OTOCZENIE ORGANIZACJI Wg M. Bielskiego

Otoczenie - wszystkie elementy znajdujące się poza organizacją, mające związek z jej funkcjonowaniem, w tym elementy o bezpośrednim i pośrednim oddziaływaniu.

Otoczenie - zbiór elementów nie wchodzących skład organizacji, a równocześnie pozostających w jakichś relacjach w stosunku do niej.

Otoczenie organizacji to to co znajduje się na zewnątrz niej, poza jej granicami i oddziałuje na nią.

Wg M. Bielski: „Organizacje; istota struktury procesy”, Wyd. UŁ, Łódź 1997.

Elementy otoczenia zadaniowego:

• odbiorcy (wyrobów lub usług)

• dostawcy (materiałów i surowców, wyposażenia technicznego, siły roboczej - rynek pracy, kredytów - banki)

• konkurenci (inne organizacje zaspokajające podobne potrzeby społeczne i/lub mające podobne zapotrzebowanie na świadczenia ze strony otoczenia)

• instytucje państwowe bezpośrednio wpływające na organizację (np. urzędy skarbowe, lokalna władza administracyjna i samorządowa) oraz wyznaczane przez nie ograniczenia, normy, warunki

• czynniki społeczne (partie polityczne, związki zawodowe, a także postawy społeczeństwa i jego oczekiwania w stosunku do organizacji)

• czynniki techniczne bezpośrednio oddziałujące na organizację (postęp techniczny w danej dziedzinie działalności, presja na unowocześnienie wyrobów lub usług itp.).

Elementy otoczenia ogólnego:

• otoczenie kulturowe - obejmuje tradycję kulturową i historyczną danego społeczeństwa, dominujący w nim system wartości, normy etyczne i obyczaje, wzorce postępowania, poglądy dotyczące stosunków między ludźmi i stosunków władzy

• otoczenie techniczne i technologiczne - fizyczne wytwory technik (np. maszyny, urządzenia, infrastruktura - drogi, telefony itp.) jak i zasób wiedzy technicznej oraz technologicznej, z którego organizacja może korzystać. Chodzi przy tym nie tylko o osiągnięty poziom techniki i wiedzy technicznej, lecz także o tempo rozwoju technicznego

• otoczenie edukacyjne - do którego należą takie czynniki, jak ogólny poziom oświaty w danym społeczeństwie, stopień rozwoju i specjalizacji systemu kształcenia i dokształcania, udział ludzi z wyższym i średnim wykształceniem w całej populacji itp.

• otoczenie polityczne - obejmujące panujący system polityczny, sposób sprawowania władzy, stopień ingerencji czynników politycznych w inne dziedziny życia społecznego (kulturę, gospodarkę)

• otoczenie prawne - zawierające panujący porządek prawny, stopień szczegółowości norm prawnych, zwłaszcza dotyczących powstawania i funkcjonowania organizacji, system rozstrzygania sporów na drodze prawnej

• otoczenie ekonomiczne - na które składają się: model gospodarki (rynkowa, planowa, mieszana), majątek narodowy, tempo wzrostu gospodarczego

• otoczenie socjologiczne - obejmujące warstwową i klasową strukturę społeczeństwa, ruchliwość społeczną, przedsiębiorczość, pojmowanie ról społecznych, poziom zabezpieczenia społecznego

• otoczenie demograficzne - obejmujące strukturę społeczeństwa wg płci, wieku, zasoby siły roboczej, jej mobilność, rozmieszczenie ludności w miastach oraz na wsi itp.

• otoczenie naturalne - do którego zalicza się zasoby naturalne, jakość gleby, system hydrologiczny, klimat, a także jego skażenia i zniszczenia środowiska naturalnego w wyniku działalności człowieka.

ZARZĄDZANIE

Zestaw działań (obejmujący planowanie i podejmowanie decyzji, organizowanie, przewodzenie, tj. kierowanie ludźmi, i kontrolowanie), skierowanych na zasoby organizacji (ludzkie, finansowe, rzeczowe i informacyjne) i wykonywanych z zamiarem osiągnięcia celów organizacji w sposób sprawny i skuteczny.

Organizacja w znaczeniu:

• przedmiotowym (rzeczowym) - to pewien obiekt, który można odróżnić od innych ze względu na jego cechy charakterystyczne

• atrybutowym - organizacja jest cechą przedmiotów złożonych, nazywaną zorganizowaniem. - Cecha ta może przysługiwać różnym obiektom w różnym stopniu więc mogą być one mnie lub bardziej zorganizowane (np. pluto wojska jest bardziej zorganizowany niż kółko brydżystów)

• czynnościowym - organizacja to tyle co tworzenie organizacji, zwane inaczej organizowaniem.

KULTUROWE

TECHNICZNE I

TECHNOLOGICZNE

EDUKACYJNE

PRAWNE

EKONOMICZNE

DEMOGRA-

FICZNE

NATURALNE

SOCJOLOGICZNE

POLITYCZNE

ODBIORCY

DOSTAWCY

KONKURENCI

INSTYTUCJE

PAŃSTWOWE

bezpośrednio wpływające na organizację

CZYNNIKI

SPOŁECZNE

CZYNNIKI

TECHNICZNE

bezpośrednio oddziałujące na organizację

ORGANIZACJA:

• ZARZĄD

• PRACOWNICY

• KULTURA

---