Stiglizt Wizja sprawiedliwej globalizacji
I 2004 - Mumbai - Światowe Forum Społeczne - 1. w Azji
Przez 3 wcześniejsze lata forum odbywało się w Porto Alegre w Brazylii
Przemawiający: b. prezydent Irlandii - Nary Robinson, laureatka nagrody nobla - Shirin Ebadi
Hasło konferencji: „Możliwy jest inny świat”
Globalizacja daje ogromne możliwości, ale niestety nie umiemy ich wykorzystać
Szczyt w Davos 2004 - amerykanie przeciągają wszystkich usilnie na swoją stronę. Spotkanie było to pierwszym, na którym tak drastycznie wzrosła liczba państw krytykujących globalizację. Duże podmioty obwiniały państwa rozwijające się, że nie otwierają się wystarczająca i przez to nie mogę korzystać w 100 % z walorów wolnego handlu, ale jakiś ziomek z Indii powiedział, że lokalni przedsiębiorcy nie mają szans na konkurowanie z ogromnymi potentatami. Małe spółki mają problemy z uzyskaniem kredytów, co jakos nikogo specjalnie nie zdziwiło. Jednak były jednostki, które były bardzo zdziwione faktem, że banki międzynarodowe zadowolą wszystkich.
Na obu szczytach mówiono o reformie - Mumbai - uczciwsze działania, winę za to co się dzieje ponosi społeczność międzynarodowa; Davos - zmniejszenie korupcji w krajach rozwijających się, winę za stan obecny ponoszą kraje rozwijające się
1995 - utworzenie WTO - miało wprowadzić prawne zasady w handlu międzynarodowym
1999 - 1 protest vs globalizacji - Seattle
2001 - światowa komisja w sprawie socjalnych aspektów globalizacji - pod przewodnictwem prez. Finlandii T. K. Halonena i prez Tanzanii B.W. Mkapa globalizacja tworzy bogactwo, ale zbyt dużo krajów nie ma do niego dostępu. Nawet jeśli są kraje, których skutki są pozytywne, to niektórzy do niektórych obywateli dobro to nie dociera. Lata 1990 - 2002 - bezrobocie nie wzrosło tylko w UE, USA i Azji Płd - wsch
5 zarzutów dla globalizacji:
wartości moralne ponad innymi
reguły sprzyjają krajom wysoko uprzemysłowionym
utrata przez państwa rozwijające się suwerenności pod względem dbania o dobrobyt obywateli
część ludzkości odnosi straty pomimo tego, że zwolennicy globalizacji ostro temu zaprzeczają
nie zawsze narzucony system gospodarczy jest dostosowany do danego państwa. Globalizacja nie powinna oznaczać amerykanizacji
Stały wyścig między wzrostem ludności, a wzrostem gospodarczym
Ubóstwo - mniej niż 2 $ dziennie
Skrajna nędza - mniej niż 1 $ dzienni
Ubóstwo w krajach rozwijających pogłębiło się w ciągu ostatnich 20 lat
40 % ludności żyje w nędzy, z czego 1/6 w skrajnej nędzy --. Liczba ludzi żyjących w skrajnej nędzy podwoiła się
Afryka - najbardziej wyeksploatowana przez globalizację - wykorzystanie przez kolonistów. Rosja i Am płd rozczarowała się globalizacją
Kryzysy lat 90 - Ameryka Łac, Azja Wsch wzrost ryzyka dla ludności tych terenów jeśli chodzi o kraje słabo rozwinięte, to ich rządy nie mają możliwości zapewnienia mieszkańcom poczucia bezpieczeństwa brak programów zabezpieczenia socjalnego
Od 1985 do 2000 liczba państw demokratycznych urosła z 38 do 57 %. Jeśli chodzi o autorytarne - z 45 do 30 %
Pomimo tego, ze promuje się demokrację, to słabo się ją stosuję - przykładem jest m.in. IMF - gdzie USA samodzielnie dysponują prawem veta. Najważniejsze są pieniądze, a nie głosy małych. Głosy są określone na podstawie siły ekonomicznej państw w momencie zakładanie IMF zbyt mała siła Chin, Prezydenta IMF jest typowany przez prezydenta USA
Plany reform
Reformy powinny zadziałać na korzyść najmniejszych członków, ale będzie to problemem ze względu na spodziewane sprzeciwy członków tzw dużych
Obszary koniecznych zmian -
wszechobecność ubóstwa - wg podpisanego w siedzibie ONZ dokumentu o Milenijnych Celach Rozwoju do 2015 ubóstwo ma zostać zredukowane o połowę
potrzeba pomocy zagranicznej i oddłużenia - Międzynarodowa Konferencja w sprawach finansowania rozwoju - III 2002 - Moterey - postanowienia: powiększenie swojego wkładu pomocy do 0,7% PKB ( Wcale tego nie spełniają), więcej dotacji, a mniej pożyczek. Spotkanie G- 8 2005 - Gleneges - Szkocja - próby redukcji zadłużenia 18 najbiedniejszych krajów w Banku Światowym i IMF, mimo tego i tak mają potężne długi
więcej uczciwości w handlu - należy dostrzec, że całkowita liberalizacja handlu nie jest dobra dla wszystkich państw. Dla przykładu ograniczenie w subwencjach dla dopiero rozwijających się działów gospodarki = zaprzestanie rozwoju, ponieważ kapitał prywatny w państwach biednych nie jest wystarczający
ograniczenie liberalizacji - państwa wysoko rozwinięte uważają, ze przyczyną braku sukcesu wolnej gospodarki w państwach rozwijających się jest ich niewystarczające otwarcie się na świta. Jeśli chodzi o otwarcie rynków finansowych - 1997 - spotkanie IMF w Hongkongu - chciano nawet wprowadzić uproszczenia dla krajów rozwijających się. Jednak w 2003 IMF przyznał, że w niektórych krajach zamiast do polepszenia doszło do pogłębienia niestabilności gospodarczej. Polityka konsensusu waszyngtońskiego (J. Williamson) - polityka liberalizacji handlu i rynków kapitałowych - porozumienie między IMF, Bankiem Światowym, a Min Skarbu USA. Nacisk w tych ustaleniach położono na zmniejszenie roli państwa, zniesienie regulacji, szybką prywatyzację. Nie przykładano wagi do rozłożenia w czasie, ustalenia kolejności reform, struktury zatrudnienia. Na początku XXI zaczęto tracić zaufanie do polityki konsensusu waszyngtońskiego. Powstał konsens postwaszyngtońskiego konsensusu Zauważono, ze zbyt wielką wagę przykładano do PKB, zaniedbując stopę życiową
ochrona środowiska naturalnego
wadliwy system zarządzania globalizacją - po I WŚ uświadomiono sobie, ze potrzebna jest jakaś organizacja zarządzająca - utworzono Ligę narodów. Gdy kończyła się II WŚ - powołano ONZ, aby zapobiec wojnom. Wspominając kryzys gospodarczy lat 30 powołano dożycia IMF i Bank Światowy. Szybko old - boye zaczęli ustalać zasady wzmacniające swoja pozycję - Europa może mianować szefa IMF, a USA ma numer 2. Jeśli chodzi o Bank Światowy - przez USA może mianować prezydenta Banku. IMF przeżył mały szok, bo kryzysy lat 90 dosięgły wszystkich krajów, które stosowały zalecenia IMF
Państwo narodowa, a globalizacji
Mylnym jest wrażenie, że rynek kapitalistyczny w USA rozwinął się sam z siebie - przecież do tej pory w dziedzinie finansów ogromną rolę pełni rząd amerykański. Przecież w XIX wieku kiedy domeną było rolnictwo - rząd tworzył dziesiątki uniwersytetów rolniczych - nic nie dzieje się samo z siebie. To właśnie dużo rola rządu w zabezpieczeniach socjalnych, regulowaniu rynku i promowaniu rozwoju miała pozytywne działanie na wzrost potęgi kraju.
Aktualnie działalność państw w sferze kontroli działań firm i spółek są ograniczane prze porozumienia międzynarodowe. Powoduje to czasami brak możliwości pomocy potrzebującym działom z powodu braku uprawnień.
Globalizacja gosp jest dużo bardziej posunięta niż polityczna. Nie ma jednak ona żadnego odgórnego organu zarządzającego, co powoduje brak skoordynowania podejmowanych decyzji.
Globalizacja oprócz kierowania państw na ścieżkę podobnego rozwoju gospodarczego, prowokuje niestabilność, zagrożenia dla środowiska