Różnice indywidualne 03.25


Psychologia różnic indywidualnych 25 III 2010

model leksykalny, model 6-czynnikowy, ciemna triada

podstawy biologiczne czynników

(a żeby uznać cechę za temperamentalną, trzeba zidentyfikować te podstawy, należy wykazać, że była obecna w okresie niemowlęctwa. Problem z cechą sumienności.)

Tradycja anglosaska traktuje temperament jako podstawę do budowy osobowości w dalszym rozwoju.

EPQ-R - kwestionariusz eysenckowski.

Wpływ genotypu/środowiska w wariancję czynników osobowości;

Ugodowość - 30% geny (21 addytywne), 70 środowisko;

Sumienność - 27 addytywne, 12 nieaddytywne, 0,06 i 0,55 środowisko;

Otwartość - geny 38%, środowisko 0,62%;

mniejszy udział czynników genetycznych.

w/w dane przemawiają za uznanie cech jako temperamentalne (bo: odziedziczalność).

Hipotezy leksykalne

nad modelem PTO

w Polsce zajmuje się takimi badaniami tylko Piotr Szarota.

  1. Cattell (1943) - wszystkie aspekty ludzkiej osobowości, które były lub są istotne, interesujące lub pożyteczne zostały utrwalone w treści języka.

  2. Goldberg (1981) różnice indywidualne między ludźmi mają swój wyraz w języku. Im większe znaczenie mają te różnice, tym częściej ludzie będą na nie zwracali uwagę i tym częściej będą o nich rozmawiać, aż w końcu wynajdą opisujące je terminy.

Założenia: osobowość może być opisywana słowami; słowa mogą służyć do opisywania różnic.

Przesłanki, na których opierają się badania odwołujące się do języka naturalnego:

Lewis R. Goldberg

Zaproponował listę 100 przymiotników - identyfikatorów (dwubiegunowych) jako prototypowy opis pięciu czynników osobowości:

np. rozmowny - nierozmowny; asertywny - nieasertywny.

np sympatyczny - niesympatyczny; ciepły - chłodny.

np zorganizowany - niezorganizowany, dokładny - niedokładny.

np. zrelaksowany - podniecony. Niezazdrosny - zazdrosny.

np twórczy - nietwórczy, inteligentny - nieinteligentny.

Polska Lista Przymiotnikowa (PLP) w opracowaniu Piotra Szaroty.

Specyficzne właściwości wyników badań leksykalnych:

Model osobowości HEXACO

bardzo rzadko używany

Specyficzne wymiary osobowości: „Ciemna triada” (Dark Triad):

Definicje składników Ciemnej Triady:

Korelacje (Oaulhus, Williams 2002)

Narcyzm - makiawelizm: 0,25

Psychopatia - narcyzm: 0,5

Psychopatia - makiawelizm:

Wspólne właściwości Ciemnej Triady:

Genetyka psychiatryczna

rg - korelacja genetyczna; r - korelacja fenotypowa

Makiawelizm - narcyzm -0,00, r: 0,12

psychopatia - narcyzm: rg = 0,46, r = 0,28

psychopatia - makiawelizm: rg = 0,51

duży wpływ środowiska rodzinnego na cechę makiawelizmu (39%)

(czy środowisko rodzinne nie ma wpływu na inne cechy??)

tabele Paulhus, Williams, 2002).

Hexaco a Ciemna Triada

Uczciwość - Pokora jest ujemnie skorelowany z całą Wielką Triadą -0,53, -0,57, -0,72

Ekstrawersja 0,49 z narcyzmem.

Współczynniki korelacji dla subskładników uczciwości - pokory z ciemną triadą są ujemnie skorelowane stosunkowo wysoko.

(z badań:)

Style humoru vg Roda Martina:

pozytywne:

afiliacyjne (służy poprawianiu relacji, rozładowywaniu napięć

wzmacniające „ja” (podkreśla wartość osób, do któych humor jest skierowany

negatywne:

agresywny (złośliwy)

poniżający „ja” (ośmieszający daną osobę)

Ciemna Triada umiarkowanie dodatnio skorelowana z negatywnymi stylami humoru (psychopatia i makiawelizm). Narcyzm nie ma korelacji (0,06, -0,10). brak korelacji lub ujemna z pozytywnymi.

Strategie

Socjoseksualność (łatwość wchodzenia w relacje seksualne).

Osoby z Ciemną Triadą nie poszukują partnerów na stałe.

„kłusownictwo”, badania korelacji z Ciemną Triadą Jonason, Li i Buss, 2010 - jedyni dotychczasowi badacze Ciemnej Trady

korelacji z sposobami zatrzymywanie partnerów: Ciemna Triada próbuje zatrzymać partnera, stosują kary za groźby niewierności, przekupują („ujawnianie zasobów własnych”)

Wyniki z badań Jonasona, Li i Bussa (2010):

Podsumowanie:



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Różnice indywidualne 03.18
różnice indywidualne 25 III
Famous people in PRI, - OBLIGATORY -, Psychologia różnic indywidualnych
PSYCH RNIC INDYW W2, Psychologia różnic indywidualnych
Test 2009, Psychologia różnic indywidualnych
10.Necka rozdzial 6, Psychologia USWPS Warszawa, Psychologia różnic indywidualnych
Szymura, II ROK, SEMESTR II, psychologia różnic indywidualnych, opracowania
rr RĂłznice Indywidualne Wszytskie pytania, Studia, Psychologia, SWPS, 2 rok, Semestr 04 (lato), Psy
Nęcka r. 6, II ROK, SEMESTR II, psychologia różnic indywidualnych, opracowania
pytania forum-2009-2010, Psychologia różnic indywidualnych(1)
Współczesne teorie temperamentu, Psychologia różnic indywidualnych, psychologia różnic indywidualnyc
S6 Psychologia róznic indywidualnych wykład 7 20130504, Notatki RI
Skrypt(2), II ROK, SEMESTR II, psychologia różnic indywidualnych, opracowania
Psychologia różnic indywidualnych wykłady z neta

więcej podobnych podstron