NEGOCJACJE W OBSZARZE "MAŁE I ŚREDNIE PRZEDSIĘBIORSTWA"

1. Screening (przegląd prawa) w obszarze "Małe i średnie przedsiębiorstwa"

    Screening w obszarze małe i średnie przedsiębiorstwa odbył się w Brukseli w dniach: wielostronny - 20 maja a dwustronny - 21 maja 1998 roku. Delegacji polskiej przewodniczył Podsekretarz Stanu w MG - Pan Wojciech Katner.
    Lista aktów prawnych do screeningu przekazana z Komisji składała się z listy A zawierającej 10 aktów prawnych i listy B - zawierającej 20 aktów prawnych UE.
    Screening dwustronny ze strony UE prowadziła Pani F Gaudenzi. Dyskusja dotyczyła tylko aktów prawnych znajdujących się na liście A. Lista A zawierała następujące akty prawne:

• 5 Decyzji Rady upoważniające Komisje do zaciągania pożyczek w celu promocji inwestycji. Akty te nie wymagają transpozycji do prawa polskiego

• Decyzję Komisji tworzącą Komitet ds. Handlu i Dystrybucji. Akt ten nie wymaga przeniesienia do prawodawstwa polskiego. W momencie członkostwa nastąpi konieczność zaproponowania odpowiednich reprezentantów Polski do tego Komitetu

• Decyzję Rady dotycząca utworzenia Doradczej Komisji Turystyki. Nie ma obowiązku wprowadzenia tego aktu do prawa polskiego. Po przystąpieniu Polski do UE Komitet Kultury Fizycznej i Turystyki będzie zobowiązany do przekazywania Komisji Europejskiej corocznych raportów.

• Dyrektywę Rady dotycząca statystyki w dziedzinie turystyki. Badania statystyki publicznej obejmują turystykę, zachodzi jedynie konieczność dopasowania zakresu prowadzonych badań do standardów UE i wdrożenia ich w ciągu 2 lat.

• Decyzję Rady dotyczącą wieloletniego programu wspierania MSP w UE. Brak obowiązku wprowadzenia do prawa polskiego. Program polityki wobec MSP opracowywany przez MG jest zgodny z celami wieloletniego programu UE. Środki z tego programu nie będą dla Polski dostępne ponieważ program kończy się w roku 2000.

• Decyzję Komisji dotyczącą programu wspierania nowotworzonych transnarodowych joint-venture. Akt ten nie wymaga wprowadzenia do prawa polskiego.

    Przebieg screeningu dwustronnego wykazał, że w obszarze małe i średnie przedsiębiorstwa nie występują problemy negocjacyjne., a dostosowanie w zakresie statystyki nie będzie powodowało problemów.

2. Stanowisko negocjacyjne w obszarze "Małe i średnie przedsiębiorstwa"

    Polska akceptuje w pełni dorobek prawny w obszarze "Małe i średnie przedsiębiorstwa" nie zgłasza problemów negocjacyjnych i nie występuje o okresy przejściowe.
    W związku z brakiem w polskim systemie prawnym formalnej definicji "małych i średnich przedsiębiorstw" Polska zobowiązała się do wprowadzenia do 31 grudnia 2002 roku definicji podobnej do tej, która jest stosowana w prawodawstwie UE.
    W UE za politykę wobec MSP odpowiedzialne są poszczególne państwa członkowskie. Prawodawstwo UE w tym obszarze ma charakter zaleceń i rekomendacji, co oznacza, że nie jest bezwzględnie obowiązujące.

    Obowiązująca w prawodawstwie UE definicja małych i średnich przedsiębiorstw została stworzona w latach osiemdziesiątych. Na jej podstawie wprowadzono w UE programy ich wspomagania, których zadaniem jest ujednolicenie procedur administracyjnych, koordynacja regulacji podatkowych, a także prawodawstwa w zakresie pomocy publicznej, zamówień rządowych i polityki celnej.
    W Polsce do małych i średnich zalicza się jednostki zatrudniające nie więcej niż 250 pracowników. Ich znaczenie dla polskiej gospodarki ilustruje fakt, że według badań statystycznych w 1996 roku w małych i średnich przedsiębiorstwach zostało wytworzone aż 40% polskiego Produktu Krajowego Brutto.

    Przyjęcie przez Polskę polityki wobec małych i średnich przedsiębiorstw przyczyni się do szybszego tempa rozwoju tego sektora, co wpłynie na poprawę sytuacji makroekonomicznej w naszym kraju i obniżenie bezrobocia.

Inne stanowiska negocjacyjne Polski zostały omówione na stronie internetowej Departamentu Integracji Europejskiej i Organizacji Międzynarodowych.

ANALIZA PRAWNO-PORÓWNAWCZA PRZEPISÓW UE

    Na zlecenie Ministerstwa Gospodarki została wykonana w roku 1998 przez ekspertów konsorcjum Hulla & Human Dynamics KEG i Pro-Invest International Sp. z o.o. ekspertyza prawno-porównawcza przepisów UE dotyczących małych i średnich przedsiębiorstw z przepisami obowiązującymi w Polsce ( sfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach programu PHARE PL9405).
    Analiza, nie roszcząc sobie praw do wyczerpania tematu, poprzez wskazanie obszarów już w pełni zgodnych z prawem Unii Europejskiej, jak i tych wymagających jeszcze dalszych korekt, stanowi materiał do przemyśleń zarówno dla organów administracji, jak i środowisk przedsiębiorców.
    Prezentowane w analizie propozycje są wyrazem poglądów i spostrzeżeń jej autorów i jako takie nie mogą być postrzegane jako dokument rządowy.

    Poniżej podajemy spis regulacji prawnych Unii Europejskiej, które zostały poddane analizie. Pełny tekst analizy można uzyskać w Departamencie Rzemiosła, Małych i Średnich Przedsiębiorstw Ministerstwa Gospodarki.

Akty prawne poddane analizie:

1. Rekomendacja Komisji Europejskiej z dnia 3 kwietnia 1996 r. w sprawie definicji małych i średnich przedsiębiorstw (96/280/EC)

2. UchwałY Rady Europejskiej

 Uchwała Rady z dnia 10 kwietnia 1984 r. w sprawie polityki Wspólnoty w zakresie turystyki.

 Uchwała Rady z dnia 3 listopada 1986 r. w sprawie programu działania na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw.

 Uchwała Rady z dnia 22 grudnia 1986 r. w sprawie lepszego sezonowo i geograficznie rozłożenia turystyki.

 Uchwała Rady z dnia 30 czerwca 1988 r. w sprawie rozwoju infrastruktury przedsiębiorczości i działań mających na celu promowanie rozwoju przedsiębiorczości, w szczególności małych i średnich przedsiębiorstw w Krajach Wspólnoty.

 Uchwała Rady z dnia 26 września 1989 r. w sprawie rozwoju podwykonawstwa we Wspólnocie.

 Uchwała Rady z dnia 27 maja 1991 r. w sprawie programu działań na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw, w tym rzemiosła.

 Uchwała Rady z dnia 17 czerwca 1992 r. w sprawie działań Wspólnoty na rzecz przedsiębiorstw, zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorstw, w tym także rzemiosła.

 Uchwała Rady z dnia 3 grudnia 1992 r. w sprawie uproszczenia procedur administracyjnych dla przedsiębiorstw, a w szczególności dla małych i średnich przedsiębiorstw.

 Uchwała Rady z dnia 22 listopada 1993 r. w sprawie zwiększenia konkurencyjności przedsiębiorstw, w szczególności małych i średnich przedsiębiorstw i drobnej wytwórczości oraz w sprawie walki z bezrobociem.

 Uchwała Rady Europejskiej z dnia 10 października 1994 r. w sprawie zapewnienia wykorzystania dynamizmu i innowacyjnego potencjału małych i średnich przedsiębiorstw, w tym rzemiosła w konkurencyjnej gospodarce (O.J. C 294 22/10/1994 s. 6).

 Uchwała Rady z dnia 21 listopada 1994 r. w sprawie wzmocnienia konkurencyjności przemysłu Wspólnoty.

 Uchwała Rady Europejskiej z dnia 27 listopada 1995 r. w sprawie małego i średniego przedsiębiorstwa przemysłowego i innowacji technologicznych (OJ C 341 19/12/1995 s. 3).

 Uchwała Rady Europejskiej z dnia 22 kwietnia 1996 r. w sprawie koordynacji działań Wspólnoty na rzecz małych i średnich przedsiębiorstw oraz rzemiosła (OJ C 130 03/05/1996 s.1).

 Uchwała Rady Europejskiej z dnia 9 grudnia 1996 r. w sprawie wykorzystania pełnego potencjału małych i średnich przedsiębiorstw, w tym mikroprzedsiębiorstw i rzemiosła
(OJ C 018 17/01/1997 s. 1).

3. Dyrektywy Rady europejskiej.

 Dyrektywa Rady z dnia 7 lipca 1964 r. wyznaczająca szczegółowe postanowienia odnośnie do środków tymczasowych stosowanych w odniesieniu do działalności osób zatrudnionych we własnym przedsiębiorstwie w przemyśle wytwórczym i przetwórczym sklasyfikowanym w Głównych Grupach
ISIC 23 - 40 (przemysł i drobna wytwórczość) (64/427/EEC).

 Dyrektywa Rady z dnia 7 lipca 1964 r. dotycząca swobody prowadzenia działalności gospodarczej i świadczenia usług w odniesieniu do działalności osób zatrudnionych we własnym przedsiębiorstwie w przemyśle wytwórczym i przetwórczym sklasyfikowanym w Głównych Grupach
ISIC 23 - 40 (przemysł i drobna wytwórczość) (64/429/EEC).

 Dyrektywa Rady z 28 lutego 1966 r. dotycząca swobody prowadzenia działalności gospodarczej i świadczenia usług w odniesieniu do działalności osób zatrudnionych we własnym przedsiębiorstwie świadczącym usługi w zakresie dostaw energii elektrycznej, gazu, wody i usług sanitarnych
(ISIC Dział 5) (66/162/EEC).

 Dyrektywa Rady z dnia 12 stycznia 1967 r. dotycząca swobody prowadzenia działalności gospodarczej i świadczenia usług w odniesieniu do działalności osób zatrudnionych we własnym przedsiębiorstwie świadczącym usługi w zakresie:
1. spraw związanych z "nieruchomościami" (za wyjątkiem 6401)(ISIC Grupa ex 640),
2. "usług, które nie zostały sklasyfikowane w pozostałych grupach" (ISIC Grupa 839) (67/43/EEC).

 Dyrektywa Rady z dnia 15 października 1968 r. dotycząca swobody podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej w odniesieniu do osób zatrudnionych we własnym przedsiębiorstwie w przemyśle spożywczym i produkcji napojów
(ISIC Główne Grupy 20 i 21) (68/365/EEC).

 Dyrektywa Rady z dnia 15 października 1968 r. wyznaczająca szczegółowe postanowienia odnośnie do środków tymczasowych stosowanych w odniesieniu do osób zatrudnionych we własnym przedsiębiorstwie w przemyśle spożywczym i produkcji napojów
(ISIC Główne Grupy 20 i 21) (68/366/EEC).

 Dyrektywa Rady z dnia 4 marca 1969 r. zmieniająca Dyrektywę Rady 64/427/EEC z dnia 7 lipca 1964 r. wyznaczającą szczegółowe postanowienia odnośnie do środków tymczasowych stosowanych w odniesieniu do działalności osób zatrudnionych we własnym przedsiębiorstwie w przemyśle wytwórczym i przetwórczym sklasyfikowanym w Głównych Grupach
ISIC 23 - 40 (przemysł i drobna wytwórczość) (69/77/EEC).

 Dyrektywa Rady z dnia 13 marca 1969 r. dotycząca swobody prowadzenia działalności gospodarczej i świadczenia usług w odniesieniu do działalności osób zatrudnionych we własnym przedsiębiorstwie prowadzącym prace wydobywcze (poszukiwanie i wiercenie) ropy naftowej i gazu
(ISIC oprócz Głównej Grupy 13) (69/82/EEC).

 Dyrektywa Rady z dnia 26 lipca 1971 r. dotycząca swobody prowadzenia działalności gospodarczej i świadczenia usług w zakresie realizacji robót publicznych oraz w sprawie przyznawania kontraktów na roboty publiczne wykonawcom działającym za pośrednictwem agencji lub oddziałów (71/304/EEC).

 Dyrektywa Rady z dnia 30 maja 1972 r. dotycząca koordynacji statystyki w zakresie cyklu gospodarczego w przemyśle i drobnej wytwórczości (72/211/EEC).

 Dyrektywa Rady z dnia 16 czerwca 1975 r. w sprawie środków umożliwiających efektywne korzystanie z prawa do swobodnego prowadzenia działalności gospodarczej i świadczenia usług w zakresie różnych form działalności (oprócz ISIC Dział 01 do 85) oraz, w szczególności, środków tymczasowych stosowanych w odniesieniu do takiej działalności (75/368/EEC).

 Dyrektywa Rady z dnia 29 czerwca 1982 r. w sprawie środków umożliwiających efektywne korzystanie z prawa do swobodnego prowadzenia działalności gospodarczej i świadczenia usług w odniesieniu do działalności osób zatrudnionych we własnym przedsiębiorstwie świadczącym usługi związane z transportem i przewozem (82/470/EEC).

 Dyrektywa Rady z dnia 10 czerwca 1985 r. w sprawie wzajemnego uznawania dyplomów, świadectw i innych poświadczeń kwalifikacji zawodowych w dziedzinie architektury, łącznie ze środkami umożliwiającymi korzystanie z prawa do swobodnego prowadzenia działalności gospodarczej oraz świadczenia usług (85/384/EEC).

 Dyrektywa Rady z dnia 20 grudnia 1985 r. zmieniająca, w związku z przystąpieniem Hiszpanii i Portugalii, Dyrektywę 85/384/EEC w sprawie wzajemnego uznawania dyplomów, świadectw i innych poświadczeń kwalifikacji zawodowych w dziedzinie architektury, łącznie ze środkami umożliwiającymi korzystanie z prawa do swobodnego prowadzenia działalności gospodarczej oraz świadczenia usług (85/614/EEC).

 Dyrektywa Rady z dnia 11 grudnia 1986 r. w sprawie stosowania zasady równouprawnienia mężczyzn i kobiet, łącznie z prowadzącymi działalność rolniczą, zatrudnionych we własnym przedsiębiorstwie, oraz w sprawie ochrony kobiet zatrudnionych we własnym przedsiębiorstwie w okresie ciąży i macierzyństwa (86/613/EEC).

 Dyrektywa Rady Europejskiej z dnia 8 listopada 1990 r. zmieniająca Dyrektywę nr 78/660/EEC w sprawie sprawozdań rocznych i Dyrektywę nr 83/349/EEC w sprawie sprawozdań zbiorczych w odniesieniu do wyjątków czynionych dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz publikowania sprawozdań w ECU (90/604/EEC).

4. Decyzje komisji europejskiej

 Decyzja Rady Europejskiej z dnia 14 czerwca 1993 r. w sprawie wieloletniego programu Wspólnoty w zakresie środków stosowanych w odniesieniu do dziedzin priorytetowych i zapewnienia ciągłości oraz konsolidacji polityki promowania małych i średnich przedsibiorstw w krajach Wspólnoty (93/379/EEC).

 Decyzja Rady Europejskiej z dnia 9 grudnia 1996 r. w sprawie trzeciego wieloletniego programu dla małych i średnich przedsiębiorstw na terenie Unii Europejskiej (97/15/EC).

 Decyzja Komisji Europejskiej z dnia 5 listopada 1997 r. w sprawie mechanizmu pomocy w podejmowaniu przez małe i średnie przedsiębiorstwa na obszarze Wspólnoty transnarodowych przedsięwzięć typu joint-venture (97/761/EC).

 Decyzja Rady z dnia 19 maja 1998 r. w sprawie instrumentów pomocy finansowej dla MSP wprowadzających innowacje i tworzących nowe miejsca pracy - inicjatywa dotycząca rozwoju i zatrudnienia.

5. Rekomendacje komisji europejskiej

 Rekomendacja Rady z dnia 28 maja 1990 r. w sprawie realizacji polityki upraszczania procedur administracyjnych na korzyść małych i średnich przedsiębiorstw Krajów Członkowskich (90/246/EEC).

 Rekomendacja Komisji Europejskiej z dnia 25 maja 1994 r. w sprawie opodatkowania małych i średnich przedsiębiorstw (94/390/EC).

 Rekomendacja Komisji Europejskiej z dnia 7 grudnia 1994 r. w sprawie transferu małych i średnich przedsiębiorstw (94/1069/EC).

 Rekomendacja Rady z dnia 12 maja 1995 r. w sprawie terminów płatności w transakcjach handlowych (95/198/EEC).

 Rekomendacja Komisji Europejskiej z dnia 22 kwietnia 1997 r. w sprawie poprawy sytuacji i ułatwień dla przedsiębiorstw rozpoczynających działalność (OJ C(97)1161 final).

    W lutym 1999 roku Komisja Europejska zaproponowała zmianę dwóch kryteriów ( wielkości rocznego obrotu oraz sumy bilansowej), według których klasyfikuje się MSP w krajach UE. Komisja proponuje podniesienie obecnie obowiązujących wartości o 25%, co w przypadku akceptacji propozycji przez Radę będzie oznaczało następujące zmiany:

 Małe przedsiębiorstwo: suma bilansowa 3,125 mln EURO (obecnie -2,5 mln EURO),
Obrót roczny 6,25 mln EURO (obecnie - 5 mln EURO)

 Średnie przedsiębiorstwo: suma bilansowa 12,5 mln EURO (obecnie - 10 mln EURO)
Obrót roczny 25 mln EURO (obecnie - 20 mln EURO)

    Proponowana zmiana dotyczy tylko i wyłącznie dwóch dyrektyw związanych z księgowością: 78/660/EEC oraz 83/349/EEC. W pozostałych przypadkach nadal obowiązywać będzie definicja MSP z 3 kwietnia 1996 roku.

---