Psychologia Spoleczna zajmuje sie czlowiekiem w sytuacji spolecznej. Przekonanie,ze ktos wywiera na mnie wplyw i jak clowiek w tej sytuacji sobie radzi. Psychologa interesuje czlowiek, jego osoba, doszukuje sie roznic indywidualnych Psychologia->psychologia spoleczna->socjologia Osobowasc-wlasciwosci jednostki ujawniajace sie w postepowaniu w jednakowych warunkach dla roznych osob.Element: potrzeby, zainteresowania, zdolnosci, temperament, charakter i wola. Zachowania-reaktywne/celowe Emocje-pozytywne/negatywne Zainteresowania-aktywne/bierne Zdolnosci-Inteligen,pamiec,wyobraznia,podzielnosc uwagi, typ myslenia abstrakcyjnego, krytycyzm Konstrukt - sposob w jaki ludzie postrzegaja i interpretuja swiat Behawioryzm - postrzeganie czlowieka na podst. jego zachowan Psychologia Postaci - impulsy do dzialania, podejmowania decyzji, impul plynace z wewnatrz nie zawsze ukladaja sie w racjonalna mozaike Teorie Poznawcze - istota swiadoma, myslaca, dokonywujaca racjonalnych wyborow	Stres - biologiczna, normalna reakcja organizmu na stawiane mu wymagania Reakcja swoista - sprzezona z danym bodzcem Reakcja nieswoista - pojawia sie zawsze, niezalezne od bodzca Fazy Stresu : A = faza alarmu B = faza odpornosci, rozny czas trwania C = faza wyczerpania Reakcja stresowa : walka lub uladzenie sie Stan stresu - pobudzenie emocjonalne i podwyzszona aktywnosc organizmu Sytuacja stresowa - nadmierne obciazenie sfery psychicznej 1) sytuacje zaklocen (np. czegos nie dostainemy) 2) syt zagrozen, m.in. autycypacja zagrozen oraz zagrozenia realne 3) deprywacji- niezaspokojone potrzeby i popedy	Formy komunikatow niewerbalnych: - Emblematy - skrotowe przekazywanie znaczen - Ilustratory - uzupelnienie wypowiedzi - Ekspresja naszych emocji - Regulatory zachowan (np. palcem - wyjdz) - Adaptatory - emitujemy komunikatory pozwalajace zaadaptowac się do otoczenia GRUPA NIESPOLECZNA niewspoldzialajace ze soba dwie (lub wiecej) osoby, przebywajace ze soba w tym samym miejscu i czasie GRUPA SPOLECZNA dwie (lub wiecej) osoby wspoldzialajace i wspolzalezne, laczy ich dazenie do wspolnego celu INTERAKCJE : - Nastepstwo zachowan - bodziec i reakcja - Wzajemnie komunikowanie sie - Postrzeganie interpersonalna i tworzenie sie postaw interpersonalnych - Nasladownictwo Skutki interakcji: Efekt audytorium - wplyw jednostronny, obecnosc innych wplywa na jednostke, swiadomosc ze inni na nas patrza, nas oceniaja Facylitacja spoleczna - zjawisko dwustronne, inni na nas patrza, moga nas oceniac ale nasza obecnosc tez wplywa na innych okreslane jako
Koncepcja Potrzeb wg. Maslowa (Wierzcholek) 1.Potrzeby Estetyczne 2.Potrzeby Poznawcze 3.Potrzeby Samorealizacji 4.Potrzeby uznania, aprobaty, prestizu 5.Potrzeby Milosci i Afiliacji 6.Potrzeby Bezpieczenstwa 7.Potrzeby Fizjologiczne (Podstawa) 1-4 Potrzeby Rozwoju = wyzszego zrzedu 5-7 Potrzeby Niedostatku = nizszego zrzedu Frustracja reakcja jednostki na przeszkode w drodze do celu i odczuwalne przez nia zagrozenie. Przeszkody : a) Wewnetrzne - Aktywne - konflikty motywacyjne - Pasywne - nasze cechy, umiejetnosci (ich brak) b) Zewnetrzne - Aktywne - inni ludzie = szybsza frustracja - Pasywne - zdarzenia losu Konflikty Motywacyjne : 1) Przyciaganie z przyciaganiem 2) Unikanie z unikaniem 3) Przyciaganie z unikaniem	Elementy stanu stresu : - podwyzszony ogolny poziom aktywacji - silne negatywne emocje (strach i panika przy zagrozeniach, gniew i zlosc przy deprywacji, depresja i przygnebienie przy poczuciu winy) - pojawienie sie motywacji do przezwyciezania stresu Stes psychologiczny : 1. Faza mobilizjacji 2. Rostrojenie 3. Destrukcja, moze pojawic sie dzialanie paniczne Dzialanie w stresie : Wynik doswiadczenia Yakes i Dodsona pokazuje, ze najwyzsza efektywnosc nauki jest w fazie sredniego stresu. Stres wywoluje wybiorczosc w sferze bodzcow Obnizamy wartosc celu - zanizamy motywacje do dzialania POSTAWY trwala organizacja procesow percepcyjnych i poznawczych wartosciujaca emocje, procesow behawioralno-wychowawczych Motyw znika po osiagnieciu celu, zas postawy charakteryzuja sie trwaloscia	pobudzenie wystepujace pod wplywem widzenia i slyszenia innych osob robiacych to sami co my. Wplyw Obecnosci innych : - mozliwosc oceny - wzbudza nasz lek, niepokoj, latwe zadania dobrze, trudne gorzej - brak mozliwosci oceny - brak leku, niepokoju, latwe zadanie gorzej, trudne lepiej Prozniactwo spoleczne - uspokojenie wywolane faktem, iz przebywanie w grupie uniemozliwi ocene naszego wkladu w wykonywane zadanie Typy zadan : Zadania addytywne - jakosc zalezy od wkladu wszystkich w dzialaniu Zadanie komunikatywne - jakosc i szybkosc wykonania zadania przez grupe zalezy od najslabszej jednostki (alpinisci dymaja na gore) Zadanie dysjunktywne - szybkosc i jakosc wykonania zalezy od najmocniejszej jednostki w grupie Deindywiduacja - utrata normalnej kontroli nad wlasnym zachowaniem, zwiekszenie impulsywności w reakcjach, zwiekszenie patologicznych i agresywnych zachowan; bierze się z ograniczenia samoswiadomosci (skupienie się na wlasnych uczuciach, przekonaniach, wartosciach).
Czynniki odpowiedzialne za przerodzenie syt potencjalnie frustracyjnej do frustracyjnej : Rodzaj przeszkody, wartosc celu, odleglosc od osiagniecia celu, ilosc niepowodzen, cechy indywidualne, wytrwalosc w dazeniu do celu Th.Newcomb - skupienie sie na celu a nie na przeszkodzie pozwala unikac frustracji Typy reakcji : 1) Agresja -: skierowana na przeszkode, na kozla ofiarnego, na siebie (introjekcja) 2) Regresja - uwstecznienie reakcji, powrot do wczesniejszych reakcji 3) Fiksacja, obsesja - dzialanie z uporem maniaka, zawsze probujemy ta sama metode 4) wycofanie, apatia Reakcje autonomiczne - reagujemy na jeden z 4 typow reakcji Faza reakcji zlozonej - od agresji do rezygnacji Trwale skutki frustracji : 1) negatywna motywacja 2) nieprzystosowanie, wrogosc, wulgarnosc 3) okrojona hierarchia potrzeb Deprywacja - niezaspokajanie potrzeb Deprywacja wzgledna - poczucie jednostki, ze posiada mniej niz zasluguje, inni maja wiecej niz ja	Zlozonosc postaw - sa one trojwymiarowe (PEB) P - element poznawczy E - element emocjonalny B - element behawioralny Postawy : pelna (PEB), poznawcza (PE), program dzialania (EB), afektywne asocjacje (E) Elementy poznawcze postawy : Dysonans - kiedy docieraja do nas sprzeczne informacje na temat przedmiotu postawy Konsonans - docieraja do nas jednolite info na temat przedmiotu postawy Funkcje postawy : przystosowawcza, wyrazania wartosci, poznawcza, samoobronna Ksztaltowanie postaw : - dostarczanie informacji, - wywolanie dysonansu poznawczego, - kreowanie aktywnosci werbalnej lub realnej (co wywoluje dysonans poznawczy lub konflikt motywacyjny) Tworzenie postawy, poprzez dostarczenie info, ktore jednostka wartosciuje. Zmiany Postaw : - organizowanie aktywnosci - zmuszenie kogos do podjecia zadan, które dana osoba musi uzasadnic	Zbior - pewna klasa, ilosc elementow okreslonego rodzaju; kobiety-mezczyzni, pracujacy-niepracujacy, itd. Zbiorowosc - zbior jednostek dostatecznie wyraznie oddzielonych od innych w czasie i przestrzeni traktowani traktowani jako calosc zlozona z ludzi i ich spraw spolecznych KRYTERIA OPISU GRUPY SPOLECZNEJ 1. Wielkosc, liczebnosc grupy: Mala - jest mozliwosc kontaktu każdy z kazdym Duza - podgrupy i ich przedstawiciele, niemozliwy kont. każdy z kazdym 2. Typ wiezi: To co ludzi laczy, co stalo się podstawa wspoldzialania; rodzina, rod - grupy spokrewnionych osob. Osobowe - chcemy nawiazac kontakt aby podjac wspolprace, wspoldzialanie, interesuje mnie czlowiek jako osobowosc, Rzeczowe - kontakt do realizacji celow, wspolnych spraw gdzie jest przewaga wiezi osobowych - -wiezi pierwotne, nieformalne gdzie jest przewaga wiezi rzeczowych - wiezi wtorne, formalne
Obrona przed frustracja: 1) substytucja - znalezienie celu zastepczego 2) racjonalizacja - obnizanie wartosci celu 3) ucieczka w marzenia 4) projekcja - rzutowanie wlasnej sytuacji do innych, nie tylko mi cos zlego sie zdarza 5) identyfikacja - z osobami, które maja podobne przezycia, z bohaterami filmow, itd. 6) dysocjacja - poszukiwania wsparcia w dzialaniach magicznych 7) reakcja upozorowania, nie przyjmowanie do wiadomosci pewnych faktow, ktore sa negatywne dla nas 8) wyparcie, amnezja Poznanie siebie Dualizm JA : 1. poznawawne = pojecie ja, jaki jestem 2. poznajace = samoswiadomosc, 1+2 = tozsamosc Metody poznania siebie : 1) Introspekcja - proces, w ktorym czlowiek spoglada w swoje wnetrze i bada swoje mysli i motywy; subiektywny obraz nas samych Teoria spostrzegania siebie - gdy nie jestesmy pewni nasych postaw, wnioskujemy o nich obser wlasne zachowanie i syt w ktore ono sie pojawia	Komunikat perswazyjny - komunikat przekonujacy do zajecia okreslonego stanowiska w danej sprawie. Nadawca powininen byc dla odbiorcy wiarygodny. Budowac wiarygodnosc mozemy w oparciu o kompetencje. Tresci racjonalne - dot. spraw powazniejszych, skierowane do osob wyksztalconych. Tresci emocjonalne - mowimy, ze cos jest fajne, itp. Tresc jednostronna - gdy czlowiek nie ma wiedzy na dany temat, gdy ksztaltujemy nowa postawe Tresc dwustronna - dewaluowanie alternatywy czegos, do czego zachecamy; ukazywanie wad konkurencji Efekt swiezosci - mowic tuz przed dokonaniem wyboru, aby ostatnie slowo nalezalo do nas Efekt pierwszenstwa - jako pierwsi cos reklamujemy, jako pierwsi tworzymy postawe Strach w przekazach jest efektywny tylko wtedy, gdy jest pokazywana droga jego redukcji Centralna strateg perswazji - nadawca zaklada, ze odbiorca ma zdolnosc i gotowosc odbioru info, naklada nacisk na info Peryferyczna strategia - zwracamy uwage na to, kto mowi i przedstawia produkt	3.Charakter czlonkostwa: a) Spontaniczne - spontaniczna decyzja ludzi, mamy wspolne cele i zrealizujmy je razem. b) Stanowione - tworze przez kogos, dobiera sobie ludzi Czlonkostwa moga byc: - Dobrowolne (bycie na studiach) -Automatyczne (jestemy dziecmi naszych rodzicow) - Przymusowe (wiezienie) Grupy swobodnego dostepu, Grupy ekskluzywne, stawiajace pewne wymagania 4. Stopien trwalosci grupy: krotkotrwale, dlugotrwale 5. Typ solidarnosci: wiezi emocjonalne zwiazane z grupa 6. Intensywnosc uczestnictwa: czy mozemy uczestniczyc tylko czescia siebie 7. Charakter grupy: instrumentalne - grupa jedynie instrumentem autoteliczne - zapisuje sie bo chce zeby grupa istniala, np. obiadki rodzinne CEL - punkt przestrzeni niefizycznej, majacy wartosc dla co najmniej polowy grupy Elementy grupy spolecznej : interakcje, cel, normy (zakazy i nakazy opatrzone sankcjami)
Efekt nadmiernego uzasad - spostrzeganie swojego dzialania jako wywolanego przekonujacy Czynnikami zewnetrz i niedocenienie czynnikow wewnetrznych 2) Obserwacja wlasnego zachowania 3) Schematy Ja - oparte na naszych przeszlych doswiadczeniach, zorganizowane struktury wiedzy o nas samych, ktore pomagaja przewidziec i zrozumiec nasze zachowanie Ja ozwierciedlone - spostrzeganie siebie oczami innych ludz i wlączanie ich opinii do wlasnego pojecia ja 4) Interakcje spoleczne Teoria porownan spolecznych - koncepcja zgodnie z która poznajemy wlasne zdolnosci i postawy przez porownanie się z innymi ludzi : - porownania spoleczne w gore (motywacja) - porownania spoleczne w dol (poprawa swojej oceny) - porowniania z kims podobnym do nas Ingracjacja - proces polegajacy na tym, ze ludzie schlebiaja jakiejs osobie, czesto o wyzszym statusie, aby wzbudzic sympatie do siebie. Promowanie siebie - proces polegajacy na promowaniu siebie i swoich talentow aby wywrzec pozytywne wrazenie u innych	KONFORMIZM zmiana zachowania lub sposobu myslenia pod wplywem rzeczywistego lub wyimaginowanego nacisku zewnetrznego Czynniki zwiekszajace konformizm : Jednomyslnosc grupy, liczebnosc grupy, sklad, uznanie ze w grupie jest specjalista, cechy zadania, reakcje w tlumie Cechy zwiekszajace tendencje konformistyczne : Brak pewnosci siebie, pozycja socjometryczna, samoocena, stosunek wobec wladzy, autorytaryzm. Zrodla konformizmu : Uleganie, internalizacja, identyfikacja, aspekt poznawczy UPRZEDZENIA wroga badz negatywna postawa dot. wyrozniajacej sie grupy ludzi. Stereotyp - powszechne przekonanie funkcjonujacej w danym towarzystwie, charakterystyka grup w ktorej sa elementy prawdy. Komponenty uprzedzen : - afektywny lub emocjonalny - reprezentuje typ emocji powiazany z postawa (zlosc) jak i nasycenie postawy (umiarkowany niepokoj) - poznawczy - obejmuje przekonania lub mysli tworzace postawe	Struktura - zroznicowanie pozycji wewnatrz (wyroznione i nazwane miejsce, które zajmowac moze wiele osob) i zroznicowanie rol spolecznych (zespol oczekiwan dotyczacych sposobu, zachowania, w sytuacji kiedy znajdujemy sie w okreslonym miejscu) Efekt bumerangowy - im bardziej surowe zakazy, tym wieksze zainteresowanie zabronionym dzialaniem
Plawienie sie w cudzej chwale Kreowanie przyczyn mozliwej porazki -przygotowanie wymowki i okolicznosci w razie niepowodzenia Teoria samoswiadomosci - koncepcja przyjmujaca, ze kiedy czlowiek koncentruje uwage na samym sobie, zaczyna oceniac wlasne zachowanie i porownywac je ze swymi wewnetrznymi normami i wartosciami. Dwuczynnikowa teoria emocji - koncepcja zgodnie z ktora doznanie emocji jest rezultatem dwufazowego procesu spostrzegania siebie. Najpierw ludzie doswiadczaja pobudzenia fizjologicznego, a nastepnie poszukuja dla niego odpowiedniego wyjasnienia. Jesli przypisuja to podubdzenie zrodlu majacemu nature emocjonalna, przezywaja odpowiednia emocje (np. jesli wyjasniaja swoje pobudzenie tym, ze ktos przystawil pistolet do skroni, odczuwaja strach)	- behawioralny - odnosi sie do czyjis dzialan - nie jest tak, ze ludzie po prostu przyjmuja postawy, lecz rowniez dzialaja zgodnie z nimi. Uprzedzenia pozytywne - moze zaistniec, samospelniajace sie przepowiednie RELACJE Z INNYMI Interakcja - (charakter werbalny / niewerbalny) emisja i odbieranie bodzcow. 7% inf odbieramy w postaci slow, które emituja 37% inf sposób wypowiadania (barwa, intonacja) 55% inf o innych (komunikacja niewerbalna) Komunikacja niewerbalna - Mimika twarzy, Gesty i inne ruchy ciala, Postawa ciala, Patrzenie, Ubior, Zachowania przestrzenne, Dotyk Glowne emocje: Szczescie, Strach, Smutek, Zlosc, Pogarda, Zainteresowanie, Zdziwienie Funkcje komunikacji niewerbalnej: - Sluzy komunikowaniu interpersonalnych postaw - Sluzy samoprezentacji - Rytulal - podanie reki, zdjecie czapki - Podtrzymanie komunikacji werbalnej, sprzezenie zwrotne - Moga zastepowac mowe - gluchoniemi - Zwrocenie na siebie uwagi

---