Kamieniołom wapieni mioceńskich
w Hucie Różanieckiej
Susiec
Lokalizacja:
województwo podkarpackie
powiat lubaczowski
gmina Narol
miejscowoS
ć Huta Różaniecka
5586
Rejon geograficzny:
Wyżyna Lubelsko-Lwowska
Roztocze
Roztocze R
rodkowe
Jednostka geologiczna:
zapadlisko przedkarpackie
4656 4658
Roztocze to tektonicznie wyniesiony blok, oddzielo- są one często warstwowane skoS
nie lub horyzontalnie. W
ny od zapadliska przedkarpackiego systemem uskoków. odsłonięciach spotkamy też gruby kompleks organodetrytycz-
1
W podłożu występują utwory górnokredowe, reprezento- nych wapieni piaszczystych o miąższoS
ci do 10 m.
wane głównie przez opoki margliste i margle oraz wapienie Oglądane osady powstawały w płytkim, ciepłym morzu
z czertami. Na nich, niezgodnie zalegają utwory mioceńskie mioceńskim, wypełniającym zapadlisko przedkarpackie
w postaci płatów erozyjnych różnej wielkoS
ci i miąższoS
ci, przed około 16 mln lat. Południowe obszary tego ba-
zlokalizowane w szczytowych partiach wzniesień Roztocza. senu morskiego przylegały do górotworu karpackiego.
Utwory te reprezentowane są przez różne odmiany facjalne Charakteryzowały się one zdecydowanie większymi
3
piaskowców i wapieni. głębokoS
ciami. Tam deponowane były przede wszystkim
Jednym z interesujących obiektów geoturystycznych są osady ilaste, których miąższoS
ć dochodzi do kilkuset me-
odsłonięcia utworów miocenu znajdujące się w pobliżu Huty trów. Północna częS
ć basenu, sięgająca właS
nie terenów
Różanieckiej. Huta Różaniecka to wieS
leżąca u podnóża Roztocza, była zdecydowanie płytsza. Gromadzone w niej
tzw. Garbu Różanieckiego (inaczej nazywanego wałem osady mają zdecydowanie mniejsze miąższoS
ci i charaktery-
Huty Różanieckiej) o wysokoS
ci dochodzącej do 305 m zują się obecnoS
cią skał piaszczystych i wapiennych bogatych
n.p.m.. Wał ten budują utwory kredowe przykryte osadami w skamieniałoS
ci. R
wiadczą one o bujnym życiu i bogactwie
miocenu. Po zachodniej stronie drogi prowadzącej z Huty form, które istniały w tym ciepłym i płytkim morzu.
Różanieckiej do SuS
ca zlokalizowane są dwie duże piaskow- Z partii szczytowych Wału Huty Różanieckiej roztacza
nie, z których bardziej zachodnia proponowana jest jako się wspaniała panorama z rozległym widokiem, z widocznym
geologiczne stanowisko dokumentacyjne, chroniące jeden z na północy najwyższym wzniesieniem Roztocza R
rodkowego
interesujących fragmentów profilu osadów mioceńskich. - Wapielnią (387 m n.p.m.); w kierunku południowym wi-
2 W wyrobiskach o szerokoS
ci kilkudziesięciu metrów dzimy Równinę Biłgorajską z kompleksem leS
nym Puszczy
i wysokoS
ci S
cian do kilku metrów odsłaniają się piasz- Solskiej.
czysto-węglanowe utwory miocenu, charakteryzujące się Przez miejscowoS
ć Huta Różaniecka biegnie jeden z
obecnoS
cią rodolitów, czyli skał składających się z rodoidów najpiękniejszych szlaków Roztocza, poprowadzony na
(obleczonych ziaren utworzonych przez krasnorosty). krawędzi Roztocza R
rodkowego i Równiny Biłgorajskiej.
W odsłonięciu możemy obserwować ziarna o S
rednicy Jest to niebieski szlak nazywany szlakiem Szumów, biegnący
dochodzącej do 4 cm. Osady wykazują różny stopień ce- z SuS
ca przez KoS
ciółek, Rebizanty (rezerwat Nad Tanwią)
mentacji - od warstw złożonych z całkowicie sypkich piasków i Rybnice do SuS
ca. W Hucie Różanieckiej warto zobaczyć
do zwięzłych warstw piaskowcowych. W utworach tych ruiny murowanej cerkwi grecko-katolickiej z 1836 roku,
możemy obserwować liczne struktury sedymentacyjne, zniszczonej przez Niemców w 1943 r. W jej sąsiedztwie
spoS
ród których wyróżniają się warstwowania przekątne. znajduje się cmentarz z krzyżami pochodzącymi z ludowego
W odsłonięciach napotykamy również warstwy z obfitymi oS
rodka kamieniarskiego w Starym BruS
nie na Roztoczu
nagromadzeniami oS
ródek i muszli małży. Warstwy takie Wschodnim, pochodzące z XIX w. Są one S
wiadectwem
okreS
la się często mianem muszlowca. W wyższych partiach wykorzystywania  kamieni roztoczańskich  wapieni i pia-
profili występują piaski kwarcowe i kwarcowo-glaukonitowe; skowców mioceńskich, jako materiału kamieniarskiego.
132
Huta Różaniecka
Apart from interesting outcrops, the Huta Różaniecka
The Miocene limestones quarry in Huta Różaniecka
Bulge offers exceptional, panoramic view from the top with
The interesting geotouristic sites in the Roztocze area
the highest point of the Roztocze  the Wapielnia Hill (387
are outcrops of Miocene strata in the vicinity of Huta
meters a.s.l.) seen in the north and Biłgoraj Plain with the
Różaniecka village located close to the Różaniec Bulge
Solec Forest visible in the south.
(305 meters a.s.l.). The bulge is built of Cretaceous sedi-
The Huta Różaniecka village is on the way of the most
ments covered by Miocene strata. In the southern slope of
attractive, blue touristic trail in the Roztocze, which leads
the bulge several quarries were developed, several tens of
along the boundary between the Central Roztocze and
meters long and several meters high.
the Biłgoraj Plain, from Susiec through Rebizanty (with the
The exposed sediments are sandstones and limestones
nature reserve  On the Tanew River ) and Rybnice back
with rodoliths. The succession is dominated by sandstones
to Susiec. In the village an interesting object is the ruined
with oblique and ripplemark beddings. Common are also
Orthodox church built in 1836 and destroyed in 1943. In
cross-beddings and layers with abundant bivalve casts and
the vicinity there is a graveyard with stone crosses produced
shells. An interesting sediment is 10-meters-thick bed of
in the stonework center in Stare Brusno (the Eastern Roz-
organodetrital, sandy limestone. All these sediments were
tocze) where the Miocene limestones and sandstones were
deposited in a shallow Miocene sea which filled the Carpath-
carved (so-called  Roztocze stones ).
ian Foredeep basin.
1
2 3
Wybrana literatura: 15, 63, 64, 267,
Autor karty stanowiska dokumentacyjnego i fotografii:
298, 361, 338, 464, 466
L. Jankowski (2005)
133