KONSTYTUCYJNE USTAWY USTROJU RP

Constitatio - urządzenie, organizacja, ustanowienie

1. Konstytucja 3 maja 1791 rok

2. Konstytucja Marzec 1921 (marcowa)

3. Konstytucja 22 lipiec 1952 (socjalistyczna)

4. Konstytucja kwiecień 1989 rok

Mała konstytucja z 1992 roku

2 kwietnia 1997 rok - obowiązuje do dziś

Od 17 października 1997 roku obowiązuje konstytucja z 2 kwietnia.

VACATIO LEGIS - wakacje ustawy

Konstytucja składa się ze wstępu oraz rozdziałów

I CZĘŚĆ - część patriotyczna, pokazuje bohaterskie dzieje naszego narodu, nawiązuje do korzeni

II CZĘŚĆ - opis ogólny RP

• Artykuł I - „Rzeczpospolita”, „Rzeczpospolita jest dobrem wspólnym”

• Artykuł II - Władze z kraju sprawuje naród, naród wybiera osoby reprezentujące i rządzące krajem, RP państwem demokratycznym, RP państwo prawne (obywatele muszą przestrzegać prawa) prawo jest tworzone przez parlament, musi odpowiadać standardom międzynarodowym, prawo człowieka, prawo musi być jasne. Prawem jest rozporządzenie i ustawa.

Rozdział I - Rzeczpospolita

Rzeczpospolita państwem jednolitym. Jeden ustrój na cały kraj.

Rzeczpospolita państwem podziału władzy:

- władza ustawodawcza (sejm, senat)

- władza wykonawcza (Prezydent, rząd)

- władza sądownicza (sądy powszechne, trybunały)

RP państwem o społecznej gospodarce rynkowej wolność działalności gospodarczej

Wolność tworzenia i działania partii politycznych

Ochrona niepodległości i nienaruszalności terytorium.

Stwarzanie warunków do upowszechniania równego dostępu do dóbr kultury

Wolność tworzenia samorządów zawodowych.

Ochrona małżeństwa, rodziny, macierzyństwa.

Równouprawnienie kościołów i innych związków wyznaniowych

Obowiązek używania języka polskiego jako języka urzędowego

Art. 28. - Określano godło, flagę, barwy, hymn, podlegają one ochronie prawnej

Art. 29. - Stolicą RP jest Warszawa

Prawa

Zakaz ekstradycji obywatela polskiego. Prawo azylu.

Prawa wolności, prawa polityczne:

• pokojowe organizowanie i uczestnictwo w zgromadzeniach. Zgromadzenia muszą być pokojowe, nie zagrażać zdrowiu, do zorganizowania zgromadzenia potrzebna jest zgoda gminy

• prawo do zrzeszania się

• prawo dostępu do służby publicznej

• prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej, osób pełniących funkcje publiczne

• prawo do udziału w referendum, oraz praw do wybierania prezydenta, posłów itd.

• prawo do własności (prawo dziedziczenia)

• wolność wykonywania zawodu oraz wyboru miejsca pracy

• obywatel ma prawo do zabezpieczenia w razie niezdolności do pracy

• każdy ma prawo do ochrony życia i zdrowia

• bezpieczeństwo ekologiczne oraz ochrona środowiska

• ochrona praw dziecka

• prawo do uzyskania pomocy w uzyskaniu mieszkania

• ochrona konsumentów

Obowiązki:

• wierność

• przestrzeganie prawa

• ponoszenie ciężaru i świadczeń publicznych (podatki, opłaty)

• obrona ojczyzny

• obowiązek dbałości o stan środowiska

Konstytucja zapewnia każdemu obywatelowi, środki ochrony wolności:

- prawo do wynagrodzenia szkody wyrządzonej przez organ władzy publicznej

---