Rozszczepy, logopedia z emisją głosu


Rozszczepy

  1. Palatolalia-> z łac. Palatoschisis (połączenie nazwy podniebienia „palato” i rozszczepu „schisis”)

(mowa podniebienna, rynolalia, rynofonia, rynizm) termin ten stosuje się do sprzężonych zaburzeń mowy, tj. dyslali (wielorakiej, złożonej) oraz rynolalii (nosowania) występujących w przypadkach rozszczepów podniebienia.

Palatolalia to zaburzenie artykulacji wywołane rozszczepem podniebienia (twardego i miękkiego) a także rozszczepem wargi i wyrostka zębodołowego.

Palatolalia określa rozwojowe wady mowy u dzieci, które:

- wynikają z wrodzonych wad anatomicznych określonych narządów wykonawczych mowy

- prowadzą do wtórnych zaburzeń w układzie kostnym, mięśniowym, oddechowym, głosowym i słuchowym

- prowadzą w późniejszym czasie do zaburzeń emocjonalnych

OBJAWY PALATOLALII:

rynonalia -> jest to zaburzenie prozodii mowy, przejawia się nosowaniem otwartym (wymawianie wszystkich głosek z poszumem nosowym. Nosowa realizacja poszczególnych głosek w wyniku braku możliwości realizacji ustnej.

Najczęstsze wady wymowy:

- wszystkie formy sygmatyzmu

- wszystkie formy rotacyzmu

- wszystkie formy kappacyzmu

- wszystkie formy gammacyzmu

- mowę bezdźwięczną

- nieprawidłowe wymawianie głosek wargowych (p-b, p'- b'), wargowo- zębowych (f- w, f'- w') i przedniojęzykowo- zębowych (t, d, l, n)

• PRZYCZYNY PALATOLAII:

Podniebienie składa się z :

  1. Podniebienia twardego (praepalatum i postpalatum)

  2. Podniebienia miękkiego (velum i uvula-języczek) Podniebienie miękkie jest ruchome.

Rozszczepy powstają: - w wyniku niezrastania się płytek podniebiennych w linii środkowej w toku życia płodowego (norma: 4-12 tydzień), kiedy w 4-7 tygodniu tworzy się podniebienie pierwotne (warga, wyrostek zębodołowy), a w czasie 7-12 podniebienie wtórne (warga, lub warga i wyrostek zębodołowy, oraz podniebienie twarde lub/i miękkie)

Podział rozszczepów:

a) rozszczep podniebienia pierwotnego (wargi i/lub wyrostka zębodołowego):

- jednostronny lewy całkowity

- jednostronny lewy niecałkowity

- jednostronny prawy całkowity

- jednostronny lewy niecałkowity

- środkowy całkowity

- środkowy niecałkowity

- obustronny całkowity

b) rozszczep podniebienia wtórnego, obejmujący podniebienie (twarde lub/i miękkie):

- całkowity

- niecałkowity

- podśluzówkowy

c)rozczep podniebienia pierwotnego i wtórnego, czyli rozszczep całkowity wargi górnej, wyrostka zębodołowego i podniebienia:

- jednostronny lewy całkowity

- jednostronny lewy niecałkowity

- jednostronny prawy całkowity

- jednostronny lewy niecałkowity

- obustronny całkowity

- obustronny niecałkowity

Rozszczepy podniebienia pierwotnego i wtórnego są embriologicznie sprzężone (nie są zależne od siebie)

Rozszczep podśluzówkowy jest późno rozpoznawalny, gdyż jest niewidoczny (rozszczep rzekomy). Powstaje w wyniku niezupełnego zrośnięcia się płytek podniebiennych w tylnej części. Towarzyszy mu często rozszczep języczka.

• PRZYCZYNY POWSTAWANIA ROZSZCZEPÓW PODNIEBIENIA:

  1. Czynniki wewnątrzpochodne:

- uwarunkowania genetyczne lub dziedziczenie predyspozycji do powstawania rozszczepów

b) Czynniki zewnątrzpochodne:

- choroby matki we wczesnym okresie ciąży (4-12 tydzień) np. grypa, różyczka lub choroby powodujące niedotlenienie zarodka

- zatrucia pokarmowe z biegunką kobiety ciężarnej, zatrucia ciążowe z wymiotami

- niepełnowartościowe odżywianie matki, niedobory niektórych witamin lub nadmiar witaminy A

- środki chemiczne, leki spożywane podczas ciąży

- choroby matki takie jak: cukrzyca, niewydolność krążenia, niewydolność nerek, zaburzenia gruczołów wewnętrznego wydzielania

- wiek rodziców

- urazy i stresy we wczesnym okresie ciąży

- fakt przyjmowania przez matkę PRZED ZAJŚCIEM PRZEZ NIĄ W CIĄŻĘ pewnych leków, które mogą wpłynąć niekorzystnie na środowisko wewnątrzmaciczne i na komórkę jajową

•Koncepcje na temat powstawania rozszczepów:

  1. Teoria Bardacha (1967) - ruch płytek podniebiennych zależy od działania czynników określanych jako „swoista siła wewnętrzna”, jej brak powoduje niezrastanie się tych płytek

  2. Teoria Starka (1967)- odgrywanie ważnej roli w prawidłowym rozwoju środkowej części twarzy, wargi i podniebienia przez tkankę mezodermalną

  3. Teoria Korniszewskiego (1994)- niezastąpienie języka w wyniku wcześniejszych zaburzeń uniemożliwia zrośnięcia się blaszek podniebienia

Rozszczepy powstają w okresie perinatalnym w wyniku działania różnych czynników biologicznych

PRZEJAWY ROZSZCZEPÓW:

  1. Zaburzenia ssania i połykania- u niemowląt w wyniku połączenie jamy nosowej z ustną i uszkodzenia pierścienia zwierającego gardła jedzenie wydostaje się przez nos. Zakłócona zostaje synchronizacja i koordynacja pracy mięśni jamy ustnej, gardłowej i nosowej.

  2. Zaburzenia oddychania- oddychanie przez usta (a dzieci z rozszczepami głownie oddychają ustami) sprawia, że błona śluzowa łatwo wysycha i prowadzi do zmniejszenia ochrony przed infekcjami. Efekt stale otwartych ust (twarz adenoidalna), zniekształcenia klatki piersiowej, zachłystowe zapalenia płuc. Zapadanie się języka do gardła.

  3. Zaburzenia żucia i układu kostnego- specyficzne nieprawidłowe ułożenie języka powoduje cofanie i zmniejszenie rozmiarów szczęki (w okresie płodowym), czyli powstawania wad zgryzu. Upośledzenie unaczynienia poszczególnych odcinków uszkodzonych tkanek, ucisk języka, brak napięcia mięśniowego.

  4. Zaburzenia układu mięśniowego- rozszczep może prowadzić do zaniku niektórych partii mięśni np. dźwigacz podniebienia czy zwieracza gardła górnego, wadliwie działający aparat mięśniowy.

  5. Zaburzenia analizatora słuchowego- stała niedoczynność trąbki słuchowej i częste infekcje ucha środkowego mogą powodować niedosłuch, a zaburzenia słuchu mogą prowadzić do opóźnienia rozwoju mowy.

  6. Zaburzenia rozwoju emocjonalnego- odrzucenie przez rówieśników z powodu wyglądu (zaburzenia mimiki twarzy) i niewyraźnej mowy, wywołuje to nieufność, tendencję do izolowania się, niechęć w zawieraniu kontaktów, obniżoną samoocenę, lęk i nieśmiałość.

• Czynniki zmieniające warunki tworzenia mowy:

- upośledzenie słuchu

- zniekształcenia szczękowo- zgryzowe (wady zgryzu)

- niedostateczna czynność zwierającego pierścienia gardłowego

- zaburzenia układu rezonacyjnego

Określone, specyficzne cechy dla rozszczepów:

• Rynolalia otwarta- zaburzenia artykulacji polegającej na nosowej wymowie głosek.

Powstaje w wyniku nieodpowiednich warunków anatomicznych i niewłaściwego funkcjonowania zwierającego pierścienia gardłowego. (w czasie fonacji nie dochodzi do oddzielenia jamy nosowej od ustnej i gardłowej i wymawia się głoski przez nos)

Najczęściej ukosowane są samogłoski `u' oraz ` i'. Zniekształceniom ulegają spółgłoski wargowe, wargowo- zębowe, środkowojęzykowe, które tworzone są przez eksplozję nosową np. `m', przedniojęzykowo- zębowe `t', `d', wymawiane są jak głoskę n. ` K',' g', `h' w ogóle nie są wytwarzane.

PRZYCZYNA -> nieprawidłowy stosunek długości podniebienia twardego do miękkiego (norma 2:1, rozszczepy: 3:1, a nawet 4:1)

Dyslalia złożona- nieprawidłowa realizacja kilki, kilkunastu a nawet wszystkich głosek.

Zaburzenia artykulacji spowodowane:

- zmienionymi warunkami anatomicznymi

- niesprawnym układem mięśniowym, oddechowym, fonacyjnym

- ograniczeniem kontroli czucia mięśniowego, które wynika z obecności aparatu ortodontycznego na zębach i podniebieniu oraz obturatora na podniebieniu.

Dziecko tworzy własne wyobrażenie o wymawianiu głosek, które jest nieprawidłowe, a który się utrwala.

Rynofonia- nosowe zabarwienie głosu. Powstaje w wyniku:

- niewydolności zwierającego pierścienia gardłowego

- upośledzeniem czynności jam rezonacyjnych

- zaburzeń słuchu

Palatofonia - szmer głośniowy, który jest następstwem przeniesienia miejsc artykulacji ku tyłowi w kierunku gardła i krtani. Powstaje w wyniku tarcia powietrza o mocno napięte więzadła głosowe oraz zmiany miejsca artykulacji ku tyłowi. Np. dziecko tworzy głoskę `s' dotykając językiem tylniej ściany gardła.

• Spowolniony rozwój słownictwa



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
afazja2, logopedia z emisją głosu
Cig dalszy afazji, logopedia z emisją głosu
mutyzm, logopedia z emisją głosu
Kolokwium log, logopedia z emisją głosu
Zabawy logopedyczne i wierszyki łamiące języki, Logopedia, EMISJA GłOSU
DYSLALIA, logopedia z emisją głosu
Cig dalszy afazji(2), logopedia z emisją głosu
rozsczep podniebienia, logopedia z emisją głosu
emisja głosu 2, Emisja głosu,logopedia, metody muzyczne
mmi cwiczenia, Emisja głosu,logopedia, metody muzyczne
cwiczenia z emisji głosu, Emisja głosu,logopedia, metody muzyczne
emisja głosu, śpiewanie, Emisja głosu ćwiczenia wokalne
emisja głosu trening
Oddychanie dziecka, Emisja głosu - Ćwiczenia dla wokalistów
Przepona, Pedagogika, emisja głosu
SKALA DEPRESJI HAMILTONA, Dokumenty- pedagogika, psychologia, emisja głosu
Atak, Emisja głosu - Ćwiczenia dla wokalistów
przemowy, Międzywydziałowe Studium Pedagogiczne Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie dawniej AR w

więcej podobnych podstron