ardzo mocny sen:
1.Sen kamienny, czyli bardzo mocny - w taki sen zapadł Adam, a Bóg wyjął mu wtedy żebro, by z niego stworzyć kobietę („Księga Genezis”)
2.Sen - letarg, pozorna śmierć - pogrążona w nim jest Julia po wypiciu mikstury ojca Laurentego, a ponieważ Romeo sądzi, że nie żyje - popełnia samobójstwo, gdyż nie chce żyć bez niej.
3.Sen wieczny, nieprzespany - to śmierć. „Ujął ją sen żelazny, twardy, nieprzespany” - „Tren VII” Jan Kochanowski.
4.W mitologii greckiej sen zsyłał bóg Hypnos, syn Nocy, brat Erosa (Miłości) i Tanatosa (Śmierci).
W Biblii:
Szczególnie w „Biblii” proroctwa w czasie snu odgrywają dużą rolę.
I.Abrahamowi Pan Bóg przekazał, że da ziemię jego potomstwu.
II.Faraon miał dziwny sen, który umiał wytłumaczyć jedynie Józef - przepowiedział siedem lat tłustych i siedem lat chudych.
III.Patriarcha Jakub widział drabinę od ziemi do nieba, po której wstępowali i zstępowali aniołowie - to wyobrażenie opatrzności boskiej; aniołowie wstępujący to modlitwy i pragnienia ludzi, zstępujący zaś oznaczają łaskę Pana.
IV.Święty Józef we śnie dowiedział się od Anioła Pańskiego o dziecku Maryi z Ducha Świętego, a później o konieczności ucieczki do Egiptu.
Wybrane epoki literackie:
1. starożytność, antyk (- V w. n.e.)
Sen jako proroctwo, wróżba: Za sen o szczególnej wymowie, zapowiedź ważnych wydarzeń uważali starożytni ten, który śni się między północą a świtem.
2. średniowiecze (V - XV w.)
Dla średniowiecznego światopoglądu chrześcijańskiego charakterystyczna jest także inna koncepcja. Otóż ziemski żywot człowieka jest tylko snem, a prawdziwe życie czeka go dopiero po śmierci. Materialny świat jest nieważny, jest tylko złudzeniem, oczekiwaniem na prawdziwe życie.
3. renesans (XVI w.)
„Makbet”: sen - znak niewinności, brak snu - oznaka wyrzutów sumienia.
William Shakespeare wykorzystuje sny by ukazać wewnętrzne odczucia i rozterki bohaterów. Prześladują one Makbeta i jego żonę, uzmysławiając im okropieństwo zbrodni. Koszmarne wizje wytrącają ich z równowagi, są projekcją duszy, wyrzutów sumienia i rozdarcia wewnętrznego. Makbet, żyjący w ciągłym napięciu, podatny jest na anormalne stany psychiki. Skrajne obciążenia emocjonalne prowadzą do zaburzeń świadomości o charakterze majaczeń.
"Tren XIX" Kochanowskiego : sen - miejsce spotkania.
Jan Kochanowski w końcowym liryku cyklu wyjaśnia rozterki i wątpliwości przy pomocy
wyjątkowej sytuacji - snu, w którym przemawia do podmiotu jego matka, autorytet i zarazem osoba ze świata, w którym przebywa Urszulka. Dzięki temu zabiegowi uspokojenie po tak wielkiej rozpaczy stało się w pełni wiarygodne a nawet oczywiste.