NOTATKA DLA GRUPY
Wstęp - metoda wychowania to świadomie i konsekwentnie stosowany sposób oddziaływania pedagogicznego na jednostkę, grupę lub zbiorowość, dla osiągnięcia danego celu wychowawczego; mniej użyteczna, niż m. zadaniowa/modelowania; metoda perswazyjna należy do grupy metod tzw. indywidualnych
Metoda perswazji - polega na uświadamianiu dzieciom obowiązków i powinności, jakie mają wobec społ., innych ludzi i samych siebie oraz na przypominaniu przysługujących ich praw
Określenie perswazji i jej skuteczność
Perswazja (definicja) - czy jest?
przekonywanie kogoś o czymś/tłumaczenie czegoś komuś/nakłanianie
cel: spowodowanie zmiany opinii, przekonań, postaw jednostki; korygowanie i wzbogacanie posiadanego przez nią zasobu wiadomości
cel wychowawczy: uprzystępnienie i wyjaśnienie różnego rodzaju wartości i norm (przytaczanie argumentów „za” i „przeciw”)
rodzaj słownego oddziaływania (wpływ) na świadomość moralną i społ.
Sytuacja komunikacyjna, w której zachodzi perswazja
k o d
nadawca (intencja) → przekaz → odbiorca (skutek)
k o n t e k s t
Perswazja wsparta rozmową i dyskusją
Perswazja w życiu rodziny
rozmowa
zasłyszana rozmowa*
rozmowa niekierowana (tzn.: samorzutna, szczera, przebiegająca w atmosferze zaufania i zrozumienia)
narada rodzinna
Perswazja w życiu szkolnym
zagajenie (nauczyciel, uczeń, gość, książka, doświadczenie, codzienność, przemyślenia)
wymiana poglądów (szczera i swobodna; podczas zajęć) → rozmowa niekierowana → dyskusja uczestnicząca (prowadzący jako równoprawny uczestnik)
postawiony i sformułowany, ściśle określony problem wymagający rozwiązania/zastanowienia
istotny jest poziom zainteresowania uczniów
zasady prowadzenia dobrej dyskusji :)
Perswazja w praktyce
Skutki perswazji - zalety
źródło refleksji etycznej
stanowi czynnik motywujący do zachowań pożądanych
pomaga uświadomić moralny porządek w życiu i świecie (odróżniać dobro i zło, poznawać normy i zasady moralne)
pomaga odnajdywać sensu życia
pomaga kształtować system wartości (chroni przed poczuciem pustki i bezsensu → „osłona” dla zdrowia psych. - nerwica egzystencjalna)
Granice perswazji - wady
niewielka skuteczność
o człowieku mówią nie tylko słowa (wiedza), ale przede wszystkim: czyny (postępowanie, wyk. Zadań)
nierówne predyspozycje jednostek do ich wypełniania
zbyt wielka wiara w tzw. „apele do sumienia”
Techniki perswazji - jak zwiększyć jej skuteczność?
perswazja wstępna (Pierwsza polega na przejęciu kontroli nad sytuacją i stworzeniu atmosfery sprzyjającej komunikatowi; proces ten nazywamy perswazją wstępną. Perswazja wstępna odnosi się do struktury, jaką nadajemy naszemu problemowi oraz do sposobu przedstawienia decyzji. Skuteczna perswazja wstępna ustala to, „co każdy wie” i „co wszyscy uważają za oczywiste”. Jeżeli nadawcy uda się sprytnie sformułować problem i zdefiniować sposób, w jaki należy o nim dyskutować, może wpłynąć na nasze reakcje poznawcze i uzyskać naszą zgodę, wcale nie stwarzając wrażenia, że próbuje nas do czegokolwiek przekonać.)
wiarygodność źródła (Następnie nadawca musi zadbać o właściwy wizerunek w oczach odbiorców. Technikę tę określamy mianem wiarygodności źródła. Innymi słowy, nadawca musi zaprezentować się jako ktoś sympatyczny, dobrze poinformowany, godny zaufania albo posiadający inne atrybuty ułatwiające przekonywanie.)
atrakcyjny komunikat (Trzecia technika polega na skonstruowaniu i przekazaniu komunikatu, który skupi uwagę i myśli odbiorców dokładnie na tym, na czym zależy nadawcy- odwróci ich uwagę od argumentów przemawiających przeciwko prezentowanemu stanowisku, przykuje ją żywym i sugestywnym obrazem, a nawet skłoni odbiorców do autoperswazji.)
kontrola emocji odbiorców (Wreszcie, skuteczny wpływ opiera się na kontrolowaniu uczuć odbiorców i przestrzega prostej zasady: wzbudź w odbiorcach określone emocje, a następnie podsuń im sposób reakcji na te emocje, który - tak się składa - pokrywa się z działaniem, do którego próbujesz ich nakłonić. W takiej sytuacji odbiorcy skupiają się na własnych uczuciach i stosują się do prośby w nadziei, że pozwoli im to uniknąć negatywnych emocji lub trwać przy emocjach pozytywnych.)
dodatkowo:
stosowanie równolegle innych metod (modelowania/zadaniowej), żadna z metod nie ma charakteru uniwersalnego
unikać górnolotnosci, deklaratywnosci, tzw. taniego dydaktyzmu, moralizatorstwa
intuicja i doświadczenie pedagogiczne
kierowac sie zdrowym rozsadkiem
nie może być wynikiem impulsu
być asertywnym
posiadac rzetelna wiedze z zakresu róznych dziedzin nauki/zycia
dawac swoja postawa dobry przykład
byc szczerym (np. szczere zamiary pomocy)
Perswazja w reklamie:
metoda powtórzeń
niezwykłość obrazu
wpływ etykietki
autorytety
wpływanie na wrażliwość odbiorcy
informacyjny charakter
humorystyczny charakter
Formy perswazji (dobrym pretekstem do dyskusji), m.in.:
aforyzmy („złote myśli”),
sentencje/maksymy,
filmy,
audycje telewizyjne i radiowe,
wspomnienia ludzi dotkniętych przez los,
biografie ludzi wielkiego serca itp.
Bibliografia
Łobocki M., Teoria wychowania, Kraków 2007
Muszyński H., Zarys teorii wychowania, Warszawa 1976
Wiersz o perswazji
Różne metody wychowania znamy
my na perswazyjnej się teraz skupiamy
prosta w zrozumieniu jest dla każdego
bo korzystamy z niej co dzień w razie potrzeby.
Przykładem jest dziecko - przekonując matkę w sklepie
przy regale z łakociami po ramieniu klepie
z ustami w podkówkę, z oczami jak kociaczek
mówi do mamy: „Będę grzeczny, tylko kup mi lizaczek”!
Przekonuje ją jak może
czuje, że zaraz pójdzie na noże.
Zapomniało dziecko małe, że nie tędy droga
- aby cel osiągnąć w sklepie, najpierw potrzebna była w domu rozmowa
lub jakaś większa narada, nieboże
brak argumentów nic już dziecku teraz nie pomoże.
Nam tu jednak nie o takim przykładzie przyszło rozprawiać
bo, aby wychowanie usprawnić, to matka winna dziecko, a nie odwrotnie, do dobrego namawiać.
Nie zawsze to jednak skuteczne działanie,
dlatego także innym metodom poświęć zainteresowanie.
* „Na charakter i poglądy młodych ludzi mniej wpływa to, co się do nich mówi, a więcej to, co się obok nich mówi” (S. Garczyński, 1985, s. 92)