Przy ocenianiu ucznia będą uwzględniane następujące czynniki:
- wysiłek włożony w wykonanie zadania,
- udział w zajęciach, aktywność, zainteresowanie tematyką,
- stopień przygotowania do zajęć, odrabianie prac domowych,
- poziom umiejętności,
Sposoby sprawdzania
Uczniów należy oceniać, nie za osiągnięcia, a za postępy - jednak bardzo trudno ocenić efektywność metod stosowanych w przypadku uczniów z upośledzeniem, gdyż często wypracowane efekty są bardzo krótkotrwałe. Nie ma uniwersalnego narzędzia kontroli szkolnych osiągnięć uczniów z upośledzeniem.
Ocena może pełnić funkcję motywującą do dalszej pracy. Uczeń powinien wierzyć w swe możliwości i osiągać w miarę swych możliwości sukces. Kontrola może przybierać formę zróżnicowaną: testem będzie obserwacja poczynań ucznia, ale i forma zabawy, konkursu, gry dydaktycznej; czy też sprawdzenie postępów w sytuacji praktycznej: na poczcie, w sklepie, u lekarza; umiejętność korzystania z kalkulatora, telefonu, obsługa prostych urządzeń technicznych. Umiejętność nieskomplikowanego korzystania z niektórych funkcji komputera. Ocena powinna uwzględniać wkład pracy ucznia, dotyczyć konkretnych umiejętności i wiadomości ucznia. Ma mu dać poczucie sukcesu i przekonanie, że zdobyta wiedza będzie przydatna w życiu.
KRYTERIA FORM PISEMNYCH DLA UCZNIA Z UPOŚLEDZENIEM W STOPNIU LEKKIM
OPOWIADANIE
I. Uczeń rozumie temat i wystarczająco go rozwija. - 2 p.
II. Fabularyzuje, przedstawia przyczynowo - skutkowy tok zdarzeń. - 1 p.
III. Prowadzi narrację w sposób żywy i urozmaicony. - 2 p.
IV. Wypowiedź jest spójną, zamkniętą całością. - 1 p.
V. Wypowiedź jest komunikatywna. - 1 p.
VI. Poprawność językowa (stylistyczna, składniowa, fleksyjna, leksykalna), dopuszczalne dwa błędy. - 1 p.
VII. Wypowiedź jest logicznie uporządkowana. - 1 p.
VIII. Zapis staranny i czytelny mimo zaburzeń grafiki pisma. - 1 p.
Uwaga: Poprawność językową, ortograficzną i interpunkcyjną punktujemy, jeżeli uczeń napisał co najmniej 10 zdań tekstu ciągłego.
SPRAWOZDANIE
I. Zrozumienie tematu i wystarczające jego rozwinięcie.
- 2 p.
II. Poprawna forma wypowiedzi:
- określenie czasu, miejsca, okoliczności i celu zdarzenia;
- skoncentrowanie uwagi na głównych wydarzeniach;
- krótka i obiektywna ocena;
- stosuje zdania pojedyncze i złożone. - 3 p.
III. Wypowiedź spójna, tworząca całość. - 1 p.
IV. Poprawność językowa (stylistyczna, składniowa, fleksyjna, leksykalna), dopuszczalne dwa błędy. - 1 p.
V. Wypowiedź jest komunikatywna. - 1 p.
VI. Wypowiedź jest logicznie uporządkowana. - 1 p.
VII. Zapis staranny i czytelny mimo zaburzeń grafiki pisma. - 1 p.
OPIS
I. Praca zgodna z tematem - 1 p.
II. Właściwa forma wypowiedzi
a) każdy opis musi zawierać część wstępną (czyli krótkie przedstawienie tego, co będziemy opisywać), rozwinięcie (czyli dokładny opis) oraz zakończenie, w którym wyrażany jest stosunek emocjonalny do przedmiotu opisu;
b) opis postaci - zawiera informacje o wyglądzie zewnętrznym danej osoby, czyli: wzroście, sylwetce, kolorze włosów, uczesaniu, ubiorze, stylu, cechach charakterystycznych;
c) opis przedmiotu - zawiera informacje o kształcie, wielkości, barwie oraz rodzaju materiału, z jakiego dany przedmiot został wykonany;
d) opis krajobrazu - zawiera informacje na temat rozmieszczenia w przestrzeni, np. co znajduje się na pierwszym planie, a co w tle. - 2 p.
III. Wystarczające rozwinięcie tematu (minimum 10 zdań). - 1 p.
IV. Bogate słownictwo.
(Uczeń stosuje przymiotniki i przysłówki opisujące i oceniające oraz różne typy zdań). - 1 p.
LIST
I. Treść wypowiedzi ma wyraźny związek z tematem. - 1 p.
II. Wypowiedź jest rozwinięta, zawiera co najmniej 10 zdań. - 2 p.
III. Zachowana jest forma listu. W wypowiedzi zastosowano:
- w prawym górnym rogu: nazwa miejscowości i data;
- charakterystyczne dla listu zwroty do adresata i ich pisownia;
- w zakończeniu listu: formuła pożegnalna;
- podpis imieniem lub imieniem i nazwiskiem;
- stosuje się zdania pojedyncze i złożone. - 2 p.
IV. Wypowiedź jest spójna, tworzy zamkniętą całość. - 1 p.
V. Poprawność językowa (stylistyczna, składniowa, fleksyjna, leksykalna; dopuszczalne dwa błędy). - 1 p.
VI. Wypowiedź jest komunikatywna. - 1 p.
VII. Wypowiedź jest logicznie uporządkowana. - 1 p.
VIII. Zapis czytelny i przejrzysty mimo zaburzonej grafiki pisma; zastosowanie przynajmniej trzech akapitów. - 1 p.
Wzór opinii o uczniu
W opinii uwzględnić należy kilka obszarów:
1. Funkcjonowanie ucznia w klasie i wśród rówieśników.
2. Stosunek do nauki i obowiązku szkolnego.
3. Stosunek do nauczycieli.
4. Wygląd zewnętrzny i dbałość o higienę osobistą.
5. Kontakty z rodziną.
W powyższych ujęciach należy zwrócić uwagę na następujące elementy.
1. Funkcjonowanie ucznia w klasie i wśród kolegów.
Spotykamy się z bardzo różnymi zachowaniami, w sprecyzowaniu opinii mogą pomóc określenie:
a) adaptacja w nowym środowisku
- samopoczucie: uśmiechnięty, pogodny, wszystko go cieszy, zamyślony, poważny, smutny
- lubiany przez innych, popularny, poszukiwany i chętnie przyjmowany w grupie, nie lubiany, dzieci go unikają, odrzucony
- ma jednego przyjaciela, z którym chętnie przebywa
- pomaga i przejmuje się przeżyciami innych, obojętny
- tolerancyjny, łatwo przebacza, pamiętliwy, nie zapomina wyrządzonych mu krzywd
- zazdrosny o sukcesy innych, chce być w centrum zainteresowania
b) zachowania agresywne
- drażliwy, charakteryzuje go brak opanowania, łatwo się irytuje, skłonny do
kłótni, agresywny w słowach (przeklina, wymyśla, złośliwie przezywa,
przedrzeźnia, grozi) i czynach (skory do bicia, pierwszy napada, konflikty
rozwiązuje siłą)
c) sposób bycia
- zarozumiały, lubi się chwalić, bezkrytyczny, ma o sobie bardzo dobre mniemanie
- ekspansywny, porusza się z rozmachem głośno
- krzykliwy, mówi podniesionym głosem
- spokojny, cichy
- uparty, za wszelka cenę stara się postawić na swoim, nie daje sobie nic wytłumaczyć
- brak pewności siebie, ustępuje innym, poddaje się w razie konfliktu
d) reakcja na stres
- brak odporności, w sytuacjach pełnych napięcia okazuje niepokój, trudno mu się skupić
- reaguje agresją
e) stosunek do siebie
- bezkrytyczny, brak poczucia winy
- samokrytyczny, potrafi przyznać się do błędu, ma poczucie winy, jest zawstydzony
f) współpraca z innymi
- odmawia współpracy, działa niechętnie z musu
- chętnie współpracuje, zawsze gotowy
2. Stosunek do nauki i obowiązku szkolnego.
Na początek określić należy ogólne podejście ucznia do obowiązków szkolnych: pozytywny, bierny, negatywny. Następnie scharakteryzować:
a) uczęszczanie na lekcje
- ilość godzin opuszczonych, spóźnienia, wagary
- udział w zajęciach pozalekcyjnych
b) postępy w nauce
- oceny z przedmiotów
- z którymi przedmiotami uczeń ma kłopoty, które lubi
c) zachowanie
- pilny, pracuje na lekcjach odrabia prace domowe, aktywny na lekcji, zadaje pytania
- dba (nie dba) o pomoce naukowe
- ambitny, trudności nie zniechęcają go
- chętnie angażuje się w prace na rzecz klasy
- leniwy, niechętnie podejmuje wysiłek intelektualny, nie odrabia prac domowych
- przeszkadza w prowadzeniu lekcji, rozmawia, nie uważa
- apatyczny, trudno go czymś zainteresować
3. Stosunek do nauczycieli.
Opinię o uczniu można wzbogacić o informacje dotyczące kontaktów z nauczycielami:
- szuka nauczyciela, chętnie z nim rozmawia, stara zwrócić na siebie uwagę
- miły, grzeczny
- odnosi się w sposób arogancki, niegrzeczny, lekceważy
- unika kontaktu
4. Wygląd zewnętrzny i dbałość o higienę osobistą.
Są istotnymi informacjami o sytuacji i stanie dziecka: a) ubranie
- czyste, skromne, estetyczne, brudne
- ekstrawaganckie
- brak dbałości o własny wygląd, przesadna dbałość
- chęć zwrócenia na siebie uwagi
b) makijaż, kolczyki, tatuaż
c) higiena osobista
- włosy czyste, brudne
- pozostawiająca wiele do życzenia
5. Kontakty z rodziną.
Istnieje wiele typów postaw, jakie mogą prezentować rodzice. Przybliżenie dwóch skrajnych pozwoli scharakteryzować konkretny przypadek.
a) rodzice współpracują ze szkołą, są zaangażowani, chętni do wypracowania wspólnej drogi działania, mają dobry kontakt z dzieckiem, podchodzą ze zrozumieniem
b) bezkrytyczni, nie dopuszczają myśli, że ich dziecko nie jest idealne, wymagają sukcesów za wszelką cenę, winą obarczają wszystkich dookoła, nie można z nimi nawiązać współpracy, mają postawę roszczeniową
Mamy do czynienia również z brakiem zainteresowania ze strony domu rodzinnego:
- rodzice nie przychodzą do szkoły
- nie interesują się wynikami dziecka