XXIV. MASZYNY I URZADZENIA GÓRNICZE
I/ WAśNIEJSZE ZNAKI STOSOWANE W SCHEMATACH HYDRAULICZNYCH.
ZASADY BUDOWY SCHEMATÓW HYDRAULICZNYCH.

WYMAGANIA PODSTAWOWE

1/ Znać symbole stosowane w schematach hydraulicznych,

Symbol hydrauliczny Znaczenie symbolu
Przewód zasilania, roboczy, powrotny.
Obrysowanie tą kreską dwóch lub więcej
symboli:
-zespół stanowiący jedno urządzenie.
Elementy mechaniczne:
wał, dźwignia, tłoczysko.
Wał
ruch obrotowy.
Dławik -dławienie czynnika roboczego.
SpręSyna .
Termometr.
Zmienność, nastawianie pompy.
Ruch obrotowy w jednym kierunku.
Kierunek przepływu cieczy przez zawory.
Czynnik hydrauliczny


Pompa hydrauliczna.
Pompa hydrauliczna o jednym kierunku
przepływu; jeden kierunek obrotów.
Silnik hydrauliczny :
-zmienne kierunki przepływu cieczy,
-dwa kierunki obrotów.
Źródło energii hydraulicznej.
M
M
Silnik elektryczny.
Napęd główny nieelektryczny.
Cylinder (siłownik) hydrauliczny
dwustronnego działania.
Cylinder (siłownik) teleskopowy
hydrauliczny dwustronnego działania.
Siłownik nurnikowy


Akumulator (tylko w pionie) bez obciąSenia


Akumulator hydrauliczny gazowy, ciecz pod
ciśnieniem utrzymuje spręSone powietrze.


Zbiornik otwarty pod ciśnieniem
atmosferycznym.


Zbiornik zamknięty pod normalnym
ciśnieniem.


Zawór zasuwowy odcinający


Zawór dławiący nastawny (bez całkowitego
zamknięcia.


Zawór zwrotny.

-zwrotny spręSynowy

Wskaźniki:


Poziomu Termometr. Manometr Ciśnienia Przepływu
cieczy.

2/ Umieć rysować symbole stosowane w schematach hydraulicznych,
umieć odczytać i sporządzić prosty schemat hydrauliczny.


WYMAGANIA PONADPODSTAWOWE

1/ Umieć czytać i sporządzić złoSony schemat hydrauliczny.
2/ Umieć posługiwać się schematami hydraulicznymi

II/ WIERTARKI I WIERTNICE.

WYMAGANIA PODSTAWOWE

1/ Znać budowę wiertarek elektrycznych,

2 3 1
7
8
6
4 5
5
Są napędzane silnikami prądu przemiennego, trójfazowymi.
Kadłub wiertarki jest elektrycznej jest Seberkowany dla odprowadzenia
ciepła.
MoSe być sterowana (załączana, wyłączana):


a/ zdalnie -na wyłączniku (przy uchwycie) jest 24 V, uruchomienie jego
powoduje dopiero uruchomienie wyłącznika trójfazowego;
b/ bezpośrednie
przy uchwycie jest od razu wyłącznik trójfazowy.

Budowa:
1
kadłub wiertarki,
2
stojan silnika elektrycznego nieruchomy, umocowany w kadłubie,
3
wirnik silnika ułoSyskowany (łoSyska 4, 5), którego wał napędza:

a/ od strony głowicy koło zębate 6 przekładni o wewnętrznym zazębieniu,
b/ ze strony przeciwnej wentylator 7, chłodzący silnik. 8
to wyłącznik.


TYPY: wiertarki ręczne ( do 15 kg) -WEO 620
skały miękkie ,

WEO 420
skały nieco twardsze.
Wiertła do wiertarek obrotowych z Serdzi skrętnej ( L-1m,1,5m, 2m, 2,5m,
3m) i raczka typu BOB, którego ostrza są zwęglików spiekanych

Wiertarki cięSkie (ponad 15kg) z posuwem mechanicznym:

WES
2L,WD
02.
Wiertarki te są stosowane do skał
twardych. Montowane na podporach,
rozpartych do stropu i spągu.
Budowa:
1-silnik elektryczny;
2-przekładnia z mechanizmem


róSnicowym posuwu;
3-wrzeciono z uchwytem wiertła;
4-rozpora;
5-uchwyt wiertarki.

Praca: obroty silnika przenoszą się na
wrzeciono za pomocą sprzęgła i pary kół
zębatych.
Posuw uzyskuje się przy pomocy
sprzęgła, przekładni zębatej i nakrętki,
która współdziała z gwintem wrzeciona.
Wrzeciono ma otwór przelotowy.
Stąd teS stosuje sięSerdzie rurowe: o32,
42.Jako narzędzia wiercące słuSą koronki


2/ Znać budowę wiertarek hydraulicznych.

W wiertarkach stosuje się przekładnię statyczną, w której przenoszenie
ruchu z jednego mechanizmu na drugi odbywa się za pośrednictwem cieczy
znajdującej się pod ciśnieniem.
Silnik hydrauliczny znajduje się w wiertarce.
Pompę napędza silnik elektryczny. Pompa znajduje się w zbiorniku oleju.
Połączona jest z wiertarką przewodami elastycznymi: zasilającym i
spustowym.
Wiertarki te umoSliwiają płynną prędkość obrotową do 1000 obrotów na min.
Przykład wiertarki typu HWR.


3/ Znać budowę wiertnic.


Wiertnica typu MDR słuSą do otworów geologiczno-poszukiwawczych
(średnicą 36mm i głębokości do 70m) oraz do otworów eksploatacyjnych
słuSących np. do odwadniania (średnicą 66mm i głębokości do 50m).
Kąt wiercenia 0�360o.
Budowa:
1
silnik elektryczny (lub pneumatyczny) ze skrzynią przekładniową
(dwubiegową),
2
głowica obrotowa,
3
głowica zaciskowa,
4
Serdź wiertnicza,
5
dwa siłowniki dociskowe,
6
przesuwak,
7
rozdzielacz hydrauliczny,
8
rozpora i wyposaSenie elektryczne, hydrauliczne.

Ze względu na zastosowanie skrzyni przekładniowej dwubiegowej uzyskuje się
róSne prędkości obrotowe wrzeciona.
Obroty na wrzeciono przekazywane są przez głowicę ze skrzyni przekładniowej.



Siłowniki hydrauliczne słuSą do docisku koronki wiertniczej.

Obroty z wrzeciona są przenoszone za pomocą głowicy zaciskowej złoSonej z

dwóch szczęk zaciskanych hydraulicznie.

Rozdzielacz główny steruje układem hydraulicznym wiertnicy.

Do sterowania słuSą: dwie dźwignie i pokrętło.

Dźwignia:
a/ górna
zaciska lub zwalnia szczęki głowicy zaciskowej,
b/ dolna
steruje siłownikami dociskowymi.
Przesuwak -pomaga wyciągać przewód wiertniczy lub wsuwać go w otwór
wiertniczy.
Pozostałe elementy to: pompa zębata ( wydajność 10litrów/min), zbiornik oleju,
zawór bezpieczeństwa, filtr i przewody.
Usuwanie zwiercin
przepłuczka wodna.

WYMAGANIA PONADPODSTAWOWE

1/ Umieć czytać schematy kinematyczne wiertnic.

III/ ŁADOWARKI CHODNIKOWE.
WYMAGANIA PODSTAWOWE

1/ Znać budowę ładowarek zgarniakowych,

Kołowrót dwubębnowy do ładowarki ZPP
Ładowarka typu ZPP.
Budowa:
1
pomost najazdowy, 2
pomost przesypowy, 3
podest, 4
kołowrót,
5
zgarniak, 6
przystawki boczne oraz: krąSków , kotwi liniowych i aparatury
elektrycznej. Rama ma gniazda do rozparcia ładowarki.
Podest z fotelem dla operatora jest zamocowany przegubowo.
Obok fotela są przyciski sterownicze kołowrotu.



Ze względu na zastosowanie kołowrotu dwubębnowego jest moSliwe ciągnięcie
zgarniaka w obie strony.
Cykl pracy polega na :


-wciąganiu w urobek zgarniaka, napełnieniu go i wciągnięciu go na pomost.
-wciągnięty urobek przez wycięty otwór spada na środek transportu.
Ładowarka ZPP
1 współpracuje z PTG
800, przenośniki zgrzebłowe SKAT,
GROT. Przenośniki muszą mieć odpowiednie wymiary.

INNY TYP. ZPZ -1.


przenośnik zgrzebłowy.
Ma własny napęd.



Zasada pracy.
Ustawia się pomost zgarniarki około 6m od czoła.
Wierci otwory i strzela. Po przewietrzeniu przodka i zabezpieczeniu przodka wierci
się 2
3 otwory (40cm) pod stropem i zakłada kotwie.
Podwieszamy krąSnik zwrotny z liną. Następnie podciąga się zgarniak blisko
przodka i opuszcza go na urobek.
Ciągnie się urobek na zgarniarkę do zsypu na przenośnik.
Po oczyszczeniu spągu, przymocowuje się jeden koniec liny ładowarki i podciąga
zgarniarkę do przodka.


2/ Znać budowę ładowarek z bocznym wysypem,



Ładowarki boczno-sypiące sypią urobek na przenośniki zgrzebłowe lub do wozów.
Zasadniczo składa się z: 1
podwozia, 2
nadwozie, 3
wychylnego ramienia,
4
czerpaka.
Podwozie: 5
kadłub, wózki gąsienicowe: 6 -lewy i 7
prawy, 8
przekładnia


zębata z dwoma silnikami hydraulicznymi napędzającymi wózki
gąsienicowe.

Nadwozie: 9
zespół napędowy pomp, 10
zbiornik oleju, 11-osłony .

D
C
B
A
F
E
Praca: ( jest 6 dźwigni).
Podwozie uruchamia się dźwigniami: A (lewa gąsienica) i B (prawa).
Mają one połoSenia: 0, p (przód), t (tył).
Czerpak uruchamia się dźwigniami: C i D.
C
pozycja I: podnoszenie czerpaka,


pozycja II: opuszczanie czerpaka.
D
przechylanie czerpaka:
-pozycja I obracanie czerpaka,


pozycja II powrót czerpaka.
Dźwignie E i F słuSą do odłączenie lewej lub prawej gąsienicy od silników
Hydraulicznych. Zawierają one lub otwierają zawory odcinające

3/ Umieć czytać schemat kinematyczny kołowrotu ładowarki zgarniakowej,


4/ Umieć czytać schemat hydrauliczny ładowarki z bocznym wysypem
WYMAGANIA PONADPODSTAWOWE
1/ Narysować schemat kinematyczny kołowrotu ładowarki zgarniakowej,
2/ Schemat hydrauliczny ładowarki z bocznym wysypem.


IV/ KOMBAJNY CHODNIKOWE


WYMAGANIA PODSTAWOWE

1/ Znać ogólną budowę kombajnów chodnikowych.


AM
50

MoSe być stosowany w wyrobiskach poziomych i pochyłych do ą16 stopni.

Węglowych , węglowo -kamiennych.

Dane techniczne:

Wysokość wyrobiska
2 ą 3,6m,

Szerokość wyrobiska
2,5 ą 4,6m,

Średnia wydajność urabiania
około 2,4m3/ min.

Budowa:
1
wysięgnik z organem urabiającym,
2
obrotnica,
3
ładowarka łapowa,
4
podawarka zgrzebłowa,
5
podwozie gąsienicowe,
6
wyposaSenie elektryczne,
7
układ hydrauliczny,
8
urządzenie zraszające.

INNE.
a/ Organ urabiający to:
-dwa stoSki ułoSone poziomo, z 92 uchwytami do noSy stycznych
Samoostrzących;
-napędzają go dwa silniki szeregowe o mocy łącznej 100kW, za pomocą

czterostopniowej przekładni kół zębatych;
-wysięgnik z organem umocowany jest w obrotnicy;
-wychylenie w poziomie i pionie organu z wysięgnikiem zapewniają



siłowniki hydrauliczne;
-instalacja wodna chłodzi silnik i słuSy do zraszania;
b/ Obrotnica:
-połączona jest z podwoziem a od góry z wychylnym uchwytem
wysięgnika;

-w obrotnicy są trzy siłowniki:
dwa górne podnoszą i opuszczają wysięgnik,
a 1 poprzeczny działa w poziomie;


c/ Ładowarka łapowa:
-składa się ze stołu załadowczego i dwóch łap mocowanych na
mimośrodach;
-łapy napędzane są z wału zwrotnego podawarki zgrzebłowej kombajnu;
d/ Pod stołem załadowczym są dwa siłowniki mogące podnieść stół o:
-35cm powySej i opuścić o 8cm poniSej gąsienic;

e/ Transport urobku:
-dwułańcuchowa podawarka zgrzebłowa (150 m3/h);
-napędzają ją dwa silniki o mocy 11kW,

F/ Podwozie gąsienicowe to:
-dwie ramy połączone obrotnicą,
-gąsienice napędzają dwa silniki po 11kW,

W kombajnie AM-50 w sumie jest silnik 100kW, i 5 silników po 11kW.

2/ Znać zasady sterowania kombajnem chodnikowym.
Pulpit sterowniczy AM
50.



ŁĄCZNIKI:

1
zasilanie,

2
agregat hydrauliczny,

3
przenośnik,

4
podawarka i głowica ładująca,

5
organ urabiający,

6
gąsienica lewa,

7-gąsienica prawa.

CZUJNIKI:

10
temperatura wody chłodzącej silnik organu;

11
temperatura oleju układu hydraulicznego;

12
ciśnienie oleju w układzie hydraulicznym.

Zasada pracy:

-sprawdzić czy moSna załączyć,

-załączyć stację transformatorową;

-załączyć przełącznik kierunku obrotów,

-zał. łącznik 1
zasilanie,

-zał. łącznik 2
hydraulika,

Podjechać do calizny,

-zał. łącznik 3
podawarka,

-zał. łącznik 4
podawarka i głowica,

-załączyć zraszanie i organ 5.

WYMAGANIA PONADPODSTAWOWE

1/ Czytać i posługiwać się schematem hydraulicznym kombajnu
chodnikowego.

V/ 5. KOMBAJNY SCIANOWE.
WYMAGANIA PODSTAWOWE


1/ Znać ogólna budowę kombajnów ścianowych.


Kombajn KWB.

Ogólna budowa: 1
organ urabiający,2
ramię wychylne, 3
głowica,
4
silnik elektryczny, 5
skrzynka aparatury elektrycznej,
6
ciągnik hydrauliczny.

1 4 5 6 5 4 3 1
organ 2 3 2
ciągnik
[ramię]
[głowica] [silnik] [aparatura]
GŁOWICA
ma podwójną przekładnię zębatą i sprzęgło zębate do
rozłączenia napędu organu od silnika, poprzez uchwyt koło głowicy.
W głowicy teS jest pompka olejowa do układu podnoszenia ramienia z
organem.
Ramiona wychylne są podnoszone i opuszczane podwójnymi siłownikami
dwustronnymi.
Układ ma teS:

-dwa rozdzielacze: ręcznie sterowany i zdalnie,
-zamek hydrauliczny utrzymujący organ w ustawionym połoSeniu,
-dwa zawory przelewowe.



ORGAN -ślimakowy samowcinający.
Na krawędziach płatów ślimaka w uchwytach są noSe styczne lub
promieniowe. Tarcza przyczołowa ma noSe promieniowe.


CIĄGNIK HYDRAULICZNY.
-ma statyczną przekładnię o zamkniętym obiegu,
-olej tłoczy pompa o regulowanej wydajności,
-silnik hydrauliczny,
-do uzupełnia oleju obiegu zamkniętego słuSy pompa zębata PZ.


Cięgno kombajnu to łańcuch rozciągnięty wzdłuSściany umocowany do
nacinaków. Łańcuch jest prowadzony przez koła: napędzane i
naprowadzające, usytuowane z boku ciągnika.
OBECNIE ŁAŃCUCHÓW NIE STOSUJE SIĘ
DUśA WYPADKOWOŚĆ.
Stosuje się ciągniki z tzw. poltrakami
prowadzenie na zasadzie koła
zębatego po drabinkach.


2/ Znać zasady sterowania kombajnem ścianowym.
Przed rozpoczęciem pracy ustawia się organy urabiające:

-przedni przy stropie, tylni na spągu, który zarazem czyści spąg.
Dźwignie do sterowania są zamontowane do kadłuba.
Są uSywane do ręcznego sterowania i są to dźwignie:


-zmiany kierunku i pokrętło zakresu automatycznej regulacji prędkości
posuwu.

Ciągnik ma elektrohydrauliczne i mechaniczne sterowanie zmiany kierunku
posuwu.
Obecnie stosuje się zdalne sterowanie
około 15m od kombajnu pilotem.
PowySej tej odległości kombajn samoczynnie się wyłączy.
Urządzenie to składa się z odbiornika z anteną na kombajnie i pilota.

Włączenie kombajnu moSe być tylko z kombajnu
przyciskiem "zał".
Uruchamianie kombajnu poprzedza sygnał ostrzegawczy.
Po 5s załącza się pierwszy silnik, po następnych 4s drugi silnik.

WYMAGANIA PONADPODSTAWOWE

1/ czytać i posługiwać się schematem hydraulicznym i kinematycznym
dowolnego kombajnu ścianowego.

VI/ STRUGI WEGLOWE

WYMAGANIA PODSTAWOWE




1/ znać ogólna budowę strugów węglowych statycznych.
Strugi to maszyny, które za pomocą noSy zamocowanych do głowicy ścinają
warstwę węgla i nagarniają na przenośnik.
Zalety to uzyskiwanie grubego węgla i małe zapylenie.



Budowa:
1
głowica,
2
przenośnik zgrzebłowy,
3
dwa napędy przesuwające głowicę,
4
belka oporowa,
5
podciągnik,
6
przesuwniki do przesuwania przenośnika,
Dwa mechanizmy zapadkowe do przesuwania napędów i urządzenia elektryczne.



WYMAGANIA PONADPODSTAWOWE

1/ czytać i posługiwać się schematem kinematycznym dowolnego strugu
węglowego

VII/ 7. OBUDOWA ZMECHANIZOWANA SCIAN

WYMAGANIA PODSTAWOWE

1/ znać ogólna budowę poszczególnych typów obudów
zmechanizowanych,

BUDOWA:
a/ STROPNICA
osłania strop, pracuje na zginanie, ściskanie, skręcanie.
b/ SPĄGNICA -przenosi naciski na spąg, moSe być jednolita lub dzielona

(dwie połówki-Lewa, Prawa + łącznik przedni, tylny).
c/ OSŁONAODZAWAŁOWA -odgradza wyrobisko od zrobów.
d/ UKŁAD PRZESUWNY -słuSy do przebudowy sekcji i przekładki przenośnika.
e/ ŁĄCZNIKI LEMNISKATOWE -belki lub płyty z uszami do połączenia ze

spągnicą i osłoną odzawałową.

+ OSŁONY CZOŁA ŚCIANY I PRZEJŚCIA
PODZIAŁ:
1/ podporowe: ramowe (podporność-50T/m2) i kasztowe (70T/m2).
-strop zwięzły, dobrze rabujący się na linii zawału. Twardy spąg. (do 25 stopni).


-ramowa. -kasztowa.


-osłonowa.
osłonowo podporowa.


2/ osłonowe : -strop mało zwięzły, kruchy.
-obudowy te mają podporność na małej powierzchni

stropnicy przy samym czole ściany( mały daszek).
-podporność-około 50T/m2.
-nachylenie pokładu od 8 do 15 stopni.

3/ osłonowo

podporowe -strop mało zwięzły,
-stosowane przy duSych ciśnieniach pionowych,
-obudowy te mają podporność na duSej powierzchni


( płaska stropnica) stropnicy w porównaniu do osłonowej .
-nachylenie pokładu do 35 stopni.

2/ 

znać sposoby sterowania obudowami zmechanizowanymi.
Układy hydrauliczne obudów są układami statycznymi.
Zasilane są emulsją z magistrali
emulsja olejowa + woda.
Ciecz roboczą doprowadza się do podpór i siłowników.
Elementy sieci: rozdzielacze, zawory zwrotne, zawory odcinające, zawory


przelewowe i bezpieczeństwa, dławiące, przełączniki
obiegu, przewody hydrauliczne, filtry, zawory szybko
upustowe, zawory odpornościowe.

Siłowniki:
-spodnik (cylinder), tłok uszczelniony dwustronnego działania, rdzennik


(drąg tłoka), dławica
zamykająca od góry siłownik.
W podporach są stosowane teS siłowniki: przesuwniki, siłowniki korekcji,
osłon bocznych.

WYMAGANIA PONADPODSTAWOWE

1/ czytać i posługiwać się schematami hydraulicznymi obudów
zmechanizowanych.

VIII/ 8. PRZENOSNIKI ZGRZEBŁOWE.

WYMAGANIA PODSTAWOWE

1/ znać ogólna budowę przenośników zgrzebłowych ścianowych,

Ogólna budowa przenośników zgrzebłowych:
1/ stacja napędowa, stacja zwrotna, zespól rynien (w tym odłącznych



napędowej i do końcowej), trasa łańcuchowa, system sterowania,
wyłącznik krańcowy, zespół napędowy, zawiesia, wózki,
przy podwieszanych
szyny.
Typy: SKAT, NOWOMAG, RYBNIK, SAMSON, GROT.


2/ znać ogólna budowę przenośników zgrzebłowych podścianowych,

Np. Przenośnik podścianowy "falbot". Zasadniczo zabudowane mają

"kruki"
rodzaj mechanicznego kruszenia większych brył, które mogły by
doprowadzać do blokowania wydobycia z oddziałów wydobywczych
ze
ścian.


Rynna teleskopowa
kompensacyjna.(napinanie przenośnika
poprzez
rozciąganie jej).
3/ przenośnik ścianowy Rybnik.


a/ wydajność -600 t/h,

b/ długość przenośnika max do 300m,

c/ łańcuch zgrzebłowy 2x (30x108)mm,( dwie nitki środkiem przenośnika),

d/ silniki 65 �200 kW ,

e/ nachylenie podłuSne do 35o,

f/ nachylenie poprzeczne do 15o,

g/ szerokość rynny 758mm,

h/ długość rynny 1500mm.


4/ znać ogólna budowę przenośników zgrzebłowych lekkich.
KaSdy przenośnik zgrzebłowy składa się z elementów:
-napędu, gwiazdy napędowej, przęseł (rynny), łańcucha ze zgrzebłami,

zwrotni, roli zwrotnej, rynien odłącznych (krótsze około 1m).
Napędy mogą być: pojedyncze, podwójne, potrójne, poczwórne.



Typy trasy łańcucha:
-nitki podwójne (ułoSone środkiem
Rybnik), z boku GROT, SKAT,
podajnik zgrzebłowy w AM
50, czyli w kombajnie chodnikowym,
-nitki potrójne w środku rynny (1 nitka) i po bokach 2 nitki.


-typy zgrzebła.

WYMAGANIA PONADPODSTAWOWE

1/ czytać i posługiwać się schematami kinematycznymi wybranego
przenośnika.

IX/ 9. PRZENOSNIKI TASMOWE.
WYMAGANIA PODSTAWOWE


1/ znać ogólna budowę przenośników taśmowych.

wysięgnik
napęd
trasa z konstrukcjąnośnązwrotnia
Napęd:
silnik

reduktor
przekładnia elastyczna

przełoSenie taśmy
bez napinaka.


Kieta gala (sprzęgło łańcuchowe).


Rola wysięgnika. 2 role napędowe. Role napinaka. Rola stacji zwrotnej.


PrzełoSenie taśmy przenośnika
ze stacją napinającą.

BHP -TAŚMOCIĄGI:

a/ do urobku :
-wokół napędu
0,7m,
-odległość od taśmy górnej do stropu minimum 0,6m.
-od strony przejścia ludzi
0,7m, od ociosu
0,25m.
-zainstalowane zabezpieczenia: saga na wysięgnikiem
80 stopni,

czujnik ruchu, czujniki temperatury
110, tasty co 50, 70m na
trasie i przy napędzie oraz na końcówie, rurociągi ppoS., gaśnice,
hydranty, taśmy trudnopalne, powySej 5 stopni
hamulce.

b/ do jazdy ludzi:
-sterowanie lokalne,
-prędkość 2,5m/s ( liniowym 2m/s),
-górna taśma od stropu
1m, w miejscu wsiadania i wysiadania 1,5m,

-taśma od ociosu
0,4m,
-przy jeździe dolną taśmą odległości tak jak dla taśmy górnej,


WYMAGANIA PONADPODSTAWOWE

1/ czytać i posługiwać się schematami kinematycznymi wybranego
przenośnika.

X/ 10. LOKOMOTYWY DOŁOWE.

1/ znać ogólna budowę lokomotyw elektrycznych sieciowych,
Konstrukcja mechaniczna:
-szkielet, nadwozie, urządzenia hamulcowe, układ napędowy, zestawy
kołowe z przekładniami zębatymi, zderzaki, zawieszenie.
WyposaSenie elektryczne:

-pantograf, zbieraki, bezpiecznik główny, dzwonek (sygnał
ostrzegawczy), oświetlenie, reflektor, wskaźnik prędkości, napięcia,
poboru prądu, , silniki szeregowe prądu stałego,
urządzenia do łączności z dysponentem przewozu.

Ponadto : zwierak, gaśnica proszkowa, lampa przenośna
dodatkowa.
Źródło napięcia jest uzyskiwane z faldratu
przewodu jezdnego.

BHP.

Lokomotywy elektryczne przewodowe nie mogą być stosowane w wyrobiskach
ze stopniem "b" i "c" niebezpieczeństwa wybuchu metanu.

W wyrobiskach ze stopniem "a" niebezpieczeństwa wybuchu metanu
lokomotywy elektryczne przewodowe mogą być stosowane pod warunkiem ze
wyrobiska te są przewietrzane prądem powietrza o prędkości min. 1m/s

Na drogach przewozowych z trakcja przewodowa odległość przewoSonych


ładunków od przewodu jezdnego nie moSe być mniejsza niS 0,2 m.

Ograniczenia prędkości na drogach przewozowych.
a) jazda po torze częściowo zajętym
1,5 M/S
b) po torze innym niS ustalony w regulaminie ( zgoda DYSPONĘTA)
1,5 M/S
c) skrzySowania, zawęSenia dróg, spadek toru, zbliSeniu do semaforów,

obniSenia przewodu -dopuszczalna prędkość 1 m/s.

2/ znać ogólna budowę lokomotyw elektrycznych akumulatorowych.
baterie akumulatorowe.


Lokomotywy akumulatorowe mają ograniczony zasięg jazdy.
W celu zwiększenia tego zasięgu stosuje się dodatkowy akumulator.
Budowane są jako jedno lub dwu silnikowe.
Budowane są jako ognioszczelne.
Energia to akumulatory ołowiowe lub kwasowe.
Sprawność ołowiowych jest wySsza i wynosi około 80%.
Baterie akumulatorów dają napięcie od 40 do 170 V
stosuje się 70 V.
Przy sterowaniu tyrystorowym prędkości moSna uzyskać około 25%
oszczędności energii.


GDY warunki pozwalają (bhp) to stosuje się lokomotywy
akumulatorowo
przewodowe.


BHP.

Ruch lokomotywy spalinowej lub akumulatorowej w wyrobisku z wentylacja
odrębną przy wyłączonym wentylatorze lutniowym jest niedopuszczalny.


Lokomotywy akumulatorowe i spalinowe budowy przeciwwybuchowej mogą być
stosowane we wszystkich wyrobiskach, pod warunkiem Se koncentracja metanu
nie przekroczy 1,5%.

Po przekroczeniu 1,5% zatrzymać lokomotywę i powiadomić dyspozytora ruchu.

W wyrobiskach ze stopniem "b" i "c" niebezpieczeństwa wybuchu metanu w
prądzie powietrza odprowadzanym do szybu wydechowego oraz przewietrzanych
wentylacja odrębną, lokomotywy akumulatorowe i spalinowe wyposaSa się w
metanomierz sygnalizujący koncentracje metanu.

3/ znać ogólna budowę lokomotyw spalinowych.
Zastosowane są silniki Diesla wysokopręSne.
MoSna wyróSnić następujące układy:

a/ paliwowy
zbiornik, filtr paliwa, przewody, pompa, wskaźnik paliwa;
b/ smarowania
z zamkniętym obiegiem oleju, zbiornik, filtr oleju,
chłodnica, wentylator, wskaźniki;
c/ układ powietrzem
filtr powietrza, kanały powietrzne,
spręSarka,
d/ układ wydechowy
kolektor spalin, chłodzenie spalin, tłumik;
e/ układ rozruchowy
elektryczny, ręczny, pneumatyczny, hydrauliczny.


TRANSPORT POJAZDAMI I MASZYNAMI Z NAPĘDEM SPALINOWYM
Stosuje się tylko silniki wysokopręSne
Zawartość tlenku węgla w spalinach nie moSe przekraczać 500 ppm.
Pojazd spalinowy musi mieć hamulce:


zasadniczy, awaryjny, postojowy.
KaSdy pojazd musi mieć co najmniej 1 gaśnicę proszkową 6 kg.
KaSdy pojazd i maszyna spalinowa posiada ksiąSkę pracy.
Długość rurociągu do rozładunku max paliwa 200m.
Po rozładunku rurociąg musi być pusty.
Zbiorniki stałe do przechowywania paliwa i olejów mogą być do 5 m3.


4/ znać warunki stosowania poszczególnych typów lokomotyw.


BHP
dotyczące lokomotyw.

Pracą kolei podziemnej kieruje sztygar oddziału przewozu dołowego.
Ruchem pociągów kieruje dysponent.


Przewóz ludzi odbywa się pod nadzorem wyznaczonej osoby dozoru ruchu,
-kierownika pociągu.
Uruchomienie układu transportu poprzedza się ostrzegawczym sygnałem



2 sygnały.
Odstęp miedzy krawędziami najszerszego środka transportu a obudowa
wyrobiska, ociosem, odrzwiami lub innymi urządzeniami oraz miedzy dwoma
mijającymi sięśrodkami transportu powinien wynosić co najmniej 0,25 m.


NajwySsze dopuszczalne prędkości:
1) 5 m/s -przy przewozie urobku i materiałów,
2) 3,5 m/s -przy przewozie ludzi oraz ładunków niebezpiecznych (materiałów
wybuchowych, paliw, olejów, kwasów, butli z gazami).


NajwySsza dopuszczalna droga hamowania nie moSe przekraczać dla pociągów:
1) towarowych -80 m,
2) osobowych i z ładunkami niebezpiecznymi -40 m.


Dla przewozu ludzi urządza się stacje osobowe.
a) nachylenie nie moSe być większe niS 4�(na stacjach osobowych)
b) odległość do obudowy wyrobiska wynosi co najmniej 0,8 m,
c) wysokość wyrobiska od strony wysiadania i wsiadania wynosi co najmniej 1,8 m.


XI/ 11. KOŁOWROTY.


1/ znać ogólna budowę kołowrotów elektrycznych.


Budowa:
1
silnik elektryczny,
2
przekładnia obiegowa,
3, 4, 5
podzespoły hamulca noSnego,
6
rama,
7
bęben,
8
osłona bębna,
9
pedał hamulca,
10
dźwignia ręczna ( sprzęgło).


Na bębnie zawsze powinny zostać co najmniej 3-y zwoje.
Długość liny dobrana do długości trasy. Ilość max wozów. Obstawa.


Połączenie liny z hakiem lub zawieszeniem: zaplecenie, zalania stopem,
lub zaciskami ( minimum 3). Sercówka musi objąć minimum 1/3 średnicy liny.
Zaciski :

a/ 1-y przy sercówce,
b/ odległość między zaciskami nie większa niS 6*S liny.


TORY:
-pokłady minimum co 1m, na spągu lub posypce,
-przy nachyleniu powySej 15 stopni pokłady dodatkowo rozparte do ociosów,

SZYNY:
-S24lub S 18, skręcane 4-oma śrubami,
-luz na stykach max 5mm,
-max róSnica szerokości + 5mm,

Stacje załadowcze i wyładowcze:
-poziome do 4 stopni,
-oświetlone,


Sygnalizacja zrozumiała dla wszystkich
transparęty, tasty .
W czasie jazdy liniowej zakaz prowadzenia innego transportu.
-TYLKO transport TAŚMOWY,
Przy transporcie liniowym zakaz ruchu załogi.

2/ czytać i posługiwać się schematami kinematycznymi wybranego
kołowrotu.

XII/MASZYNY WYCIAGOWE.
1/ znać ogólna budowę maszyn wyciągowych .


2/ znać ogólna budowę wyposaSenia dodatkowego maszyn wyciągowych .
3/ czytać i posługiwać się schematami kinematycznymi wybranego typu
maszyny wyciągowej

13/ URZADZENIA POMOCNICZE W TRANSPORCIE DOŁOWYM.

1/ znać ogólna budowę kolejek spągowych .

2/ znać ogólna budowę kolejek szynowych podwieszanych.
Kolejka podwieszana składa się z:
1/ napędu
kołowrotu np. EKO 30, na którego bębnie montuje się parabolę

składającą się dwóch połówek skręcanych 4-a śrubami j 20.
Przez parabolę przewija się min 2 razy linę j18.
2/ podwieszanej stacji napinającej z zespołem rolek zamontowanych na wózkach
-wybieranie luzu liny bez końca,
3/ trasy
szyn podwieszonych do stropnic: szyn prostych (2 lub 3m) i szyn
zakrętowych, rozjazdów,
4/ zestawu rolek zakrętowych (do szyn zakrętowych) i rolboków ( do szyn

prostych (montowanych co piąta szyna),
5/ stacji zwrotnej z napinaniem,
6/ zestawu jezdnego: wózki łączone cięgnami z zamontowanymi wciągnikami

łańcuchowymi, wózka ciągnącego z zamontowana (zaplecioną) liną,
wózki hamulcowe z przodu i tyłu zestawu.
7/ odbojnice na końcu i początku trasy.



8/ linki bezpieczeństwa zabezpieczającej przed rozpięciem zestawu.

Zestaw HNK -1, 2, 3.
1/ Napęd -silnik hydrauliczny, wraz z zespołem pomp,
2/ zestaw kół napędowych (dwa koła z wkładami ciernymi z rowkami) i


prowadzącymi,
3/ pulpit sterowniczy: czujnik ciśnienia, czujnik temperatury oleju, licznik drogi,
licznik prędkości,
Reszta podobnie jak przy napędzie elektrycznym EKO 30.

KOLEJKI SPALINOWE
z własnym napędem.
Zestaw składa się z: 2-ch kabin maszynisty (przedniej i tynej) z pulpitem
sterowniczym wraz z zespołem czujników i licznika prędkości, silnika wysoko
pręSnego, napędzającego koła napędowe, hamulców: bezpieczeństwa,
awaryjnych, zestawu do transportu materiału (ewentualnie do jazdy ludzi


wagoniki), silnik chłodzony jest wodą.
Szyny proste o L=2m, zakrętowe
1m, rozjazdy, odbojnice na końcu i początku
trasy.
Lampa z białym światłem. Gaśnica proszkowa.
3/ czytać i posługiwać się schematami kinematycznymi wybranego typu
kolejki.

14. POMPY I STACJE ZASILAJACE.
1/ znać ogólna budowę pomp odwadniania dołowego,
W kopaniach słuSą do usuwania wody z dopływu naturalnego
lub w wyniku procesów technologicznych (np. podsadzki).

Odwadnianie moSe być przodkowe, oddziałowe, główne.
Zasada działania:

-wytworzenie róSnicy ciśnień między stroną ssawną a tłoczną,
po wytworzeniu duSego ciśnienia po stronie tłocznej. W ten sposób
zassana ciecz do pompy
poprzez sieć rurociągów pompowana jest
na duSą odległość i wysokość.


Dzielą się na:
-wyporowe: tłokowe (tarczowe, nurnikowe) , skrzydełkowe, przeponowe,
-przepływowe: strumienice

a/ wirowe : odśrodkowe , osiowe (śmigłowe), promieniowi
osiowe.
Największe zastosowanie w górnictwie znalazły wirowe
odśrodkowe.
Dzielą się na: jednowirnikowe (jednostopniowe),


wielowirnikowe (wielostopniowe).
Mogą być: pionowe lub poziome (ustawienie wirników).



O jednostronnym zasysaniu i dwustronnym.
Zalety: duSa wydajność do 1m3/s, wysokość tłoczenia do 120m.
Nawet do 1000m
odśrodkowe wielostopniowe dwustronnie zasilane, o


wydajności Q 500m3/ godzinę.

2/ znać ogólna budowę pomp przodkowych,
Pompy zatapialne, wirowe, odśrodkowe, jednostopniowe, w układzie pionowym.
Wydajność około 70m3/h , wysokość podnoszenia 29m.


Pompy odśrodkowe wykorzystują do ssania i tłoczenia cieczy siłę
odśrodkową
obracającego się z duSą prędkością obrotową wirnika z
łopatkami.
BUDOWA.


-korpus z kanałem ssącym z dołu i tłoczącym z boku pompy.
-wał z osadzonym wirnikiem, zaopatrzony w łopatki odpowiednio
ukształtowane.
-sinik, jest oddzielony od układu przepływowego komorą olejową.

Silnik chłodzony jest za pomocą płaszcza wodnego.

Pompy te dobrze sprawują się w przodkach.

Przy spodziewanym duSym przypływie wody buduje się dodatkowo minimum
-dwa gotowe do pracy zestawy pomp w wyrobisku na wlocie.

Są to pompy wirowe 3, 4 stopniowe poziome średniociśnieniowe zabudowane w

rząpiu
wyrobisku pochyłym na upad.

ZASADA PRACY.

-ciecz zasysana jest do kadłuba (obudowy) przez rurę ssawną;

-doprowadzana jest do wirnika;

-obracający się wirnik wiruje ciecz znajdującą się między łopatkami;

-siła odśrodkowa odrzuca ciecz na zewnątrz, wypychającją do kanału tłoczącego;


-w części środkowej wirnika powstałe podciśnienie powoduje zassanie nowej
cieczy.

BUDOWA POMP ŚREDNIOCIŚNIENIOWYCH.


Są to pompy OS (odwadniające średniociśnieniowe) wydajności do około
400m3/h i wysokości podnoszenia do 200m.(kilku stopniowe).

ZASADA PRACY I BUDOWA.

ą



KADŁUB (obudowa):
-kadłub ssawny (4);


-trzy kadłuby stopniowe (5);
-kadłub tłoczny (6) z króćcem tłocznym (7);
-lejek (8) i kurek (9) słuSą do napełniania pompy wodą przed uruchomieniem.


3/ . znać ogólna budowę pomp hydraulicznych wysokociśnieniowych,


Pompy wirowe, odśrodkowe, wielostopniowe w układzie poziomym.
Przeznaczone są do pompowania wody czystej lub zanieczyszczonej,
szczególnie do odwadniania kopalń o głębokości do 700 m. i wydajności do
500m3/h.


Wały w tych pompach są ułoSyskowane łoSyskami ślizgowymi .
Olej smarujący chłodzony jest wodą.


4/ znać ogólna budowę stacji zasilających.
5/ czytać i posługiwać się schematami hydraulicznymi wybranej stacji



zasilającej.

6/ PRZEPISY/ Urządzenia głównego odwadniania

1/ Urządzenia, wraz z układami głównego odwadniania,
powinny umoSliwiać odprowadzenie najwySszego dobowego
dopływu wody w czasie nie dłuSszym niS 20 godzin.


2/ Komory pomp i rozdzielni zasilających urządzenia głównego
odwadniania lokalizuje się w pobliSu szybów.


3/ W rejonie komory pomp głównego odwadniania powinien
znajdować się system zbiorników wodnych (chodników), składający
się co najmniej z dwóch niezaleSnych zbiorników.


4/ Pojemność czynnych zbiorników wodnych powinna wystarczyć co
najmniej na 12-godzinny dopływ do wyrobisk wody pochodzącej z
dopływu naturalnego i podsadzki.


5/ W razie gdy układy głównego odwadniania umoSliwiają
odprowadzenie najwySszego dobowego dopływu wody w czasie
krótszym niS 20 godzin, pojemność zbiorników wodnych
moSe być odpowiednio zmniejszona za zgodą KRZG.


O zmniejszeniu pojemności zbiorników wodnych zawiadamia się
właściwy organ nadzoru górniczego.


6/ Komory pomp głównego odwadniania na poziomach o dopływie
wody ponad 1 m3/min wyposaSa się co najmniej w 3 pompy.

7/ JeSeli komora pomp jest wyposaSona w zespoły pomp, liczba pomp
w tych zespołach wynosi co najmniej:
a/ 5 pomp -przy 2 pompach pracujących w zespole,
b/ 7 pomp -przy 3 pompach pracujących w zespole.

8/ W komorze pomp głównego odwadniania powinny stale znajdować

się w pełnej gotowości ruchowej następujące liczby pomp:
-2 pompy, w komorach wyposaSonych w 3 pompy,
-dwa zespoły pomp, w komorach wyposaSonych w zespoły pomp.


9/ KaSda pompa powinna mieć moSliwość niezaleSnego tłoczenia co
najmniej do dwóch rurociągów tłocznych.


15. WENTYLATORY.
Wentylatory słuSą do dostarczania i spręSania powietrza do ciśnienia 0,11 MPa.
W ZG wydobywających kopaliny palne stosuje się wentylację ssącą tj., w szybie
wydechowym zabudowany jest wentylator główny ssący, który zasycając
powietrze zuSyte z kopalni wywołuje podciśnienie (depresję), powodując napływ


świeSego powietrza szybem wdechowym.
W kopalniach stosuje się teS wentylatory przodkowe (lutniowe), a przy
wentylacji tłoczącej elektrostatyczne
parciane.


Ze względu na zasadę działania dzielą się na:
odśrodkowe (promieniowe) i osiowe.


1/ znać ogólna budowę wentylatorów głównych,
Ze względu, Se przyrost ciśnienia w wentylatorach promieniowych jest
większy niS w osiowych (przy tej samej obwodowej prędkości wirnika),
-stosowane są one jako wentylatory główne.
Wentylator odśrodkowy (promieniowy).


Wentylator promieniowy z jednostronnym zassaniem.
Budowa:

1-kanał wlotowy z siatką zabezpieczającą,

2-kanał wylotowy,

3-wirnik z piastą osadzony na wale,

tarcza tylna 4 i tarcza przednia 5 zamocowana na piaście,

6-łopatki zamontowane między tarczami,

7-wał (napędzany silnikiem)
podparty w łoSyskach 8 i 9,



Kształty łopatek wirnika.
Po uruchomieniu wentylatora w okolicy piasty nadciśnienie powoduje
zassanie powietrza.
Wentylatory główne dobiera się do otworu równoznacznego


czyli otwór przez, który przepływa w minucie taka sama ilość powietrza
jak przez kopalnię.
1/ M*A2 = 144 M
opór w miurgach,
A -otwór równoznaczny w m2,
M = 1000*R
R=(. * P * L )/S3 [ kilomiurgi] = [ ( kG*sek2 )/m8 ],


Gdzie:

a/ długościwyrobiska
L , [ m ],
b/ przekroju wyrobiska
S , [ m2 ],
c/ obwodu wyrobiska
P -w stosunku do przekroju,
d/ współczynnika aerodynamicznego
. , który zaleSy od :


-tarcia powietrza o ściany,
-zakrętów,
-zmian przekroju,
-rodzaju obudowy.


2/ Na całkowity spadek (stratę ) naporu.
W=R*q2 ,gdzie q=V*S
W = 0,001 * M * q2


3/ Łączenie bocznic wentylacyjnych :
a/ szeregowe -opór wypadkowy równa się sumie oporów bocznic,
M = m1+m2+m3+m4.. a otwór równoznaczny A obliczamy ze wzoru

M*A2=144
b/ równoległe
A = a1+a2+a3+ , Q = q1+q2+q3+ ,
a opór M obliczamy ze wzoru M*A2=144


-przy równoległym połączeniu q1:q2:q3= a1:a2:a3;

Niezbędna ilość powietrza dla danej kopalni jest zaleSnaod głębokości,
zagroSenia metanowego i ilości osób zatrudnionych na najliczniejszą
zmianę (I
przewaSnie pierwsza).

2/ znać ogólna budowę wentylatorów lutniowych.

35

Jako wentylatory lutniowe stosuje się wentylatory osiowe.

Osiowy jednostopniowy.
1
osłona rurowa,
2
silnik elektryczny,
3
wirnik napędzany silnikiem,
4
kierownica z łopatkami kierującymi 7,
5
piasta,
6
dyfuzor,
8
wieniec ,


Zasada pracy.
Obrót wirnika powoduje przepływ powietrza przez wzdłuS osi
wentylatora. Po przejściu przez dyfuzor występuje chwilowe obniSenie
ciśnienia, dzięki czemu powoduje to wzmoSony przepływ powietrza.
W wentylatorach osiowych łącząc kilka szeregowo połączonych
wirników przedzielonych kierownicami, tworzy się wentylatory
wielostopniowe.
Mogą działać jako ssące lub tłoczące.

3/ znać zasady zastosowania poszczególnych typów wentylatorów.

Wentylatory osiowe są lepsze do regulacji poprzez:
-regulację poprzez regulację prędkości obrotowej,
-przymykanie lub otwieranie zasuwy na ssaniu,
-stosowanie tzw. kierownicy regulacyjnej
przystawnych łopatek.


Z kolei wentylatory promieniowe uzyskują większe spiętrzenie z jednego
stopnia.
Wentylatory elektryczne budowy przeciwwybuchowej stosuje się w
wyrobiskach a, b, c zagroSenia wybuchem metanu.
Wentylatory pneumatyczne przy dowolnym stęSeniu.


16. MASZYNY PRZERÓBCZE.
Przeróbka ma za zadanie przygotować produkt pod wymagania odbiorcy.
Oddziela skałę płonną od kopaliny uSytecznej
poprzez procesy przeróbcze
wytwarza wyrób o odpowiedniej kaloryczności, niskim zapopieleniu, niskim
zasiarczeniu. Kopalina wychodząc z dołu osiąga wymiary od 0�1000mm.
1/ znać ogólna budowę przesiewaczy .

Przesiewacze mają za zadanie sortować ziarna o odpowiedniej średnicy
z nadawy ( z surowca).
1.1/ Budowa ogólna przesiewaczy:



-jedna lub kilka skrzyń sitowych z umocowanymi sitami;
-podparcie lub zawieszenie skrzyń (aby mogły wykonywać drgania);
(w przesiewaczach wielo skrzyniowych sita mogą być zamontowane jedno
nad drugim lub jedno za drugim).
-napęd wprawiający w ruch skrzynię sitową przy pomocy łączników;
(często napęd wprawia w drgania samo sito lub elementy tworzące sito).
-konstrukcja nośna, na której zawieszone są lub podparte skrzynie sitowe
i umocowane urządzenia napędowe.

1.2/ Ruch materiału moSe być wywołany:
-przez nachylenie sita roboczego;
-przez ruchome rusztowiny;
-ruchem skrzyni sitowej:
-ruchem sita roboczego przy nieruchomej skrzyni sitowej
np. drgania.

1.3/ Ruch skrzyni sitowej przesiewaczy:
-wahadłowy;
-kołowy: pionowy, poziomy;
-kołowo
wahadłowy;
-wibracyjny;
-obrotowy całego przesiewacza;

1.4/ Pod względem konstrukcyjnym przesiewacze są:
a/ rusztowe
ruchome lub stałe;
b/ płaskie
wahadłowe, kołowe, wstrząsane, rezonansowe, wstrząsane,
c/ bębnowe;
d/ taśmowe;

1.5 Podział sit:
-dziurkowane z blachy stalowej
o otworach do 80mm,
-dziurkowane gumowe lub z tworzyw sztucznych,
-plecione : z prętów stalowych o profilu okrągłym, kwadratowym,
prostokątnym,
mogą teS być zgrzewane,
-szczelinowe rusztowe (zbudowane tak jak ruszta).
1.6/ Ze względu na kształt oczek:

-okrągłe:
-kwadratowe, sześciokątne, prostokątne, owalne
(zaokrąglone kąty prostokąta);


2/ znać ogólna budowę kruszarek .

Kopalina o większych wymiarach po sortowaniu na przesiewaczach idzie na
kruszarki.
Podział kruszarek:


-rozdrabniające przez nacisk dwóch powierzchni roboczych:
( szczękowe, stoSkowe, walcowe);
-rozdrabniające przez elementy wirujące:
( młotkowe, udarowe, prętowe)
-rozdrabniające przez uderzenie:
(bębnowe, kulowe, prętowe),
Kruszarki.
-szczękowa ( z jedną nieruchomą szczęką).
Budowa:


2
3
1
4
1
szczęka nieruchoma mocowana do korpusu -karbowana,
2
szczęka ruchoma napędzana mimosirodem,
3
mimośród,
4
przegub, cięgno spręSynowe,


StoSkowe i walcowe mają podobną zasadę działania (róSnią się kształtem).
Szkic kruszarki: stoSkowej.


Oś walca wewnętrznego jest przesunięta w stosunku
go osi walca zewnętrznego.
StoSek wewnętrzny wykonuje ruch obrotowy.



W kruszarkach walcowych powierzchnie robocze walców jest wyłoSone
wymiennymi wkładami roboczymi z zębami.
Szkic walców roboczych kruszarki.


kopalina
Kruszarki obrotowe młotkowe.
-kruszą skałę poprzez zamocowane przegubowo lub na stałe (nieruchome)
młotki
poprzez uderzenie.


Kruszarki zwane młynami słuSą do robienia miału z węgla.
Mogą być: kulowe, wałkowe, prętowe.
Są to kule, pręty lub wałki wpuszczane do kruszarki bębnowej, które uderzająco
kopalinę rozdrabniają ją.
3/ znać ogólna budowę osadzarek .


Osadzarki słuSą do wzbogacania kopalin uSytecznych.
Wykorzystuje się w nich róSnicę prędkości opadania w wodzie ziaren o róSnej
gęstości.
Osadzarki pulsacyjne:


-tłokowe,
-bez tłokowe-pneumatyczne,
-z ruchomym łoSem roboczym,


Zasada działania osadzarek tłokowych i pneumatycznych.


Osadzarki tłokowe.


Budowa:
1
łoSe robocze z sitem,
2
tłok wprowadzający wodę w ruch pulsacyjny,
3
wylot koncentratu,
9
wylot odpadów,


Osadzarki powietrzne -pneumatyczne polegają na wywołaniu ruchu wody:
wznoszeniu i opadaniu przez spręSone powietrze.
Do wody dodaje sięśrodki pianotwórcze.


4/ znać ogólna budowę wzbogacalników cieczy cięSkiej .
Ciecz cięSka to kaSda ciecz, której gęstość jest większa od gęstości wody.
Jest to więcgęstość, która jest pośrodku między gęstością ziaren

koncentratu i ziaren odpadów.
Ziarna kopaliny pływają po powierzchni a ziarna odpadów opadają na
dno.


Ciecz cięSka zawiesinowa -drobno uziarniona zawiesina (0,1 � 0,3mm)
utworzona z ciał stałych wysokiej gęstości w wodzie.
ObciąSnikami do cieczy cięSkich zawiesinowych są:


-baryt (4,5 g/cm3) dający zawiesinę ogęstości 2,5 g/cm3,
-piasek kwarcowy (1,64 g/cm3) dający zawiesinę ogęstości 1,6 g/cm3,


-markasyt FeS2, siarczek Selaza

Woda ma gęstość 1g/cm3.
Węgiel ma gęstość od 1,3g/cm3do 1,5g/cm3.
Piaskowiec ma gęstość około 2,1g/cm3.



WZBOGACALNIKI.



Budowa:

1
rynna nadawcza surowca,

3
przewód zasilający, doprowadzający ciecz zawiesinową,

4 -przewód zasilający dodatkowy,

5
mieszadło
powodujące ruch okręSny cieczy,

6, 7
doprowadzenia wody,

8
rynna odbierająca koncentrat,


5/ czytać i posługiwać się schematami kinematycznymi wybranego typu
maszyny przeróbczej.