Temat ćwiczenia projektowego
Wykonać obliczenia sprawdzające elementów składowych systemu odwadniania odcinka drogi samochodowej klasy V. Obliczenia wykonać dla przyjętych: kategorii budowli komunikacyjnej, budowy geologicznej podłoża, położenia zwierciadła wody gruntowej, itp.
Obliczenia sprawdzające powinny zawierać:
Wymiarowanie rowów (ścieków) skarpowych, w tym obliczenie wielkości odpływu sekundowego ze zlewni, wkreślenie rowów w przekrój poprzeczny budowli komunikacyjnej oraz określenie zdolności przepustowej rowów (ścieków) skarpowych dolnych.
Dane:
L1=180,00[m], v1=20,00[m/min], L2=300,00[m], Jd=0,80[%], Pn=680,00[mm], Fz=15,65[ha], ψ=0,20
Wymiarowanie przepustu (małego mostu), w tym określenie natężenia przepustu miarodajnego o określonym prawdopodobieństwie pojawiania się oraz określenie parametrów przepustu.
Dane:
Rodzaj gruntu: glina piaszczysta.
Wysokość nasypu w przekroju skrzyżowania: 1,60[m]
Qp= 3,30[m3/s], Jd= 1,8[‰].
Wymiarowanie elementów odwodnienia wgłębnego, w tym określenie wymaganego usytuowania wysokościowego ciągów drenarskich, określenie ilości odpływającej wody oraz określenie zdolności przepustowej projektowanych ciągów drenarskich.
Dane:
Poziom zwierciadła wody gruntowej: 1,85 [m]
Rodzaj gruntu: glina piaszczysta
Głębokość wykopu: 2,28 [m]
Długość odcinka odwadnianego: L= 680 [m]
Teren: teren niezabudowany o nieznacznym zróżnicowaniu wysokościowym
1.Wymiarowanie rowów skarpowych dolnych.
1.1. Przyjęcie wymiarów rowów.
Przyjęto wymiary rowów skarpowych dolnych jak na rys.1
1.2.Czas trwania deszczu.
1.2.1.Wyznaczenie czasu spływu cząsteczek wody z najbardziej odległego punktu zlewni.
- Odległość spływu: L1 = 180,00[m],
- Prędkość spływu: v1 = 20,00[m/min]
1.2.2. Wyznaczenie czasu płynięcia cząsteczki wody w urządzeniu odwadniającym.
- Odległość spływu: L2 = 300,00[m]
- Prędkość spływu:
gdzie: Jd - spadek rowów: Jd=0,80[%];
n - współczynnik zależny od rodzaju gruntu: n=0,02 (dla gruntów rodzimych);
Rh - promień hydrauliczny:
gdzie: A - pole przekroju rowu odwadniającego znajdującego się poniżej zwierciadła wody;
Oz - obwód zwilżony.
OZ = 0,40+2 * 0,94 = 2,30[m]
1.2.3.Wyznaczenie czasu potrzebnego na rozpoczęcie ruchu wody w urządzeniu odwadniającym.
Czas trwania deszczu:
1.3.Natężenie deszczu miarodajnego.
- Wskaźnik opadu normalnego: Pn=725[mm]
- Klasa techniczna drogi: V
- Częstotliwość pojawiania się deszczu: C=2 [rok]
- Współczynnik powtarzalności deszczu:
Natężenie deszczu miarodajnego:
1.4 Odpływ sekundowy ze zlewni.
- Powierzchnia zlewni: Fz=15,65[ha]
- Współczynnik spływu: ψ=0,20
- Współczynnik opóźnienia odpływu: ϕ=1,0 - jak dla małych zlewni drogowych
Odpływ sekundowy ze zlewni:
1.5. Zdolność przepustowa rowu.
- Powierzchnia przekroju odpływowego:
- Prędkość spływu wody w urządzeniu odwadniającym:
Przepustowość rowu:
1.6.Analiza możliwości odprowadzenia wody ze zlewni.
Wnioski: Przyjęte rowy skarpowe zaprojektowane są poprawnie. Dno i skarpy
rowów należy umocnić darniną (występuje duża prędkość przepływu).
2.Wymiarowanie przepustu.
2.1. Dane:
Typ przepustu: ciśnieniowy
Lokalna regulacja cieku na długości: 300,00 [m]
Qp=1%=3,30 [m3/s]
Odczytane rzędne: Rzg=181,25 [m]
Rzd=180,00 [m]
n=0,030
pochylenie skarp cieku: m=1,50
stosunek b/ho: założono b=ho
Lokalna regulacja cieku
Qp=1%≤ A*v, gdzie
v-prędkość wody w regulowanym cieku [m/s]
A-pole powierzchni cieku [m2]
Qp=1%-natężenie przepływu miarodajnego
A=
, gdzie:
B-szerokość górnej krawędzi cieku [m]
b-szerokość dna cieku [m]
ho-głębokość napełnienia cieku [m]
v=
B=b+2*m*ho
A=b2(1+m)
Oz=b+2*
Oz=b+2b*
Oz=4,61*b
A=2,50*b2
3,30 [m3/s] ≤2.5b2 2,16*(0,542b)2/3
3,30 [m3/s] ≤5,4b2·0,66 b2/3
0,926 [m/s] ≤b2b2/3
b≥0,971 [m]
Przyjęto b=ho=1,0 [m]
Określenie parametrów przepustu
Założono wlot przepustu bez skrzydełek
wlot=0,10
wyl=1,00
D=1,0 [m]
H≥hwlot+hwyl+
,
hwlot=wlot
,
hwyl=wyl
,
,
,
A=
=0,78 [m2]
v=
=4,23
hwlot=
=0,09 [m]
hwyl=
=0,9 [m]
H ≥0,09 [m]+0,9 [m]+0,9 [m]
H ≥1,89 [m]
Hsp=H+ho
Hsp=1,9 [m]+1,0 [m]=2,90 [m]
Sprawdzenie ciśnieniowej pracy przepustu.
Przepust pracuje ciśnieniowo, gdy spełniony jest warunek:
Hsp ≥1,2D
2,90 ≥1,2*1,0 [m]=1,2 [m], zatem przepust jest ciśnieniowy.
Wobec spełnienia warunków pracy przepustu przyjęto przepust ciśnieniowy o przekroju kolistym i średnicy D=1,5 [m], o długości L wyznaczonej ze wzoru:
3.Wymiarowanie elementów odwodnienia wgłębnego.
3.1.Dane i założenia.
- Klasa techniczna drogi: G
- Szerokość korony drogi: 10,00[m]
- Szerokość jezdni: 7,00[m]
- Szerokość poboczy: 2x1,50[m]
- Głębokość rowów: h=0,50[m]
- Szerokość dna rowów: s=0,40[m]
- Nachylenie skarp rowów: 1:1,5
- Głębokość wykopu: Hw=2,28[m]
- Poziom zwierciadła wody gruntowej: Hzwg=1,85m p. p. t
- Drenaż wgłębny wykonany będzie pod dnem rowów
- Długość odcinka odwadnianego: L=680[m]
- Teren niezabudowany o nieznacznym zróżnicowaniu wysokościowym: wsiąkanie W=0,065⋅10-6 [m/s]=5,62⋅10-3 [m/dobę]
- Grunt rodzimy: piaski zaglinione: kf=1,74⋅10-4 [m/s]=15 [m/dobę]
- Rozstaw drenów:
Schemat do obliczania drenażu wgłębnego przedstawiono na rys. 4.
3.2.Określenie wymaganego usytuowania wysokościowego ciągów drenarskich.
- Rozstaw drenów:
gdzie: hmax - największa wysokość wzniesienia obniżonego zwierciadła wody podziemnej w
przestrzeni między drenami,
kf - współczynnik wodoprzepuszczalności,
W - wsiąkanie.
- Największa wysokość wzniesienia obniżonego zwierciadła wody podziemnej:
3.3.Określenie ilości dopływającej wody.
- Obciążenie drenu przy obustronnym dopływie:
- Całkowity dopływ do drenu o długości L:
3.4.Określenie zdolności przepustowej ciągów drenarskich.
- Średnica drenów: D=10[cm]=0,10[m]
- Napełnienie drenów:
- Spadek ciągów drenarskich: J=2,00[%]=0,02
- Kąt środkowy: ϕ=191o28'42''=191,48o=3,34[rad]
- Promień hydrauliczny:
- Pole przekroju przepływowego:
- Zdolność przepustowa ciągów drenarskich:
Wnioski: Drenaż zaprojektowano poprawnie.
4.Opis techniczny.
4.1.Podstawa opracowania.
Podstawą niniejszego opracowania jest temat projektu wydany przez dr inż. Jerzego Machajskiego obejmujący wykonanie projektu elementów składowych systemu odwadniania odcinka drogi samochodowej klasy G o długości 680,00[m].
4.2.Ogólny opis warunków gruntowych.
Droga położona jest w terenie niezabudowanym o nieznacznym zróżnicowaniu wysokościowym. Gruntem rodzimym jest glina piaszczysta. Poziom zwierciadła wody gruntowej wynosi 1,85[m] poniżej poziomu terenu.
4.3.Odwodnienie powierzchniowe.
Jako odwodnienie powierzchniowe przewidziano rowy skarpowe o przekroju trapezowym, szerokości równej 0,40[m] i wysokości wynoszącej 0,50[m]. Nachylenie skarp: 1:1,5. Dno i skarpy rowów należy umocnić darnią.
4.4.Przepust.
Elementem odprowadzającym wodę pod nasypem jest przepust betonowy, o wlotach bez skrzydełek.
4.5.Odwodnienie wgłębne.
Rolę odwodnienia wgłębnego pełni drenaż poziomy (systematyczny). Drenaż poziomy stanowią dreny o średnicy 0,10[m] (10[cm]) ułożone bezpośrednio na poziomej warstwie nieprzepuszczalnej.
5.Literatura.
Wykład - dr inż. J. Machajski: Odwodnienie budowli komunikacyjnych.”
J. Machajski, R. Rogala, W. Rędowicz: „Hydraulika stosowana. Przykłady obliczeń.”