2006-04-01
DYSPLAZJA I WRODZONE ZWICHNIĘCIE ST.BIODROWEGO
ZWICHNIĘCIE- LUXATIO
Wada rozwojowa, najczęściej u dzieci, polega na zaburzeniach rozwojowych, w których występuje nieprawidłowa reakcja między gł. k.udowej i panewką st. biodr.
Wada ta może przyjąć różne formy od dysplazji panewki przez podwichnięcie do całkowitego zwichnięcia st. biodrowego czyli wysunięcia głowy z panewki st.biodr poza obrąbek stawu.
Panewka w stanie dys.jest płytka i obejmuje tylko część gł.k.ud.
Podwichnięcie-gdy głowa częściowo wychodzi
Najmocniej-całkowicie wychodzi.
Etiologia wady (przyczyny)
*mechaniczne
-położenie miednicowe (pośladkowe płodu)
-małowodzie
-duża masa płodu
*hormonalne
-częściej u dziewczynek (hormon) 4x6
-genetyczne
-dodatni wywiad rodziny
◙
W dysplastycznych stawach powierzchnia obciążona jest mniejsza i nacisk na jednostkę powierzchni jest większy. Następstwem tego jest rozwój, we wczesnym wieku, wtórnych zmian zwyrodnieniowych.
Obraz kliniczny
* objaw przeskakiwania (ortolaniego)- u noworodków
* objaw Barlowa- u noworodków
Oba te objawy świadczą o niestabilności st.biodr.
* asymetria fałdów udowych
* ograniczone odwodzenie w stawie biodr.
(od 5 tyg. życia jest to jedyny objaw dysplazji)
2006-04-01
* poszerzenie obrysu st.biodr.
* przesunięcie krętarza większego ku górze
* niewyczuwalność głowy k.udowej w panewce
* nierówność kończyn
* opóźnione chodzenie
* utykanie
* chód kaczkowaty (zwichnięcie obustronne)
* hiperlordoza lędźwiowa
◙
Badanie USG st.biodr
stosowane w bad.profilaktycznych
pokazuje struktury chrzęstne stawu
USG-ocena st.biodrowego met.Grafa
typ I -st. zdrowe
typ IIa -st.”wątpliwe”
typ IIb -st. dysplastyczne
typ IIc -biodro krytyczne
typ IIIa -st. podwichnięte
typ IIIb -st. podwinięte
typ IV -st. zwinięty
RTG po 3 mies.życia
tomografia komputerowa (CT )
PROFILAKTYKA
1.wczesne badanie przesiewowe (badanie kliniczne na oddziale noworodkowym lub USG) w pierwszych tygodniach życia
USG powtarzane co 6-8 tyg do czasu stabilizacji obrazu
2.odpowiednia pielęgnacja niemowląt - unikanie przywodzenia i prostowania kkd, szerokie pieluszkowanie, odpowiednie noszenie niemowląt (nogi ma w odwiedzeniu )
2006-04-01
◙
Zasadnicze znaczenie ma wczesne rozpoznanie i rozpoczęcie postępowania profilaktyczno- leczniczego
LECZENIE
zachowawcze
najczęściej stosowane są ortezy - szelki Pawlika
inne stosowane ortezy - poduszka Frejki, szyna Koszli, szyna van Rosena
Szelki Pawlika służą do uzyskania optymalnego uzyskania optymalnego ustawienia kkd w poz. zapewniającej stabilizacje st. biodrowego i zabezpieczającej przed przywiedzeniem i wyprostowaniem w st.biodrowym.
Ta pozycja to zgięcie 100-110 ° i odwiedzenie ok. 50 ° w st. biodrowym.
Czas stosowania 6-12 tyg.
Po 6 mies. życia dziecka ortezy są mało skuteczne
Przy braku stabilizacji w st. biodr. za pomocą ortezy stosuje się repozycję (nieoperacyjną) stawu i następnie unieruchomienie w opatrunku gipsowym biodrowym.
Repozycja może być poprzedzona wyciągiem ponad głowę (over head extension).
◙
Przy braku stabilizacji repozycji wykorzystuje się leczenie operacyjne (1-2 r.ż.)
- repozycja otwarta
- osteotomia transiliakalna (plastyka daszku)
- osteotomia kości udowej
Postępowanie pooperacyjne
Opatrunek gipsowy na kk. dol. w odwiedzeniu i niewielkiej rotacji wewnętrznej.
Opatrunek gipsowy biodrowy - przez 6 tyg.
Po 6 tyg. przecina się opatrunek na korytko i rozpoczyna usprawnianie od ćw. czynnych prowadzonych w ST.biodr. i kd.
Korytko stosuje się do 12 tyg od operacji
Po ok. 12-20 tyg., po ocenie rtg, stopniowe obciążanie operowanej kończyny
1