Rozwój dziecka - siatki centylowe

rzebieg rozwoju fizycznego dziecka jest czułym miernikiem stanu jego zdrowia, dlatego też ocena rozwoju ficzynego została uznana za jeden z ważnych elementów badania lekarskiego. W badaniach podstawowych oraz w bilansach zdrowia w celu oceny prawidłowości rozwoju posługujemy się pomiarami wysokości ciała, masy ciała oraz obwodu głowy i czasami obwodu klatki piersiowej.

Przez porównanie wielkości badanych cech dziecka z danymi z siatki można stwierdzić czy odpowiadają one normie lub jak duże jest przyspieszenie bądź opóźnienie rozwoju dziecka. Opóźnenie bądź przyspieszenei można określić w miesiącach sprawdazjąc na siatce jakiemu wiekowi odpowiada badana cecha.

Najprostrzą metodą oceny rozwoju fizycznego dziecka jest porównanie otrzymanych wyników z normami przedstawionymi w postaci siatek centylowych.

W siatce centylowej na osi poziomej naniesiony jest wiek dziecka w miesiącach lub latach, a na osi pionowej zaznaczona badana cecha (waga, wzrost, obwód głowy dziecka). Na siatce zazanaczonych jest kilka linii oznaczających odpowiednie centyle np. linia środkowa oznaczająca 50 centyl oznacza, że 50% dzieci w tym wieku ma większą wartość badanej cechy a 50% mniejszą.

Chcąc scharakteryzować dziecko pod względem rozwoju danej cechy na odpowiedniej siatce centylowej oznaczamy punkt przecięcia się 2 prostych:

• pionowej wyznaczającej wiek dzieck

• poziomej oznaczającej badaną cechę

Oznaczony w ten sposób punkt będzie znajdować sięw granicach odpowiedniego przedziału centylowego. W interpretacji posługujemy się pojęciem wąskiej normy, kiedy badana cecha znajduje się pomiędzy 25 a 75 centylem oraz szerokiej normy kiedy badana cecha znajduje się pomiędzy 10 a 90 centylem. Wąska norma obejmuje 50% dzieci natomiast szeroka norma 80% dzieci. Za prawidłowe przyjmuje sę wartości pomiarów znajdujące się między 10 i 90 centylem, przy czym powinny być one usytuowane w tym samym lub sąiędnim kanale centylowym. Uważa się, żę wartości skrajne poniżej 10 centyla i powyżej 90 centyla oraz stan w którym dwie badane cechy nie znajdują się w tych samych lub w sąsiednich kanałach wymagają dodatkowej diagnostyki. Jeżeli jeżeli dana cecha dziecka nagle zboczy ze swojego kanału centylowego tzn zawsze wzrost był pomiędzy 75 a 90 centylem a obocnie znajduje się poniżej 3 centyla również należy skontaktować się lekarzem pediatrą w celu diagnostyki takiego stanu.

Poniżej przedstawiamy siatki centylowe dla chłopców i dziewczynek przedstawiające wysokość ciała, wagę i obwód głowy.

Chłopcy:

• masa ciała do 12 miesiąca

• masa ciała od 12 miesiąca do 36 miesiąca

• wzrost do 12 miesiąca

• wzrost od 12 miesiąca do 36 miesiąca

• obwód głowy do 12 miesiąca

• obwód głowy od 12 miesiąca do 36 miesiąca

Dziewczynki:

• masa ciała do 12 miesiąca

• masa ciała od 12 miesiąca do 36 miesiąca

• wzrost do 12 miesiąca

• wzrost od 12 miesiąca do 36 miesiąca

• obwód głowy do 12 miesiąca

• obwód głowy od 12 miesiąca do 36 miesiąca

Data aktualizacji:
2002-01-13

lek. med. Bogdan Kowalczyk
medycyna ogólna
Klinika Medycyny Rodzinnej SPSK im W.Orłowskiego w Warszawie

---