Elastografia jest nowym narzędziem rozszerzającym możliwości ultrasonografii oraz rezonasu magnetycznego o obrazowanie właściwości mechanicznych tkanek, dlatego jest nazywana “palpacją przez obrazowanie”. Badanie jest oparte na analizie odkształcenia tkanek pod wpływem ucisku (akwizycja statyczna) lub ocenie prędkości propagacji drgań w tkankach (dynamiczna). Następnym krokiem jest nałożenie kolorowego obrazu elastograficznego na standardowe obrazy ultrasongraficzne lub rezonansu magnetyczego. Zwykle wykorzystuje się do tego celu spektrum barw od czerwonego dla dużej elastyczności do niebieskiego dla tkanek bardzo sztywnych. Elastografia od niedawna jest dostępna komercyjnie w aparatach ultrasonograficznych dwóch producentów (Hitachi EUB-8500, oraz Siemens Sonoline Elegra). Spowodowało to, że coraz częściej pojawiają się doniesienia o jej przydatności w obrazowaniu narządu ruchu [1-3].
Podczas tendinopatii ścięgna Achillesa powstaje lokalny proces zapalny, objawiający się m.in. bólem spoczynkowym lub wysiłkowym, zlokalizowanym 2-6 cm proksymalnie od przyczepu piętowego ścięgna. Jednocześnie dochodzi do regionalnego wzrostu przepływu krwi w miejscu zapalenia, spadku wytrzymałości kolagenu, wzrostu liczby komórek oraz procesów neowaskularnych charakterystycznych dla wszystkich tendinopatii. Wszystkie te zjawiska powodują, że w obrazie ultrasonograficznym ścięgno staje się hipoechogeniczne w miejscu stanu zapalnego, oraz rośnie jego grubość [4, 5]. Możliwe jest również wykazanie wzrostu przepływu krwi za pomocą opcji Power Doppler. Porównując wyniki badań elastosonograficznych 80 zdrowych osób i 25 chorych wykazano przydatność tego badania w diagnostyce tendionopatii ścięgna Achillesa. Wykazano, że prawidłowe ściegno posiada jednolitą, małoelastyczną strukturę, a proces chorobowy powoduje wzrost jego podatności. Elastosonografia posiada 94% czułość oraz 99% swoistość w rozpoznawaniu tej jednostki chorobowej [6, 7]. Podobna jest wartość badania USE w diagnostyce entezopatii nadkłykcia bocznego kości ramiennej (“łokcia tenisisty”). Porównując elastosonografię 32 chorych z wynikami badań 44 łokci zdrowych pacjentów wykazano 100% czułość oraz 89% swoistość. Dodatkowo badanie wykazało, że proces chorobowy często zajmuje więzadło poboczne oraz leżącą w sąsiedztwie tych struktur powięź [8]. Autorzy badań zauważają również, że USE wykazuje wyższą czułość od ultrasongrafii w rozpoznawaniu wczesnych stopni zaawansowania, a ten potencjał może zostać wykorzystany wśród sportowców do zapobiegania uszkodzeniom ściegien wskutek treningu [9].
Najczęstszą przyczyną zespołu bolesnego barku (ZBB) jest uszkodzenie ścięgna mięśnia nadgrzebieniowego. Porównanie USE barku 20 osób zdrowych z 40 wynikami badań osób chorych, wykazało skuteczność elastosonografii w rozpoznawaniu ZBB. Dodatkowo u 20 chorych wykonano rezonans magnetyczny wykazując również zgodność wyników [10].
Spalazzi i wsp. dokanali oceny naprężeń powstających w więzadle krzyżowym przednim za pomocą elastografii. Wykazano, że największym naprężeniom podlega dystalny odcinek oraz przyległy do niego przyczep piszczelowy. Badanie zostało przeprowadzone w celu poprawy wyników leczenia rekonstrukcyjnego tego więzadła [11].
Elastografia jest rozwijającą się od niedawna dziedziną radiologii, która dzięki swoje zdolności obrazowania właściwości mechanicznych tkanek otwiera, zupełnie nowe możliwości przed diagnostyką obrazową. Przytoczone badania pokazują, że diagnostyka narządu ruchu może stać się jednym z jej zastosowań.