hist璵 cw


HISTORIA ADMINISTRACJI - 膰wiczenia 05.03.07

膯wiczenia 19.03.07

Prawo administracyjne, poj臋cia, administracja - zarz膮dzanie pa艅stwem

Dzi艣, od po艂. XVIII w. m贸wimy o administracji raczej jako o biurokracji.

ADMINISTRACJA PRYWATNA

ADMINISTRACJA PUBLICZNA I SAMORZ膭DOWA

Scentralizowana: decyzje podejmowane na g贸rnych szczeblach

Zdecentralizowana: decyzje na szczeblu terenowym, tam gdzie najwi臋kszy wp艂yw maj膮 samorz膮dy

Skoncentrowana: jest na osobowym stanowisku, nie kolegialnym, wi臋kszo艣膰 decyzji na szczeblu najwy偶szym

KSI臉STWO WARSZAWSKIE to administracja scentralizowana, powsta艂e w Tyl偶y na mocy traktatu. Ustr贸j KW opiera艂 si臋 na konstytucji oktrojowanej przez Napoleona 22.07.1807r.

Du偶膮 rol臋 przyk艂adano do stworzenia pa艅stwa prawa. Urz臋dy, organy, okre艣lone w 藕r贸d艂ach prawa, 偶ycie tak偶e uregulowane w przepisach, decyzje na podstawie prawa. Swoboda decyzyjna musi wynika膰 z przepis贸w prawa.

Pojawia si臋 instytucja s膮downictwa administracyjnego, skargi na decyzje administracji, mo偶liwo艣膰 odwo艂ania si臋 od skargi. Prawo i s膮downictwo wzorowane na Francji. Nowy organ : RADA STANU.

Konstytucja KW ma tytu艂y zamiast rozdzia艂贸w. Opiera si臋 na silnej w艂adzy kr贸la jako w艂adzy wykonawczej i stanowienia prawa przez kr贸la.

Tytu艂 2: Rz膮d jest w osobie kr贸la

Tytu艂 3: O ministrach i Radzie Stanu

!!!Str 27 wyklady!!! Stanowiska jednoosobowe, koncentracja obowi膮zk贸w

Ministr贸w formalnie by艂o 6, w tym 5 resortowych:

  1. Minister Sprawiedliwo艣ci,

  2. Minister Skarbu,

  3. Minister Wojny,

  4. Minister Spraw Wewn臋trznych i Wyzna艅 Religijnych,

  5. Minister Policji,

  6. Sekretarz Stanu - utrzymywanie 艂膮czno艣ci mi臋dzy kr贸lem a w艂adzami Ksi臋stwa.

Ponosz膮 odpowiedzialno艣膰 przed kr贸lem z punktu widzenia prowadzenia polityki, a odpowiedzialno艣膰 prawn膮 przed s膮dami. Nie ma Rady Stanu gdy kr贸l sam chce rz膮dzi膰. Ministrowie tworz膮 Rade Ministr贸w.

Rada Stanu by艂a nowym organem w stosunkach polskich (ale nie we francuskich). Sk艂ad Rady:

Zadania RS:

- przygotowanie projekt贸w ustaw

- stanowi 藕r贸d艂o prawa administracyjnego

Kompetencje RS;

- poci膮ga do odpowiedzialno艣ci wszystkich urz臋dnik贸w

- rozpatruje spory kompetencyjne mi臋dzy org. administracji a org. s膮dowymi

- organ odwo艂awczy od decyzji zapadaj膮cych w administracji.

- decyzje RS podlegaj膮 zatwierdzeniu kr贸la

Tytu艂 8: Podzia艂 kraju i administracja

Wzi臋to przyk艂ad z Francji, podzia艂 administracyjny w parze z ko艣cielnym.

6 departament贸w (p贸藕niej 10).

Departament

W艂adz膮 administracyjn膮 by艂 prefekt. Podlega艂 on Ministrowi Spraw Wewn臋trznych, ale wykonywa艂 rozkazy ka偶dego z ministr贸w - by艂 ich organem wykonawczym. Skupia艂 wszystkie sprawy ministerstwa, z wyj膮tkiem spraw wojskowych i s膮downictwa. Funkcjonowa艂a przy nim Rada Prefekturalna (s膮d administracyjny pierwszej instancji), kt贸ra:

Powiat

W艂adz膮 administracyjn膮 by艂 podprefekt, kt贸ry wykonywa艂 polecenia i by艂 podporz膮dkowany prefektowi. Ponadto pe艂ni艂 funkcje analogiczne do funkcji prefekta w departamencie. Rada powiatowa - organ doradczy.

Municypalno艣膰

W艂adz臋 administracyjn膮 mia艂 prezydent municypalny, podleg艂y prefektowi. W mie艣cie sto艂ecznym Warszawa obok prezydenta municypalnego by艂 r贸wnie偶 prezydent policji - dba艂 o sprawy bezpiecze艅stwa, by艂 podleg艂y Ministrowi Policji.

Gmina miejska - w艂adz臋 mia艂 burmistrz. Cz臋艣膰 z nich podlega艂a prefektom, a cz臋艣膰 podprefektom - zale偶a艂o to od tego, czy dane miasto by艂o stolic膮 departamentu.

Gmina wiejska -W艂adz臋 administracyjn膮 mia艂 w贸jt, kt贸rym wed艂ug instrukcji Ministra Spraw Wewn臋trznych m贸g艂 by膰 w艂a艣ciciel d贸br - by艂o to zespolenie prawa w艂asno艣ci z w艂asno艣ci膮 publiczn膮 nad ludno艣ci膮 ch艂opsk膮. W贸jt m贸g艂 mie膰 zast臋pc臋 - so艂tysa. Taka sytuacja trwa艂a do uw艂aszczenia.

Tak naprawd臋 funkcj臋 rz膮du sprawowa艂a RADA STANU, a nie kr贸l, kt贸ra dzia艂a艂a bardzo sprawnie. Wzros艂a liczba zatrudnionych w administracji z 1 tys. do 9 tys. a tak偶e zapotrzebowanie na wykszta艂conych ludzi. Utworzono szko艂臋 wy偶sz膮 - Akademie Prawa I Administracji w W-wie. By艂a nowo艣ci膮, mia艂a charakter empiryczny.

Sprawnie dzia艂a艂a tak偶e organizacja nak艂adania i sk艂adania podatk贸w, nast膮pi艂 rozw贸j szkolnictwa, wprowadzono „dozory o艣wiatowe” podporz膮dkowane MSW

Pojawia si臋 nowy organ: IZBA OBRACHUNKOWA - kontrola funkcji administracji z punktu widzenia poprawno艣ci finansowej

膯wiczenia 26.03.07

Kr贸lestwo polskie w latach 1815-1915

Konstytucja oktrojowana przez Napoleona w 1815r. 1815 - Kongres Wiede艅ski decyduje o powstaniu Kr贸lestwa Polskiego

By艂a ona dosy膰 liberalna, ale nie艣cis艂a, 艂atwo by艂o omin膮膰 jej zasady przez to cz臋sto j膮 艂amano.

W 1831 r. car Miko艂aj I zni贸s艂 konstytucj臋. W 1832 r. wyda艂 status organiczny, kt贸ry przewidywa艂 inkorporacj臋 Kr贸lestwa do Cesarstwa, ale zachowywa艂 pewne odr臋bno艣ci. Po powstaniu 1863 r. nast膮pi艂o zatarcie r贸偶nic mi臋dzy Kr贸lestwem Polskim i Cesarstwem Rosyjskim. Kr贸lestwo Polskie zosta艂o przekszta艂cone w prowincj臋 rosyjsk膮.

Konstytucja z 27.11.1815

Tytu艂 1: „Stosunki polityczne kr贸lestwa”

Art. 5 Kr贸l w przypadku nieobecno艣ci mianuje namiestnika, kt贸ry mo偶e by膰 odwo艂any, jest zale偶ny od kr贸la, ma

ca艂o艣膰 funkcji administracyjno rz膮dowych

art. 6 na stanowisko powo艂ywani s膮 urz臋dnicy polscy, ale kr贸l mo偶e nada膰 naturalizacj臋.

Art. 7 mianowany jest on przez akt publiczny

Tytu艂 2:

Art. 30 urz臋dnicy mog膮 by膰 odwo艂ywani, zale偶y to od organu powo艂uj膮cego, ponosz膮 odpowiedzialno艣膰 wobec

prawa i odpowiedzialno艣膰 polityczn膮 (gdy prowadzi polityk臋 niezgodn膮 z ide膮 kr贸la). Jest to kontynuacja

zasady Pa艅stwa Prawa.

Tytu艂 3: „O rz膮dzie”

Art. 35 rz膮d w osobie kr贸la, sprawuje on w艂adze wykonawcz膮, jest 藕r贸d艂em nominacji i odwo艂a艅

Art. 36 osoba kr贸lewska jest 艣wi臋ta i nietykalna, kr贸l jest nieodpowiedzialny

Art. 41 kompetencje kr贸la, mo偶e mianowa膰 urz臋dnik贸w po艣rednio lub bezpo艣rednio

Art. 47 odpowiedzialno艣膰 za naruszenie prawa przejmuje minister, musi on sta膰 na sta偶y praw, dba o

niesprzeczno艣膰 konstytucj膮

Rozdzia艂 III RADA STANU: - ministrowie

- radcy stanu

- referendarze

Gdy kr贸l jest nieobecny to RS i namiestnik zarz膮dzaj膮 w jego imieniu sprawami publicznymi. Rada Stanu dzieli si臋 na:

RADA ADMINISTRACYJN膭 i ZGROMADZENIE OG脫LNE

Art. 68 zarz膮dzenie namiestnika nast臋puje w Radzie Administracyjnej wraz z podpisem

Art. 73 Zgromadzenie Og贸lne, kompetencje:

-sadzi urz臋dnik贸w administracyjnych, rozstrzyga spory kompetencyjne, bada nadu偶ycia konstytucji.

Zgromadzenie Og贸lne od 1817r sta艂o si臋 NAJWYZSZYM S膭DEM ADMINISTRACYJNYM.

Art. 74 Zgromadzenie Og贸lne dzia艂a na rozkaz: kr贸la, namiestnika lub naczelnika wydzia艂u.

Rozdzial IV „O wydzia艂ach rz膮dowych”

Art. 76 utworzenie komisji:

  1. Komisj臋 Rz膮dow膮 Wojny,

  2. Komisj臋 Rz膮dow膮 Sprawiedliwo艣ci,

  3. Komisj臋 Rz膮dow膮 Wyzna艅 Religijnych i O艣wiecenia Publicznego,

  4. Komisj臋 Rz膮dow膮 Spraw Wewn臋trznych i Policji,

  5. Komisj臋 Rz膮dow膮 Przychod贸w i Skarbu.

Policja zosta艂a wi臋c po艂膮czona z resortem spraw wewn臋trznych.

Na czele ka偶dej komisji sta艂 przewodnicz膮cy - by艂 nim minister. Od 1832 r. (statut organiczny) minister nie mia艂 uzasadnienia, za艣 lokalnych zarz膮dc贸w nazwano dyrektorami - to dyrektorowie g艂贸wni zacz臋li prezydowa膰 w komisjach rz膮dowych.

  1. Sekretarz Stanu jako po艣rednik mi臋dzy ministrami a kr贸lem.

Art. 78 Obok komisji : IZBA OBRACHUNKOWA - rewizja wydatk贸w, powo艂ywana przez kr贸la.

Art. 87 Ministrowie s膮 podlegli: s膮dom sejmowym za z艂amanie prawa, a za wykroczenia pod NSA

Rozdzial V „ O administracji wojew贸dzkiej”

Art. 83 szczebel centralny: KOMISJE RZ膭DOWE

w wojew贸dztwie: KOMISJE WOJEW脫DZKIE

w miastach: URZ臉DY MUNICYPALNE

Komisje Rz膮dowe, kompetencje:

- wykonywanie prawa stosownie do w艂a艣ciwo艣ci rzeczowej resortu

- przygotowywanie akt贸w wykonawczych stosownie do w艂a艣ciwo艣ci rzeczowej resortu

- zarz膮dzanie finansami zg. Z przepisami od kr贸la

- przedstawianie kandydat贸w z nominacji kr贸lewskiej, ale tak偶e tych pochodz膮cych od ministr贸w

- utrzymywanie nadzoru nad podleg艂ymi urz臋dnikami

- mo偶e skierowa膰 spraw臋 do s膮du gdy kto艣 z艂amie prawo

- mog膮 te偶 kierowa膰 sprawy do s膮du przeciwko urz臋dnikom kr贸lewskim

Art. 135 Rada Wojew贸dzka: -wyb贸r s臋dzi贸w, donoszenie o wykroczeniach urz臋dnik贸w, przestrzeganie dobra

wojew贸dztwa (stwierdzenie potrzeb i ich realizacji).

1830 - inkorporacja do Cesarstwa

1837 - KOMISJE WOJEW脫DZKIE => RADY GUBERNIANE, WOJEW脫DZTWA w GUBERNIE

1841 - zniesienie Rady Stanu, a utworzono DEPARTAMENTY

1861 - wyodr臋bnienie ziem polskich z Cesarstwa

Koniec XIX w. przywr贸cono RS, namiestnika, powo艂ano dw贸ch zast臋pc贸w - wojskowy, cywilny

Mo偶na odwo艂a膰 si臋 od decyzji administracyjnych do RADY WOJEW脫DZKIEJ.

Podzia艂 terytorialny 1816r. Kr贸l dzieli Polsk臋 na 8 wojew贸dztw, obwody, powiaty.

Historia administracji 膰wiczenia 02.04.07 w starej auli.

Rzeczpospolita Krakowska

Funkcjonowa艂a do 1846 r. wch艂oni臋ta przez zab贸r austriacki. Uniwersytet Krakowski mia艂 swoj膮 reprezentacj臋 we w艂adzach RK. By艂o pod zaborem 3 zaborc贸w.

Rz膮d Wolnego Miasta Krakowa

Nie by艂o 艣cis艂ego rozgraniczenia mi臋dzy w艂adz膮 wykonawcz膮, ustawodawcz膮 i s膮downicz膮.

Art. 8 - senat mianuje urz臋dnik贸w, ponosz膮 oni przed nim odpowiedzialno艣膰.

Art. 9 - Rzeczpospolita Krakowska podzielona jest na gminy wiejskie, miejskie. Na czele stoj膮 w贸jtowie, prezydenci i burmistrzowie.

Zgromadzenie Reprezentant贸w - co grudzie艅 ustalaj膮 bud偶et i rachunki, mo偶e stwierdzi膰 win臋 i przygotowa膰 formalny akt oskar偶enia przeciw urz臋dnikom. Prowadz膮 tak偶e rachunki.

Oddzia艂 Dostatecznej Milicji Miejskiej - dbaj膮 o bezpiecze艅stwo wewn臋trzne, zapobiega buntom przeciw ustrojowi.

1818 - I zmiana Konstytucji - ca艂o艣膰 w艂adzy wykonawczej w Senacie; w贸jtowie mog膮 by膰 zawieszeni przez

Senat, ale nie odwo艂ani. Do tego potrzebna jest zgoda 2/3 Senatu. W贸jtem

M贸g艂 by膰 kto艣 kto biegle w艂ada艂 j臋zykiem polskim, nie karany

1833 - II zmiana Konstytucji

GALICJA (zab贸r austriacki)

Po 1846r obejmuje te偶 RK. Wyst臋puj膮 tu okresu wi臋kszej lub mniejszej autonomii. Z punktu widzenia gospodarczego Galicja jest prowincj膮 Austrii. Jest najbardziej zacofanym obszarem kt贸ry wymaga reform. Ludzie s膮 bardzo konserwatywni, lojalni wobec pa艅stwa (s艂ynna deklaracja lojalnosci wobec J贸zefa I )

Statut krajowy dla Kr贸lestwa Galicji z 1846r.stanowi艂 podstaw臋 ustrojow膮 Galicji.

Najwa偶niejsze organy (na podstawie statutu):

-Sejm

-Wydzia艂 Krajowy (organ wykonawczy Sejmu). Sk艂ada艂 si臋 z 6 cz艂onk贸w z Sejmu, powo艂ywany przez Sejm na 6 letni膮 kadencje. Aby by膰 cz艂onkiem WK trzeba by艂o mieszka膰 we Lwowie, cz艂onkowie dostaj膮 roczne wynagrodzenie okre艣lone przez Sejm.

Zadania Sejmu:

Zadania Wydzia艂u Krajowego:

Organy administracji rz膮dowej:

Namiestnik - stoi na czele Namiestnictwa, jest to najni偶sza w艂adza wykonawcza.

Ministrowie cz臋sto byli polakami.

Cesarz

Rz膮d

0x08 graphic
Minister danego kraju WIEDE艃

Namiestnik

0x08 graphic
Starosta powiatowy GALICJA

Wydzielono Okr臋gi Dworskie - reprezentantem Cesarza by艂 Pan danej w艂o艣ci.

Rada Szkolna - pe艂ni艂a najwi臋ksz膮 rol臋 w Galicji, nadzorowa艂a szko艂y podstawowe i 艣rednie, o艣wiata sta艂a na bardzo niskim poziomie.

Organ贸w samorz膮dowych raczej nie by艂o, ich zadana przejmowali w贸jtowie, staro艣ci, r贸偶ne magistraty. Urz臋dy Gminy by艂y podporz膮dkowane starostom. W Galicji ka偶dy urz臋dnik musia艂 pom贸c je偶eli si臋 do niego zwr贸cono.

Zadania Starosty:

ZAB脫R PRUSKI (Niemcy)

Pod tym zaborem znajdowa艂y si臋 r贸偶ne obszary (Prusy Wschodnie, Gda艅sk, 艢l膮sk, Wielkie Ksi臋stwo Pozna艅skie) - s膮 to tzw. Prowincje.

Hierarchia: 1. Gubernie z gubernatorami

2. Rejencje z rejentami

3. Powiaty

Uwa偶ano, 偶e jest to wz贸r administracji, prawo funkcjonowa艂o w oderwaniu od rzeczywisto艣ci. Wszystko to co pochodzi艂o od prawa by艂o praworz膮dne. Ogromna osch艂o艣膰 administracji w tym okresie.Silna germanizacja, du偶o niemieckich urz臋dnik贸w.

Wyst臋puj膮 OKR臉GI DWORSKIE i tutaj r贸wnie偶 Pan w艂o艣ci jest przedstawicielem cesarskim.

Samorz膮d - du偶膮 rol臋 odgrywa艂y samorz膮dy zawodowe i gospodarcze, np. banki, sp贸艂dzielnie, by艂y oporem dla germanizacji.

Samorz膮d terytorialny:

Koniec XIX wieku a przed I wojn膮 艣wiatow膮 panuje tendencja do powierzania zada艅 administracji niezespolonej np. dyrekcje g贸rnictwa, le艣ne.

PD. Prawo administracyjne, s膮downictwo administracyjne w zaborach.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
膰w 4 Profil pod艂u偶ny cieku
biofiza cw 31
Kinezyterapia 膰w synergistyczne
Cw 1 ! komorki
Pedagogika 膰w Dydaktyka
Cw 3 patologie wybrane aspekty
Cw 7 IMMUNOLOGIA TRANSPLANTACYJNA
Cw Ancyl strong
Cw 1 Zdrowie i choroba 2009
Rehabilitacja medyczna prezentacja 膰w I
膰w 2b
膯w 3 Elektorforeza Bzducha
膰w 3 Projektowanie drenowania
膰w 3 dla student贸w

wi臋cej podobnych podstron