Stanowisko pracy Dr G. Gaweł
Podejście funkcjonalne
„ to zbiór funkcji i zadań przypisanych jednej pielęgniarce/ położnej do wykonania. Jest wynikiem podziału celu głównego instytucji ( szpitala, przychodni, DPS, zakładu pielęgnacyjno- opiekuńczego itd.) na cele szczegółowe
Koncepcja podmiotowa
„ to miejsce zajmowane przez pielęgniarkę/ położną w strukturze organizacji z punktu widzenia dostępu do władzy. Stąd wyróżnia się stanowiska pracy kierownicze i wykonawcze
Koncepcja przedmiotowa
„ to część przestrzeni roboczej wraz z wyposażeniem, na której pielęgniarka / położna lub zespół pracowniczy wykonuje w określony sposób część procesu pracy, przyczyniając się do osiągnięcia celu głównego instytucji”
Koncepcja systemowa
„to najmniejszy w strukturze instytucji system działania, stanowiący cząstkę systemu wyższego rzędu, jakim jest np. Szpital czy cały system ochrony zdrowia”
Stanowisko pracy zostaje wyodrębnione w następstwie:
podziału celów ogólnych
zadań na cele
zadań cząstkowych nie podlegających już podziałowi
Stanowisko pracy jest tworzone na zasadzie jedności trzech elementów:
cech zadań, czynności, operacji
kwalifikacji wykonawców
miejsca wykonania zadań
Elementy stanowiska pracy
Nazwa stanowiska i jego służbowe podporządkowanie
Cele danej pracy na stanowisku
Funkcje pełnione i wynikające z nich obowiązki oraz szczegółowe zadania
Uprawnienia do wykonywania obowiązków
Pozostałe więzi organizacyjne
kryteria oceny pracy
Podstawa prawna i zakres odpowiedzialności na danym stanowisku
Czas pracy, przerwy, obciążenie psychofizyczne
Obsada i obsługa stanowiska
Wymagania specjalne, które dotyczą niektórych pracowników zajmujących dane stanowisko
Stanowiska pracy w służbie zdrowia
Stanowiska ze względu na wykonywany zawód, np. pielęgniarka, położna, lekarz itd.
Stanowiska ze względu na specyfikę i kwalifikacje specjalistyczne niezbędne do wykonania specjalistycznych zadań, np.. kardiochirurg, pielęgniarka psychitryczna itd.
NAZWA STANOWISKA
Kierownicze
Niekierownicze
Stanowiska niekierownicze,
1. Stanowiska niekierowniczwe
a) pielęgniarka/ położna
b) starsza pielęgniarka/ położna
2. Stanowiska kierownicze np.
a) pielęgniarka/ położna oddziałowa
b) pielęgniarka/ położna przełożona
c) Specjalistka ds. opieki szpitalnej
d) V-ce dyrektor ds. pielęgniarstwa
Do nazwy stanowiska może być dodane
określenie odzwierciedlające wymagane na danym stanowisku kwalifikacje i wskazujące na specjalistyczny rodzaj pracy, np.:
a) stanowisko pielęgniarski/ położnej epidemiologicznej
MIEJSCE W STRUKTURZE ORGANIZACYJNEJ
Określa się przez wskazanie stanowiska nadrzędnego , równorzędnego, podległego oraz nazwy działu, do którego stanowisko należy, np. pielęgniarka/ położna oddziałowa
a) nadrzędne - pielęgniarka/ położna przełożona
b) podległe- pielęgniarka/ położna szeregowa/ odcinkowa
c) równoległe- pielęgniarka/ położna oddziałowa z innego oddziału
Cel stanowiska
określa:
1. ISTOTĘ STANOWISKA
2. PO CO ZOSTAŁO ONO POWOŁANE
Wyznacza:
a) KIERUNEK DZIAŁANIA PRACOWNIKA
b) NAJWAŻNIEJSZE KRYTERIA OCENY JEGO EFEKTYWNOŚCI
Cel stanowiska
Powstaje:
1. na wskutek rozczłonkowania celu głównego, np. szpitala
Jest podstawą określenia:
1. zadań
2. uprawnień
3. odpowiedzialności
CELEM PODSYSTEMU PIELĘGNIARSTWO W SZPITALU JEST:
pomoc w przygotowaniu pacjentów do samoopieki
Celem stanowiska pielęgniarki / położnej ds. opieki szpitalnej, przełożonej
będzie zagwarantowanie warunków do ciągłej, kompleksowej opieki pielęgniarskiej w szpitalu
ZAKRES ZADAŃ PIELĘGNIAREK / POŁOŻNYCH
1. Zadania diagnostyczne
2. Zadania opiekuńcze
3. Zadania lecznicze
4. Zadania rehabilitacyjne
5. Działania psychopedagogiczne
6. Zadania organizacyjne
Organizacja stanowiska pracy obejmuje
a) czas pracy
b) rozkład czasu roboczego
system organizacji czasu pracy
c) sposób układania grafików
d) godziny rozpoczynania i kończenia pracy
e) długość i rozplanowanie przerw
f) oszacowanie obciążenia psychofizycznego pracownika
Praca zmianowa, nocna
To praca w niestandardowych porach dnia ( dyżur ranny, popołudniowy, nocny) lub standardowych ( zmiana ranna), która powoduje zakłócenie rytmu okołodobowego i niekorzystnie wpływa na zdrowie
Praca nocna wg kp - to praca trwająca co najmniej 7 godzin w przedziale czasu od 22.00-6.00
Skutki zdrowotne
Syndrom nietolerancji pracy zmianowej, nocnej
Zaburzenia snu
Zakłócenia przewodu pokarmowego
Zakłócenia cun( leki, depresje itd.)
Zakłócenia układu rozrodczego
Zaburzenia w pożyciu seksualnym
Zakłócenia życia rodzinnego, społecznego
OBCIĄŻENIE PRACĄ
TO NIEDOSTOSOWANIE WARUNKÓW I WYMOGÓW PRACY DO MOŻLIWOŚCI PRACOWNIKA
Rodzaje obciążenia
a) fizyczne
b) psychiczne
c) narządów zmysłu
Czynniki obciążające
fizyczne warunki pracy:
stan techniczny budynku, pomieszczeń,
urządzenia, narzędzia, sprzęt itd
środowisko mikroklimatyczne ,np. dźwięk, oświetlenie, temperatura, wilgotność powietrza, toksyczność
wysiłek fizyczny- statyczny, dynamiczny, małych grup mięśniowych
wysiłek umysłowy
specyfika zadań wynikających z roli zawodowej, np. presja czasu, odpowiedzialność, złożoność, trudność zadań
predyspozycje psychofizyczne jednostki
metody pracy
pozycja
PRZERWY W PRACY
Cel:
usuniecie przejawów zmęczenia
przywrócenie równowagi narządom
zmniejszenie stężenia kwasu
mlekowego
OBSADA STANOWISK PRACY
Obsada pielęgniarska/ położnych powinna być dostosowana do występującego zapotrzebowania na opiekę pielęgniarską
Określają przepisy prawne dotyczące minimalnych norm zatrudnienia pielęgniarek/ położnych
Obowiązek
„ To prawo, zakaz, lub nakaz określonego zachowania się pielęgniarki/ położnej na stanowisku pracy, wynikający z umowy o pracę zawartej między pracownikiem a pracodawcą (zakładem pracy )” (Przewodnik encyklopedyczny dla pielęgniarek)
Uprawnienie
Możliwość wyboru postępowania w danej sytuacji
Uprawnienie zawodowe to określona prawnie możliwość wyboru postępowania w danej sytuacji
Uprawnienie pracownicze to możliwość wyboru metody, kolejności wykonania, narzędzi pracy, zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami
Odpowiedzialność
„ to zobowiązanie do wywiązywania się jednostki lub organizacji z nałożonych na nią lub przyjętych przez nią zadań i obowiązków; ponoszenie konsekwencji swoich świadomych działań, decyzji i zaniedbań „( Bolesta- Kukułka)
literaturze z zakresu zarządzania istnieje pogląd
Każdemu obowiązkowi powinno być przypisane uprawnienie, nie chodzi tu o prawa wynikające z wykonywania danego zawodu czy Kodeksu pracy, te bowiem przysługują każdemu pracownikowi mającemu ten sam zawód, ale o pewien margines swobody przypisany wykonywaniu danego zadania
W literaturze przedmiotu podkreśla się
Teoretyczna nieznajomość uprawnień zwalnia z wykonywania obowiązków, gdyż te elementy łącznie z odpowiedzialnością tworzą integralną całość
Te trzy zakresy winny być takie same
Obsługa stanowiska
Właściwa obsługa stanowiska pracy wpływa na efektywny przebieg realizowanego procesu pracy
Na nią składają się m.in.
Organizacja transportu wewnętrznego
Zaopatrzenie w zasoby rzeczowe ( odpowiednia ilość, jakość, rozmieszczenie zgodne z zasadami ekonomiki ruchu i ergonomii)
Zabezpieczenie w media
Konserwacja sprzętu, naprawy
Wynagrodzenie
Sposób załatwiania spraw przez pracownika
Przestrzeń, kształt stanowiska
Przestrzeń wynikająca ze specyfiki stanowiska i rodzaju wykonywanych świadczeń - określają przepisy-wymogi sanitarno -higieniczne i wyposażenia w sprzęt
Kształt- kwadrat, prostokąt, litera L, półkole, koło
Wymogi organizacyjne przestrzeni stanowiska pracy
Powinna umożliwiać zachowanie aseptyki
Swobodne wykonywanie działań, zadań
Zapewnienie porządku, ładu, czystości
Przestrzeń robocza pracownika
Minimalna
Maksymalna
Przestrzeń robocza minimalna
Jest to obszar znajdujący się w zasięgu przedramion ( ręce zgięte pod kątem prostym w stawie łokciowym)
Przestrzeń robocza maksymalna
Jest to obszar który znajduje się w obrębie wyciągniętych obu rak we wszystkich kierunkach
Wielkość tej przestrzeni zależy od zasięgu ręki
Sposoby porozumiewania się
Łańcuszka
Litery Y
Koła od wozu
Gwiazda
Pajęczyna