Podboje Rzymu w�senie morza Śródziemnego

Kartagina wspierała Rzym, ale zdawała sobie sprawę, że Rzym może stanowić dla niej zagrożenie. Dlatego istnienie wolnych miast greckich Kartagina uważała za równowagę sił. Kiedy w 272 r. Tarent uznał zwierzchnictwo Rzymu przestały istnieć wolne miasta greckie na terenie Italii. Kartagina uznała ten stan rzeczy za /?/ Pomiędzy Rzymem a Kartaginą zaczynało się dziać źle. Kiedy Rzymianie zapanowali na całym terenie Italii jasnym się stało, że w niedługim czasie dojdzie do konfliktu między Rzymem a Kartaginą. Obie strony zaczęły się przygotowywać do wojny. Kartagina to kolonia Fenicjan założona ok. 800 r. a ok. 600 zyskała największe znaczenie w Afryce. Kartagina sprowadzała z Hiszpanii rudy miedzi, żelaza, srebra, ołowiu, z Anglii sprowadzono srebro, cynę, sprowadzano do Kartaginy rudy metali, tam rozwijało się rzemiosło, produkty rzemiosła już znacznie droższe od rudy rozprowadzane były po całym basenie Morza Śródziemnego. W rękach Kartaginy znajdowała się Sycylia, Sardynia, Korsyka. Sycylia znajdowała się w rękach Kartaginy od wojny o Syrakuzy pomiędzy Kartaginą a Grecją. Wojska rzymskie po podbiciu całej Italii wkroczyły na Sycylię. Kartagina to wkroczenie wojsk rzymskich potraktowała jako wypowiedzenie wojny. W ten sposób w 264 r. rozpoczęła się I wojna punicka. Układ sił - jeśli chodzi o liczbę żołnierzy przeważał Rzym, Rzym miał potężniejszą armię, ale jeśli chodzi o strategię i zaciętość walki lepsi byli Kartagińczycy - w Rzymie dowództwo zmieniało się co roku, Rzym dotychczas prowadził wszelkie wojny na lądzie, wodzowie rzymscy nie znali w ogóle morza, nie znali topografii, nie znali wybrzeży afrykańskich, wybrzeży Sardynii i Sycylii, nie mieli floty. Kartagina miała stałe dowództwo, znali oni bardzo dobrze morze, wiedzieli jak układały się prądy morskie, wiedzieli gdzie są mielizny, aby pokonać Kartaginę konieczne było poznanie tego przez Rzym. Słabością armii kartagińskiej było to, że była najemna. Początkowo Rzym odniósł zwycięstwo na Sycylii i podjęto plan ataku na Afrykę. Faktycznie Rzym przygotował wyprawę, rozpoczął budowę floty, która miała przetransportować żołnierzy. Jak w tamtych czasach wyglądała bitwa na morzu - jeżeli okręty znalazły się obok siebie Rzymianie przerzucali trap , blokowali okręt przeciwnika, przechodzili i wycinali załogę. Początkowo mimo mniejszej znajomości morza Rzymianie często gościli u wybrzeża Sycylii. Wylądowali w Afryce, korzystając z zaskoczenia zaczęli odnosić zwycięstwa. W niedługim czasie okazało, się, że Kartagina jest wyczerpana wojną i Kartagina poprosiła o pokój w 241 r. Zawarto pokój na mocy tego pokoju Kartagina miała zrezygnować z zach. Sycylii oraz zapłacić Rzymowi 3200 talentów złota. Był to pokój dla Kartagina bardzo niekorzystny, zapłaciła to co miała Rzymowi. Kartagina przez to straciła swoje zyski z handlu i nie była w stanie wypłacić pieniędzy najemnikom. Najemnicy w tym czasie stacjonowali na Korsyce i Sardynii. Kiedy nie otrzymali żołdu za udział w wojnie podnieśli bunt przeciwko Kartaginie .Wówczas Rzym wyczekał, Kartagina wyczerpała swoje siły by stłumić bunt najemników, wtedy Rzym, wiedząc o tym, że Kartagina nie jest w stanie prowadzić wojny ponowił swoje żądania. Zażądał oddania całej Sycylii, Korsyki, Sardynii. Kartagina, która nie była w stanie prowadzić wojny ustąpiła. Sycylia, Korsyka, Sardynia uznały zwierzchność Rzymu, co więcej Kartagina zapłaciła kolejne 1200 talentów. Kartagina straciła na wyspach wygodne bazy operacyjne przeciwko Rzymowi, teraz musiała prowadzić ataki z Afryki. Ponadto Sycylia to był spichlerz, dostarczała ona zboża, Kartagina ten spichlerz straciła. Kartagina postanowiła zrekompensować sobie straty na wyspach podbojami w Hiszpanii. Rozpoczął się podbój Hiszpanii płd.- wsch. Przebiegał on bardzo sprawnie, Kartagińczycy zajmowali coraz większy teren. Tymi podbojami zaniepokoił się Rzym. Zawarto traktat pomiędzy Kartaginą a Rzymem, który mówił, że w podboju Hiszpanii Kartagińczycy nie przekroczą rzeki Ebro. Gdy Kartagińczycy zajmowali Hiszpanię Rzym związał się walkami z Celtami na Nizinie Padańskiej. W tym czasie podbojem Hiszpanii kierował genialny wódz Hannibal. Wiedząc o tym co się dzieje w Rzymie, że Rzym jest związany walkami z Celtami postanowił wykorzystać sytuację. Miał bardzo dobrą armię, armię sobie oddaną i w 219 r. Hannibal przekroczył Ebro. Przekroczenie rzeki Ebro Rzym potraktował jako złamanie traktatu pokojowego i zażądał od Kartaginy, aby buntownika (tego co złamał traktat) dostarczyć w więzach do Rzymu. Oczywiście, Kartagina odmówiła, i ten sposób zaczęła się II wojna punicka, która trwała od 218 r. do 202 r. W tym czasie Rzym posiadał już dobrą flotę. Słabością armii rzymskiej było zmienianie się wodzów co rok (konsulów). Powstał plan w Rzymie zaatakowania Kartaginy z Korsyki i Sardynii w Hiszpanii, natomiast z Sycylii w Afryce. Atak rzymski miał pójść w dwóch kierunkach. Hannibal też opracował plan , wiedział, że z flotą rzymską nie wygra. Dlatego zaplanował przejście przez Alpy, pozyskanie Celtów, wejście do Italii, walkę na lądzie, pozyskanie plemion greckich podbitych przez Rzym. Gdy wojska rzymskie były zaokrętowane na Sardynii, i Korsyce Hannibal podjął marsz przez Alpy. Wojsko rzymskie Hannibala nie dogoniło. Hannibal prowadził ze sobą ok. 60 tyś. Żołnierzy. W jego armii były słonie bojowe. Wówczas to, gdy armii H annibala nie udało się zatrzymać na terenie Galii konsul Publiusz Korneliusz Scypion komendę w Hiszpanii zdał swemu bratu, a sam wrócił do Rzymu, aby przygotowywać obronę. Hannibal przekroczył Alpy pozyskał Celtów i rozpoczął walki w Italii. Przeprawa przez Alpy była bardzo trudna, Hannibal stracił połowę swojej armii, i wszystkie słonie. Mimo tego stał się wielkim zagrożeniem. Po roku na głównego wodza dyktatora został wybrany Kwintusz Fabiusz Maksimus. Ten wiedział, że nie jest w stanie powstrzymać Hannib ala. Zbyt wielkie siły były w Hiszpanii i celem sił tych było odcięcie żywności dla Hannibala. Hannibal żywność dla swojej armii sprowadzał z Bretanii przez Alpy. Wojska rzymskie będące w Hiszpanii plan ten zrealizowały. Natomiast w Rzymie tych wojsk nie było i dlatego Kwintusz przyjął strategię odwlekania walk. Patrycjusze byli z tego niezadowoleni. Ich wielkie majątki były niszczone. Dlatego wymusili oni na Kwintusie walkę i Rzym przygotował 80 tys. żołnierzy przeciwko 30 tys. żołnierzy Hannibala. Armia rzymska uległa, została rozbita doszczętnie. Wówczas w Rzymie zaczęto wołać Hannibal ante portas. Była to największa klęska Rzymu, ale Rzym nie myślał o negocjacjach z Hannibalem, nie chciał zawierać pokoju. W Rzymie podjęto decyzję (Senat) o walce wszelkimi dostępnymi środkami. Na wodza armii rzymskiej ponownie powołano Korneliusza Scypiona. Do armii rzymskiej zaczęto powoływać niewolników, obiecując im wyzwolenie za walkę przeciw Hannibalowi. Scypion opracował plan: nie będziemy walczyli w Italii, bo tu z Hannibalem przegramy, zaatakujmy w Afryce. W 204 r. wojsko rzymskie pod dowództwem Scypiona wylądowało w Afryce. Scypion zaczął pustoszyć Afrykę, Kartagińczycy zaczęli ponosić takie straty w Afryce, że Hannibala z Galii odwołano. Hannibal rozpoczął pertraktacje ze Scypionem, ale Scypion nie chciał się układać i w 202 r. doszło do bitwy pod Zamą, w której wojsko rzymskie wygrało. Kartagina musiała prosić kolejny raz o pokój. Kornelius pod Zamą zastosował manewr okrążający. Na mocy tego pokoju Kartagina musiała zrezygnować z wszelkich posiadłości poza Afryką, musiała przekazać swoją flotę Rzymowi, musiała zapłacić 10 tys. talentów złota kontrybucji, i najbardziej upokarzający dla Kartaginy był zapis, że Kartagina nie może prowadzić żadnej wojny bez zgody Rzymu. Dlaczego Kartagina podpisała taki pokój? Kartagina oddawała się zupełnie w ręce Rzymu , nie mogła bez zgody Rzymu prowadzić nawet wojny obronnej.