Wprowadzenie do socjologii medycyny (wykład)(1)


Wprowadzenie rozdział I

1.1 medycyna jest integralną częścią danego systemu społecznego, instytucje medyczne elementem organizacji życia społecznego, a wiedza medyczna, praktyki medyczne wytworem określonej kultury.

Socjologia medycyny - zainteresowanie psychospołecznym funkcjonowaniem człowieka:

- Medycyna rehabilitacyjna (jakość życia, choroby przewlekłe, starość)

- Psychiatria

- Medycyna psychosomatyczna

- Gerontologia

- Epidemiologia środowisko społeczne a zdrowie

- Medycyna pracy

- Etyka w medycynie

- Zdrowie publiczne

- Organizacja opieki medycznej

Zmiany demograficzne: przedłużenie życia ludzkiego, starzenie się społeczeństwa, wzrost chorób charakterystycznych dla osób starszych, spadek śmiertelności, spadek umieralności niemowląt i przyrostu naturalnego.

Zmiana relacji pacjent - lekarz na relacje partnerskie. (humanizacja zawodów medycznych).

Choroby somatyczne/Choroby psychiczne Objawy kliniczne/Kontekst społeczny

Definicja społeczna zjawiska: 1. Jakość opieki medycznej oferowanej chorym

2. Poziom wiedzy medycznej

3. Poziom usług i działań medycznych

4. Kulturowe i społeczne wyznaczniki zachowań w chorobie

5. Postawy społeczne wobec chorób

6. Postawy społeczne wobec choroby (stigma)

Szpital(duża kompleksowa organizacja, w której można wyróżnić hierarchię pozycji i ról, praw i obowiązków, postaw, zadań i celów) System ochrony zdrowiaSpołeczeństwoZdrowie

Zmiana oczekiwań pacjenta ze względu na wzrost wiedzy medycznej.

Zmiana warunków panujących w szpitalach - pacjenci mogą posługiwać się osobistymi przedmiotami

1.2 Choroba + Zdrowie = Jakość życia uwarunkowana stanem zdrowia.

Choroba w znaczeniu somatycznym ale też w znaczeniu psychospołecznym

1.3 Socjologia medycyny - lata 50 XX w. Talcott Parsons the social system; R. Merton i E. Freidson w Polsce Magdalena Sokołowska

Zadania: wykrywanie i wyjaśnianie społecznych prawidłowości warunkujących stan zdrowia jednostek oraz całych zbiorowości, a także wpływu procesów społecznych na funkcjonowanie współczesnej medycyny.

Socjologia medycyny - zdrowia, choroby, zawodów medycznych, instytucji medycznych

Socjologiczne pojęcie zdrowia i choroby rozdział II

Zdrowie 1 pojęcie przeciwstawne chorobie

2 fizjologiczno-biologiczna charakterystyka zdrowia

3 stan pełnej równowagi

Wymiary zdrowia:

  1. Trwanie życia

  2. Brak choroby

  3. Brak złego samopoczucia

  4. Zdolność do funkcjonowania - wykonywania zadań i ról społecznych

  5. Zajmowanie określonego statusu ekonomicznego i społecznego

  6. Zdolność do zaspokajania własnych potrzeb

  7. Niezależność. Brak potrzeby korzystania ze świadczeń medycznych i socjalnych

  8. Zdrowie jako element porządku społecznego

WHO „Zdrowie to nie tylko brak choroby, lecz pełny dobrostan jednostki w sensie biologicznym, psychicznym i społecznym.”

2.1 Definiowanie zdrowia przez nieprofesjonalistów:

- Negatywne odpowiedzi - nieumiejętność określenia zdrowia

- Zdrowie jako brak poczucia „że jest się chorym”

- Zdrowie jako brak choroby i pomimo choroby np. cukrzyca

- Zdrowie jako „rezerwa”

- Zdrowie jako zachowanie i zdrowe życie

- Zdrowie jako energia, witalność

- Zdrowie jako relacja społeczna - bycie aktywnym wśród ludzi

- Zdrowie jako funkcja - „bycie zdolnym do zrobienia czegoś”

- Zdrowie jako dobrostan psychospołeczny - zdrowie stanem ducha

2.2 WIELOWYMIAROWE UJĘCIE ZDROWIA:

- wymiar ogólny (samoocena aktualnego stanu zdrowia)

- zdrowie społeczne (interakcje, ilość więzi, wykonywanie ról)

- stan umysłowy (panowanie nad swoim zachowaniem, myślami)

- zdrowie fizyczne (ograniczenia w stanie fizycznym, wydolność organizmu)

Zdrowie - 6 wymiarów dobrostanu:

- fizyczny - aktywność, zróżnicowana dieta, samoopieka

- społeczny - interakcje, aktywność w życiu publicznym, troska o środowisko

- emocjonalny - wyrażanie emocji i panowanie nad nimi

-intelektualny - poczucie kreatywności i pokonywanie wyzwań

- duchowy - rozumienie wartości życia, spokój „ducha”

- zawodowy - satysfakcja z pracy, równowaga pomiędzy pracą a czasem wolnym, interakcje ze współpracownikami

2.3 Społeczny wymiar zdrowia

Dobrostan społeczny - funkcjonowanie w relacjach ze środowiskiem:

- społeczne interakcje i ich zasięg

- umiejętności radzenia sobie z przeciwnościami

- przystosowanie środowiskowe

2.4 Dynamiczny model zdrowia

Ujmowanie zdrowia w powiązaniu z przeszłością, teraźniejszością i przyszłością.

2.5 Koncepcje choroby:

- zaburzenie funkcjonowania na poziomie biologicznym

- doświadczenie związane z dewaluującymi zmianami w samopoczuciu i funkcjonowaniu społecznym

- symbol

Prawa chorego

- bycie zwolnionym z innych ról społecznych

- nieponoszenie odpowiedzialności za stan choroby

Obowiązki:

- chęć wyzdrowienia

- fukanie fachowej opieki, pomocy, współpraca w procesie leczenia

Znaczenie choroby w życiu chorego:

- Jak dalece zaburza codzienną aktywność życiową

- W jakim stopniu staje się sytuacją kryzysową

- Do jakiego stopnia wyzwala w chorym postawę przezwyciężenia tej sytuacji kryzysowej

Choroba przewlekła: zaburzenie wykonywania podstawowych czynności

Choroba jako dewiacja:

- zachowanie zakłócające porządek społeczny

- zachowanie niezgodne z oczekiwaniami społecznymi

- zachowanie wychodzące poza obszar społecznej tolerancji

- zachowanie polegające na braku akceptacji celów kulturowych lub zinstytucjonalizowanych środków prowadzących do ich osiągnięcia

- zachowanie świadomie sprzeczne z normami społecznymi

- zachowania tak nazywane przez ludzi

ETYKIETOWANIE DEWIANTÓW - teoria naznaczenia społecznego (charakter relatywny)

Reakcja społeczna na naznaczenie chorobą:

- dewiant traktowany lepiej

- dewiant traktowany neutralnie

- dewianta spotykają negatywne sankcje

Dewiacja - wtórna i pierwotna

Kryteria medyczne:

Zdrowiechoroba w stadium przedklinicznymchoroba w stadium klinicznym choroba rozpoznanazmiany pod wpływem leczeniastan po leczeniu



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wyk éad 3 Wprowadzenie do zagadnien¦ü medycyny rozwojowej (2)
Wyk éad 3 Wprowadzenie do zagadnien¦ü medycyny rozwojowej (2)
Socjologia na zaliczenie, Studia licencjackie- Resocjalizacja, Wprowadzenie do socjologii
Wykład 3 Klasyka socjologii, Studia licencjackie- Resocjalizacja, Wprowadzenie do socjologii
B Szacka Wprowadzenie do socjologii art METODY I NARZEDZIA BADAWCZE SOCJOLOGII
Migracje Handout, Wprowadzenie do socjologii
07 Kultura, studia, wprowadzenie do socjologii
wprowadzenie do sztucznej inteligencji-wyk łady (10 str), Administracja, Administracja, Administracj
Szacka Wprowadzenie do socjologii
wprowadzenie do socjologii, S O C J O L O G I A , S O C J O L O G I A - nauka społeczna, której ce
Wprowadzenie do socjologii
wprowadzenie do socjologii, Mikrosocjologia - ujęcie strukturalne, J
Problematyka rodziny, Studia licencjackie- Resocjalizacja, Wprowadzenie do socjologii
03 Interakcje stosunki spoleczne organizacja struktura spoleczna, studia, wprowadzenie do socjologii
Rodzina, EWiP - Edukacja wczesnoszkolna i przedszkolna, Wprowadzenie do Socjologi, Typy rodzin
Wprowadzenie do socjologii II
wprowadzenie do socjologii, Współczesne teorie socjologiczne
RODZINA, EWiP - Edukacja wczesnoszkolna i przedszkolna, Wprowadzenie do Socjologi, Typy rodzin
socjo, Barbara Szacka „Wprowadzenie do socjologii” / Oficyna Naukowa, Warszawa 2003

więcej podobnych podstron