
75% z grupy C nadal działało, a 25% zbankrutowało.
dr T. Kaczmarek
30
OCENA PRZEDSI
WZI
CIA
INWESTYCYJNEGO
Dwuetapowa ocena wniosku kredytowego:
" Analiza celowości i realności projektu  ma ocenić
możliwość wykonania przedsięwzięcia według
zaproponowanych rozwiązań,
" Ocena ekonomiczno-finansowa przedsięwzięcia na
podstawie analizy projektu.
dr T. Kaczmarek
31
ANALIZA CELOWOŚCI I REALNOŚCI
PROJEKTU
Zasadność przedsięwzięcia z punktu widzenia
realności zbytu
Nowoczesność rozwiązań technologicznych
Dostępność surowców
Lokalizacja,
Zgodność z normami ochrony środowiska
Harmonogram prac
Realność z
ródeł finansowania
Przyszłe efekty finansowe
dr T. Kaczmarek
32
OCENA EKONOMICZNO-FINANSOWA
PRZEDSI
WZI
CIA
Wartość zaktualizowana netto NPV,
Wewnętrzna stopa zwrotu IRR
Stopa pokrycia kosztów przez przychody
Okres zwrotu nakładów inwestycyjnych
Prosta stopa zysku w normalnym roku eksploatacji
Próg rentowności.
dr T. Kaczmarek
33
Dziękuję za uwagę!
dr T. Kaczmarek
34