Narkotyczne leki przeciwbólowe
Ból - przykre doznanie czuciowe i emocjonalne z obecnym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanki. Jest to jeden z objawów choroby spowodowany zaburzeniem fizjologicznych mechanizmów.
Nocyreceptory - są to receptory zewnętrzne odpowiedzialne za odbiór bólu. Charakteryzują się niespecyficznością (odbierają różne bodźce o przykrym doznaniu):
termiczne
mechaniczne
ucisku
Za pomocą neuronów ból jest przekazywany do OUN drogą 3 neuronalną
obwodowy - zakończenia nocyreceptorów oraz cienkie włókna
Aδ - ból szybki, cienki, przeszywający
C (bezmielinowe) - ból rozlany, tępy
wzgórzowo-korowy - do jąder wzgórza i kory mózgowej
Antynocycepcja - fizjologiczny proces hamujący uczucie bólu. Niektóre impulsy z nocyceptorów nie docierają do kory mózgowej dając uczucie bólu. W procesie tym biorą udział:
substancja szara w rdzeniu
jądra szwu
jądra podstawy mózgu
Teoria bramki kontrolnej - na poziomie rdzenia kręgowego wytłumienie przekaźnictwa (brak impulsów w 2 i 3 neuronie) z udziałem substancji P wydzielanej przez rdzeniowe zakończenia bezmielinowych włókien C.
Nocyceptor odbiera impuls → uwolnienie s. P → pobudzenie neuronów enkefalicznych →
→ ↑β-endorfin i enkefalin → one hamują receptor GABA-ergiczny → impulsacja nie przechodzi dalej.
Cechą nocyreceptorów jest próg i tolerancja bólu
próg bólu - stały dla wszystkich osobników
tolerancja bólu - zmienna osobniczo
Sensytyzacja - długotrwałe pobudzenie powoduje spadek wrażliwości receptorów. Proces ten nie występuje w nocyreceptorach - reaguje on na każde pobudzenie bez względu na długość trwania nie występuje repolaryzacja (ból przewlekły)
Dwa mechanizmy pobudzenia nocyceptorów:
transmisja jonowa -
FARMAKOLOGIA WYKŁAD BIAŁYSTOK 1995/96
- 1 -