Media a wyzwania XXI wieku / Małgorzata Bonikowska [et al.] ; pod red. Małgorzaty Bonikowskiej ; [tł.: Agnieszka Ostrowska, Katarzyna Mgłosiek, Joanna Szwed]. - Warszawa : Wydawnictwo TRIO, 2009.

Małgorzata Bonikowska

Media w Xxi wieku.

17

Nadmiar to zjawisko nowe w historii mediów. Maksymalizacja informacji wcale nie musi oznaczać maksymalizacji wiedzy, a wręcz przeciwnie, może rodzić chaos, zagubienie, mieszanie pojęć a w końcu frustrację, że coraz mniej rozumiemy otaczający nas świat.

18

Pojawia się zjawisko „gonienia” dziennikarzy za odbiorcą, schlebiania jego gustom i dopasowywania się do jego poziomu.

19

Z jednej strony, w imieniu obywateli patrzą na ręce ministrom i parlamentarzystom, weryfikują głoszone przez nich tezy, wymuszają transparentność decyzji, sprawdzają czy partie dotrzymują wyborczych obietnic. Z drugiej - służa decydentom do docierania z ich przekazem do społeczeństwa

20

Współczesne media to nie tylko wielka władza, ale także większy lub mniejszy biznes. Większość podmiotów na rynku mediów to prywatne przedsiębiorstwa, kierujące się powszechną w sferze interesów zasadą, że najważniejszy jest zysk

21

Pogoń za zyskiem sprawia, że media są „zajęte” gonieniem za czytelnikami/widzami, co zmienia zarówno je same, jak i podejście do istoty zawodu dziennikarza.

Bernard Margueritte

W poszukiwaniu misji mediów

246

(…) słyszałem to od zacnych profesorów: „ To szalenie interesując. Wierzymy, iż znakomicie przygotowujemy naszych studentów do wykonywania zawodu, wiedzą wszystko o technice dziennikarstwa. Może jednak rzeczywiście zapomnieliśmy o najważniejszym. Mówimy im, jak zostać dziennikarzami, ale powinniśmy im najpierw powiedzieć, po co mają nimi zostać, jaka jest ich rola w społeczeństwie!”. W rzeczy samej, wydaje się, że ludzie mediów coraz rzadziej zadają sobie to kluczowe pytanie, od którego wszystko zależy/

248-249

Chce Pan wiedzieć co to jest dziennikarstwo. Odpowiedź na 5 pytań, ale to nie wystarczy.

Trzeba jeszcze powiedzieć skąd to się wzięło, jakie są źródła ekonomiczne, socjologiczne, historyczne itp. tego zdarzenia: trzeba poinformować o tym, co Pan X czy Y , partia A lub B proponują dla rozwiązania problemu. A wówczas proszę Pana, Pana czytelnik będzie miał wszystko co ma mieć (nie wszystko, co chce mieć), aby zrozumieć, co się dzieje wokół niego, w jego mieście, w jego kraju, na świecie.

251

W coraz większym stopniu mamy do czynienia z uniformizacją stylu u treści mediów. Dzieje się tak oczywiście z powodu dominacji na świecie wielkich korporacji amerykańskich.

Uniformizacja przekazu medialnego jest tym większa, iż mamy do czynienia z coraz silniejszą koncentrację mediów, i to często pod władzą gigantów, którzy w zasadzie nie mają z mediami nic wspólnego.

253-254

Innym poważnym problemem, ścieśle związanym z poprzednim, jest dążenie do maksymalizacji zysku za wszelką cenę.

Pamiętam również słowa pewnego dyrektora wielkiego dziennika francuskiego, który starał się mnie przekonać, iż gazeta jest dla niego „produktem do psrzedania” (…)

W każdym razie trudno zaprzeczyć, że dążenie do maksymalizacji zysku za wszelką cenę prowadzi do obniżania jakości mediów.

W „Le Monde” za czasów Beuve-Mery każdy dziennikarz miał swoją specjalizację.

255

Jak widać, istnieje związek między dziennikarstwem moralnym i dziennikarstwem profesjonalnym. Można więc powiedzieć, iż dziennikarstwo moralne jest profesjonalne, a dziennikarstwo profesjonalne jest moralne.

Brak profesjonalizmu objawia się ucieczką od tematów fundamentalnych, od których zależy przyszłość danego społeczeństwa, oraz przyjęciem opinii obiegowych, bez pogłębionych analiz. Dziennikarz oddaje pole walkowerem. Zapomina o swojej służbie. Widzimy to zarówno w sposobie omawiania niektórych tematów, jak i w unikaniu innych.

Omawiane tu negatywne tendencje prowadzą do ucieczki mediów od tematów naprawdę ważnych dla społeczeństwa.

258

W tej niewesołej sytuacji mamy jednak liczne powody do optymizmu. Już wśród samych ludzi mediów rośnie świadomość, że musimy zmienić swoje postępowanie. Jesteśmy to winni naszej publiczności.

W rzeczy samej, publiczność, od której ostatecznie wszystko zależy (nie musi kupować tabloidów i oglądać prostackich programów telewizyjnych) zmienia się coraz bardziej.

259

Niektórzy jednak twierdzą, że wina leży po stronie właścicieli mediów, którzy interesują się tylko zyskiem, I to - jak się okazuje - nie jest takie pewne. (media które traca wiarygodność trwale zniechęcają odbiorców)

260

(…) zarówno wśród dziennikarzy jak i wśród publiczności, ale też wśród liderów mediów wzrasta przekonanie o konieczności poprawy, i to nie zawsze tam, gdzie można byłoby się tego spodziewać.

Czas najwyższy, aby media się zmieniły i wróciły do swojej roli i misji filara demokracji i filara zrozumienia między ludźmi

Tak samo jak sztuka jest komunikowanie, tak komunikowanie jest sztuką. Ale sztuką w służbie osoby ludzkiej.

---