Narkotyczne leki przeciwbólowe

Ból - przykre doznanie czuciowe i emocjonalne z obecnym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanki. Jest to jeden z objawów choroby spowodowany zaburzeniem fizjologicznych mechanizmów.

Nocyreceptory - są to receptory zewnętrzne odpowiedzialne za odbiór bólu. Charakteryzują się niespecyficznością (odbierają różne bodźce o przykrym doznaniu):

• termiczne

• mechaniczne

• ucisku

Za pomocą neuronów ból jest przekazywany do OUN drogą 3 neuronalną

1. obwodowy - zakończenia nocyreceptorów oraz cienkie włókna

• A_δ - ból szybki, cienki, przeszywający

• C (bezmielinowe) - ból rozlany, tępy

3. wzgórzowo-korowy - do jąder wzgórza i kory mózgowej

Antynocycepcja - fizjologiczny proces hamujący uczucie bólu. Niektóre impulsy z nocyceptorów nie docierają do kory mózgowej dając uczucie bólu. W procesie tym biorą udział:

• substancja szara w rdzeniu

• jądra szwu

• jądra podstawy mózgu

Teoria bramki kontrolnej - na poziomie rdzenia kręgowego wytłumienie przekaźnictwa (brak impulsów w 2 i 3 neuronie) z udziałem substancji P wydzielanej przez rdzeniowe zakończenia bezmielinowych włókien C.

Nocyceptor odbiera impuls → uwolnienie s. P → pobudzenie neuronów enkefalicznych →

→ ↑β-endorfin i enkefalin → one hamują receptor GABA-ergiczny → impulsacja nie przechodzi dalej.

Cechą nocyreceptorów jest próg i tolerancja bólu

• próg bólu - stały dla wszystkich osobników

• tolerancja bólu - zmienna osobniczo

Sensytyzacja - długotrwałe pobudzenie powoduje spadek wrażliwości receptorów. Proces ten nie występuje w nocyreceptorach - reaguje on na każde pobudzenie bez względu na długość trwania nie występuje repolaryzacja (ból przewlekły)

Dwa mechanizmy pobudzenia nocyceptorów:

1. transmisja jonowa -

FARMAKOLOGIA WYKŁAD BIAŁYSTOK 1995/96

- 1 -