Wykład 22 : Zasady chemioterapii nowotworów.
Co to jest nowotwór?
Jest to stan patologiczny, w którym dochodzi do zaburzenia homeostazy w zakresie proliferacji i różnicowania komórek.
Choroby nowotworowe stanowią drugą po chorobach układu krążenia przyczynę zgonów, powodując około 25%(?) zgonów u mężczyzn i 21% (?) u kobiet.
↑wiek populacji - ↑liczby nowotworów
2. Nowotwory najczęściej występujące w danym obszarze świata:
UK- nowotwór płuc
Kanada- leukemia
USA - nowotwór jelit
Japonia - nowotwór żołądka
Australia - nowotwór skóry
3. Nowotwory dzielimy na:
Złośliwe - wykazują duży stopień zaburzeń w zróżnicowaniu, dojrzewaniu, budowie komórkowej oraz tkankowej (nowotwór anaplastyczny, mięsak, pierwotniak). Cechy świadczące o złośliwości to wzrost niekontrolowany, naciekowy, destrukcyjny, ze skłonnością do przerzutów.
4. Co powoduje raka?
-promieniowanie
-substancje chemiczne
-wirusy i bakterie
5. Jak powstaje nowotwór?
Zdrowa komórka ? komórka nowotworowa
Każda komórka posiada geny odpowiedzialne za podział - protoonkogeny (np. HER 2, Fox), onkogeny komórkowe ( N - myc, H-ras). Inaktywacja genów supresorowych(brca1, brca2, p53, hMSHN2)
6. Etapy karcynogenezy:
1.działanie czynników kancerogennych
2.mutacja
3.intensywne mitozy zmienionych komórek, niekontrolowana proliferacja komórek.
4. Intensywne wydzielanie substancji chemicznych ( βfgf, pigf, vegf)
5. angiogeneza
6, migracja
7.tworzenie przerzutów
7. Diagnostyka nowotworów:
Diagnostyka obrazowa |
Diagnostyka ? |
Diagnostyka patomorfologiczna |
-rentgenowskie -usg -tomografia komputerowa -badania kontrastowe -rezonans magnetyczny -angiografia -scyntygrafia -pozytonowa tomografia emisyjna -badania endoskopowe |
-badania hematologiczne -kolonoskopia -badania enzymatyczne
|
-badania histopatologiczne (biopsja) -cytologia
|
8. Metody leczenia choroby nowotworowej:
-leczenie chirurgiczne
-radioterapia
-chemioterapia
a. leczenie chirurgiczne:
pewny sukces leczenia chirurgicznego zapewnia:
- usunięcie nowotworu w bardzo wczesnym stadium choroby
- operowanie doszczętne
- operacje radykalne
-operacje paliatywne: operacje cytoredukcyjne, operacje przerzutów
-operacje rekonstrukcyjne
b. radioterapia:
Jest metodą leczenia polegającą na zniszczeniu nowotworu za pomocą promieniowania jonizującego. Jego energia powoduje powstanie nieodwracalnych zmian w komórce.
c. chemioterapia:
Tradycyjna chemioterapia działa nieswoiście, unicestwia zarówno komórki nowotworowe jak i komórki zdrowe. Powszechnie wiadomo, że chemioterapia niszczy komórki szybko dzielące się (komórki nabłonka przewodu pokarmowego, komórki szpiku, cebulki włosowe - z tym też związane są działania niepożądane).
Wybrane przykłady chorób, w których chemioterapia jest leczeniem podstawowym:
- choroba Hodgkina (ziarnica złośliwa)
-przewlekła białaczka granulocytarna
-ostra białaczka limfatyczna
-białaczka kosmatokomórkowa
-rak jądra, jajnika
-nabłoniak kosmówkowy złośliwy
-rak prostaty
9. Chemiowrażliwość nowotworów:
-rak drobnokomórkowy płuc
-rak sutka
-rak trzona i szyjki macicy
-rak jądra, rak jajnika
-rak żołądka
- rak głowy i szyi
-pierwotny rak wątroby
-guz Wilmsa
-ostra białaczka limfatyczna
-rak pęcherza
-rak trzustki
-niektóre mięsaki
-rak jelita grubego
-rak nerek
10. W większości chorób nowotworowych stosujemy: ?????????
11. Zasady chemioterapii nowotworów:
-leczenie należy zacząć jak najwcześniej (większa wrażliwość nowotworu na leki)
-polichemioterapia (kojarzeniechani leków o różnym mechanizmie działania i różnych działaniach niepożądanych)
-stosowanie możliwie najwyższych dawek z pewnymi przerwami, w cyklach (a nie małych dawek w sposób ciągły )
-chronofarmakoterapia (↑skuteczności działania↓możliwości powstania działań nieporządanych)
Np. Cisplatynę powinno się podawać wieczorem, ponieważ wtedy jest w mniejszym stopniu wydalana przez nerki
-radykalna radioterapia lub chirurgiczne usunięcie guza a później zastosowanie chemioterapii
-leczenie wspomagające (od początku do końca) m.in. leczenie objawowe lub ?
-monitorowanie stężenia leków we krwi
12. Skutki radio- i chemioterapii:
-stosowanie terapii wiąże się z występowaniem dokuczliwych działań nieporządanych
-radioterapia wywołuje najczęściej: nudności, wymioty, gorączkę, osłabienie i objawy miejscowe: rumień skóry, martwicę tkanek, owrzodzenia i przetoki
-po chemioterapii chorzy najczęściej skarżą się na nudności, wymioty, zmęczenie, wypadanie włosów (apolecja)
13. Działania niepożądane chemioterapii:
-nudności, wymioty, biegunki
-zapalenie pęcherza
-neuropatia
-myalgia
-bezpłodność
-wypadanie włosów
-zwłóknienie płuc
-kardiotoksyczność
-działanie miejscowe
-nefrotoksyczność
-mielosupresja
-zapalenie żył
-zespół ręka- stopa
14.Przeciwdziałanie działaniom niepożądanym cytostatyków:
-synteza nowych pochodnych o mniejszej toksyczności (ifosfamid)
-optymalizacja dawkowania (farmakokinetyka, rytm dobowy)
-wybiórcze skierowanie cytostatyku do tkanki nowotworowej (podanie bezpośrednio do tętnicy zaopatrującej guz ??)
-zwiększenie oporności tkankowej prawidłowej na działanie cytostatyków(amifostyna)
-zwiększenie wrażliwości komórek nowotworowych na promieniowanie (radiouczulacze - bromodeoksyurydyna)
15. Obecnie używane leki p/nowotworowe:
1. Cytostatyki (bezpośrednio uszkadzające zmienione komórki)
2.Hormony i leki zmieniające działanie hormonów (hamujące kluczowe dla wzrostu guza działanie hormonów)
3.Nowe leki p/nowotworowe
16. Leki cytostatyczne - ingerencja w proliferację komórkową
-chemioterapeutyki? - takie, które działają na komórkę znajdującą się w cyklu komórkowym, ale niezależne od określonej fazy
-chemioterapeutyki? - takie, które działają na komórkę w określonej fazie
M - alkaloidy barwinka, taksany
G1- L-asparaginaza
S - antymetabolity, wiele antybiotyków cytostatycznych
G2-bleomycyna, leki alkilujące, niektóre antybiotyki
17. Leki cytostatyczne:
-leki alkilujące
-antymetabolity
-inhibitory topoizomerazy
-inhibitory mitozy
-taksany
-antybiotyki działające cytostatycznie
-inne
17a. Leki alkilujące:
Mają zdolność przyłączania się swoimi grupami alkilowymi do biologicznie ważnych grup DNA i RNA i białek uniemożliwiając i udział w metaolizmie komórki, a w następstwie tego powodując zahamowanie podziału komórkowego (interkalacja DNA - tworzenie wiązań krzyżowych, nieprawidłowe tworzenie par zasad, rozszczepienie łańcucha DNA).
*POCHODNE IPERYTU AZOTOWEGO
Wskazania: ziarnica złośliwa, chłoniaki nieziarnicze, szpiczak mnogi
Działania niepożądne: miejscowe działanie drażniące, nudności, wymioty, biegunka, supresja szpiku kostnego, krwotoczne zapalenie pęcherza ( odszczepienie akreoleiny), ifosfamid- senność, dezorientacja, halucynacja, napady drgawek
CYKLOFOSFAMID - ENDOXAN
IFOSFAMID - HOLOXAN
CHLORAMBUCYL - LEUKERAN
MELFALAN - ALKERAN
*POCHODNE ETYLENOIMINY:
TIOTEPA wsk, d.n., mech. j/w
*ESTRY KWASU SULFONOWEGO
Wskazania: białaczka szpikowa (wybiórcze działanie hamujące rozplem granulocytów), nabłonkowy rak jelita grubego ( treosulfan)
Działania niepożądane: choroba okluzyjna żył wątroby(mech. Nieznany)
BUSULFAN
TREOSULFAN
*POCHODNE NITROZOMOCZNIKA
łatwo przenikają przez barierę krew-mózg, wysoce lipofilne
Wskazania: nowotwory OUN, oponowa postać białaczki, ziarnica złośliwa
Działania niepożądane: mielotoksyczność, uszkodzenie wątroby, nerek, zwłóknienie płuc
LOMUSTYNA
KARMUSTYNA
NIMUSTYNA
*KOMPLEKS PLATYNY
CISPLATYNA - CISPLATIN
KARBOPLATYNA - CARBOPLATIN
MECHANIZM: polega na wytworzeniu krzyżowych wiązań między sąsiadującymi nićmi DNA oraz w obrębie samej nici, uniemożia to replikację DNA i podział komórki. Wywierają też wpływ na ???, uruchamiając proces apoptozy komórki
Wskazania: rak jądra, jajnika, szyjki macicy, nowotwory mózgu, sutka, przełyku płuc, żołądka, skóry, czerniak, mięsak, rak okrężnicy i prostnicy (leczenie skojarzone z fluorouracylem i antagonistami kwasu foliowego
Działania niepożądane: nefrotoksyczność (podawanie ??? zmniejsza nefrotoksyczność), ototoksyczność, wymioty ???
17b. Antymetabolity:
Są to związki które, ze względu na duże podobieństwo chemiczne do składników biorących udział w przemianie materii, zajmują ich miejsce w reakcjach biochemicznych (hamowanie konkurencyjne) uniemożliwiając syntezę nukleotydów i DNA
Wyróżniamy:
1. antymetabolity kwasu foliowego
2. antymetabolity pirymidyn
3. antymetabolity puryn
4. antymetabolity nukleozydów
5. inhibitory topoizomerazy
6. inne antymetabolity
ANTYMETABOLITY :
*ANTAGONIŚCI KWASU FOLIOWEGO:
Uniemożliwiają udział kwasu foliowego w biosyntezie kwasów nukleinowych, gdyż wykazują większe powinowactwo dihydrofolianowej lub syntazy tymidylowej co uniemożliwia przeniesienie cząsteczek węgla na jednostki budulcowe kwasów nukleinowych.
DIHYDROFOLIAN <- reduktaza dihydrofolianowa TETRAHYDROFOLIAN
DTMP syntetaza tymidylowa DUMP
*ANTAGONIŚCI PIRYMIDYN:
Fluorouracyl hamują aktywność syntazy tymidylowej, co powoduje hamowanie metylacji monofosforanu deoksyurydyny do monofosforanu tymidyny. Ponadto zostaje wbudowany do RNA jako fałszywy metabolit. Fluorouracyl zwiększa wytwarzanie ligandu dla receptora CD 95 (receptor śmierci) promując apoptozę komórek nowotworowych.
Wskazania: rak żołądka, jamy gardłowo-nosowej, przełyku, wątroby, okrężnicy, odbytnicy, trzustki, głowy, szyi, pęcherza moczowego, piersi, gruczołu krokowego
Działania niepożądane: uszkodzenie szpiku i błony śluzowej przewodu pokarmowego, łysienie,leukopenia
FLUOROURACYL - FLUOROURACIL
TEGAFURURACYL - PROLEK
GEMCITABINA - GEMZAR
CYNARABINA - CYNOSAR
17c. Inhibitory topoizomerazy:
*INHIBITORY TOPOIZOMERAZY I:
Wskazania: rak jajnika i oskrzela, irinotekan - rak okrężnicy, odbytnicy w połączeniu z fluorouracylem
Działania niepożądane: gastrotoksyczność (zapalenie błony śluzowej jelit), irinotekan- ostry zespół cholinergiczny
TOPOTEKAN - HYCAMTIN
IRINOTEKAN
*INHIBITORY TOPOIZOMERAZY II:
Etopozyd jest stosowany w raku jądra, oskrzeli, białaczkach i chłoniakach. Do działań niepożądanych należy supresja szpiku i hipotensja.
NEGATYWNE ZJAWISKO: ROZWÓJ WTÓRNYCH NOWOTWORÓW I WTÓRNYCH BIAŁACZEK
17d. Inhibitory mitozy:
-najdłużej znane leki p/nowotworowe
-hamują mitozę w metafazie i częściową syntezę RNA i DNA (hamują budowę wrzeciona kariokinetycznego - alkaloidy barwinka)
Wskazania: ostre białaczki (winkrystyna), mięsak limfatyczny, ziarnica złośliwa, nabłoniak kosmówkowy (winblastyna), rak drobnokomórkowy płuc, rak piersi (winorelbina)
Działania niepożądane: winkrystyna- dz. Neurotoksyczne, winblastyna- uszkodzenie szpiku, winorelbina- mielotoksyczność
WINBLASTYNA - VINBLASTIN
WINKRYSTYNA - VINCRISTIN
WINORELBINA - NAVELBINE
*TAKSANY:
- otrzymywane z cisu Taxus
- wiążą się z podjednostkach β-tubuliny i hamują syntezę wrzeciona kariokinetycznego komórki poprzez hamowanie depolimeryzacji mikrotubul co unimożliwia migrację chromosomów siostrzanych podczas mitozy. Blokują cykl komórkowy w G2 i M.
Wskazania: rak piersi, jajnika, płuc, czerniak, mięsak Kaposiego (mięsak kości)
Działania niepożądane: supresja szpiku, parestezje, obrzęki, bóle kostno-mięśniowe
DOCETAKSEL - TAXOTERE
PAKLITAKSEL - TAXOL
17e. Antybiotyki:
-działają cytostatycznie przez łączenie się z DNA, dochodzi do unieczynnienia fragmentów DNA osłoniętych cząstkami antybiotyku, hamowanie aktywności topoizomerazy II (biotransformacja do wolnych rodników)
-leki swoiste dla cyklu (najsilniej działają na komórki w fazie S, ale także G2
Wskazania: ostra białaczka limfoblastyczna i szpikowa, mięsak, rak sutka, pęcherza moczowego, tarczycy, ziarnica złośliwa, rak żołądka, drobnokomórkowy rak płuc
Działania niepożądane: kardiotoksyczność, uszkodzenie szpiku, wypadanie włosów
*ANTRACYKINY:
DANORUBICYNA
DOKSORUBICYNA - ADRIMEDAE
IDARUBICYNA
EPIRUBICYNA - BIORUBICYNA
Kardiotoksyczność antybiotyków antracyklinowych można zminiejszyć podając Cardioxane
(lek zapobiegający powikłaniom kardiotoksycznych).
*AKTYNOMYCYNY:
??????????
Wiąże się stabilnie z DNA i hamuje syntezę RNA, dodatkowo hamuje aktywność topoizomerazy II, stosowana w nabłoniaku kosmówkowym, guzie Wilmsa. Powoduje okluzyjną chorobę wątroby i toksyczne uszkodzenie płuc.
*INNE:
BLEOMYCYNA - BLEOCIN
-unikatowy mechanizm działania: `rozcina' łańcuch DNA na mniejsze fragmenty
Wskazania: rak skóry, jąder, przełyku, macicy,
Działania niepożądane: zwłóknienie płuc, twardzina
MITOMYCYNA - MITOMYCIN C
-hamuje syntezę RNA, tworzy wiązania krzyżowe
Wskazania: rak żołądka i jelit, przewlekła białaczka szpikowa, chłoniak
Działania niepożądane: zapalenie pęcherzykow płucnych, nefrotoksyczność
18. HORMONY:
*GLUKOKORYKOSTEROIDY:
-istota działania p/nowotworowego polega na właściwościach antyproliferacyjnych oraz spadek wytwarzania estrogenów przez hamowanie wydzielania ACTH
Wskazania: leczenie obrzęku mózgu wywoływanego przerzutami nowotworowymi, rak sutka, szpiczak mnogi, białaczki, ziarnica złośliwa
DEKSAMETAZON - DEXAVEN
PREDNIZON - ENCORTON
*ANTYESTROGENY:
-wybiórczo blokują receptory estrogenowe wewnątrz komórek nowotworowych, hamują ekspresję genów regulowanych estrogenem (czynnik wzrostu, promotr angiogenezy)
Wskazania: rak piersi
TAMOKSYFEN - NOLVADEX, TAMOFEN
TOREMIFEN
FULWESTRANT
*ANTYANDROGENY:
-blokują receptory androgenowe
-wskazania: rak gruczołu krokowego
FLUTAMID - FLUGEREL
OCTAN CYPROTERONU
*INHIBITORY AROMATAZY:
-Silne inhibitory aromatazy wybiórczo blokują przekształcenie androgenów w estrogeny
Wskazania: rak sutka
ANASTRAZOL - ARIMIDEX
LETROZOL - FEMARA
EKSEMESTAN
*GESTAGENY:
-zmieniejszają syntezę receptorów estrogenowych, hamują aktywność dehydrogenazy estradiolu
Wskazania: rak sutka, macicy, gruczołu krokowego, nerki
MEGESTROL - MEGACE
MEDROKSYPROGESTERON - DEPO - PROVERA
*HORMONY PODWZGÓRZA:
-pobudzają przysadkę w sposób ciągły co powoduje wtórnie zmniejszenie wydzielania LH i FSH
Wskazania: rak prostaty, sutka
GOSERELINA - ZOLADEX
BURSERELINA
LEUPRORELINA
19. Inne cytostatyki:
*ASPARAGINAZA:
Katalizując przekształcenie asparaginy do kwasu asparaginowego powodując zmniejszenie zawartości asparaginy we krwi i płynie pozakomórkowym co pozbawia komórki nowotworowe niezbędnego aminokwasu
Wskazania: ostra białaczka limfoblastyczna
Działania niepożądane: wymioty, zaburzenia czynności wątroby, układu krzepnięcia, spadek liczby białych krwinek i płytek krwi, odczyny uczuleniowe
*HYDROKSYKARBAMID:
-pochodna mocznika, hamuje aktywność reduktazy difosforanu rybonukleozydowego, blok przejścia z G2 do S
Wskazania: czerniak, przewlekła bialaczka szpikowa
20. Inne:
*TRITLENEK ARSENU:
stosuje się u pacjentów z ostrą białaczką promielocytową. Uszkadza białko upośledzające dojrzewanie leukocytów i indukujące apoptozę. Powoduje hiperglikemie, hipokaliemię, neuropenię, zaburzenia rytmu serca, zespół aktywacji leukocytów.
*MILTEFOZYNA:
Hamuje aktywność kinazy białkowej C (hamowanie sygnału antyapoptotycznego). Stosowana w leczeniu przerzutów raka piersi.
*TRETYNOINA:
Wiąże się z białkiem cytoplazmatycznym, zostaje przemieszczana do jądra komórkowego i aktywowana przez jądrowy receptor kwasu retinolowego (odpowiedzialny za traskrypcję genów wzrostu i różnicowanie komórki). Stosowana jest w leczeniu ostrej białaczki promielocytowej.
21. Nowe leki p/nowotworowe:
-środki hamujące angiogenezę
-inhibitory kinaz
-inhibitory proteasomów
-inne
22. Angiogeneza.
Jest skomplikowanym, wieloetapowym procesem p olegającym na tworzeniu nowych naczyń krwionośnych w obrębie zmiany nowotworowej. Odgrywa ona podstawową rolę w powstawaniu i rozroście nowotworów litych. Zahamowanie wytwarzania się nowych naczyń powoduje zahamowanie wrostu guza, a nawet jego obumarcie.
*INHIBITORY ANGIOGENEZY:
BEWACIZUMAB - AVASTIN : rekombinowane p/ciało monoklonalne przeciwko naczyniowo-śródbłonkowemu czynnikowi wzrostu VEGF. Stosowany w terapii przerzutowego raka okrężnicy łącznie z 5-fluorouracylem. Powoduje zapalenie śluzówki jamy ustnej, krwawienia, zaparcia i inne.
???- chimeryczne monoklonalne przeciwciało IgG1 skierowane przeciwko receptorowi nabłonkowego czynnika wzrostu EGFR. Hamuje przerzutowanie, indukuje apoptozę. Wskazany jest w terapii zaawansowanego raka jelita. Może prowadzić do reakcji alergicznych.
??? - wyciąg z chrząstki rekina. Inhibitory akywności metaloproteinaz (badania nie dały przekonywujących wyników)
VITAXIN - humanizowane ludzkie p/ciało monoklonalne przeciwko integrynie αvβ3
EZLOTYNIB - TERCEVA : bloker receptora HER-1
ANGIOSTATYNA (fragment plazminogenu) , ENDOSTATYNA(fragment kolagenu) : inhibitory podziału komórek nowotworowych
23. Schemat transdukcji sygnału proliferacyjnego w komórce.
Biorą udział: czynniki wzrostu, enzymy o aktywności kinazy tyrozynowej, kaskada kinaz. Dochodzi do transkrypcji protoonkogenów.
24. Inhibitory kinaz:
ERLOTYNIB - inhibitor kinazy tyrozynowej receptora naskórkowego czynnika wzrostu typu 1 (EGFR) . Blokuje jego fosforylację.
IMATYNIB - Inhibitor kinazy tyrozynowej BER-ABL. Hamują wiązanie ATP do kinazy tyrozynowej uniemożliwiając jej aktywację. Stosowany w białaczce szpikowej.
DEZATYNIB - Inhibitor kinazy tyrozynowej BER-ABL, a także wielu innych kinaz onkogennych, wskazany w leczeniu przewlekłej białaczki opornej albo nietolerującej leczenia.
SORAFENIB - Hamuje aktywność kinaz serynowo- treoninowych i kinaz tyrozynowych receptorów w komórkach rakowych. Wykazuje właściwości antyproliferacyjne i antyangiogenne. Stosuje się w zaawansowanym raku nerek. Powoduje zespół ręka-noga, łysienie, biegunkę, wysyłkę.
25. Inhibitory proteasomów:
BORTEZOMIB - jest pierwszym zarejestrowanym inhibitorem proteasomów. Selektywnie hamuje chymotrypsynową aktywność 26S - proteasomu, kompleksu białkowego, który odgrywa ważną rolę w rozkładzie białek komórkowych. Stosuje się go u pacjentów ze szpiczakiem mnogim. Może wywoływać zaburzenia żołądkowo - jelitowe, zmiany obrazu krwi i neuropenię.
26. Inne:
ALEMTUZUMAB - humanizowane przeciwciało IgG1, które na powierzchni limfocytów wiąże się z CD52 i działa cytotoksycznie, powodując lizę limfocytow. Wskazany jest w przewlekłej białaczce szpikowej. Może powodować spadek ciśnienia krwi, mogą wystąpić ciężkie krwawienia oraz zakażenia bakteryjne oportunistyczne (szczepionka).
???Humanizowane mysie przeciwciało przeciw powierzchniowemu antygenowi CD20. Stosowane w leczeniu opornego na terapię lub nawrotowego chłoniaka grudkowego (szczepionka).
??? rekombinowane humanizowane przeciwciało monoklonalne skierowane przeciw antygenowi HER2 /neu na komórkach raka piersi. Mogą wywołać zaburzenia czynności pracy serca
BEWACIZUMAB - Inhibitor angiogenezy
COTUKSIMAB - Inhibitor angiogenezy
27. Oporność:
Przyczyny niewrażliwości komórek nowotworowych:
?
-zastosowanie danego schematu w nieodpowiednim czasie
-niewystarczające stężenie w miejscu podania
-niewłaściwe kojarzenie cytostatyków (asparaginaza + metotreksat)
-wytwarzanie przeciwciał inaktuwujących
Odporność
Przyczyny niewrażliwości komórek nowotworowych
1.
-zastosowanie danego schematu w nieodpowiednim czasie
- niewystarczające stężenie w miejscu podania
- niewłaściwe kojarzenie cytostatyków (asparaginaza+metotreksat)
-wytwarzanie przeciwciał inaktywujących
2.
- zmniejszenie aktywnego transportu do komórki nowotworowej
- aktywny transport substancji czynnej z komórki nowotworowej(wzrost wytwarzania P-gp)
- enzymatyczna inaktywacja cytostatyków
-zwiększona ekspresja białek antyapoptotycznych
-nasilona naprawa DNA
Środki znoszące odporność wielolekową
Istotnym czynnikiem ograniczającym skuteczność leczenia przeciwnowotworowego jest zjawisko wytwarzania się lekooporności komórek nowotworowych na cytostatyki.
OPORNOŚĆ TĄ MOŻNA ZAHAMOWAĆ:
- przez zmniejszenie usuwania cytostatyki z komórki(Safingol)
- przez zahamowanie biodegradacji cytostatykó (Tegafur)
- przez zahamowanie rekonstrukcji uszkodzonego przez cytostatyki DNA (leki w fazie badań klimatycznych)
[Type text]