Elektronika i telekomunikacja.
|
||
Grupa 2 Mateusz Bezak, Marzena Dolak, Tomasz Gdowski
|
||
POMIARY TEMPERATURY
|
Nr ćwiczenia: 2 |
11.10.2006 |
Sprawozdanie wykonał : Mateusz Bezak
|
|
Wstęp teoretyczny:
Prawo trzeciego metalu - jeżeli wprowadzimy w obwód metal, którego końce będą miały tą samą temperaturę co spoiny to nie będzie to miało wpływu na siłę termoelektryczną;
Termoelementy ( termopary) - powstają gdy dwa różne metale stykają się ze sobą, pod wpływem temperatury indukuje się napięcie; związane ze zjawiskiem Peltiera - występowanie siły termoelektrycznej w miejscu styku dwóch różnych metali; zjawisko Thomsona - występowanie siły termoelektrycznej na długości poszczególnych przewodów obwodu zamkniętego.
Budowa termopary - spoina pomiarowa, umieszczona w osłonie; termoelektrody; spoina odniesienia wraz z przewodami kompensacyjnymi służącymi do utrzymania stałej temperatury spoiny; urządzenie pomiarowe;
Przebieg ćwiczenia:
1. Pomiar temperatury termoelementem typu J (Fe-CuNi) i miliwoltomierzem; badanie wpływu temperatury spoiny odniesienia
Termoelement typu J ze spoinami odniesienia w temperaturze to. mV - multimetr HP34401A
· Termoelement podłączamy do multimetru HP34401A w trybie pomiaru napięcia.
· Spoinę pomiarową zanurzamy w zlewce z wodą o temperaturze bliskiej pokojowej - tx1;
o obserwując wartość napięcia, zmieniamy temperaturę spoin odniesienia przez:
o zanurzenie w zlewce z wodą (o temperaturze zbliżonej do pokojowe) - toa,
o trzymanie w palcach - tob,
o zanurzenie w termosie z lodem - toc;
o mierzymy temperatury tx1, toa, tob, toc termometrem wzorcowym, uzyskując jego
wskazania tw1, towa, towb, towc;
o na podstawie zmierzonych sił termoelektrycznych Ea, Eb, Ec, z tablic zamieszczonych
w normie , odczytujemy temperatury txa, txb, txc i porównujemy je z temperaturą tw1,
przyjmując ją jako wartość poprawną mierzonej temperatury;
o wyznaczamy błędy bezwzględne, wynikające z jakości narzędzi pomiarowych oraz z
różnej od 0°C temperatury odniesienia, wg wzoru(1) :
Δt=tx-tw [°C]
gdzie:
tx - wartość temperatury, wyznaczona na podstawie zmierzonej siły
termoelektrycznej i tablic [6],
tw - wartość temperatury w tym samym miejscu i czasie, zmierzona
termometrem wzorcowym.
· Spoinę pomiarową zanurzamy w czajniku (z wcześniej podgrzaną wodą do temperatury tx2
rzędu 60¸80°C; zasilanie czajnika powinno być wyłączone). Spoina odniesienia pozostaje
w lodzie. Z tablic w normie odczytujemy temperaturę i porównujemy ze wskazaniami
termometru wzorcowego, wyznaczając błąd (1). Wyniki przeprowadzonych pomiarów
zestawiamy w tabeli 2.
Miesjce spoiny pomiarowej |
Zlewka |
Czajnik |
||||||||||
|
Tow[°C] |
E[mV] |
Tx1[°C] |
Tw1[°C] |
ΔT1[°C] |
E[mV] |
Tx2[°C] |
Tw2[°C] |
Δ t2[°C] |
|||
a |
21,3 |
1,035 |
20,31 |
20,00 |
0,31 |
- |
- |
- |
- |
|||
b |
28,8 |
1,625 |
31,65 |
28,80 |
2,85 |
- |
- |
- |
- |
|||
c |
0,3 |
0,038 |
1,13 |
0,3 |
0,83 |
4,200 |
81,17 |
80,5 |
0,67 |
2. Pomiar temperatury czujnikiem rezystancyjnym Pt100
W ćwiczeniu używamy termorezystora Pt100 firmy Czaki - Thermo Product klasy A
połączonego bezpośrednio lub poprzez przewody symulujące linię łączącą czujnik Pt100 z
miernikiem temperatury (o rezystancji 5, 10 i 15W) - rys. 5. Kolejność żył jest zgodna z
rysunkiem.
a) pomiar rezystancji czujnika omomierzem z wykorzystaniem 2 lub 4 przewodów
METODA CZTEROPRZEWODOWA
· Podłączyć termorezystor do multimetru HP34401A czteroprzewodowo i wybrać
przyciskami Shift W 4W na jego płycie czołowej pomiar rezystancji metodą
czteroprzewodową
· Zmierzyć temperaturę wody w czajniku, w zlewce i wody z lodem. Każdy z tych
pomiarów polega na pomiarze rezystancji i odczytaniu z normy wartości temperatury
odpowiadającej zmierzonej rezystancji. Te same trzy temperatury zmierzyć równocześnie
termometrem wzorcowym.
· Wyznaczyć błędy bezwzględne pomiarów Δt wg wzoru (1)
Δt=tx-tw [°C]
gdzie:
tx - wartość temperatury, wyznaczona na podstawie zmierzonej siły
termoelektrycznej i tablic [6],
tw - wartość temperatury w tym samym miejscu i czasie, zmierzona
termometrem wzorcowym.
Miejsce pomiaru
|
Miejsce przewodu łączącego
|
R [Ω] |
tx [°C] |
tw [°C] |
Δt [°C] |
Zlewka |
powietrze |
108,98 |
22,42 |
22,00 |
0,42 |
Czajnik |
|
125,12 |
64,90 |
65,60 |
-0,70 |
Lód |
|
100,42 |
-0,10 |
0,10 |
-0,20 |
· Wykonać takie same pomiary, jak w metodzie czteroprzewodowej; wyniki zestawić
w tabeli
Miejsce pomiaru
|
Miejsce przewodu łączącego
|
R [Ω] |
tx [°C] |
tw [°C] |
Δt [°C] |
Zlewka |
powietrze |
110,80 |
27,21 |
22,00 |
5,21 |
Czajnik |
|
126,50 |
68,52 |
65,60 |
2,92 |
Lód |
|
102,22 |
4,63 |
0,10 |
4,53 |
b) pomiar temperatury przemysłowym miernikiem temperatury NT9
z czujnikiem dołączonym za pomocą 2 lub 3 przewodów
Do pomiarów z termorezystorem używamy prawego miernika NT9, którego zaciski
wejściowe 1, 2, 3 wyprowadzono na zaciski laboratoryjne na płycie czołowej (wszystkie
przewody tych wyprowadzeń są z tego samego metalu - Cu).
METODA TRÓJPRZEWODOWA
Mierniki temperatury przeznaczone do współpracy z termorezystorami mają możliwość
kompensacji wpływu rezystancji przewodów doprowadzających. Przy założeniu
identyczności przewodów kompensacja jest możliwa, gdy zastosujemy połączenie
trójprzewodowe.
- Podłączyć termorezystor do miernika N12T
· Wykonać takie same pomiary, jak w metodzie czteroprzewodowej; wyniki zestawić
w tabeli
Miejsce pomiaru
|
Miejsce przewodu łączącego
|
tx [°C] |
tw [°C] |
Δt [°C] |
Zlewka |
powietrze |
22,1 |
22,2 |
-0,1 |
Czajnik |
|
48,5 |
48,9 |
-0,4 |
Lód |
|
0,1 |
0,3 |
-0,2 |
5. Opracowanie wyników
4.Dyskusja błędów pomiarowych:
-błędy wynikające z zakłóceń zewnętrznych (niestabilność zasilania multimetrów),
-błędy użytych mierników wynikające z dokładności i konstrukcji - miernik cyfrowy mierzy spadek napięcia na rezystorze zasilanym z tzw. idealnego źródła prądowego; błędy pojawiają się przy przekształcaniu napięcia na postać cyfrową metodą podwójnego całkowania i są spowodowane nieliniowością przetwarzania,
-błędy wynikające z warunków pomiaru (wyskalowanie mierników w innych warunkach ciśnienia, temperatury i wilgotności),
-wpływ rezystancji przewodów i połączeń (długość przewodów)
5. Wnioski
Dokładniejszą metoda pomiaru rezystancji jest metoda czteroprzewodowa gdyż wskazuje nam bezpośrednio stosunek napięcia do prądu. Metoda ta pomija rezystancje przewodów pomiarowych. Podobnie metoda trójprzewodowa która również pozwala pominąć opór przewodów pomiarowych. W metodzie dwuprzewodowej należało by od wyniku odjąć rezystancje przewodów pomiarowych.
Temperatura spoiny odniesienia musi mieć wartość stałą i znaną w celu wykonania pomiarów temperatury. Wartość temperatury spoiny określa nam przesunięcie charakterystyki, lecz nie powoduje zachwiania kształtu otrzymanych pomiarów.
5