Politechnika
LABORATORIUM METROLOGII
Wydział: Mechaniczny	Temat: Kontrola wymiarów złożonych I
Wykonujący ćwiczenie:	Ocena:

1. Cel ćwiczenia:

Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z budową i zasadą działania mikroskopu warsztatowego oraz pomiar wymiarów próbki za pomocą tego mikroskopu.

2. Narzędzia i przyrządy używane w ćwiczeniu:

• mikroskop warsztatowy,

• komplet płytek wzorcowych MLAa; klasa dokładności III,

• suwmiarka uniwersalna; zakres pomiarowy 0-190 mm; dokładność pomiaru.

3. Przebieg ćwiczenia:

Zasada działania mikroskopu warsztatowego

Pomiaru dokonuje się w świetle przechodzącym. Badany przedmiot kładziemy na stole mikroskopu w taki sposób, aby miejsce które zamierzmy poddać mierzeniu znajdowało się w polu widzenia okularu. Po założeniu głowicy podwójnego obrazu i włączeniu oświetlenia ustawiamy kolumnę mikroskopu w położenie pionowe. Obie śruby mikrometryczny ustawia się mniej więcej w połowie zakresu pomiarowego. Następnie za pomocą specjalnego pokrętła ustawiamy odpowiednią wysokość okularu, tak aby obraz był ostro widoczny w okularze. Teraz korzystając z linii pomocniczych mikroskopu odczytujemy dwie wartości x₁ oraz x₂, po czym obliczamy żądany wymiar, który jest równy różnicy tych odległości. W ten sam sposób postępujemy mierząc średnicę wałków oraz ich długości. W przypadku gdy zakres śruby mikrometrycznej okaże się niewystarczający trzeba pod nią włożyć odpowiednią płytkę wzorcową. W przypadku mierzenia kątów należy od położenia początkowego linii pomocniczych ( po wcześniejszym ustawieniu i odczytaniu wartości kąta ) odjąć wartość odczytaną kąta po przesunięciu tych linii za pomocą pokrętła.

Mikroskop warsztatowy przedstawia rysunek 1 poniżej.

Rys. 1. Duży mikroskop warsztatowy:

1 - pokrętło;

2,3 - śruby mikrometryczne;

4 - stół;

5 - obiektyw;

6 - zacisk;

7 - pokrętło;

8 - okular;

9 - pierścień do poprawy ostrości.

1. Rysunek mierzonego przedmiotu:

2. Pierwszy pomiar dotyczył współrzędnych wierzchołków badanego przedmiotu.

Wyniosły one odpowiednio:

	x	y
A	49,2795	0,0899
B	82,3659	10,2799
C	78,5866	22,5511
D	43,6135	18,4872

Na podstawie współrzędnych x i y możemy określić długości poszczególnych krawędzi w następujący sposób:

3. Drugi pomiar dotyczył kątów przedmiotu:

Rysunek poniżej przedstawia wartości kątów pomierzonych przy pomocy mikroskopu warsztatowego.

Wymiary kątów przedmiotu możemy obliczyć:

Sprawdzenie:

4. Wnioski:

- Mikroskop warsztatowy pozwala na pomiary przedmiotów o małych wymiarach przy dużej dokładności.

- Mając dane współrzędne dwóch punktów, będących wierzchołkami przedmiotu mierzonego, możemy bez trudu określić długość krawędzi.

- Przy pomocy mikroskopu warsztatowego możemy zmierzyć kąty zarysu przedmiotu, a na ich podstawie określić kąty przedmiotu.

---